Ltp. III. De quarto decalogipracepto, Cap,X XVIII. i 8 $
diacefi, remota perfonarum, & numerum acceptione, A
oh vita meritum,& fapientiae domi eligantur, vt exem
pio, & nerbo libi fubicitis vfquequaque prodeffe va-
fcaat.Hac ibi.Ex quibus pcrfpicitur,Carolum Magnu,
aut non habuifle vnquam ius Eligendi Epifcopos, aut
ji habuit, id mris habuifle priuilegio Romani Pontifi
cis,& eo priuilegio polkafua fponce ceffifie. Extat Ca-
non.Conc.Tolet.c, Qui in aliquo,dill.4t.1n haec verba:
Sednec ille deinceps facerdos erit, quem nec clerus,
nec populus propriae duitatis elegit,& c- Nulla.dift.71.
ex ,Decreto Leonis dicitur: Nulla ratio finit,vt inter E-
pifeopos habeantur , qui nec a clericis funr eledti,nec a
plebibus expetiti.c.Acfnaniis.dift. 63, habetur Adnanu
Potificem Carolo Regi tradidifle ius,& poteftatem eli-
gedi Epifcopos,& Arghiepifcopos per fingulas prquin-
cias ipfis fubicdlasnta vtnifi ab eo laudaretur, & infti-
tuerentur,i nemine factarentur; quam Epifcopi inftitu g
tionem Inueftituram vocarunt, eamqs anulo dato, &
orredto baculo perfici voluerunt; idem ius conceftit
eo Vlll.Othoni primo Imperatori,vt habetur in c.iu
Synodo.dift.63. An haec duo decreta,vt Gratianus cita-
■uit,veritatem habeat,plene,& late dicam lib.proximc
fequenti.c.i.q.j. Nam meo indicio ea decreta fumpfi t
Gratianus ex Sigeberto. Monacho , qui in hac re dece
ptus eft.Porro conceflimi q-ftius noniinandi,vel peten-
■di Epifcopu,plebi, ne inuicis ouibus paftor traderetur;
.& vt probaretur eorum teftinionio quibus dabatur; &
-vt magis amaretur,& coleretur ab his , quorum preci-
bus,& votis fuerat,poftulatus. Carolo,& Ludouico, &
Othoni primo Regibus tributum eft , ius Epifcopos 110-
.sninandi ad lites, & diflidia clericorum , & populorum
■tollcda.Prasterea coftat ex Gratian.dift. 63. per aliquot
capita,& exGoc.Laodic.can.ii.& 13-& ex GraecisSy C
nodis a Martino Brachar. Praefule colledtiscan. i.& i.
<& ex citata S.LeonisEpiftola, eledtionem Epifcoporu,
ad pleb ni minime pertinere. Leo.n.fingulorum in ele-
Ztione officia diftinguit; requirit vota ciuium, teftimo-
nia populorum,eledtionem cleriqoru. Eledfio per fub-
fcnptiohejnominatio vero , poftulatio, vel defignatio ,
■voce tantummodo fieri fqlebat.Et Hernicus Ilii. Im
perator libi vfurpatierat ius eligendi Epifcopos, & Ar-
chiepifcopos.At Leo IX.& Greg,VILciufmodi ius Ec-
clefiae reftimerunt,yt fcjlicet clerus, & populus Epifco
pos nominarent,& eligerent, legibus fanxerunt. Idem
conftituerunt Alexadcr II.ante Greg.VH. & Pafchalis
I I.poft cudem Greg. VIL tefte Sigonio lib.v.de Regno
italiae. Tadem eledtio E.pifcoporum a tempore Grego-
rij Vll.deuoluta eft,aut reuocata ad clerum, & deinde
ad Collegia Canonicorum, eaque confuetudo, vt con- j)
ftat ex Decretis Innocetij 1111. Gregorij X. Nicolai
IlL&Bonifacij VIIIun VI.de eledt.durauic multis fa
culis, mimo vfq; ad Ckmente y. vt patet cx eius Cofti
turionibus 111 Concil. fyiennenfi editis de eledt.in Cle-
mentinis.Poftea vero datum eft: Rom.Potificum audio
ritate Regibus, tanquam Ecclefiarum patronis,ius.no
minandi,deiignandi , & offerddi Epifcopos ab ipfo Ro
mano Epifcopoinftituendos.Ex quo factum cft,vt Epi
fcopi,Regum,&r Priucipum aulam, & Curiam fcquan-
-iur.Teftibus.item Innocentio in c.Quod ficut,de eledl.
