Full text: In Qva De Tertio Et Qvarto Decalogi præcepto, ac perinde sequentes materiæ luculenter tractantur (2)

'LtL III» T>e quarto decalogi [precem, Cap, LIII. 
OCimo, Non difpenfat cum Clerico promoto per 
falmro , vt adfuperiores ordinespromoueatur , cap. i. 
de Clerico, per faltum promoto. 
Nono , Non difpenfatcum eo, qui furtiue ordinem 
recepit, vt ad maiores ordines prouehacur. Si prohibi 
tus ab Epifcopo , fub.anatheraatene quifquam furtme 
ordinem fufciperet, nihilominus recepit, cap. r. de eo, 
qui furtiue ordinem fufeepi:, 
Decimo, Non difpenfat, cum eo, qui extra tempo 
ra iureftatuta facmm ordinem recepit, vt fupenores 
ordines fufeipiat, cap, confultationi , de temporibus 
ordinat, 
Vndecimo , Non difpenfat cum eo, qui excommu- 
nicatus ordines recepit, cap. cum illorum, de lenten, 
cxcom. 
Duodecimo,Non difpenfat cum Apoftataa Religio- 
ne,qui in Apoftafia facmm ordinem fufeepit, vt in fu- g 
fcepco ordine minjftret,cap, vlt.de Apoftat. Nec etiam 
difpenfat cum eo , fi dimifib habitu Religionis , mino 
res ordines lufcepit; quia is excommunicatus eft, c. vt 
pcnculofa,nc Clerici, vel Monachi in fexto , in quo fo- 
!us Papa difpenfat,c.cum illorum, de ient. excom. 
. Tertio quaritur, An fit ftatuenda regula generalis, 
vt poffit Epifcopus in omni crimine & cafu dfipenfare, 
excepto eo,in quo ius exprefse prohibuit, ne difpenfct? 
An vero contra fu ftatuenda regula generalis,yt in nui- 
lo crimine, vel cafu difpenfare queat, nili exprefse ius 
permittat? Dehac qusftione Glofla,dift.So. Et Docto- 
res in c.At fi Clerici,de mdtcijs ? Communis eft fenten- 
tia,quam habet loannes Andreasin c.dtato,po(fe Epi- 
fcopum difpenfare in omnibus criminibus & cafibus, 
Siifi exprefse prohibeatur in iure. 
Quarto quseritur, An Epifcopus in cafibus fibi per- q 
miliis difpenfare queat fine Capitulo Canonicorum? 
Archidiac. in cap. Is qui, de filijs Presbyterorum in 6. 
negat polfe . Sed verius eft, quod ait GiofTa in c. Cum 
«x eo , de eledt. in 6. pofle , fi tamen accufatus fuerit, 
de difpenfationc leniter,vel temere fadla, meretur de 
politionis poenam, c. i. dlft. 51. Hoc habet locum, tcftc 
Hoftienfi,quem citat. Sylu. difpenfatio. q. 11. Si moni- 
ius corrigi nolit. 
Quinto quaeritur , An Epifcopus promonendo ali 
quem adordinem, beneficium,vel officiam, eo ipfo in- 
telligatur difpenfare cum eo in impedimento, quod 
habet ad,illiid?Panormit.in c.Cum in cumfkis, de cle£f 0 
ait, Epifcopum in cafibus in quibus poteft difpenfare, 
conferendo beneficium indigno,non videtur difpenfaf- 
fc. infb puniendus eft,quia contulit indigno. Idem om 
nino tradi: Glofla in cap. i.de stat. & qualit. in <5, At pj 
vero fi Epifcopus fciar rationabilem cauiam fubelfe ad • 
difpenfandum , tunc fi cum cognitione legitima; caufa; 
aliquem promoneat adordinem , Beneficium , vel offi 
cium, eo ipfo difpenfaffe intelligitur, quamuis non vta- 
tur hoc verbo, difpenfo, nam fatis ,eit fecundum con 
ficiendam, fi dicat,fc illum promouere ex legitima cau 
fa fibi cognita. Sylu. verb.Difpen!atio,q.i5. 
Quinam crimina 3 cmfu Laicorutn 
poffit Epifcopus cogmfcere 3 Cs* 
indicare. Cap. LllE 
ortum habet ex iure ciuili,non Canonico; ynde cogno- 
fcunnir,iudica*ntur,ple<flnntur, prout leges ciuiles prs- 
feribunt, Crimina mifti forifunt, quorum prohibitio 
eft tum in iure Canonico,tum in cimli, quia vtrumque 
iuspomas criminofos cpnftituit. 
