1341 
Liber Vndecimus. 
1342 
nuSj&alij iuris CaRonici Do£tores: item Palud 4-ciiftin. A Miniftri deligi queant ad Sacerdotia, & Ecclefiaftic 
a 8 qusft.i.a.; .Sot.4 d }.& Couar.in 4.p. x.ca, 
j.nu.i i.Gloffamfecuci,fcntiunt,cum hominem obliga 
tum noneffeadpraiftandu,quod iureiurando fpoponde- 
rat.eoquod fponfaliorum,hoceft,futuri c6iug'ij,promif 
fioinReligioforumdomicilium ingreffum,quod eft ma 
jus bonum,impedire non pot.Id vero,quod Pontifex fta- 
tuir, vt ille puellam in vxorem duceret,& poftea ad Reli 
gionisftatumcommigraret.aiunt fuiife Pontificis confi- 
lium.non pr^ceptum.Rurfus.quod ide Pontifex fubiecit, 
Tutiuseffe iureiurando feruato nuptias contrahere,& de 
inde Religionem fufcipere,interpretantur,Tutius effe no 
S uidem reipfaffed hominum opinione. InnocStius vero, 
;Hoftiefis in c.citatocommiffum,& A Hi, Pontificiae co 
fiittitionis audloritate conuidli,docent eum,qui nuptias 
puellae iureiurado promiferat,copeIIi ad matrimoniu co 
rrahendum,necpoffeprius ad Religionisftatum tutaco- 
fcientia tranfire. 
Mihicamennec horu, nec illorum fententia probatur; 
tam priores illi audlores aperte cum Pontificia Conftitu 
tionc pugnant,in qua Pontifex tanqua praeceptu tradit, 
vteiufmodi iuuenis prius puellam in vxore ducat.Cuius 
3 nide rei ronem reddinQuia tutius eft,inquit, iufiuran- 
u feruareiqff perinde eft,ac fi dixiffetiln dubijs,quod tu 
tius eft lequi debemus. Ergo no fcJm hoium opinionem 
pontifex loqui vf,fed fcdm rei vim,&naturam.Pofterio 
tesvero mihi minus placent,quia falfum penitus vf,eu, 
q futuras nuptias iureiurado pollicitus f uerat,poti 9 adi 
gi ad matrimoniu contrahendu, q, ad Religion€ fufcipie 
dam,cu fit hoc longe grauius,& matus bonu,qua illud,& 
iufiurandum maius bonum impedirenon poffit. 
Videturitaquedicendum,Pontificem in eocapit.Com 
miffum,locutum fuiife de iuuene,qui poftquam ad bien- 
niu nuptias futuras puellae iureiurado ,pmiferat,fub bie- 
nijfinem,hoc eft,paulo a.nte biennii exitum Religionem 
fufciperecupiebat,fed non nifi poft biennium exadtu in 
gredi in coenobium Religioforum cofti tuebat, vt interi m 
frudtusex agro colligeret,& debita folucret,& domi ma 
nens prius in auftero,& duro vitf genere , quale Religio- ^ 
fosdecet,& quale fufcipere, & ampledfi in animo habe 
bat,fefe exerceret. Vnde cum inMonafterium ingreffum 
poftbiennium differret,qui fe puellam vxorem dudhirii 
adbienniu iurauerat,Refpondet Pontifex tutius effe iuf 
jurandum feruare,qm bienni; tempus elabebatur, & <jd 
allatura fit futura dies incerrum,&dubiurn fit.Sic Inno- 
tentius, & Io. And Pontificiu rcfponfum interpretantur. 
Autcertediclpotiuuenem illu fubbienni; finem fufpen 
fo,& incerto animo fuiife contraheret ne matrimonium 
an Religioforum inftitutum fufciperet,& ita rem totam 
in tempus differebatmec.n.promilfum praeftabat,nec ad 
Religioforum ordinem tranfibatiSr proinde Pontifex de 
cernit, vt puellam ducat vxorem,& deinde ad Religionis 
ftatumfe conferat,fi velitiquod Pontificis refponfum ni 
hil habet,quod cum iure non congruat.N6.n. definit fim 
pliclterpromiffionem futuri matrimoni; iureiurando fir 
matam potius exolui debere,quam Religionem fufeipij 
fedid definit fpeciatim in ea caufa,de qua rogabatur, cu 
iuuenis ille dubius effet,hoc ne,an illud praeftaret,&bien 
nij finis,& exitus initaret :& ideo rndet Pontifex: Cum in u 
dubljs tutius,& certius fit eligendum:& is iuuenis dubius 
fit,vtrumex his duobus agat,& propterearem totam in 
dies differat,& biennium conftitutum ad nuptias contra 
hendas interim elabatur fatiuseft,vt matrimoniu con 
trahat, & iufiurandum feruet:fiquidem poft matrimoniu 
ratumnondumconfummatum , intra duorum menfium 
fpatium,quod ius concedit in c. Ex publico, de conuerfi. 
coniu.deliberare poterit,fi velit,de toto ad Religiofae vi 
is inftitutum,& ordinem tranfitu. 
