Lil, IlL De quarto decalogipracepto. 'Cap, XIlI,
«HStoS Presbyteros conftituere, quot lufftcianc ad mu- ^
nus & officium commode obeundum ; & allignet is de-
bitam portionem. Concil.Trid, c.<..derefor. feff. ii.
Si in oppido, vel villa nulla fit Parochialis Ecclefia;
curet Epifcopus, vt denuo erigatur , vel qua: (it ab alia
diftmaa.vel alteri annexa. Cone. Tnden. felf.ii.c.ij,
de reformat,
pecimofexto quatitur,Quid facere debeat Parochus
Vt refle fuo officio & munere fungatur? Refpondeo,
inter alia debere diebus Dominicis & feflis, itemque
Quadragenarij iciunij diebus(nifi fuerit legitime impe
ditus)verbum diu.inum populo libi commiflo annuncia-
tejpueros docere Fidei rudimentajlibros necelfarios ha
bere . Miffale, Breuiarium , Catechifmum Romanum,
Concilium Tridentinura ) Biblia,& aliquas brcuesSum.
mas leletlioresjqu* tradlent de Calibus confcientia?,vt
vocant. Item Parochus diligenter inquirat, an obfte. g
trices fciant formam Baptifmi,nc in baptizando errent.
Librum habeat, in quo feribantur eorum nomina , qui
Baptifmum fufdpiunt, parentum item eorundem, ac
fufeeptoris illorum ; notet annum, menfem, & diem,m
quo finguli baptizantuftlibrum item,in quo feribat eos,
qui Confirmationis Sacramentum accipiunt, parentes
eorum,& fufeeptores. Diebus Dominicis indicat dies
feftos,& jeiunia,qua» in hebdomada occurrunt. Curet,
vt finguli quotannis fua peccata confiteantur,& in Paf-
chate factum Chrifti corpus accipiantide ijs qui non co-
fitentur, Epifcopum certiorem faciat: exteros matrimo
nio ne conjungat,nili prius adhibita diligentia inquirat,
qui fiat illi, vnde venerint, & rem totam adEpifcopum
deferat . Peregrinorum ad Parochiam venientium,vtjin
eahahitentifidem, religionem,vitani,!8c mores fcire cu-
iet,vt videar,num Sacramenta fufcipiant, rem diuinam _
audiant,dies fellos obferuent. -
De quarta Canonica portione Parochiali dicam infe
zius,lib,8.cap.i j.
De beneficus dignitatem habentiis*
Cap. XIII.
I N primisqua-ritur,Quinam beneficiarii in lute Ca
nonico dignitatem habere dicantur,fiuc qui beneficia
zi) dicantur dignitates ? Sciendum eft; quemadmodum
in Cmilt Reipub, quasdam adminillrationes honoris, &
dignitatis gradum habem;fic etiam in Ecclefia quidam
beneficia effe, quialijs pnftant honore, & dignitate,&
hic,dicuntur in iure Canonico dignitates. Vndeextae
titulus de pra?bendis,& dignitatibus; & in Ecclefijs Ca- V
thedralibus,& in ijs quoque, qua; Cofiegiata: vocantur,
funt Canonici, fi alij,pra?ter Canonicarum,aut fimplex
beneficium, habentes dignitatem , qui vulgo dignitates
dicantur;vt Decanus, Prarpofitus; Prior, Archidiaconus,
Primicerius,Thefauranus,Archipresbyter,& fimiles.
Secundp quatitur,Ex quibufnam Beneficiarius digni
tatem habete dignofeacur i Relpondeoex omnium len
tentia,quam habent fnnocentius,Hofiienfis,Ioannes An
dreas,Abbas,Felinus in cap.cum at ceftiffent.de Conflit.
& cap. Ad aures,& cap.Nonnulli,[de referip. Item Ho-
Ilien. in Sum. tit. de prasben. & dignitat.$. Quid fit di-
gmcasjAbbasquoquein cap.de multa,de praiben. loan-
nesSelua de beneficijs par. t.quafl.i.num.it.In primis
illum Beneficiarium generarim habere dignitatem , qui
vel rerum Ecclefiaflicarum adtniniftrationem,veliurif
diftionem aliquam in Clericos habet. Quare qui ra
tione benefici),quodhabet,poteft in Clericos excommu E
nicationis,lu(penfionis,& intcrdrffi poenis animaduer-
cere,& eos abfoluere,capere, vincire,in carcerem trude-
re,dignitatem habet. Qui honorificum itera locum,ac
ledem in Choro tenet,in confcflh,in Comitijs, in Con.
uentibus,dignitatem habere creditur. Qui prasterea in
eligendo,in fententia ferenda,in publicis fupplicationi-
bus,in ince/fu citeris antecedit,& prsftat; is etiam, qui
vfu & cqfuetudine dignitatem habere iudicatur,quam-
uis omni iunfdichone,& adminiftratipne carear,
• ”^ r t’° t l U3:r “ ur >An dignitatis nomine in titulo iu-
ris Canonici, de prasben. & dignit.intelligatur etiam
Epilcopus, & quilibet alius fuperior Antiftes/ Re-
Inflitut. Mora), Pars 1,
173
fpondeo, nequaquam elfe dubitandum, quin Epifcbpl
& alij fuperiores dignitatem habeant ,• at vero fimplici
appellatione dignitatis m materia de prasben. & benefi
cijs nequaquam intelliguntur Epifcopi.& ali; Prasfules-
lupenores,led inferiores , vt patet in tit. de prasben. &
dignit. itaGIolia jn cap.i.de prab. in 6. in ijs igitur, vc
confla.is eft omnium opinio,quam habet Abbas in c. di
Vintonienfis,n.a.de eleft. & e. de mulca, de prab. quie
ad fauorem & gratiam pertinent, nomine dignitatis E-
pifeopus etiam intelligitur; at iu ijs qua ad poenam , §c
pdium (pedant,non item.
