Uil Inftjtudonum Moralium. 1412
peram ufus dari folit?, qux funt ReIigionis,& m ifericor
diae adus, maioris virtutis funt opera , non tamen ob id,
eiufmodi votum in preces,vel eleemofynascomode mu-
tatunquandoquidem ad libidinem refrenandam, & cohi
bendam no funt aeque vtiles,ac ieiunia,& alie pix, & reli
giofx corporis caftigationes. Pari rone vouet quis, elee-
mofynas ad auaritiam compri medam.-dubiu m no eft,qn
fint aliaoperaperfenatura fua meliora,fed forcaflis ei,<j
vouit,minus apta,& opportuna remedia ad eum fineaf-
fequendu.Eft igiturconfideradaeius,qui vouit, coditio:
id enim qd erit illi melius, erit pariterDeo gratius. Quo
fit.vt in votis comutandis expedi debeat difficultas,& la
bor,qui perferri deberet in promiffo prxftandoConnfide
randx item funt impenfx,&fumpcus,quos fadurus erat,
qui vouerat: An etiam illa materiamagis eiusinterlit,ita,
vt fit ei vtilior.&cdmodior futura.Exempli caufa,Titius
ad loca fanda peregrinationem piq,& religiose .vouit, vi
dedum eft,an pedib.effetiter fadurus,na tunc iter vnius
diei(quod attinet ad laborem peregrinationis)cum vnius
diei ieiuniocommodecommutatur;& iterduorum dieru
cum ieiuuio duorum dierum,& fic deinceps. Quod fi non
erat pedibus peregrinaturus, tiic iter quatuor, vel quinq;
dierum iure in vnius diei ieiunium commutatur,& impe
ditur ineleemofynas,&vfus pauperu.ln comutandis de-
niq; votis oportet feruari xqualitate,quod th no oportet
fcrupulose accipere„fed fufficit arbitrium boni viri, cef-
fauce fraude,& lata culpa remota.Sil votu.4 q.S.ad fine.
Decimoquarto quxricur,An votum, quo quis vouit da
turum fe eleemofynam in certos pios vfus vj ,ad fuftenca-
dos Collegii,hofpitalisve domus pauperes,poflit audori
tate Epifcopi commutari.Hanc quxftionem c. proximS
fequenti commodius diluemus.
Decimoquinto quxritur,An omnia vota,qux quis ante
vitam Monafticam emiferat,iurc ipfo in ingrefflim ad re
ligione commutentur; ita vt oinofiniantur ,&definant,
quu primu quis,vt Nouitius in religionem admittitur,&
incipit,vr Tyro in religione militare : an vero potius per
folemnemexprelfam, vel tacitam religionis profeflione
extinguancur,& celfent ? hanc etiam qu^flionem tradat
Siluetter votum 4.9.7.verf.Tertium, fecundum Atchiepi
fcopurm&egoeam tradauiex parte fupra hoc libro cap.
17 q.2,o.&n.& iterum tradabo c feqaenti.
Decimofexto quxritur,Au is, cui conceditur facultas
comutadi vota,poflit iure vota commutare,etia fi fuerint
iureiurando firmata. Hancquxftionefupra cradaui hoc
libro c. io.q.i.vbidixi,probabiliusefle,no polfe.quia vo
tum,& iufiurandum funt vincula omnino diuerfa , ergo
non eo ipfo,q> quispot ex facultate fibi commifla, & de
mandata, vnum foluere,poceft,& alterum Quidam pu
tant Sotum li.8 deiuft.q.i.a.<?.adfinem, &Caietan.2.1.
q. 89. a.9 oppofitum docuifle.-fed reuera nihil huius qux
ftionis meminerunt,folum illis locis dixerunt,votum ef-
fe ardioris vinculi quam iufiurandum : &eum ,quip6c
voti vinculum foluere, poflequoq; foluere iurifiurandi
vinculum.Sed loquuntur de eo,qui poc ordinaria audori
tate voti vinculum foluere,cuiufmodi eft Epifcopus: non
de eo,qui a voti nexu,& religione aliquem foluit priuile
gio,feu facultatecommiffajvtdixi fupra c. 10.q. 2.
Decimofeptimoquxritur.An is,cui demandatur facul
tas commutandi votum,poflit per alterum votumcomu
tare.De hac quxftione capite fequenti tradabo.
Pecimoodauo quxritur,An cui committitur poteftas
Commutandi votum alicuius, poflit commu
tare pcnas ex voco violato contra-
das.Hanc etiam quxftio-
nem capite
fequen
ti
diffoluam.
