1343
impetrantium,&aflequentitim,vt ftatimea cumalijsoo A
mutent,vel ijs gratia aliorum fe abdicent, & fibi penlio-
nes acquirant.
Ahf quadam de eadem re quuefttones
diluuntur. £ap. VI.
P Rimo quaeritur,A,nindurandum valeat contra fim-
plicem,denudampromiIlione m? Refpondeo,Inno-
centium ca.Veniens.de iureiuria.feaf!fl'e,eum,qiii i urat
contra fimplicem promiflionem,qua alteri fe obligaue.
rat, indurandum feruaredebere,&ni hilo minus fatis face
re alteri,cui promiferat fe aliquid fadhirura,|Caeteru Ho-
ftien.Ioa Ar.dreas,Abbas,Ancharanus, Antonius, &a!ij
inca.Veniens.de iureiuran.cbi confenfu contra Innocen
tiumdocuerunc,iufiurandum contra fimplex promilfum
nullius efle momenti,& ponderis Sic etiam Conar, in 4.
de Matrim.p. 1 ca-4-n 3 .(ic Henri in c. Veniens.de iureiu.
quamuis Imolaineo capite maluit contra coem fniam
Innocetijopinioni adhaerere. Exemplum propono.Titius
certae pueli? futuras nuptias fimpliciter promi fit, deinde
alteri futuras quoq; nuptias mrando fpopondit: rata eft,
& firma prima promiflio,quamuis fit fecundaiureiurado
munita.Similiter promiflfti Caio te venditurum librum
tuum,aut fundum;deinde eundem librum,aut fundum te
venditurum alteri iureiurando firmaftuvaler prima pro-
miffio,quamuis fimplex,& nuda, qm iufiurandum in fe
cunda promiffione interpofitum eo ipfo , quod eft contra
fimplicem promiflionem , cum bonis moribus repugnat:
nam prima 1 promiflloni,& fidei antea data aduerfatur,&
proinde iuri naturali,quod fidem datam feruandam elfe
prafcribit Quo fit,vt qui contra fimplicem promiffione
fecundam iureiurandoconfirmat, fit in iurando penur 51 ;
ac rorfus peccet, fi fecundam praftet prima promiffione
pofthabita.qm prima vinculum cum fuerit prius, eb ip
I nflitucionum Moralium. 13 44
rata eft,& firma venditio; at vero fi id, quod fit, pertinet
ad Ipiritualia, tunc non valet id,quod fit contra iufiuran
dum,vt patet ex c.Diledfo.de pra-ben.vbi Pontifex con-
flituit infirmum efle,& inane,fi Canonici augeant Cano
nicoru numerum contra flatu tum, quod ipfi ediderat ,&
iureiurando cofirmarunt.Sic Innocentius,Antonius,Imo
Ja in cap.Diledfo.de praeb.vt refert Conar, in ca. Quauis.
de padf isi 11 6 p.i.0, z.nu.5.1 ertia opinio,generat im, ait,
id quod fit contra promiflionem iureiurando munitacofi
flere, ni fi in cenis caufis iure ipfo exceptis. Hanc fniam
Panormitanus inquit in c Diiedfo.de Praeb.eflecdemum
mo afleric diftindf ionem Innocentij coi confenfu impro
bari,quod idem affirmat Couarruuias,cum Oecio,& AI-
ciatoloco pratdidfo Et haec eft ampledfenda, vc ex' fubiu
dfispatebic exeplis Si quis certae puella futuras nuptias
iureiurado J pmifit,&poftea cfi aiia matrimonii! cotraxit
matrimoiiiu eftratu, & firmii.c.Sicutex litteris, dcfpon
falib. Ite , qui iureiuadofpopddit Titiofe vendituri)do,
m ii, vel fundum fi)Q,& poftea vendidit Caio,rata eft'ven
ditio.l.Quoties.C.de rei vedic.Pr?terea,qui iurauit 116 fe
teuocaturum procuratorem a fe eonftitutum ad macri»
monium contraheudum;&deinde reuocac.v i m habet re-
uocacio.Glofla in c.vft.de procuratorib. in <5.coi conien.
fu recepta.Infuper qui iurauit fe nunquam reuocaciirum
teftamentum a fe confedf um,& poftea reuocat, reuoca-
tio valet,vc late probat Couarr.m Rubricaqde teftamen.
p.i n.9 contra Hofticnfem,& Speculatorem. Si quis ite,
cuius eft Beneficii) Ecclefiafticum conferre,iurauit fe il
lud collaturum in Titiu;& poftea Caio dedit,firma eft,&
raca collatio,vt vocant: quod ceftantur contra Innocen-
tiu Io.Selua.cradf.de benefic.p.3 q.i7.& Conar.loco ci
tato . Si etiam Epifcopus iurauit fe Ecclefiae flias bona no
alienaturi) et ex caufis iure concedis; & deinde alienauit
incanfa iure permifla,aIienatiofubfiftic,vcdocent Archi
diaconus,Gafpar Cailderinns.quos refert Abbas inc.Lu
telledfo.de iureiur.nid.
