filL 111. De quarto decalogiprxcepto, Cap. IV.
i $9
Sofpitalis domus fit religiofus locus, & facer,cuius cu-
rv fit clericus prxfe<ftus,& ob eam fibi debitos annuos
prouentus percipiat; & hoc vel ex prima ipfius domus
fundatione,vel dotatione,Sc infbtutione Epbtuc is cle
ricus beneficiarius iuf-is cefeninquoniam annus proue-
tus tali clerico debitus,beneficium eft, vtpote aucTori-
tateEpifcopi inftitiitum,collatum,vel confirmatum.
Sexto queritur,An clericus beneficiarius in domoho
fpitali habeat beneficium,cui fit cura animarum anne-
salRefpondeodiftinguendomam aliquando talis cleri
cus domus hofprtahs PSffedtus habet in luaiurifdidtio-
ne , & poteftate alios clericos presbyteros, vel inferio
res,& is curam animarum habet, edquod fit penes ip-
fum in alios clericos iurifdiflio, Sc ppteftas. Aliquando
vero nullos habet clericos fibi fubieSlos, fed tantum ra
tipne fui muneris facrificia facit, Sc offert certis cuiuf-
que anni,vel menfis temporibus,vel lingulis quibulque
ciiebus:Sc is beneficiarius curam amniarum non habet
Cedeft hofpitalisdpmus Redtor , aut capcllanus perpe
tuus . Aliquandp hofpitalis domus eft alicui Ecckfix
coiundlajfiue annexa,& tunc de ea idem iuris eft,quod
.de eo,quod accedit alteri: res enim , qux accedit, fem-
per fequittir vim,& naturam eius, cui accedit.
patrimonium, cuius ratione quis ad
facros ordines eligitur & prouehitur 3
fit beneficium' fiap. IV\
P Rimo quxritur, An qui patrimonium habet,vnde
viuat,Sc fuftenteturjiurc communi queat ad facros
ordinespromoueri?Refpondeo,poffe;nam in c.tuis , de
prxb.refpondet Pontifex ; Clericos in minoribus ordi-
Jiibus cofiftitutos'patrimonium habentes, vnde polfint
commode fuftentari, Sc fi nondum fuerint beneficium
■ccclefiafticum confecuti, pofle adfuperiores ordines
•promoueri.Et in c.Epifcopus,de prxb., dicitur : Epifco
pus fi aliquem fine certo titulo, ex quo neceflaria vitas
percipiat,in Diaconum , vel Presbyterum ordinauentj
tandiu ei neceffaria fubminiftrcc,donec in aliqua Eecle
dia ei conuenientia ftipbndia militis clericalis affignet,
nifi talis ordinatus,vel fua,vel paterna hxreditate fubft
diam vitae poffit habere. At vero in Gonc.Trid.fefif.il.
c.x.de reform.dicitunPatrimoniura vero obtinentes,or
«Unari pofthac non poffint , nifi illi quos Epifcopus iu-
tkcauerit affumendos pro neceffitate,vel commoditate
Ecclefiarum fuarum. Et congregatio Cardinalium de-
flinatorum ad declarationem Cone. Triden. dedarauit
poffealiquS ordinari , fi ita Epifcopus indicauerit pro
neceffirate,vel utili tate Eccleliarum,etiamfi nullum ha
hac patrimonium fibi a parentibus relidtum, fi dona
tione alicui us alterius bona fibi acquifierit, vnde com
mode fuftentari queat; dummodo ea donatio vera fit,
non fida,Sc finiulata.' Dedarauit itidem pofle aliquem
in feminarium clericorum cooptatum ad ordines afee-
derc caufa inferuiendi in Ecclefia , Sc beneficio ipfi fe-
minario annexis, Sc coniundlis: & fi quis item ante
ConciTrid.fine vllo titulo eflet Diaconus creatus, pof-
fe abfq; vtlo beneficio ad fupenores ordines prouehi,
modo patrimonium habeat.
Secundo quxritur, An patrimoniu,ratione ciiius ali
quis eft ad facros ordines eledus,fit beneficiu ecclefia-
fticumlGoffredus videtur aflerere beneficium .effc nam
tit.de prxb.nu.14.ait,eum,qui nomine,Sc iule patrima
nij eft ordinatus, non pofle petere beneficium, quafi ia
habeat vnum beneficium fibi ad vitam fuftentandam
fuffkiens Refpondeo, cu Abbate in c.tuis,deprxb.n.d.,
non elfc beneficium , nec.n,obitu clerici vacat,nec au-
«ftoritate Epifcopi in beneficiu tranfiuic. Sc quia ad hx,
redes transfertur.Hinc efficitur , vt ex eo etia patrimo
nio clericus decimam;annua iure folaere debeat; vt aic
Gl.Scidem Abbas in eo c; tuismam Ecclefia lua debita
rf.ecimx parte defraudari iure non poteft, etiamfi ratio
ne iui patrimonij fuerit quis ad facros ordines euedusq
res enim cum fuo onecey& feniitutc permanet.. .
Tertio quaeritur,-An patrimonium , ratione cuius ali-,
quis eft; facris ordinibus ini tiatus, iure poffit fine Epi-
fcopi confenfu alieuari?Refpondeo,cum Gl.Sc Abbate,
-Hofticnfi,ac exteris in eodem c.tuis,non pofl^quorum
Inftic.Moral. Pars 1,
communis fcnt.eft in Conc.Trid.feffit.ca.i.confirma-
ta,vbi dicitunllla bona, quorum caufa aliquis eft ordi
natus,alienari nonpofle fine Epifcopi licentia , donec
beneficium ecclefiafticu fufficiens fit adeptusjvel aliun
de habeat,vnde uiucre queat.
