Y Injlitutlonum ^Moralium, Pars II*
eft,habere lus irirem,queri habere ius in re.Na paren- A
ites debet legitimam portionem filijj: & tamen ut filius
ad (aeros ordines afcedcre iurc queat,necefl» eft,ut pa
ter ipfe certum ei patrimoniu donet,aut eius caufa ob
ligationi fubi)ciat,atq; fupponat,Si quis item ius habe-
y( f t ad beneficium,aut per eleritionem clericoru,vcl per
nominationem patroni ipfum o,ferentis,bcneficiu non
dicitur habere,quia nondum habetius in bcneficioicr-
go,nec patrimoniu habet, qui ius tantum acquifiuit ad
lilud.non in illo. Id vero quod dicitur in 1. Qui aritio-
nem,citata,loeu in re prsfenti negotio non habet, tum
uia lex illa loquitur de eo,;qui habet arilione vedican-
i re fua, qui habet no folum aribone ad rem,fed etiam
adfrurilus naturalesreiitum ctia,quiano dicit IcxiQui
habet adi ion em ad rem,habet ipfam rem,fed habere vi
detur,hoc eft, iuns quadam firibone re ipfam iam habe
re ccfetur tanqua fibi iure riebi ta:at is, cui eft patrimo- B
niu ab alio promiffum: re ipfa nondu patrimoniu het.
Septimo qusritur , An qui bona tantum mobilia in
patrimonio habet, polfit iure ad facros ordines pronio-
ueniQuidam affirmant poffe. Mihi tamen hoc minime
probaturinifi illa bona mobilia in ftabile patrimonium
vertantur, nam mobilia bona facile confumuntur vfu
rerum,& lapfu temporis: at Ecclefia requirit in clericis
patrimoniu,unde uiuere comodc poftinc . Nec dici pot
mobilia bonafufficere, quamuis verum fit eum clericu
pernas iuris-non contraxiffc, qui cum facros ordines fu-
fcepiflet, profelfus fuerat fe patrimoniuhabere ad vitx
fultenrationem idoneum; cum tame folum habere bo
na mobilia,ex quibus tame cum primum voluiflct,po-
tuiffetfibi ftabile patrimonium comparare. Vnde fate
mur nos quoq; , fi bona niobilia talia fint,v.t,ex eisfta-
tim poffint emi redditus annui,cx quibus clericus com C
mode fuftentetur,& fuffictre, dumodo confeftim infla
bile patrimonium,&annuos redditus commutentur.
Oriiauo quaeritur,'An patrimonium tale effe debeat,
ut ad uitam commode fuftentandam fufficiat. Refpon-
deo,tale cfieoportere;nam iura fupracitata non quale
cunque patrimonium requirunt, fcd quod fit ad vitam
tuendam idoneum . Quxres, cuius arbitrio debeat in
dicari, patrimonium fufficiat nec nc ad clerici vitam?
Rcfpondeo,arbitrio Iudicis:Iudex autem in hac rc,vel
eft Epifcopus,cuius cofenfu , & auriloritate clericus ad
facros ordines eligitur; vel Index, apud quem iurati tc-
ftes teftimonium dicut publica notari) fidcfubfcriptu ,
quorum eft iudicare , habita ratione loci,temporis,Ec
clefia;,& perfonae ,fitnec ne patrimoniumidoneum ad
clericum commode fuftentandum.
Nono quaritur,An clericus, qui vna cum fuis fratri- J)
birs patrimonium habet omnium commune , eo quod
nondum illud inter le diuiferint, iure queat ad facros
ordines eligiiRcfpondeo,nihil differre,patrimonium fit
nec ne diuifum,dummodo pars,qux clerico debetur,ad
cum honefte fuftentandum fufficiativere enim tunc cie
rictis patrimonium habet idoneum, quamuis nd feiun-
«ftum,& feparatum a partibus , quae ad ceteros fratres
pertinent. Ex his iutelligitur,multum interelle, An cle
ricus beneficium habeat,an fecus: nam fi beneficiuno
habet,nequaquam comprehenditur ijsftatutis, &legi-
bus,qua; ad clericos beneficiarios feruntur v.g. fitftatu
tum,& lex aliqua praecipiens, vt bcneficianj incedant
proprio clericorum amictu,& tonfura diftinriri, locum
non habet in clericis patrimonium tantum.aut.penfio-
nem etiam,vt infra dicemus,habentibus. Similiter etia
tegula Cancellariae canetur,ne fi beneficianj dum infir £
mi funt,beneficio renunciauerint , renunciatio profit,
non cortlprehendit clericos dum igrotant, penfionem
annuam transferentes facultate fibi data, vt transferre
poflmt.Praterea feribit Rom. Pontifex Epifcopo,vt cer
to clerico beneficium conferataion poteft penfione da-
fe,quia penfio, ut inferius dicam , beneficium non eft.