Secundo qusritur, Quot fint genera criminum, qus 
ad forum tantum Ecclefiafticum fpeclant ? Refpondco 
efie mglta. Communis eft lententia,efle hsrefim,firno- 
niam, & vfuram , Matrimonium contraftum in gradi 
bus iure Canopico prohibitis, vel cum impedimento , 
yel contra pr.rceptum aliquod iuris Canonici, nuptias 
celebrare in temporibus ab Ecclefiainterdiilis. Item 
violationem voti facti Deo . Et violationem alicuius 
ex quiuquepraeceptis Ecclefis , violationem alicuius 
cenfurs Ecclefiafticae,facrilegium in Sacramentis com- 
nullum. Contra communem omnium opinionem do 
cet Couarru.lib.j.cH.num.r.variar.refplut. vfuram ef 
fe mixti forijfiue qusftio fit iuris,fiue facti.Dices;leges 
ciuiles etiam prohibere , hsrefim, & vfuram , ergo vi 
dentur efie mixti fori. Refppndeo, hsrefim cognofci & 
indicari non polfe, mfi ex facris litteris, vel Ecclefiafti- 
cis Canonibus, & propterea ad indicem tantum Eccle 
fiafticum pertinet: necobftat. quo minus ad forum 
lautum fpedtet Ecclefiafticum, fi Catholici Principes 
fsculares leges ciuiles tulerint contra Haereticos; hoc 
enim fecerunt poftquam cognouerunt haerefim facris 
Canonibus effe damnatam : vfura itidem ciuilibus le 
gibus fuit aliquando permifla; ex iure autem dmino f 
non ciuili habemus vfuram omnem efie peccatum , 
Deuteron.2,3 .& in Euangelio legimus. Mutuum date , 
nihil inde fperantes;&propterea yfura , fori tantum eft 
Ecclefiaftici Glolf.in c. 1. de offic, ordina. & communis 
Dodtdrum opinio in cap.cum fit generale,de foro com- 
pet.& in Clem.difpendiofam , de indic. Quamuis Bart. 
& ahj in 1. Titia, ff. foluto matrim fentianc efie mixti 
fori,quando qusftio eft fadti, fecus quando eft qusftio 
iuris. 
Dubis qusftionis eft, An concubinatus fit tantum 
Ecclefiaftici fori,au etiam mixti ? Quihufdam afleren- 
libus folum efie Ecclefiaftici fori. GOfFred. quem citat 
Abbas in c. cum fit,de foro comp- num. z* .ahjs contra 
affirmantihuSjeflenuxti fori.Bcrm.de concub.nu.6. 
Ratio dubitandi eft, quia Concubinatus legibus ci 
uilibus non punitur, ytait luiius Clarus m pra6l. cri- 
min.q.jT.num 4. Ex alia parte , nunc lege etiam ciuili 
apud Chnftianos vetitum eft huiulmodi crimen , vt di 
cit Clarus loco citato. Magis eft recepta fententfa di- 
jcentium efle.mixti fori. 
Crimina mixti forifunt fecundum communem fen- 
tentiam,adulterium, Abbas in c.fntelleximiiSjde indic, 
facrilegium, c.cum fit,&cap. conqueftus de foro cqm- 
peten fortilegium, Abbas,c 1. num. 3. & 4. de Sortileg. 
blalphemia,cap z. de maledic, violatio caftltatis virgi 
num Deo facrarum,l.fi quis non dicam, C. de Epifc.A: 
Clericis. 
Dubisquaeftionis eft, An peccatum fa-minarum , 
qua fui corporis poteftatem fornicando Clericis , 8c 
perfonis Ecclefiafticis faciunt, pertineat tantnm ad to 
rum Epifcopale ? Abbas in c. vt Clericorum,de vit. 8c 
■honeft.Clericorum , videtur fenfiffe folum pertinere ad 
Indices Ecclefiafticos.Bolf.in pradf.tit.de coitu danma- 
10, num. 16. & 17. ait, quando peccatum eft notorium 
effe fori ciuilis , at quando eft occultum ad forum Ec- 
, .clefiafticum pertinere.Sed hsec diftiifol.a Felino in cap. 
S Ciendum eft , crimina vel efie tantummodo Eccle- C Ecclefia S.Maria,nu.ioz.de Conftitu. merito reijcitur, 
fiaftici fori, vel feculans ,& profani dumtaxat, vel * ~ 
niifti. De criminibus Ecclefiaftici tantum fori folus iu- 
dex Ecclefiafticus cognofcit &. iudicatjficut folus fecu- 
laris de cripiinibus , qus fun t ciuilis tantummodo fori. 
De crimjnjbtis vero mixti fori vterque iudicat. 
Primo qusritur , Qusnam fint crimina tantummo- 
do Ecclefiaftici fori ? Refpondeo cum Gofifedo , & 
Aobate in cap.cum fit generale, de for, compet mime. 
3°. efie illa , quorum prohibitio ortum habet ex iure 
Canoiricofolo , vel fimul Cum iure diuino, vel natu- 
ra ' : » fcd abfquc ciuili: ac prcjndc huiufmodi crimina 
cognofcuntiir, iudicantur , puniuntur ex praeferipto 
^ns Canonici, non ciuilis . Crimina pertinentia fo- 
' u fi J forum fe.gulare, funf jlla, quorum prohibitio 
Falfum in litteris Apoftolics admiffum , Abbas m cap, 
cum fit, de foro compet. Anania in cap adfalfariorum, 
de crim.falfi Item falfum iu Ecclefiaftico foro, vel ci 
uili commifiiim , vt fi quis falfo tcftetur , falfisve litte 
ris,vel inftrumentis vtatur,poterit ab eo Indice puniri,- 
in cuius foro deliquerit. Bofi. in Pradlica , tit. de falfo , 
num.lov.Crimen itidem inceftus. VndeEpifcopus In 
dici Laico interdicere poteft , ne teftamentnm ince- 
ftuofi exequatur.Baldus in l.Cpnfnlta diualia ,C. de te- 
ftamen. Aafrerius,de potefta. Eccle num. 6. uerf.fexto 
poteft,FirmamiSjdeEpifcopis, 4. par. lib. 5 q. 6. Sc 30. 
Conrad.m lib.z.cap,4.de Epif.$.4. de dignita. & poten. 
Epifcoporum. Item Sodomiticum fcclus mixti eft fori, 
e. Clerici, de exceft pralau 
Suffr.a- 
Z.UC.C-
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.