15 p Inftitudonum Moralium.
60
clpijs communibus,vel extrinfecus affumptis (vt fepe ia
monui )iufte poffumus judicare hoc effe nobis agendum;
ergo in hac re fatis eft ad omne peccati periculum euitan
dum, li opinionem probabilem, licet minus communem
fequamur. „
Quinto queritur, An eo ipfo,q» plures vnum aliquid se-
tiant , ea foia in foro confcientiae tanquam probabilior
opinio fit indicanda . Refpondeonon femper pro tali effe
habendarmqm non bene res fe habere videntur,vbi furrra
giorum numerus,non pondus eorum, vel momentumexa
minatur. nam faepe vfu venitjvt in fuffragijs ferendis ma
ior pars meliorem vincat,& ob multitudinem opinantiu,
varijs affedlib agitata ad peiore frequenter inclinet. Qua
re Diis in veteri lege pracepit,in judicando, plurimorum
Ixed* M} (aut turbr,vtex Hebrasocommode,verti pdt)fnla;no ac-
quiefces,vt a vero deuies.Obijcies forfita,id qcf ex Ifid.re
fertur in c.Placuit.d.i6.his verbis: Canones,qui dnr Apo-
ftolorii proferuntur cateris concilijs.qm licet a quibufda
dicantur apocryphi,plures tamen eos receperut. Et inc.
In canonicis,dift. ip.ex Aug.df :In illis fcripturis, quae no
abomnibus recipiuntur,praponendas effe eas, quas plu
res grauioresque recipiunt,his,quas pauciores minorifq;
auiloritatis Ecclcfia admittunt. Refpondeo, frequentius
probabiliorem opinionem haberi eam,quae maiori opina
tium numero comprobetur: aliquando tamen munerum
fentientiuin.grauitasaliorum vincit,ac fuperat.
Sextoquairitur, An in forocofcientiae liceat aliquando
contra communem opinionem vnius tm claffici auCloris
fniam tenere.Refpondeo,id paffim,aut crebro non licere,
aliqh th vitio,& culpa; dadum non eft, fi eam lingularem
opinionem fequamunnam contingit interdum, vt contra
communem vnius Claffici Dodtoris opinio firmiori me-
lioriq; fundamento nitatur.Ponamusexemplum: Comti
nis opinio eft,Beneficium Ecclefiafticum, quamuis tenue
& exiguum,nos vinculo iuris obftringere, ita vt totudiui
num officium perfoluere debearausxontra quam opinio
nem fenfit,& fcripfit Sotusea ratione dudlus, Beneficia
officium confertur:Ergo fi tenue eft, & exiguum,nulli
A deris,ac proinde pro plurib. oblatum, minus lingulis pro-
deffe,quam fi pro vno tantum offerretunAtCaiet.tom i.
opufc.tradl.3 .qz.& quidam alij, de quibus Herueusqffl.
ro.q. 13 cenfent no efic certat,& finita: efficacia; per fe,fed
infinita,finiri tamen eam in ijs pro quibus offertur,& ipfi
non offenumfola Chrifti Domini volutate,in ijs vero pro
quibus offertur,& ipfi funt offeretes finiri, pro maiori,mi
noriue eorum ftudio,& affeclu;& quando pto his offertur
etiamfi pro multis offcraturnon minus fingulis ptodeffe,
quam fi pro vno tantum offerretur . Mihi femper verior
eft vifa prima fniaffed ut aliqui fentiunt.Caietani opinio
lua probabilitate non caret,vt fuo loco explicabo . Infup
communis omnium opinio fentit irregularitate affici,li
quis,vt innocentem parentem,vxorem,aut filium, immo
etiam cognatum, vicinum, amicum, aut et i a m extvancu
defendat ab iniqua morte,occiderit eum , qui per injuria
in aliquem ipforum irruit : atCcuarruuias . Fortunium Ceu,A
fecutusprobabilitercenfuit in nullam irregularitatem mfifuriiju
currere . Item conflans eft omnium fnia irregularitatem de hom.f
B contrahere, fi quis occiderit furem , ut res fuas tueatur,& 3
feruet-.Couar.oppofitum tradit;certe in vtraque quieftio-
ne eum,qui vt probabilem fniam Couar. fequeretur,non
damnarem.Et idem dicendum dc Clerico, qui ne patria
euerterctur ab hoftib. aut ne exercitus Chriftianorum de
leretur,aut ne Rex, vel Princeps necaretur, hofte occide
ret communis opinio fentit eum in irregularitatem labi,
at Couar .putatoppofitum effe valde probabile, quamuis
contra eum facere videatur, quod refpodet Pontifex in c.
Petitio,de Homic. Animaduertendum tamen eft,quando
vmis,velduo, uel tres claffici Dodlores cdtra communem
fniam opinantu r,non continuo effe adhsrendu; quia tres,
quatuorue finc.videndum.n.eft an pofteos etiam alii plu
resfcripferint;qui eoscommuni confenlu refellant,&opi
niohem communem amplius corroborent, tunc certe in
agendo, non eft contra communem opinionem fentiendfl
v.g.concracommunem fenfit Sotus, euro,qui Simonitecri
men committens,temporale commodum acceperit,nulla Sot.li.f,
obligatione compelli ad id pauperibus reftituendura,vel
tare cogatur. Et certe quibufdam valde probabile vide
tur,quod Sotus ait;quod fane fi quifpiam fequeretur,no
S„/. condemnarem,Praterea communis eft opinio,peccatum
3 e.de iu
flt
3 lonci.t
lubijeit obligationi pofieflorem,qua preces horariasreci (3 Ecclefia ante iudicis fniam,fed ei,a quo accepit :at poft J. «M.j
-... t-. s u-Sotum alij fcripferunc, & eiusopinionemcommuni con-
fenfu refutarunt. Quare non eft in agendo contra commu
nem,Soti opinio tenenda. Item cdtra communem docuit
Sotus.Iibr.j.deiuftit.q.3.art.s.ad 2,.cuiusfententiam fe-
quutifunt Ledefrn.4 p.i.q z+.q.i.art. 5.Merca.c. 15,dere
ltitLitione.Saloii.z.i.q.6<S.art.5.controuer.i.& Petrus Na
uar.lib.4.dereftit.c.2.num.7 5-probabilem putat.Med.li.