Item fit alicui poteftas, vtbencficium fuum cu alio bc
neficio commutet: non r poteft ille cum pefionC'annua,
vel cum patrimonio quod habet,ucl cu capella,uel ho-
Ipttali domo libi commiffii,fi beneficium non fit,vel Cu
iiire,quod habet ad beneficium,comnmtare:qma nihil
horum habet rationem benefici), Iure etiam,&ftatuto
caiietur,ne quis duo beneficia linml habeat,poteft quis
anum ocncficium habere, 6c fimul patrimonium 3 vel
penfionemsitem finin! dfc Vicanus Epifcopi, re! a lto=
rius temporarius,non perpetuus: fic effe poteft etia alte
rius adiutor ad tempus,quia talis Vicarius, vel adiutor
beneficium non habet. Eadem ratione ius Canonicum
conftituit,vt qui beneficium habet, certos statis annos
attingat,& in Ecclefia commoretur,atq; refideat: non
protenditur , nec trahitur ad vicarium ,uel adiutorem
alterius temporarium s vel ad cum clericum , qui tan
tum patrimonium habet,aut annuam penfionem.
t*4npenfio eccleftaftica,qu<e clericis da
tur , quia clericifunt > leneficij ratio-
netnhabeat. Cap. V.
P Rimo quaeritur,Quid penfionis ccclefiafticx nomi
ne ius Canonicum,aut curis Romame ftylus intel-
ligar? Repoudeo,ex coi omnium feutentia pcnfiouem
dici certam parte fru£tuum,qus ex beneficio ecclefia-
ftico datur alicui ad uitam eius commode fuftentanda.
Anch.Imola,Card.in Clem.i.$.Eadem. De fuppl.negl.
Pradat Abbas,& Fril.in c.ad audientiam , z.de refeript.
Secundo qusritur.An qui ius habet exigendi,& per
cipiendi cx beneficio alterius annuam penfionem eccle
fiafticam,& diciturpenfionarius,fit uerc,& proprie bc-
neficiarius?quod eft qusrere.An penfio ecclefiaftica fit
uere,& proprie beneficium? De hac qu.rft.Io.Selua,de
benef p. i q.j.nume.io. Quidam negant,inde perfuafi,
quod penfionarius non habet ius, fed tantum certos
quotannis cx beueficio fructus. Alijs tamen hsc ratio,
& argumentum minime probatur, quoniam penfio ec
clefiaftica no foliim eft annuus fumfhis, qui percipitur,
fed etiam ius perfe feparatum c beneficio, exigendi, Sc
percipiendi frurilus,ut fuo loco oftendam inferius. Ali)-,
penfionem annuam beneficium efie diffitentur, ob id,
quod non folum in clericum, fed in laicum etiam con-
feratur,ut fimiliter infra fuo loco dicam. His tame ad-
uerfatur, quod fspe penfio, an una dari foiet clericis
duntaxat, & pr^benda aliquando confertur in laicum,
ob minifterium aliquod temporale in bonum , &c com
modum Ecclefia cedcns.Ergoficut pr^benda eft bene
ficium,quando clerico , iit clerico dari foletfita penfio ,
qus non nifi clerico,quatenus clericus, eft, confertur,
erit beneficium. Quare funt qui putent penfionem ec-
clefiafticam,dari folitam clericis, quia clerici funt,effe
beneficium,ed quod nonnifi Rom.Pontificis aurilorka-
te conceditur,nec alijs quam clericis tribuitur; nec ob
aliud nifi quia clerici funt: nec conuentione,parito eon
didoneve ulla conferri iure poteft.itafenfit And. ffarb,
in c.Adaudieutiam.i.de refqript.
Sed communi omnium fere confenfu receptum eft^
annuam penfionem eccleflafticam beneficium ncpeffe.
Sic Panor.& Fel.in c. Ad audientiam.z. de refcr.Io.Sel-
ua,loco fup.cit.& probat late Gomez. in reg. Cancell.
de infirmis q 16 &Mando.inead.reg.q.n. Id colligi ui
detur cx c.QHamuis,de pr^b.in <5.'ubi habetur : Ei non
in penfione,fcd in beneffcijs ecclcfiafticis tantum volu
mus prouidere. Id etiam argumeta ex benefici) natura
defumpta concludunt. Nam obitu beneficiari) benefi
cium uacat:eft enim perpetuum, Sc iu eo alius clericus
fucccdit: & penfio decedente penfionario non uacat,
fed ucl ut ufusfruritus obitu fruriluari) extinguitur , ae
finitur , nec in ea alius clericus fuccedit. Penfionarius
item m ea Ecclefia, cx cuius bonis penfionem percipit,,
commorari ,& relidere nullo iure compellitunat bene
ficiarius cogitur, aut per feipfum feruire , aut alium m
fui locum fufficcre, His acceditqudd annua penfio hoft
datur ob minifterium facrum , quo penfionarius infer-
uiat Eccldie , nec ut laboris, & opcr£ ftipendium , Sc
merces,fed ut alimentum,& fubfidium uite. Hanc fen-
tentiam habent Archidiaconus, Io Audr.Gemin.Fraii-
cus,Anchar.in c.Quamuis, de pryb.in 6.
Ar quidam obi)ciunt,cum Andr.Barbat. Primo quod
anmijtpenfio inter beneficia numeratur in cap. Ad au
dientiam,! de referi.ubi dicitur-.Rccipicntes ab cis an
nuas penfiones,fcu alia beneficia ubi uerbum ( alia),fi-
milia repetere in iure foiet,ut tcftantur Gloila, & Do-
ritoresincapifu.fedes.derefcriptis. Refpondeo, fatis
effert annuam penfionem beneficium efle ncgemus.id