ObijeieSjpatrimonium huiufniodi,neceft beneficiu,
nec ius aliquod fpirituale,ergo alienarifine Epifcopi cd
fenfu iure poteft.Refpondeo,Eccle(iam id vetuifle, ne
fi abfque Epifcopi nutu, Sc conceffu alienaretur, cleri
cus ad ordines promotus mendicitate,& inopia preme
retur; aut ne Epifcopus ei vitx neceffaria fuppeditarc
cogeretur. At vero cum clericus nactus eft beneficium
ecclefiafticum,tuta conficientia poteft patrimoniu alie
nare,vt Abbas in eodem ca.tuis annotauir,Sc colligitur
ex Concilij Trid.Ioco citato . ficut enim fundus dotalis:
durante matrimonio alienari non poteft:at folato con
jugio poteft,quoniam data eft dos ad onera matrimonij
fuftincndkita nec patrimonium alienari poteft , donec
habeat clericus,vnde commode .viuat.
Quarto quxritur, An is qui iure patrimonij eft cleri
cus creatus,debeat patrimonij mentionem facere , fi a
Roni.Pontifice beneficium impetrandum curetiRefpo
deo,cum Abbate in c.Poftulafti,de refcr.nu.j. commu
nem effe opinionem,in litteris Pontificijs,que dicuntur
iuftitia»,fieri mentionem debere patrimonij,quod alio*
qui commodum adfuftentationem vitx habet is, qui
eas impetrat in litteris vero qux dicuntur gratix , non
eft neceffe fieri mentionem. Litterx iuftitix vocantur,
vtdocet Abb.in ca.poftulafh,derefcri.Sc Glo.in Extra-
uag;Sedes Apoft.verb.gratix.de conceffprxb.intcr E x-
trauag Ioan.ii.& Rebuf.m prax.bene titu.De rcfcn.in
forma communi,& m forma pauperum : exquasimpe-
trat aliquis clericus a Rom.Pontifice , vt ipfi beneficiu
£ conferatur,eo quod fit pauper non habens, vnde .com
mode viuat : qux litterx ideo dicuntur iuftitia, ut ait
jdem Abbas,quia ei qui altari; Sc Ecclefix infenut, de-
■betur ft-ipendium,& merces, vnde commode fufteate-
tur,& quia tales litterx Pontificix non dantur, nifi in
bonum clericorum indigentium caufa paupertatis,d.ici
folent litterx datx in forma pauperum . Er quia-oiim
Rom.Pont.folus huiufmodi litreras dare folebat 1 , qui
bus feribebat Epifcopis,vel beneficia coferrent ij, quos
ipfi ad ordines prouexerant, ideo dicuntur datx in for
ma communi Et quia innituntur illis verbis Apoftoli,
Qui altari deferuit, de altari viuat. Sc incipiunt ex ijlis
uerbis:Gum fecundum Apoflolum.-idco dicuntur dat«:
in formulam, cum fecundum Apoftolum , t
Ex quo fadium eft,utin impetratione talium littera
rum fieffmentio debeat patrimonij alioqui ad vita fu-
D ftentaaclam idonei, quia non dantur nifi caufa pauper
tatis,erigqeas non daret Potifex ,fi clericus aliunde ui-
uerc pollet. Litterx uero appellantur gratix , quas dat
Rom.Pontifex Hberalicer abfq, ulla paupertatis cauCai
in quibus proinde,tefte Io. And. & Abbate, loco citato,
necefle noneftvllam fieri mentionem patrimonij ic.tia.
opulenti,quemadmodum , nec-vlla debet fieri mentio
nobilitatis,utidem Abbas ibidem annotauit, ,
Qjlintd-qlixritur, An is cui fuppctit patrimonium ad
uitx fuftenrationem commodum , iure queat beneficiu
impetrare,& datum fufeipere ? :Refpondeo,cum Inno-
cenao,HqlUenfi,Abbate,& Gld.fla in eod.ca.poftulafti,
pofle,quoniam iuxta Apoftolum 1 Nemo militat ftipen
dijs fuis: & Qui altari Ierint,de altari viuere debet: tk
iuxta Chrifli Domini fententiamjDignus eft operarius
mercede fua.-ergo licet clerico beneficium aceipere, &
de patrimonio arbitratu fuo ftatuere. bci
Sexto quxriturAn fi Titius promittat fe C-aio datu
rum fubfkiia ad vitam fuftentandam ido.nearpofljt-i.ure
Caius. ad facros ordines,fine ullo alio beneficio,&,pa-tfit
monioprouehHQiiidam fentiimtpofle,quoniam pro-
niiffio,quam Titius fecit Gajo,.fiilfie,it. nam iij. l.Qut : a-
<ftion : e.m.ft:.Jie reg.iur.dicitUK fQui a>ilioneni,habet ad,
j-e recuperanda,ipfarn rem habere; vnictuncrgo qmha
bet adtionS,Scius ad [)atriguoniu■ fibi promiHuni, ipfum
patrinjpnium habere ceofetur, Ifixe tamen-fententia
mihi npn probatwr,quoniam Canones , Sc iura,ut quis
ad facros ordines eligatur , beneficium,aut patrimoniu
requirunt: non ergofufficit fi quis habeat ius ad patri-
nioi.jiani J non autem ius in patrimonio, non enim idens
O i cft,ha-
i.Cor-y.
I.Gor. y.
Ibidem.
Xxc.ro.