$66 
InJUtuttonum Moralium. *Pars I!, 
Sed contra eft argu mentumiquis Ecclefii teflimonium 
elt quidem diuinum, fed participatione, non per fe , 8t 
fua natura : at Dei teftimonium efl diuinum per fe , & 
fu a natur i,& fides diuina refolui debet in teftimoaium, 
quod fit perfe, non autem participatione diuinum, om 
ne enim quod elt participatione tale , e it, & pendet ex 
eo,quod elt per fe tale. Secundo, qui funt Fidei, reue- 
Janone diuina, non nature lumine lunt patcfada; at 
Deus eft, qui reuelat, ac pandit resFidei, non Ecclefia. 
Tertio , in Angelis, Prophetis, Apoltolis ,& citeris li 
brorum Canonicorum Scriptoribus fides non refolue- 
baturin Ecclefii teftimonium, fed in Deum per (e pro 
xime reuelantem: at fides noflra elt eiufdem fpeaei,cu 
ius fuit ilia : ergo in eandem rationem credendi reduci 
tur. Quartoquamuis Ecclefia fit celtis, iudex, & inter, 
pres in difcernendis libris Canonicis, rebusque Fidei 
definiendis, non tamen condic aliquem articulum Fi 
dei,fed declarat,& explicat,qui fune Fidei. Solus Deus 
«11 Fidei conditor. 
Secunda lententia eft Durandi loco citato,dicentis, 
inter articulos Fidei vnum elfe , qui lit ratio credendi 
citetos,nimirum, Eccleliam dicentem, hoc vel illud el 
fe credendum : hoc idem videtur fenfifle Seotus, & polt 
Durandum Gabnel, & Almainus Scotum fecutl, qui 
aliud direfld tradantes demum concludunt, Ecclefii 
audoritatem efle rationem, qua credimus, qui funt Fi 
dei, ex illo Auguliini : Euangelio noncrederem, mfi me 
Ecclefiiaudoritas admoneret. Et Naz anorum Euan- 
gelium non admitto ,quia Ecclefia non admittit. Ratio 
eorum eft, quia hoc vel illud elfe fide credendum, ha 
betur ex Ecclefii teftirnonio, qui tanquam iudex , di- 
fcernit libros Canonicos, eradit, ac docet eorum fenfum 
verum, & certum ; ergo ratio credendi in nobis elt Ec- 
tlefii audoritas . Secundo, quia Catholici, cum Hire- 
ticis in hocconueniunt, quod Hiretici ficut Catholici 
dicunt fe hac vel illud credere,quia Deus dixit,& reue. 
Jauit; at ideo lunt Hiretici 1 , quia Ecclefii auftorita- 
rem non admittunt,ei fidem non habent .AtCatholtci 
hoc, vel illud credunt, quia Ecclefia tradit, ac dicit hoc 
Vel illud elfe credendum . 
Tertia opinio eft Medmi loco citato , diftinguentis „• 
Si loquamur de Prophetis, Apoftolis, & alijs librorum 
Canonicorum Scriptoribus, fides eorum reducitur ad 
Deum per fe proxime reuelantem eis, qui funt fidei. 
Si ver6 loquamur de nobis, qui res Fidei credimus , Fi 
des reducitur ad audoritatem Ecclefii, quia nos Scri 
pturis fidem non habemus, nili quia Ecclefia Scripturas 
Canonicas credendas proponit. 
Contra hanc opinionem facit argumentum initio po 
litum : quia fides in omnibus credentibus eftvnms,& 
eiufdem fpeciei: ergo vnius, & eiufdem rationis; ac 
proinde , vel in Ecclefii audoncateia , vel in Dei tefti- 
asonium refoluicur , 
In hacquiftione ia primis dicendum eft: Si de re 
ipfa perfe loquamur, fides diuina, in teflimonium di- 
Bjinum , tanquam in rationem credendi reducitur. hoc 
probant argumenta initio pofita . Napi ipfi Ecclefii fi- 
dem non habemus, nili quia ex Scripturis docemur Ec- 
defii elfe credendum . Nihilominus tamen ex acci 
denti fides noftra reducitur in audorit^tem Ecclefii, 
quidem condentis articulos ,aut reuelantis res fidei, fed 
declarantis , definientis, & interpretantis hoc vel illud 
elfe fide credendum. Deusigitur eft, qui resfidei reue. 
Hat & propterea falfum continere nequeunp . Ecclefia 
ver6 eft, qui judicio certo, & firmo tradit, & docethoc 
fide tenendum, illud non itera . 
Hinc eft, ve illud argumentum vim non habeat: In- 
eerrogatus Chrittianus , Quare credis Deum efle 
Trinum, & Vnum ? Refpondet, quia Deus id dicit ; 
Rogatus poftea quare credis id Deum dixifff / Refppn- 
det,quia fic tradit, & docet Ecclefia . Rogatus tan 
dem , quare credis Ecclefii id tradenti, & dicenti? 
