'LtL III» T>e quarto decalogi [precem, Cap, LIII.
OCimo, Non difpenfat cum Clerico promoto per
falmro , vt adfuperiores ordinespromoueatur , cap. i.
de Clerico, per faltum promoto.
Nono , Non difpenfatcum eo, qui furtiue ordinem
recepit, vt ad maiores ordines prouehacur. Si prohibi
tus ab Epifcopo , fub.anatheraatene quifquam furtme
ordinem fufciperet, nihilominus recepit, cap. r. de eo,
qui furtiue ordinem fufeepi:,
Decimo, Non difpenfat, cum eo, qui extra tempo
ra iureftatuta facmm ordinem recepit, vt fupenores
ordines fufeipiat, cap, confultationi , de temporibus
ordinat,
Vndecimo , Non difpenfat cum eo, qui excommu-
nicatus ordines recepit, cap. cum illorum, de lenten,
cxcom.
Duodecimo,Non difpenfat cum Apoftataa Religio-
ne,qui in Apoftafia facmm ordinem fufeepit, vt in fu- g
fcepco ordine minjftret,cap, vlt.de Apoftat. Nec etiam
difpenfat cum eo , fi dimifib habitu Religionis , mino
res ordines lufcepit; quia is excommunicatus eft, c. vt
pcnculofa,nc Clerici, vel Monachi in fexto , in quo fo-
!us Papa difpenfat,c.cum illorum, de ient. excom.
. Tertio quaritur, An fit ftatuenda regula generalis,
vt poffit Epifcopus in omni crimine & cafu dfipenfare,
excepto eo,in quo ius exprefse prohibuit, ne difpenfct?
An vero contra fu ftatuenda regula generalis,yt in nui-
lo crimine, vel cafu difpenfare queat, nili exprefse ius
permittat? Dehac qusftione Glofla,dift.So. Et Docto-
res in c.At fi Clerici,de mdtcijs ? Communis eft fenten-
tia,quam habet loannes Andreasin c.dtato,po(fe Epi-
fcopum difpenfare in omnibus criminibus & cafibus,
Siifi exprefse prohibeatur in iure.
Quarto quseritur, An Epifcopus in cafibus fibi per- q
miliis difpenfare queat fine Capitulo Canonicorum?
Archidiac. in cap. Is qui, de filijs Presbyterorum in 6.
negat polfe . Sed verius eft, quod ait GiofTa in c. Cum
«x eo , de eledt. in 6. pofle , fi tamen accufatus fuerit,
de difpenfationc leniter,vel temere fadla, meretur de
politionis poenam, c. i. dlft. 51. Hoc habet locum, tcftc
Hoftienfi,quem citat. Sylu. difpenfatio. q. 11. Si moni-
ius corrigi nolit.
Quinto quaeritur , An Epifcopus promonendo ali
quem adordinem, beneficium,vel officiam, eo ipfo in-
telligatur difpenfare cum eo in impedimento, quod
habet ad,illiid?Panormit.in c.Cum in cumfkis, de cle£f 0
ait, Epifcopum in cafibus in quibus poteft difpenfare,
conferendo beneficium indigno,non videtur difpenfaf-
fc. infb puniendus eft,quia contulit indigno. Idem om
nino tradi: Glofla in cap. i.de stat. & qualit. in <5, At pj
vero fi Epifcopus fciar rationabilem cauiam fubelfe ad •
difpenfandum , tunc fi cum cognitione legitima; caufa;
aliquem promoneat adordinem , Beneficium , vel offi
cium, eo ipfo difpenfaffe intelligitur, quamuis non vta-
tur hoc verbo, difpenfo, nam fatis ,eit fecundum con
ficiendam, fi dicat,fc illum promouere ex legitima cau
fa fibi cognita. Sylu. verb.Difpen!atio,q.i5.
Quinam crimina 3 cmfu Laicorutn
poffit Epifcopus cogmfcere 3 Cs*
indicare. Cap. LllE
ortum habet ex iure ciuili,non Canonico; ynde cogno-
fcunnir,iudica*ntur,ple<flnntur, prout leges ciuiles prs-
feribunt, Crimina mifti forifunt, quorum prohibitio
eft tum in iure Canonico,tum in cimli, quia vtrumque
iuspomas criminofos cpnftituit.
Secundo qusritur, Quot fint genera criminum, qus
ad forum tantum Ecclefiafticum fpeclant ? Refpondco
efie mglta. Communis eft lententia,efle hsrefim,firno-
niam, & vfuram , Matrimonium contraftum in gradi
bus iure Canopico prohibitis, vel cum impedimento ,
yel contra pr.rceptum aliquod iuris Canonici, nuptias
celebrare in temporibus ab Ecclefiainterdiilis. Item
violationem voti facti Deo . Et violationem alicuius
ex quiuquepraeceptis Ecclefis , violationem alicuius
cenfurs Ecclefiafticae,facrilegium in Sacramentis com-
nullum. Contra communem omnium opinionem do
cet Couarru.lib.j.cH.num.r.variar.refplut. vfuram ef
fe mixti forijfiue qusftio fit iuris,fiue facti.Dices;leges
ciuiles etiam prohibere , hsrefim, & vfuram , ergo vi
dentur efie mixti fori. Refppndeo, hsrefim cognofci &
indicari non polfe, mfi ex facris litteris, vel Ecclefiafti-
cis Canonibus, & propterea ad indicem tantum Eccle
fiafticum pertinet: necobftat. quo minus ad forum
lautum fpedtet Ecclefiafticum, fi Catholici Principes
fsculares leges ciuiles tulerint contra Haereticos; hoc
enim fecerunt poftquam cognouerunt haerefim facris
Canonibus effe damnatam : vfura itidem ciuilibus le
gibus fuit aliquando permifla; ex iure autem dmino f
non ciuili habemus vfuram omnem efie peccatum ,
Deuteron.2,3 .& in Euangelio legimus. Mutuum date ,
nihil inde fperantes;&propterea yfura , fori tantum eft
Ecclefiaftici Glolf.in c. 1. de offic, ordina. & communis
Dodtdrum opinio in cap.cum fit generale,de foro com-
pet.& in Clem.difpendiofam , de indic. Quamuis Bart.