A
Pe nuo torum ahfolutione,
Cap, XIX,
A
Nimaduerteudum eft, in hoc capite Abfolutionem
voti non intell igieatn,qua quis abfoluicur a pecca
„• to >^ uo vot:um v i°lauit,fed eam, quaquisvoti relt
gione,nexu,& vmcu 1° foluitur,qux a Canonici iuriscon-
luitis.Theologis,& Summiflis voti difpefatio dicitur Na
licut cum quis Principis beneficio a lege foluitur,& ab ea
eximitur, df difpenfatus in lege, hoceft, folutus a lege,
licetiam cu vinculo,& obligatione votifoluitur,dicitur
oilpenfatus in voto,hoc eft liberatus a voto.
Primo quxritur,an penes Romanum Pontificem,fit po-
teitas aliquos abfol uendi a voti vinculo? Ratio quxftio-
niseft exvna quidem parce, <j> vocum redderequifq; natu
rali,dr diuino iure compellitur: at in bxc iura Romanus
B Pontifex poteftacem nou habet: Ex aloera vero parte eft
frequens,& quotidianus Ecclefix vfus, quo muki a votis
Roin. Pont ificisaudoritatefoluuntur.Sed nos hanequx
ftionem libro fexto niffoluimus ca. 1.0.4.
Secundo quxritur,quinam audoritate.m habeantalios
voto foluendi? Refpondeo,in primis Romanum Pontifice
deinde Epifcopos,ac exteros Ecclefiarum Anciftites, qui
Epilcopalem audoritatem habent,& poceftatem:&eos,
qui Romani vomificisconceflii,& priuilegiocomparata,
aut impetrat a m facultatem habent.Romanus igitur Pon
tifex poteftjtu oi vocofoluere, tumeiiaquoslibet Chri-
ftianos y.biq; terrarum degentes ; Epifcopi veto minime,
nifieos tm, quibus pr^funt.Neq; eorum omnia jotarela
sare,ac foluere queunt,fed ea duntaxat.quoru abfolutio
non eft Romano Pontifici iure,vel confuctudine re ferua-
ta.Cxteri,qui funt Epo inferiores iure coi huiufmodi po
teftatem non habent, nifi Romani Pontificis priuilegio,
autconfuetudine approbata Silu.vocum 4.9.3.
Tertio quxritur,qux,& quot fint vota,quorum abfolu
C tioRomanieft Pontificis propna?Refpondeo, iureanti-
quo communi, expreftim vnius tantummodo voti abfolu
tionem Romano Pontifici referuarhquod votum in iure
Canonico Vltramarinum vocatur,cum quis vj,vouet q
ter fefadurum Hierofolymam,ad fandum Diii fepnl--
erum. Ac vero quia iure communi ad Romanum Pontjfi
cemcaufx magnx,&ardiix pertinent, ideo eodemiure
vota Caftitatis,& Religionis,cu fint per fe res perpetu£,
& magnx,ita Romano Pontifici referuantur,vt nemo pof
fic eorum vincula foluere Quo circa eorum trium votor
rum abfolutio,iure antiquocommuni.foliuseft Romani
Pontificis. Votum vero peregrinationis ad Sandum laeo
bumCompoftellanum,&ad limina Apoftolorum Petri,
& Pauli in Vrbe,teftatur Abbas in c.ex multa.de voto,8c
vot redcmp.non elfe Rom.Pontifici referuatum;& proin
de Epifcopum eo voto pofle aliquos foluere. Qux Abba-
tis fnia vera eft,fi fCcfm ius Canonicum antiquum loqua
munat vero vfu,& more introdudu eft quod Angel.votu
4.q.<S Silu. votum 4 q.3 .dido J.Tab.difpenfatio.q.?.So,
D li. y .deiuft.q.4 a.i. in conci. 1.tradiderunt,vt.horum vo.
rorum abfolucioad folum Romanum Pontificem ipe*
det: qui mosquoq; confirmatur in Couftitutione Sixtt
Quarti,que incipit:Etfi Dnici,de potnit.& remif. inter £x
trauagancescommunes,vbiquinq; fupradida voca me»
morantur,vt Romano Pontifici referuaca: Iure igitur no
no Extrauagantiu conftitutionum quamuis non antiquo
referuantur Porro Nauar m Comment. i-de regul.n. 2.1.
ait uotum peregrinationis ad xdem Sandx Marix Lau,
recanam effe RomanoPontifici referuatum:Sic.n.ibi,in
quit, Ommb notis poteft Epifcopus foluere exceptis qn-
que contentis in Extrauaganri.Etfi Dominici z.de P^nft-
& remif inter communes : quibus hodie uotum adiungit
uifitandi domum gloriofam gloriofiflimx Virginis Man£
Laurecane.Sic ide;& non probat.Forcaflisextac in domo
illafandiffima pnuilcgium aliquod fiue Diploma Ponti,
ficiti m,de hac re,fed ufu receptum non efi.
Qiiintd quxritur,An Epifcopus habeat ius foluendi alr
quos uoto Vitra mari no,quod fecerunt, ftudio, & amore
pietatis augendx; non autem gratia auxilijfiue Uiofidij
piis, &rel(giofis terrx Sandx habitatoribus conterendi