s 4
Injthutionum^Moralium* Pars //.
qnani definit iqj^propterea totus ille dies fuit profeftus
vfque advefperani feriae fextae, in qua coepit Luna de- "
di,p;iquiqt4 , & d.ies Pafcha;. Sic Oleafter Leuit.
13..explicans illa verba: C E't affligetis animas veftras
nono aie meniis. 3 Sic Stella in Lucam 11 inilla ver
ita; t-Venit.autem dies Azymorum. 3 In ec noua, qui
dam, inqmuni,,eft hac lententia, quoniam eam iinuil
cum.ilia. Theologorum opinione communi, proponit
Maior in 4. dilbri 1 3 .quatit i .vcrfic. lexfo, argui tur. E C
juxta vtramque feri tenti ani argumenta Graecorum fol-
uit &(. Eonauent.m 4 diftin. 11. Par.i.dillin. art.i. quaeft.
ait: Ad illud quod qhiicitari:,quod pramenit, quia crucifi
xuVeft d]edm aquaria Lunq; Hefpondent quidam quod
Luna decimaquarta eft crucifixus, quia fol.emnitas, in-
quiunt, durauit a fero vfque ad aliud fero : Vnde primo
fero comedit agnum , & antequam veniret alterum fe
ro, eft crucifixus. Aliter dicitur,&melius. HaecdBo- J
nauenmra,vbi prasdiflamopinionem non improbat;
immoetiam vtprobabilem fequi videtur Alexander.
4-parr quali id.mcmb.4 q. i.vbi poftquam ad Gra cora
argumentum refpondit iuxta lentendam communem
Theologorum , que docet Chriftum crucifixum Luna
decimaquinta, luHungir hac : Aliter potell dici fe
cundum veritatem legi?,: quia dies folenmes currebant
a vefpcra in vefperanr. Vnde leuit .-3 dicitur: A vc-
fpera vfque ad vefperain celebrabitis fabhata vellra.
Praeterea iftud.planedeterminatiir die fello Pafcha; .
Vnde Exod.,n. Primo menfe quartadecimadie menfis
ad vcfperam comederis Azyma rifque ad uigefimam
primam eiufdem,menfis ad vefperam . Ecce quod cur
rebant fella a uefpera ad uefperam . Vnde cum quarta
decima die ad ucfperam debuit immolari agnus typi
cus, ficut habetur Exod.n.uefpera illa fuit de die le- q
quenti i & ita eodem die fmt immolatus agnus typicus,
puerus. Sic ille.
Ha dua opiniones partim conueniunt inter fe fe,par
tim differunt. Conueniunt primo;, quod utraque affir
mat, Chriftum,- & ludios agnum Pafchalem comedif-
fe inferia quinta ad vefperam eius, diei Secundo, quod
utraque opinio docet, Chriftum fuiffe m crucem adlu , .
& mortuum feria fexta- Tertio, quod utraque habet
Chriftum,& ludaos eodem die, uidclicct Luna quarta
decima agnum comedi fle . Differunt uero ex opinio
nes. Primo , quod opinio communis Theologorum ,
qua cfl prima. a flent Chriftum crucifixum , & mor
tuum efic Luna decimaquinta : Secunda opinio ait; id
accidiflfc-Luna quartadecima, qu,c incidit in fextam
.feriam hebdomada . Secundo , quod prima opinio tra
dit , Chriftum occifum luifle m die fello Pafcnatis, qui ][)
incidit in feriam fextam; fecunda uero, peremptum
fuiffe in die profelto, fiue profano , qui fuit fexta feria.
Tertio , quod prima opinio cenfet, Chriftum , & lu-
■daos agnum Pafchalem comcdifle Luna quartadeci-
ma ad uefperam , qu t eam Lunam , & diem tefmina-
irit, & claulit, & inchoauit Lunam dccimamquintam,
& diem felium Pafchads. Secunda opinio uult eos co-
medifle agnum Luna quartadecima ad uefperam , qua:
inchoauit,non qua terminauit eam Lunam , & diem :
& quod ea Luna durauerit per totam fextam feriam,
ad cuius uefperam incepit dies feltus Pafchads conti
nuatus per totum fabbatum, Francoli Tradi de Ho
ris Canouic.cap C/ imme 10.affirmat Audlores fecundq
opinionis (quosille putauit effe tantum Oleaftrum ,
& Stellam ) toto calo abcrralle , & valde deceptos
fulle Sed contra quidam alius iunior dicit Auftores
primae opinionis turpiter falli Ego certe exiftimo, hos
A udiores fct.eros nimium , & rigidos fuiffe cenfores .