ObijcieSjid quod habetur in ca,Di!edfo,de praeben.vbi
Pontifex ait, non pofle Canonicos numerum Canonicorii
fo-cft ardfius. At totum hoc locum habet, cum fecundas c augere, fi ftatucum ediderint, & iureiurando firmarim fe
promiffioni nullum aliud iufticias vinculum praeter iufiu
randum accedit
Secundo quaeritur, An iufiurandum fecundum valeat
contra primiimiRefpondeo, minime,fi cum fecundo nui
lura aliud iufticias vinculu coniungatur, vt fi iurafti te lo
c ac urum operastuas,veldomum certam Caio, & deinde
idem prorfus iurando promiflfti Titio,feruandum eft pri
mum iufiurandum,& m fecundo fuifti periurus, qm con
tra fidem Caio datam iurafti. Similiter fi iurafti ce Caio
centum dacurum;& deinde totidem Titio iurando fpopo
diftijfinon habeas nili centum, ea debes Caio dare: alioq,
fi Titio das,iufiurandum negligis.Duoex iure Canonico
pro hac fententia faciunt . Prirnurneft, quodhabeturin
cap. Intelledfo. dciurciuran vbi habetur Vngarias Rege
quadam bona ad Regiam dignitatem pertinetia alienaf
fe,& iurafle nunquam fe contra eam alienationem ventu
rum.qui in fua creatione iurauerat iniqua fe regni fui bo
na,aut itira alienaturum . Dccernitq; Pontifex nuliueffe
nunquam numerum audhiros. Rn.deocu Panormitano,
ibi no dici nullius efle momen noui Canonici creatione,
fed Canonicos id facere non pofle,qm iuraueruc id nofe
fadluros. Firma eft igif noui Canonici elediio,fed Cano
nici functuri. Hinc etiam efficitur,vc fi princeps lege fc
rat,&iuret fenunqeara abrogatunqfipofteaeaabroget
abrogatio valeat,ita th, vt i ple (ic,periurus.Eodem mo
do,fi patronus Ecciefite itiret fe Titium Clericu ra idoneii
nominatum m,& oblaturum Epifcopo,deinde vero Caiu
Clericum?que idoneum nominet,& offerac,periurtis eft;
fed nominatio, quas dicitur prcfentacio, non eft irrita,de
inanis.
Deinde obijeies id,quod habetur in c.Intelledfo, pau
lo ante produdfo,vbi Pontifex decernit inutiles,& irritas
efle alienationes a Rege Vngariae fadtas contra iufiuran
dum, quodum ille Rex crearetur,promiferat,fenihileb-
rtnn, quae ad regiam dignitatem pertinerent,alienatum,
Refpondeo,eas alienationes bonorum non ideo refeindi,
fecundum iufiurandum. Alterum eft,quod tradit Glofla p quia contra iufiurandum fadi? fuiflenc, fed quia eum de
• t J-:—S... :_ ^ —r~*i„ ------ ° f —-- tri mento,& iadhira regni: quare etiam fi nihil Rexipfe
iuraflet,pariter difloluerenturcanquam communi Rei-
publtcae faluti, & bono perniciofx Demum obijeies id,
quod Glofla docet in cap. Licet.de iureiur.in lexto,quan
do mulier iurauit fe non alienaturam res dotales,aut fibi
donatas propter nuptias j&t-fe reteoc-amram alienatione,
fi aliquando alienauent,&,poftea alienauit abfqueludi-
cisaudforitate;Nihil,aic Glofla,valet alienatio. Refpon
deo,nihil valere,quiaemfmodi alienatio eft mulieribus
noxia, & primum iuflurandueft iuri ,& rationi naturali
confentaneum.
Quarto quasritur,An iufiurandum viroj vllam habeat
contra bonos mores, Refpondeo cum communi omnium
fententia nullius efle momenti.cap.Non eft obligaconu,
de reg.iuris in <5.dicitur:Non eft obligatorium cocra bo
nos mores prasfticum iuramencum.& l.Si vnus 0,Illud ff.
de padtiSjfic habeturrlllud nullapadlioneeflici patefi ne
dolus pra-ftetur.i.Conueni re.fi. de padtis dotalibus, it a -
tuicunConuenire non poteft ,.nec illa quidem pa-Cia fer-
uanda fune, nec ob res donatas, vel amotas agat tu-: quja
altero
in ca. Lic6t,de iureiur.in (J.coi confenlu recepta.Si mu
lier,inquit, iurauei it fe non alienat uram res dotales, au,t
donatas fibi nuptias: quod fi alienauerit.reuocatura
fe alienatione,& poftea alienauit fine Indicis iiucforita-
te,& alienationem iureiurando adhibitoconfirmauit,va
]et iufiurandum primum Pari modoEpi dum Confecran
turpurant, non alienaturos fe ftiat Ecciefia- boiia abfque
Romani Pontificis cofenfu,qua fi poftea alienent, & alie
nationem iureiurando confirment, fecundu iufiurandum
«ulliuseft ponderis,& momenti.Itaetiam fi minoriurec
fe nihil alienai'iru,& de nde alienet,& iureiurado aliena
tione corroboret,primu iufiuradu fubfiftic.&fcdmnoite.
Tei tio qu?ntur, An id,quod fit contra promiffione iu
reiurando firmatam,fit ratum,& firmum? Tres fune opi
niones. Prima, in vniuerfum , ait,nullius efle firmamenti.
Sic Hofticnfis,Speculator, A:chidiac6nus,& Gafpar Cal-
derinus,vt teltacurSilueft.iuramentum 4 q, iz. Secunda
opiniodiftinguit,au:id, quodfic, adteporalia pertinet,
& tiic iufiurandu fubfiftic. Vt 11 cibi iureiurando promifi
me librum,autfundu venditurum,& deinde alteri vedidi