i.infua inftrudi.c. 14 $.43-remalienaminuentam nonco
parente domino, diligentia adhibita poffe fibi inuentore
retinere, nec effe in pauperum vius erogandam : fed poft:
Sotum alij fcripferunt quorum plures eum confutant:vi
dendum eft,an fit opinioni Soti contra communem acce
dendum; quoniam nonnulli fcripferunt eamelie probabi
lem fententiam,quamuis alijs nequaquam probatur. Pra:
terea contra communem fcripfit. Nau.in Manu.c-27.nu.
34 &35.&de poen.dift.^.c.z $.labotet.nu.io,& 1 i.& an
te ipfum alij quos citat Couar.in ca.alma mater,de fenc.
excom.in 6.p.z.$.z .nu.7. quotquot funt notorij excdica-
ti,aut publici denuntiati,elfeomnino euitaudos: &tamd
ante,& poft Nauarrum feripeores pleriq; docent folii duo
excommunicatorum genera effe deuitanda,nimirum,qui
funt notorij Clericorum percu flores,aut qui funt publice Naua.i»
nominarim denunciati.Vnde opinione Nauarrineglcdta, Manu.i.
communis fnia eft tenenda. Item contra communem om ,y.
nium fniam docuit fas efle Titio, qui Caio debet centum
aureos ad certum tempus foluendos redimere, ac emere
minoris, fi eos anticipata pecunia redimat, qui anteNa-
uarrum,&qui poft eum fcripfere oppofitumtradiderQt.
Similiter conrra communem fniam fenfit Can. libr. 8.dc
locis Theol.c 5 .ad 3. Matrimoniu fine Sacerdote miniftro
coniuges copulante contradlum non efle vere, & proprie
lethale contrahere fi quis Matutinis precibus non perora
tis,& abfque iufta , & debita ca facit Miffte facrificium.
Contra quamfniam.Sot lib. 10.de iuft.q.5.art.4.concl.2.
& in 4-dift. 13 .q.z.art. 2.ad finem fcripfit, negans lethale
in ea re peccatum inefle,eo quod tale quippiam nec ex iu
re colligatur,nec ex vfu, & more , nec ratione efficaciter
comprobetur: quia non omnes confuetudines tanti funt
ponderis,& momenti,vt violatores earum tanquam reos
peccati lethalis condemnent.Negari non poteft,quin Sp-
ti fnia fu mediocriter probabilis,nec facile, decito conde
nanda, nifi vbi Epifcoporum cdftitutionesfanciuerint,ne
quis Matutinarum precum non abfoluto penforem diui-
nsm faciat.Infuper vt exemplo quorundam vtar,eft om
nium fete cois fnia, conftitutiones Pontificias, quas Bul
las vulgo nominamus, fi incuria Romana promulgentur,
oes vbiq;locorum tenere,ita, vt vmuerfi eas obferuare de n
beant.Contra quam opinionem fcripfit Sotus, probas eas
Sot, U.ie vbiqs terriwum vim obligandi non hfe, nifi in fingulis
iufl. 1.5.1 uincijs Antiftitum opera,& cura denuncientur. Et Sotum
a.4. Me- fecutl funt alij,;& id ipfum anteSotum tradiderant Ange
di., .1.?. ftumain alijjfane mihi in hac re opinio cois fi? vifa
0o.art.d. eft »°n iolum tutior,fed verioretiam,& certior,&111 age
Ani. lex. j° .^pleotenda. Veruntamen aiiquosnonnunquam au-
q.u. diui dicentes,dubitarincnpofle, quin opinio Soti aliqua
probabilitate innitatur;quippe quae non ipfius dumtaxat
Claitici alloqui audloris; fedAngcliquoque,& quorunda
aliorum auctoritate,&teftimonio muniatur. Ex quo effi
ci tu 1,inquiunt, vt fi quis eam fuerit m agendo fecutus in
C . I IU »511* VUUIU^V.0 vv..uuttV/lUUl UUlJ CIlC VCIC (X DrOpriC - »•
ioroconicientUEnullum temericatis,aut imprudentie C ri facramencum.Itemcomracommunem pariter Caiet in Can,ti '
ouTsSoHinhf 2teU T alltere g° r dlc endumexiftimo.fi opufcto.i.tradl.-.z.q i.fcripfit Matrimonium‘inter abse
quis boti 111 nac parte fententiam fequatur, iufta excufa- ces per litteras procuratoresq; initum non effe vere & oro
babiffi offinio SoH qU ‘ a V ft fu0 r 0C ° fl f US ex P' icabo ’ P™' , P rl ^ facramentum. Sic itidem contra coem opinione feri- P e fi”'*'
babilis opinio Soti non eft, nifi quando pontificia; conflo- bit Canus Romanu Pontifice in aporobadis Relieiofis or G,t& ‘
nes vfu receptae non funt,quamuis alloqui m RomanaCu dinib.labi,& errare.Greg. itidemArimin cumcommuni
Theologorum fentent.a g puXar«r S S"a“p
decedentes perpetuo igne torqueri docens.
Qu«-
opiniOjMilit; facrificium certi,ac finiti effe frudtus,& pd-