Mam prima opinioell omnium Theologorum, quos
fupra men.oraui, communi confenfu comprobata, &
multorum Patrum auctoritate fuffulta: & Secunda opi
nio non foliini Oleaftn , <& Stellae teftimonio, fcd etiam
aliquorum Patrum audloritate confirmari uidetur , &
Bonauemura, Alexander, & Maior eam , ut probabi
lem reliquifle creduntur - Pro prima opinione faciunt
Ambrof. Epilto S3, ad Epilcopos per Aemiliam confti-
tutos , ubi «it: jpfe ergo, qui Legem locutus eft, poftea
ueniens per Virginem, nquiflimis temporibus pleni
tudinem Legis con.fumauit , quia uenit non Legem
foluere ,fed implere : de celcbrauit Pafcha hebdomadg
in qua fuit quartadecima Luna, quinta feria: Denique
ipfa die Chriftus ( ut fuperiora docent ) Pafcha cum
difcipuHs manducauit; fequenti autem die, hoc eft,
fexta feria crucifixus eft Luna quintadecima . Sabbato
quoquepnagnoillo,fexatadecimafuit. Ac.per hoefe-
ptimadecima Luna refurrexit a mortuis. Et paulo in
ferius,: Siquidem fequitur quintadecima Luna, in qua
pallus eft,Chriftus: fextadecima Luna, qua Domini
caro in Sepulcro quicuit: feptimadecima Luna , qua
Domiiuis refurrexit Theophylus Alcxan.utfqribitBc
da in lib. de R.atio. temporum., cap. 57. & f 9, Saluator
jloller, inquit, decimaquarta quidem Luna traditus ell,
hoq eft, quinta poft fabbatum : decimaquinta cruci at*
fixus’ ell; die tertia refurrexit, hoc eft, decimafepumai
Luna,quae tunc in Dominica die uidetur inuenta Beda
in lib. de ratione eomputi,G.;i7. & in lib. de ratione tep,
c4.5 ait: Nam quod Dominus decimaquinta Luna fes
ta fer, i a crucem afeendent, & una fabbatorum , id eft,
Dondnica refurrexerit a mortuis, nulli licet dubitare
Catholico, ne legi, qus agnum Pafchalem dccimaquar
tadie primi menfis ad uefperam immolari pra-cipit,
pariter, &Euangelio, quod Dominus eadem uefpera
tantum i ludaeis, &c mane fexta feria cruci affixum (k
fepukum, prima fabbati refiirrexiffe perbibet, uideatur
incredulus Sic ille Item Patres reflantur Chriftum Do
minum occifum elfe a ludais in die fello Pafchatis.
Ong. hom. 1.3 fuper Numeros ait:Q,noniam in loc<? fan
<So , & m die feftiuitaris Dominum, meum I.cfuniTChri
ftum cruce.occiderunt, propterea dicit ad eos: Neome
nias ueftras , & fabhata , & dies feftos ueftros odit ani
ma mea. Idem quoque tdlatur Tertullianus lib. Ad-
uerfus ludaeos cap «.adfinem, & cap.xo.ad finem Cle
mens lib. 5. Conllitutio cap 14 In ipfo enim die fello
Dominum comprehenderunt. Chryfolthom. 87- fuper
ijiftd Matthjicap. 17. [ Per diem, autem folemnem.:: 3
Prasppfuerunt itaque illum orbis Saluatori., nec.ratione-
temppris.aliquam liabuerunt, quod fandlum.,erat at
que.fqlemnc . Cyri!. Cacecheli 13. loquensde palfione
Dongini, ait. In die enim Azymorum, &folemni mu
lieres ipforum ( fcilicet Indiorum ) plangebant & fle
bant , Appltoli ucrd occultari dolenant. Socrat lib. y.
H,jft. Eccl cap.x.Caliiodo in Triphb.9 cap 38 aiunt,Ser
uatorem Azymorum tempore palfum fuiffe , cum cele
bre ■ apud I uda;os ageretur felium , vt offenderent illi!,
quod in diebus fellis fe caede & fanguine polluerent Ait
guft.Tradi 50 in loannem in principio,fuper illud loan.
1 r. [Proximum autem erat Pafcha ludasorumT Illum,
inquit, die felium Iuda;i cruentum habere Domini fan
guine voluerunt: illo die fello occifus eft agnus,qui vo
bis eundem diem felium fuo fanguine confecramt. Ide
quoque gloffa interlinearis , dum explicat illud Pfalm,
73. [ Et gloriati funt qm oderunt te in medio folemni.
tatis 3 Poftremo Dionyf. in Epift. ad Polycarpum, qute
eft 7. &in Epift. 11. ad Apollophanem refert Lunam
fuille pleniifiniam , cum Chriftus eft a ludatis occifus:
ergo,erat Luna quintadecima.
Pro fecunda fententia facere videntur in primis Au-
guftinus in lib. Quaellionum ex vtroqu: rettamento q.
106. vbi ait; Inter principium ergo 8c claritate, qua illa
minatus ell mundus, Saluator nofter, & paffus eft, 8c
refurrexit, quia quartadecima Luna pallus ell, prima
die refurrexit. qui ideo Dominicus dicitur. Orof lib 7.
c,4.Eadem quoque die ad horam diei fextam fol in to-
tum obfcuratus, tetraqqe nox fubito obdudla terris eft,
deliciit didlum eft;
Impiae/', Aternam timuerunt .ficula neftem.
Vfque adeo autem neque Lunam lumini folis,neque
nubesobftitilfe manifeftum eft; vt decimaquarta ea
die, Lunam tota cadi regione interierila longiiiime i
confpedlu folis abfuille, tk Hellas tunc diurnis horis ,
vel potius in illa horrenda norile toto cado fulftlfe re
feratur. Anfclmus in Matthari cap.x? . fuper illa verba;
[ Altera autem die, quae eft poli Parafceueu. ] Inueni-
nius,inquit, iu ipfo anno, quo Dominus crucifixus eft
iuxta Lunares annos odlauo idus Marti j fuiffe Neome
niam, id eft, nonae Lims principum, & iuxta Hcbreos,
iplius anni principium : lk duodecimo Kal. Aprilis in
iplo vernali Aequinodlio fexta fena , Luna decima
quarta rarius Pafcha Hebre orum fuiffe,vt eo die Agnus
Dei