Quarto quatitur,Quot fint beneficia dignitatem in
fra Epifcopacum habentia? Refpondeo di (iinguendo,li
de dignitatrnus infra Epifcopatum fermo fit,dignitatem
habent ij qui fequuntur : Abbas.Prapofitus, Prior,De-
canus, Archidiaconus, Primicerius, fiue Praecentor auc
Cantor, item Succentor, Archipresbyter,Thefaurafiu's s
aut Sacrilla,Cuflos,Schola Magifter, fiue Scholarchus,,
Capellanus Magnus. At fi comprehendamus etiam E-
pifcopum,& caterps eom:libres,dignitate habent Rom.
Pont. Cardui. Patriarcha, Primas, Archiepifcopus, feu
Metropolitanus,& Epifcopus,de quibus poftea eft diffe
rendum fuolpeo fingulatim. Communis opinio, quam
habet Io. Sei. tra. de ben. p.i .q.z.nu.ij. :
Quinto quatitur. An iusdilfinguat inter dignitatem
perfonatum,& officium? RefpSdeocum Abbate,Innoc,
Hoflien. & Io. Andr. & Io. Selua locis fupra citatjs,hfC
tria aliquando in Iure Canonico pro eodem accipij, vt-
lutiinc.cumaccellilfetde Conftic.vbi idem officium ap
pellatur dignitas, & perfo.ia us. Aliquando tamen di-
ftinguunturtnam in c. de mulca,de prab. poflquarn lan-
citum eft,ne quis duas dignitates habeat; vel duo bene
ficia Parochiaiia,vel curam animarum habentia,lubijci-
turtldem quoq; de perfonatib.confttcuimus;& c. 1 .de c5
fuee. in 6. dicitur. Ne quis duas dignitates fimul obti
neat, vel perlonatus,yel officia,vel admmiftrationes.Ar-
chid. c.i. de confuec. in6.docet,hac tria differre. Nam
dignitas, eft adminiftratio rerum Ecclefiaflicarum cum
junfdiftipne coniumfta;perfonatus vero habet praroga-
tiuam quandam fine mnfdiftione in Ecclefia,vt puta,
cum quis in Choro,in confefl'u,in Collegio,in proceden
dojfuffragiutn ferendo,habet fedem,& locum honorabi.
liorem.ac digniorem officium vero, eft adminiftratio re
rum Ecclefiafticarum fine iurifdiftione.
Caterum Abbas loco citato fentit,horum trium qua:
diximus, difcnmen ab Archidiacono propofitum,ex ip-
foiure npn colligi,ac proinde ea minime redifferre, fed
pro varietate locorum tantummodo vnum atq; idem di-
perfis effe vocabulis appellatum . Nam in multis,inquit
Ecclefijs,dignitas, perfonatus vocatur: & in quibufdam
quilibet beneficiarius, cui eft cura animatum commifla,
dicitur perfonatum habere.-quare magis in his confide-
randa eft res ipfa,quam nomen. Nihilominus tamen co-
muni eft confenfu receptum, vt is dicatur dignitate ha-
bere,penesque eft iurifdiftionis auiftoritas. Tandecor-
cluditille,eumhaberedignitatem,qui vocatur nomine,
quod in iure fignificat dignitatem , ctiamfi iurildiftione
carcatjvtfi vocetur Archipresbyter, Archidiaconus,Pri
micerius.Thefaurarius, fiue Sacrifta . Is quoq; dignita
tem habet, qui pro more , vel confuetudine patria?, vel
Ecclefite cenfetur elfe dignitate prsditus.quamuis om
ni adminiftrationererum Ecclefiaflicarum, & iurifdi-
ftione in clericos vacet. Qui demum beneficiogaudet
infticutionefua dignitatem habente,dignitate potiri iu-
dicatur,ac dicitur, Hscexillo,
Sexto quairitur, an lex qure conftituta eft in cap; de
jnulta,de pra>b. & m extrauaganti, qu* incipit Execra-
bilis de pra:b. interExtrauag. Ioann.ii. comprehendat
cu,qui in Ecclef. habet dignitatem lolo nomine,non re?
Archid.& Innoc. telfe Abbate loco cic. videntur negare,
fed Abbas affirmat. Cieterum leui negotio vtraqueeo.
ciliaturopinio ; quoniam Archid. & Innoc. non negant
eam locum habere in eo,qui nomine non re eft dignita
te prtedrtus, dummodo tamen aliquam in Ecclefia prte-
rogatiuam habeat,fcilicet in Choro,confeftu. Collegio;
Comitijs, publ.fupplica. fedem & locum digniorem.
Septimo qusritur, An dignitatem habeant Priores,
Guardiani, Reftores, & alij Ordin. Mendie. Praffefti t
qui toti Conuencui, fiue Collegio Religio!, praefunt ?
P 3 Pkrique