c.Suptr hiSjde Accuf.& Abbate in c. i.de eledt.c.Cum
inter.eod.tit.Princeps debet certior fieri de morte Prae
lati,antequam ad cledtionem procedatur.
- Quarto quaeritur , An fit iuris diuini, vt populus in
Epilcopo eligendo fuffragium ferat ? Hseretici conten
dunt iuris elle diurni,idq; colligere conatur ex; quibuf- j:
dam facrarum litterarii locis,dc. ex S. Gypnani, & quo-
rundam aliorum patrum -teftimonijs.Sed c6ftans,& ve
ra eft omnium Cathoiicoriifententia,ius eligendi. Epi-
fcopum , nequaquam efle i Chrifto Domino plebi da-
timidtberum tame Ecclefis reliquilfc, vt ipfa quod ma
gis expedire iudicarct,in hac parce decerneret.; quare
Eeclefia in haere poftea pro varietate tepom, perlona.
rum,&: rerum variarum morem feruauit. Quibufda.n.
Principibus bene adRepnbl. Ghriftiana mentis priui-
legium dedit,vt ipfi Epifcopos nominaret, defignarent,
4,eligerenc.quoquia illipaulatinj abuti experunt,me
nto illud amifcrunt.Sic ttia aliquando permifit, vt po
pulus vna cum Clero Epifcopu nominaret, Sc eligeretj
quod umen ms deinde oh varia incommoda iure eft
j Inftit,Moral, Pars i. ~ .
abrogatum, Non igitur diuini iuris eft , ut populus vel
nominet,uel ppftu!ct,vel defignet, vel eligat, vel offe
rat,fed totum hoc eft in libera Ecclefias poteftate,&: ar
bitratu rclitlum. Obijcies ex B. Cypriano epift.68. di-
cente;Diligeter de traditione diuina, & Apoftolica ob-
feruatione obfernandum effc,5c tenendum,quod apud
nos quoque , & fere per Prouincias vninerfas tenetur ,
vt ad ordinationes rite celebrandas, adeam plebe , cui
Praspofitus ordinatur, Epifcopi eidem prouincue proxi
mi quiqjconueniantj&Epifcopus deligatur plebe pne-
fente,quat (ingulorum vitam plenillime nouit,& vniuf-
cuiufq; adlum de eius couerfatione perfpexic.Idq, col-
ligit.S Cyprianus, tum ex eledlionibus in veteri tefta-
nieto fadlis, tum etiam ex his,quae in nouo memoran-
tur.NamAdft i.fic eftMatthias in Indae locum Apofto-
11 fubftitums,& Paulas, ac Barnabas in Euangelia Dei
fegregati, immo etiam,fiefeptem Diaconi eleffi. Re-
fpondeo, ex his omnibus colligi tantummodo idfacln
fuilfejnon tum iuredminofic fieri oportere. Nec enim
quidquid Chriftus,vel Apoftoli fecerunt,id fieri ab alijs
.iuffemnt.Et cum dicit S. Cyprianus id traditione dini-
naclfe feruandum , nomine traditionis non ius intelii-
git.fedritum,Seniorem,quifadlo ipfo ad tempusferua-
tus elijtum in veteri Hebraeorum populo , tum etiam
initio Apoftolicae Ecclefixfurgentis.
