‘Lth. V.De quarto
recepto. Cap, XXXVI.
387
difpofitiotl««i,5n quo cognitiones, & decreta Principis
conferuabantnr. Eft in Codice lib 1 i. Titulus de Seri
as facris.- Erant arcae, in quibus iura , ideft , Annota
tiones, Pragmaticae fandtiones, cognitiones, refponfa,
&relcriptaPrincipis reponebantur , & feruabantur l.
v!t.C.de Aqusdudlu lib. iz. 1 omnium. C. de Teftam.
2 a.C.de Agentibus in rebus lib.Va>Scriniari) diceban
tur , quibus erat commiffa cura feriniorum. 1. vlt.C.dc
Caftren.pccul.militum.hb.i2..& I.Scriniarios,5< I.nulli.
Cde Numerariis.eodlib.& 1.vlt C.de Apparitori. Praj-
fecti praetorio. Item ferinijs JMagiftn praeficiebantur',
qui erant alij a feriniarijs. Vnde tefte Lampridio Ale-
aander Imperator,Vlpianum lurifconfultum , Magi-
ftrum ferini) fecit. ' ,
Nec Principibus tantum, fed & Magiftratibus fui
fenniarij erant 1 vlfcC.de teftam.Militis. In Curia Ro
mana puto feriniarium fuilfe eum , qui ferini) Pontifici)
curam habebat, & cuius opera, & mihiftcrio Pontifex
Rom litteras,diplomata,decreta , refponfa, & refcnpta
Confcribebat ■ Vnde leguntur litterae Stepham I I. qui
fuitereatus an.Domini 7?r. & feditannis 5 teftc Hb-
nuphrio.In quibus habentur verba : Scriptum per ma
nus’Benedidti feriniari) San£l» Roman» Ecdefiar iil
menfe lulio. Induft.J. In facratiffima Sede Beati Petri
Apoftoli.Tertio’ anno Pontificatus. Aliae itidem litterae
Pafchalis I. qui. vt ait Honuphrius eloftus‘eft , anno
falutis S17.& fedit annis 7.In quibus dicitur ; Scriptum
per manus Theodori feriniari) S. R. E Alis Sergi) IV.
Scriptum per manus Bcnedidfti notari)’, Regionari), &
Scriniari) Sahdt» Romanae Ecclefi»; fuit hic pontifex
faflus Virginei partus 1009. & praefuit Ecclefiae annis
a.Honuphrins. Aliae Martini 11. Scriptum per manus
Adriani,Scriniari) S.Romana; Ecdefi» creatus eft Pon
tifex anno Domini 941. fedit annis z. Exiftimat Gomq
zius loco citato, Scriniadum in praediitis litteris Ponti-
ficijs non fuilfe Cancellarium.S.R.E.fed vnum ex nota-
ri)s,quorum opera , & diligentia Curia Romana vteba-
tur in feribendis rebus ferinio dignis. •
Meo iudicio,Scriniarius erat idem, qui Cancellarius.
Et ficut Cancellarius fuit Cancellari» Pr»pofitus, fic
feriniariusfuit Prifedlus ferinio . Ac quemadmodum
feriniari)'nomen in vfu elle defijt introduifo nomine
Cancellari), ita etiam nomen Cancellari» ca-pit effe in
vfu abolito ferini) nomine.
Tertio qu»ritur , Cur in Curia Romana , didlus fic
Vicecancellarius non Cancellarius, is Cardinalis , qui
«ft Cancellari» Apoftolic» pr»fe£lus ? Cardinalis , &
■alij in Clem.me Romani, dc eledt.huius rei tres caufas
affignant,Prima eft,quod olim dicebatur Cancellarius:
fed quia pluris mris,& poteftatis fibi arrogabat, quam
patefiet. & cum Romano Pontifice de certo honoris
gradu contendere cotpiqdidhis eft Vicecancellarius, no
Cancellarius.Secundb dicunt S. Laurentium Martyrem
fuilfe primum S. R. E. Cancellarium , & vt debitus illi
honor deferretur, qui poftea in officio Cancellari) fuc-
<ceilcrunt,cii<£hi funt Vicecancellari),hoc eft,qui vices S.
laurenti) agerent, eius munere , & officio fungentes.
Tertio,aiunt Papam effe reuera Cancellarium Dei, vr-
pote eius Vicarium in terris, & ideo nominatus eft Vi
cecancellarius is Cardinalis, qui Cancellari» pr»fici-
Wqeo quod vicem agat Cancellari) Dei, hoc eft,Pap»^
qui eft Dei Cancellarius: fic Gomez, loe. fupradidlo.
Sed hac omnia nullius probati Ausioris teftiraonio cd-
probantur:& ideo merito rei)ciuntur,tanquam nulla au
«oritate fuffulta,
Dicendum eft, quod redte annotauit Honuphriiis in.