& ahj in 1. Titia, ff. foluto matrim fentianc efie mixti
fori,quando qusftio eft fadti, fecus quando eft qusftio
iuris.
Dubis qusftionis eft, An concubinatus fit tantum
Ecclefiaftici fori,au etiam mixti ? Quihufdam afleren-
libus folum efie Ecclefiaftici fori. GOfFred. quem citat
Abbas in c. cum fit,de foro comp- num. z* .ahjs contra
affirmantihuSjeflenuxti fori.Bcrm.de concub.nu.6.
Ratio dubitandi eft, quia Concubinatus legibus ci
uilibus non punitur, ytait luiius Clarus m pra6l. cri-
min.q.jT.num 4. Ex alia parte , nunc lege etiam ciuili
apud Chnftianos vetitum eft huiulmodi crimen , vt di
cit Clarus loco citato. Magis eft recepta fententfa di-
jcentium efle.mixti fori.
Crimina mixti forifunt fecundum communem fen-
tentiam,adulterium, Abbas in c.fntelleximiiSjde indic,
facrilegium, c.cum fit,&cap. conqueftus de foro cqm-
peten fortilegium, Abbas,c 1. num. 3. & 4. de Sortileg.
blalphemia,cap z. de maledic, violatio caftltatis virgi
num Deo facrarum,l.fi quis non dicam, C. de Epifc.A:
Clericis.
Dubisquaeftionis eft, An peccatum fa-minarum ,
qua fui corporis poteftatem fornicando Clericis , 8c
perfonis Ecclefiafticis faciunt, pertineat tantnm ad to
rum Epifcopale ? Abbas in c. vt Clericorum,de vit. 8c
■honeft.Clericorum , videtur fenfiffe folum pertinere ad
Indices Ecclefiafticos.Bolf.in pradf.tit.de coitu danma-
10, num. 16. & 17. ait, quando peccatum eft notorium
effe fori ciuilis , at quando eft occultum ad forum Ec-
, .clefiafticum pertinere.Sed hsec diftiifol.a Felino in cap.
S Ciendum eft , crimina vel efie tantummodo Eccle- C Ecclefia S.Maria,nu.ioz.de Conftitu. merito reijcitur,
fiaftici fori, vel feculans ,& profani dumtaxat, vel * ~
niifti. De criminibus Ecclefiaftici tantum fori folus iu-
dex Ecclefiafticus cognofcit &. iudicatjficut folus fecu-
laris de cripiinibus , qus fun t ciuilis tantummodo fori.
De crimjnjbtis vero mixti fori vterque iudicat.
Primo qusritur , Qusnam fint crimina tantummo-
do Ecclefiaftici fori ? Refpondeo cum Gofifedo , &
Aobate in cap.cum fit generale, de for, compet mime.
3°. efie illa , quorum prohibitio ortum habet ex iure
Canoiricofolo , vel fimul Cum iure diuino, vel natu-
ra ' : » fcd abfquc ciuili: ac prcjndc huiufmodi crimina
cognofcuntiir, iudicantur , puniuntur ex praeferipto
^ns Canonici, non ciuilis . Crimina pertinentia fo-
' u fi J forum fe.gulare, funf jlla, quorum prohibitio
Falfum in litteris Apoftolics admiffum , Abbas m cap,
cum fit, de foro compet. Anania in cap adfalfariorum,
de crim.falfi Item falfum iu Ecclefiaftico foro, vel ci
uili commifiiim , vt fi quis falfo tcftetur , falfisve litte
ris,vel inftrumentis vtatur,poterit ab eo Indice puniri,-
in cuius foro deliquerit. Bofi. in Pradlica , tit. de falfo ,
num.lov.Crimen itidem inceftus. VndeEpifcopus In
dici Laico interdicere poteft , ne teftamentnm ince-
ftuofi exequatur.Baldus in l.Cpnfnlta diualia ,C. de te-
ftamen. Aafrerius,de potefta. Eccle num. 6. uerf.fexto
poteft,FirmamiSjdeEpifcopis, 4. par. lib. 5 q. 6. Sc 30.
Conrad.m lib.z.cap,4.de Epif.$.4. de dignita. & poten.
Epifcoporum. Item Sodomiticum fcclus mixti eft fori,
e. Clerici, de exceft pralau
Suffr.a-
Z.UC.C-