Ex his liquet,quid fit dicendum de adolefcentibus,qui 
ad certa collegia admittiitur, vt in eis alantur ob littera 
rum ftudium,& iureiurando promittunt fe in Religiofo- 
rumdomicilium minimeingreffuros ad Keligiof? vitte ge 
nus profitendum infcio,& inconfulto eo,cui eft commif- 
facura Collegij,aut fe in eoftatu perfeueraturosad cer 
tum tempus,ac in ftudio litterario progrefiuros.Exiftimo 
enimeiufmodiiufiurandum vim,& locum habere,quo— 
n iam cedit in communem Reipublicaefalutem, & bonu, 
Vt line litteratorii hominum feminaria,ex quibus idonei 
nera obeunda.Nec huiufmodi iufiurandu i mpedit ingref 
lum in Religioforum ordinem : qm admifli iureiurando 
pollicenturnon fe fufeepturos Religiofse vitae inftitutum 
line permiffu eius,cui cu rae eft Collegium.Non ergo iurat 
fimpHcitcrei-ufmodi iuuenesnon fe ad Religionem iran- 
fituros,hoc enim maius bonum impediret ,& jurejuran 
do vim penitus abrogaret .Qiiodfi illi melioris vit* cu 
pidi Religionem fufcipere velint,iure poffunc; petita exi 
ab eo facultate,cui eftCollegijcura concredita , quauis 
non obtenta:quoniam iufiurandum non violant, cum fa 
cultatem petant;ncc tamen eam impetrare, fedpetere ta 
tummodo coguntur. 
Animaduertendum tamen eft tuta coufciencia ab huiuf 
modi adolefcedbus iufiurandum exigi,quo promittat fe 
in alo habere in littcarum ftudia incumbere, & in his 
pfeuerareiAliud.n.eft iurare,fed id in aio habere ; aliud 
vero.iurare fe non ingreiiuros Religionem fineconcefln, 
aut fine permiffu eius,qui Collegium gubernat,Vtrumq; 
.n.iufiurandum cum tone,aequitate,& iure conueuit, fed 
diuerfum eft.nam qui primo modo iura-t,facultatem pe 
tere, iurifiurandi religione,& obligatione non cogitur,& 
quandocunq; voluerit,pbtad Religionem conuolarerfa 
tis eft,fi dum in Collegium admittitur, in animo habeat 
in litterarum ftudia operam,& curam conferre. At qui fe 
eundo modo iurauerit,ad petendam facultatem compel 
litur,fi velit Religionem fufcipere. Quaerit Nauar. confi 
bo priroode Regularibus An iuuenes,qui admilli in Coi 
legium Angloru,quod eft in Vrbe.vi ftatuti ipfius Colle 
gi) iureiurando promittuntfepoft abfoluta litterarii ftu 
dia profecturos in Angliam ad religionem,& fide Catho 
licam publice defendendam,docendam,& hsereticoscd- 
uincendos tuta cdfcientia ad Religioforum inftitutu , 6c 
vitam tranfire pofiint.Rndet ille,non poffe;quod probat 
primo,quia feruus in Religionem ingredi iure nequit abf 
que fui dhiconfenfu .Secundo, quia fi quis iureiurando 
promi fit puellaefe illam vxorem duChmim,ad Religionfe 
fe conferre non pot,nifi prius cum ea nuptiascotraxerit, 
c.Commilfum,de fponfalibus.Tertio,quia Procuratores 
Tutores, Curatores, & reliqui adcura,adminiftrationem* 
munusvtt,& officium deledti,& obliga tioms vinculoob- 
ftriCli nequeunt iure fufcipere vitam reIigiofam,quia fui 
muneris, curae, & tutelas debet ronem reddere Quarto, 
qm qui funt aere alieno obftriCli ad Religionem fe recipe 
renonpoflunt,niri debita foluat. Mihi h^cNauarri fnia 
non placet,& mulco minuseiusr6nes,& argumenta pro- 
bantunqm qui iufiurandum in melius mutat,periurusno 
eftdn c.Peruenit,2.de iureiurado habecunpromiflum no. 
infring it,qui illud in melius cornutae.& o.Seripturai.de 
voto,df reusfracli voti non habetur,qui temporale obfc 
quiumin perpetuam nofeitur religionis obferuantiae co 
mutare Necrones fqauarrialiquidconcluduntmaferuus 
non eft fui iuris,fed dhi poffeflio. Item cseteri,quos Naua. 
in mediii producit,funt aliquoiuftitiae vinculo hoibusob 
ftriCli,& ingreffus in religione cu alterius damno effe no 
debetiat pdiCli iuuenes folu funt iurifiuradi nexu Dcoob 
ligati, qct ingreffum in Religione impediri iurendpot. 
Ex his etiam perfpicicur,quid fi t judicandum de ijs.qut 
dum ad beneficiu,& mimlterium Eccleliafticum promo- 
uentur,iureiurado interdii promittunt Ordinario loci id 
exigente,fe illud no dimiffuros, Ik depolituros gratia al 
terius,quod dicere folentfenon re fi gn at 11 ros 111 gratiam, 
& fauorem alterius,aut cum alio non commutaturos fine 
confenfu ipfiusrEiufmodi enim iufiuradum non impedir, 
quin i;, quorum animus eft fe ad Religioforum Ordine, 
&ftatutum recipere,beneficium deponant gratia amico 
rum;quoniam illudtantummodo a,dhibetur,ue is,cui be 
neficium c6fertur,ftacimeo fe abdicer,&apud Romanu 
Pontificem per fe , vel per Procuratorem gratia alterius 
deponat referuaca fibi certa penfione.Sed raro exigere fo 
lene Ordinari; eiufmodi iufiurandum-tantummodo is,q. 
Beneficium impetrat,& obtinet,i urat fe in animo habere 
Beneficiu fufcipere, vt debitu officiu m praeite c, & Eccle- 
ftx inferuiatiquod iufiurandum *quilTimumelt,& cu ip- 
fo Canonico iure coueniens,ne quis Ecclefi*pra;ficiatiir 
ea volutate, ik animo.vt illam ftacimcumalia permutet, 
aut dimittat gratia alterius,retenta fibi pefione Romani 
Pontificis auttoricate.Abufusenim quorudam Beneficia 
irope-