, Quinto quaeritur, An iure diuino Epifcopus prohibea
tur a fubftituendo in fui locum fuccellore! quod perin
de eft,ac fi quereretur , An fit iure diuino cantum, ne
Epifcopus fucqeffore nominet,defignet,vel eligat? Con-
uenit inter omnes,effe iure Canonico decretu, ne Epi
fcopus fuccefforem inftituat,vc conftat ex ca.Epifcopo.
x.& c.Pleriq,.c.Moyfes.c.Apoftolica.8.q.i. Noluit
enim Eeclefia, vt dignitates Ecclefiafticae in morem ci-
uilium fucceffione tranfmitterencur,quoniam funt par-
tim a Chrifto Domino , partim ab ipfa Eeclefia inftien-
ta;;ac proinde non nili Ecclefix. audtoricate conferun-
turlGaput igitur qu-aeftionisefl, An contra ius diuinum.
faciat Epifcopus,fi fuccefforem fibi defignet, & eliga t l
certe nihil de hac re iure diuino legimus confticutum.
Immo hiftoriae prodiderunt,Petrum Apoftolu fibi Cle
mentem Romanum in fucqeffore ddegiffe.c. Si Petrus.
8,q.i. & Valerius Eps Hypponenfis Auguftinu fuccef
forem futim n;qminauit,epift no. apud eundem Augu-
ftinumiex qua etiam conftat, Seuerum Epifcopu Mile-
uitanu defignafie fibi fucceffore ; qnod certe,tau viri 116
fecifientjfi iure diuino id facere prohibiti fuilfent,
Qu.tres, An falcem cum iure naturali pugnet,vt Epi
fcopus fuccefforem eligat? Refpondeo,ex quadam par
te pugnare aliqguj.nlmulta inde incommoda, & mala
pullularent.vt ipfa perfe nos docet experientia: ac pro-
pterea nunquam id fieri Eeclefia permictet:& hoc fuffi.
cit ad probandum id,cum ipfa rei natura aliqua ex par
te pugnare.Sodnum faltem Rqm. Pontificis auctorita
te fieri poteft,vti Epifcopos fuccefforem eligat? Refpon
det Panorm.in dicet,de elect.fieripo(ie,tunc enim 116
propria,fed Rom.Pontif.aucfpricace Epifcopus id facit,
aeve conftat ex c.Petifti.y.q. 1, id concellit Zacharias
Bonifacio EpifcopoMungino.
Sexto quiritur , Inci-aquantum temporis fpatium.
Canonici debentEpifcopum eligere ?.Refpondeo, intra
tres nienfes.c.Ne pro defedlu de eleClr.c.Poftquam.dift.
S o.c,Obeuntibus.dift.63. Qtii quide dies copucari inci
piunt npn a die vacatis jJcclefics,f<;da die,qua innotuit
Canonicis vacatio Eeclefia ina.^c alij in c. .Ncprode-
fe6la,de elecf-Item hi dies miniiqqmimierantur, filCa-
nonici.fuerint legititue imperiiti ,QJq,.jn,eod.ca. Ne pro
dcfevLujde eledt Quaeres, adquenvdouoluiturpotcftas
eligedi,fi Canonici negligant electionem? Refpondeo,
dcuolm ad proximum fuperiorem , videlicet ad Metro-
pqlicanuin.c.ne pro defectu,de etedl. quamuis olim de-
uoluebantur ad Romanu Pontificem.ca.Cum diledtus ?
de conce(fpra;benda;.Etfuperi.or debgt intra tres inen-
fes Epifcopimv eligere ex ea Eeclefia, fi in'_ ea dignum'
inueniatmnminus,cx aliae, Ne prodefedtu,de cledt..
Septimo quaeritur, Quis ordo Ecclefialticus in eorc-
quiratur,qui in Epifcopum eligitur.? Refpondeo,ordine
facrum necelfario requiri;nam in iure coi confhtutum
eft,ytfaltefit Subdiaconusis,qui ejjgitur.ca. A multis,
4c a:ta.&qual.ord. ik c, nullus, d.6o. quare qui Suhdia-
Q_ 3 conus
Aft. ij.
AH.6,
