12p/ Liber Decimus. 1298 
folus poteft, vt Glofla c6iCOlifenfu approbata ttadidit in , 
cap.Qu aefiuit.de verborum fignific. & in cap. Hoc quoq; 
de confecr.d.i&Turrecrem. 1bi.Alex.4-p.37. deofficio 
Miffi $ 4-& Antonius Butrius ia cap. 1. de vita, & honeft. 
cleric num.i 1 
Quarto quaeritur , An Sacerdosfacrificans iure librum 
habere debeat in altari,qui Miffarum ordinem, Se formu 
Jam continet.Refpodeo,nullum in iure communi hac de 
re extare decretum.-Ratio tamen ipfa docet talem Sacer 
dotem libro indigere;praefeccim eo, qui Miffae Canonem 
cotineat: Eft enim hominis memoria admodum fragi lis, 
& infirma.Quare communis opiniodocet inlethalepec 
catum incurrere cum Sacerdotem,qui finelibro rem diui 
nam facere auderet, namfegraui pcriculoerroris obijce 
ret.Haecex Beato Antonino par.3 .tit. 13,0.6. $,6.^ngel. 
Wiifa.nu.37.Silueft Mitfa.i.quaeft.x.Tabien.Miffa.nu. n 
hlauarr,inManual.capit iJ.numer.SJ.Sot^.diftindi.is. 
quaeft.z.art 4. 
Quinto quaeritur, An Sacerdos dumfe veftibus facris 
induit ad facrificadum , iure debeat preces recitare Eccle 
fise more,Sd inftitucopr^fcriptasinam in praeceptionibus, 
& regulis,fiuc Rubricis aperte ftacuitur.vci Sacerdos Of 
fici) Ecclefiaftici formulam feruet;atin ea praecipitur, vc 
ciufmodi preces Sacerdos recitet, du fingulis fe veftibus 
induit. Deinde vfu receptum eft, vthuiufmodi preces re 
citentur. Rndeo,dubitandu m non effe,quin adhiberi de 
beant.Sed quaeftionis dubi? eft,an earum omiflio Sacerdo 
tem lethali culpae fubijciat.Ait Nauaf. in Man.c.2,5.0.73 
& fequentibus Si omnes omittantur fcienter,& abfq; iu- 
fta aliqua caufa lethale peccatu m admitti; omnictiam 
contemptione fublatamon tamen fi vna earum, vel alte- 
ja,etiam fi fcienter, & finecaufa omittatur. Alij tamen 
tam feueramno audent ferre fnlamdehacre, nifi earum 
precum defpedtio fubeffet. Sed certe probabilius eft fnia 
Kauarriin hac parte. 
Sexto quaeritur,An Sacerdos in facro faciendo praecep 
tiones,& regulas, quas Rubricas appellant,feruare necef 
fario debeat?Refpondeo,debere,&qui per contemptum 
omitteret,lethaliter fine dubio peccaret:qui vero iuftam 
ebeaufameasnonferuaret aliquando, /iber culpa foreti 
vt fi per ignorantiam vel obliuionem, aut neceffaria ali- 
quam feftinationem omitteret. 
Sed dubiam id habet quaeftionem, an lethale peccatu 
incurrat is, qui eas fine caufa iufta, & probabili praeter 
mittit fcienter? quod eft quaerere , an tantam vim ha 
beant , vt eum ,qui non feruat, lethalis peccati reum fa- 
ciant? Quidam affirmant,alij vero negant. Nihil certi ex 
ipfis Regulis colligi poteft . Sed probabilior eft prima 
fententia. 
De Mi(]a facrificio in nvino, g/ aqua 3 
& per Sacerdotem lemmm 
faciendo. 
Cap. XXX. 
P Rimo quaeritur, An vino aquam mifcere in calicis 
confecratione debeat Sacerdos?Tria hic queruntur: 
Primum, An fi aqua vino non mifceatur, valeat vini 
confecratio? Alterum,an Iege,& iure cogaturSacerdos vi 
noaquam adiungere? Tertium,an aqua ante confecratio 
nem in vinum nondum conuerfa , in fanguinem Chrifti, 
vnacum vino mutetur? Primam quaeftionem mouet id, 
quod habetur cap.i.de confecr. d.z ex Alexandro I. Non 
debet in calice Domini, aot vinum folum ,aut aqua fola 
offerri, fcd vtrumque permixtum, quia vtrumq; ex late 
re eius in paffione Tua legitur profluxiffe. Et incap.Sicut. 
eadem diftindtione B. Cyprianus ait: In facrificaudo ca 
licem Domini‘offerri aqua fola minime poteft,quoniam 
nec vinum folum poteft. Nam fi vinum tantum quis offe 
rat,fanguisChrifti incipiteffe fineChriftmquando enim 
vtrumque mifcetur, & adunatione confufa fibi inuicern 
copulantur; tunc Sacramentum, & fpirituale, & coelefte 
efficitur. Etftatim fubijcit:Si vero calix Domini non eft: 
Inft. Moral. Pars 1. 
aqua fola,& vinum folum, nifi vtrumque mifceatur,quo 
modo non corpus Dni poteft effe fola farina,nifi vtrumq; 
adunatum fuerit, & copulatum, & panis vniuscompage 
folidatum. Et tandem docet, vinum abfque aqua iuxta 
Chrifti traditionem non confecrari Ex quibus omnibus 
haec argumenta ducuntur.B. Cyprianus dicic.ex aqua fo 
!a fanguinem Chrifti non pofle confici,nec ex v ino folo. 