Rcfpondeo, quia Deus dicit efle Ecclefii fidem ha 
bendam. Vbi circulus qujdam eft . Et videtur idem 
perfcipfum probari ? Refpondeo, duas rationes red 
di, cur aliquid fide credamus; vnam , qui efl perfe 
xatio credendi, nimirum, Deum hoc vel illud disif. 
fe } alteram , qui eft nobis ratio dignofeendi, & di. 
fcetnendi res Fidei; atque lue eft audoritas JEclie,- 
^ fii, vnde non idem per feipfura probatyr, quia m 
Fidei audontate Ecclefii non quidem conduntur 
aut rcutlantur, led declarantur, dilcctuuntor , 6t iu, 
dicantur . 
Tertio quiritur , An Ecclefia ius, & poteftatem tu- 
beat proximi in aftus mentis , (impliciter inrernos?D« 
hac quillione tractam inpnma parte lnftitutio«t)ni 
Moralium lib. j.cap.io 
Quarto quintur,Quid luris,& potellatis habeat Ec 
defiam Paganos a Chnlliana religione, & fide alie, 
nos ? De hac quoque Quillione egi in prima parte Iu- 
ftitution. Moralium,hb.8. cap. 14. q. j .4.;,6.7.8.51.19. 
11.& 12,. 
Quot Gentiles 2{omanl Imperatores 
B fhriftlanam Ecclefiam 'v.exaue- 
rint 3 acperfecutl fuerint. 
Cap. XXV. 
P Rimo quiritur , Qjuot perfteutiones Catholica Ec 
clefia publicis Romanorum Imperatorum ediftis 
perpeifa fit / Conflat cxEulebip, Paulo Orofio, Paulo 
f)iacono,& Nicephoro, pa.flam fu i fle decem pn citetis 
grauiores,6c atrociores. Seuenus Sulpitius libro fecun 
do , nouem tantum perfteutiones recenfet, & decimam 
ait, efle futuram Antichrifti edido. At fecundum Au- 
gu (linum libro de Ciuitat? Dei,i 8. capitulo 51 decem 
fuerunt perfecutiones Imperatorum Romanorum pu- 
p bllcis edidis illati. 
Primam perfecutionem raouit Nero Imperator, qui 
$S. Apoflolorum Petri, & Pauli, & multoium Marty 
rum , ac virginum fqnguinem fudit. Sub hoc Impera 
tore pafli leguntur Proceflus, & Martinianus die fecun 
da Iuli) , & tres milites,'qui in Martyrio Beati Pauli 
Apoftoli adChriflum conuerfi , cum eo martyri) pal 
mam adepti funtdie.lecunda lulij. Item quadraginta 
feptem Martyres bapeizati iSando Petro,dum inaat- 
cere teneretur . Die decimaquarta Marti; , Nucerii 
Felix,& Conflantia.-19. Septembris. Caius- Epifcopus 
Mediolanenfis , difcipulus Sandi Barnabi Apoltoli, 
qui Sandbs Geruafium., & Protafibni Bapdzauit' 17. 
Septembris Coloflis in Phrigia Philemon , & Apphias, 
difcipuli Sandi Pauli Apoftoli. zz. Nouembns Vitalis 
pater Sandorum Geruafij, & Prota.fi;, ; Rauenni 18. 
j) Aprilis . Item Vrficirus oiedicus Rauenm. 19. lunij. 
Mediolani vxor Vitalis Martyris zS. Aprilis . Aquileir 
Hermagoras difcipulus Sandi Marci Euangelilli, pri 
mus eius Ciuicatis Epifcopus ,& Fortunatus Diaconus 
iz. luni; . Paulinus SamSi Petri difcipulus primus 
Lue* in Tufcia iz. luni;. Aquilei® Sanfti Virgines 
Euphemia,Dorothea,Thecla, & Erafma die ;. Septem 
bris . Romi Anaftafia , & Bafilifla nobiles femini , 
& Apoflolorum difcipuli 19. Aprilis. McSiolaniNa- 
zarius , Sc Cellus puer die 18. Iuli;. Torpes, qui ma 
gno officio in domo Neronis fundus eft, 17. Maij. 
Euellms e domo, & familia Neronis, n. Maij. Ger- 
gafius,8c Protafius fratres, filij Vitalis, & [/alerii Mar- 
tyrum , 19. lunij. Rhemis Xiftus Beati Petri difcipu 
lus , & primus eius Ciuitatis Epifcopus die 1. Se 
ptembris. 
•p Secundam perfecutionem mouit Domitianus Im- 
1 peraror, Neroni magis, quam patri, aut fratri fimi* 
lis . Martyrium fyb ep pafli funt Flauia Domitilb 
vna cum Euphrofina , & Theodprq luis Virginibus Ra 
mi die 7. Maij . Nereus, & Archileus fratres Euna 
dii Flauii Domitilli 11. Maij. Epaphras,S- P 3U,[ - 
Apoftoli Difcipulus, & ColoflVn. Ejnlcopus 19. Iohj. 
Thecli Virginis Iconienfis a Sando Paulo ad Chrifti 
(idem perduda 17, Septembris. Vidorini Epifcopus 
Amiternus Septembris. FefulisinTufcia. Romulus 
Beati Petri difcipulus, & eins emiratis Epifcopus, cum 
alijsfocijs, dic 6. lulii. Carnoti in Gallia Carauinus 
Martyr die 18. Maii. 
Tertiam perfecutionem excitauit Traianus Sub 
hoc Imperatore martyrii palmam adepti funt, Cle 
mens