Si militer ait ex farina fola fine afperfione aquae non pof- 
fe Chrifti corpusco.fecrari; igiturnec fanguisex vino fi 
ne aqua. Ait autem S- Cyprianus, iuxta traditionem Do 
mini vinutrTeffe aqua diluendum,ergo fignificat materia 
caliciseffe vtrumque,vino fcilicet aquam mixtam.Et in 
cap.Cum omnes,de confecrac.dift.x.Ex Iulio I.adfertur; 
Non poteft calix Domini aqua fola effe, aut vinum folii, 
nifi vtrumque mifceatur. Nam cum in calice vino aqua 
mifcetur,Chrifto populus adunatur,& credentium plebs 
ei,in quem credit,conulatur.Quod fi vinum tantum quis 
offerat,fanguis Chrifti incipit effe finenobis.fi vero aqua 
fit fola,plebs incipit effe fine Chrifto. Iu ca.ixon oportet, 
eadem diftindl.ex Martino I. dicitur: Non oportet aliud 
aliquid inSacrameto offerri praeter vinum,& aquam,& 
panem, quas in typo Chrifti benedicuntur; quia dum in 
cruce Chriftus penderet, de corpore eius effluxit fanguis 
& aqua. 
Conftans eft Theologorum opinio, vini cofecrationem 
valere etiam fine aqua Sic Magifter.acTheologi in quar 
to,diftinftione 11. Ad id vero , quod obi;citur ex fandis 
Patribus; refpondeo.eos dixiffc, lic non pofle confici fan 
guinem Chrifti fine aqua;quta quod iure fieri non debet, 
1'aepe dicitur fieri non pofle . nam id poffumus, quod ture 
poffumus. Deinde, fimilia illa, quibus-aiunt; Sicut panis 
non fit ex fola farina, nec fanguis Domini fit ex vino folo 
fine aqua; accipiuntur perinde, ac fi diceretur, non 
fieri legitime. 
Altera quaeftio erat, An Sacerdos praeceptum habeat 
aquam vino mifcendi? Negant haeretici oportere vinum 
aqua temperari in confecratione calicisiat vero Ecclefia 
aqua vino apponi debere docet: in Liturgia lacobi Apo- 
ftoli clare habetur: Poftquam coenauit,accipiens calice, 
& permifeensex aqua,& vino,& benedicens,dedit.Idem 
etiam teftantur fandus luftinus Martyr in Apologia.i. 
ad Antoninum Imperatorem,& fandus Irin, libro quar 
to cap.47-vbi ait:Dominus temperamentocalicis fui fan 
guinem con fecrauit.Et libro quinto calicem mixtum vo 
cat. Cyprianus item totus eft in vna integra epiftola lib. 
fecundo,epift.3 ad probadum,nec calicem cum aqua fi 
ne vino rede offerri,nec cum vino folo abfque aqua. Bafi 
liuSj&Theodoretuscalicem mixtum appellant;Hierony 
mus,Epiphanius,Ambrofius, Auguftinus,Ifidorus,Beda, 
Nyffenus, Chryfoftomus.Theophyladus, Damafcenus, 
quorum tettimonia citat Durandus libr, de rebus Ecdef. 
Cathol.i.capit 17 aperte docent vinum,& aquam in ca 
lice effe mifcenda, quia fic Chriftus fuum fanguinem con 
fecrauit.Idem definiunt Concilium Bracaren.3.Canon.1 
Triburienfe, Canone 19. &Trullanum, canone u. Vnde 
quod Innocentius IH.& quidam alij dixerunt,Grxcos in 
eo effe errore, vc credant, in folo vino fine aqua calicem 
confecrandum: accipiendum eft non de veris Graecis, fed 
de Orientalibus,aliqui enim funt.quiOrientales impro 
prie Graecos appellant:in hoc enim errore Armeni verfa- 
bancur.non Graeci. Quocirca in Concilio Florentino fub 
Eugenio Illi in quo Graeci, & Latiniconuenerunt, data 
eft Armenis formula Sacramentorum conferendorum, & 
imperatum eft illis, vt deinceps in calice vinum aqua di 
luerent,quoniam omnes aliae Ecclcfiae Latinorum,& Gr£ 
eorum itafemper fecerunt . Etin Concilio Trullano is 
error Armenistribuitur. In ConcilioTridentinoSelfio- 
neu. Canon.9. contra Hareticos definitum eft; Si quis 
dixerit aquam non effe vino mifcendam in calice offeren 
do, eo quod fic contra Chrifti inftitutionem; anathe 
ma fic: Si roges, an aqua in,calice vino mifceatur, Chri 
fti praecepto, an vero Ecclefiainfticutione. Quidam opi 
nantur effe Chrifti praeceptum,vt vinum aqua tempere 
mus, eo quod Beatus Cyprianus dixericeffe Chrifti Do 
mini traditionem. Sed ali) probabilius exiftimanceffe 
Ecclcfiae inftitutionem . Et fane Synodus Tridentina Sef- 
fione vigefimafecunda, capic.7. ait: MopetSamfta Syno- 
I i i dus