Catalogo Romanorum Pontificum, ante Alexandrum
lotium , reuera dicebatur Cancellarius Cardinalis ,
qui Cancellari) munere, & officio fungebatur, &tem-
pore Gregon) VIII.Moyfes quidam Lateranen. Cano-»
t>i°us Regularis S.R.E.Subdiaconusad Cancellari) mu-
uusj&offieiirm affumptus eft, eo quod Albertus Car
dinalis Samft» Romana? Ecolefi» , & Cancellarius fue-
rat ' m Papam eledtus, & ditftus Gregor.Odlauus. Cum
auten ' Moyfes Cardinalis nen elfet, non Cancellarius,
. vt Cardinales fefe apoellare confueuerant, fed Cancel-
lari) vicem agens dieftus eft, & reuera Cancellari) mu-
*f ere , &: officio fundtus eft fub Gregorio Odftauo , &
Uniente Tertio, Romanis Pontificibus i & qui poftea
inftipMpral Pars t.
A ei in officio fuccelferunt, Vicem Cancellari) agentes ap
pedabantur, non Cancellari) , nec enim Cardinales
erant. Honori) I I L. quo tempore Reynerius Tuderti-
n» diofcefis Vmber , & Canonicus Regularis, & Prior
S.Fudiani in diotcefi Lucenfi fuit primus, qui commo
diore vocabulo pro Cancellari) vicem agente Vicecan
cellarius vocari coepit. Vndcqui poftea ineo officio
fuccelferunt , Vicecancellarij nominati funt, etiamli
multi eorum Cardinales elfent. Hinc igitur Vicecan-
cellari) nomen in vfu retentum eft, quia Reynerius il
le,& multi poft eum, cum Cardinales non effent , non
Cancellari) nominabantur , vt antea Cardinales, qui id
offici) gerebant,fefe appellabant, fed Vicecancellarij:
quod nomen retinuerunt poftea etiam Cardinales, qui
tali officio praeficiebantur.
Quarto qu»ritur , An Vicecancellarius,fiue Caucel-
B larius olim fuerit idem,qui Bibliothecarms S. R. E. Go-
mez loco fupracitato affirmat ,Bibliothecarium fuiffe
diuerfum a Vicecancellario: quia Bibliothecarius prs-
fcdlus erat Bibliothec» Pap» Bibliotheca vero erat lo
cus , in quo libri Pontifici) attentabantur. At Honu-
phrius Pauinius in Catalogo Romanorum Pontificum,
pro eodem ponit Cancellarium , & Bibliothccarium
Samii» Roman» Ecclefi». Et certe extat Conftitutio
Pafchalis I I. in qua confirmat inftitutum Ordinem S.
loannis Hierofolymitani ,ubi poftfubfcnptiones Car
dinalium habetur: Datum Reneuenti per manus loan
nis Roman» Ecclefi» Diaconi Cardinalis,ac Bibliothe
carij.il, Kal.Marti) Indiil, 6. Anno 14. & ipfius Pon-
lificis Pafchalis Secundi,8c anno Domini 1115.
Quinto qu.Tritur , Quodnam fit munus Vicecancel-
fari)?Refpondeo,Vicecancel!arium ette Pr»pbfitu Can-
G cellari» Apoftolic». Porro mentio fit Apoftolic» Can-
' cellari» in cap. Adh»c , de refeript eaque conftitutio
eft Luci) III. qui tefte Honuphrio, eleilus eft Pontifex
anno Domini 1 r.8s: & ia cap. Dura, de crimine falfi, 8c
in cap Porreita ,.de confirmat, vtili, vel inutili ; qu»
dux Conftitutiones funt Innocenti) Terti), vt ait Ho-
nuphrius; fuit creatus Pontifex anno falutis 1198. Vi-
cecancellari) etiam eft, pr»efle expeditione litterarum,
& diplomatum Pontificiorum , qu» de rebus Ecclefia-
fiicis expediuntur.
Habet autem Cancellaria Apoftolica, ex Odlau.Ve-
flrio lib. i.cap.4. num.i.j.iSt: 4. multos miniftros , quo
rum opera, induftna, & diligentia vtitur in Pontificijs
litteris expediendis , qui vulgo dicuntur Abbreuiato-
res,Scriptores,Corredlores,Sollicitatores,P/umbatores,
Regiftratores.nam litterae Cancellari»,fub plumbo ex-
D pediri folent.
Habet etiam Cancellaria Apoftolica Regentem , ex
eodem Veftrio lib. i.cap.4.nume 6. cuius eft infpicere ,
ac litter» fint corre6l»,recognit.v,& iudicat» Eft etiam
in Cancellaria Apoft. Auditorcontfadidlarum, cuius
officium eft,ex eod Veftr lib.i-c.J audire,fi inter impe
trantes litteras controuerfia fit de perfona ludicis dc lo
co agendi iudici),aliave res,qu» ad impetrationem fpe-
«flet.Is enim huiufniodi contradidliones foler audire,co
guofcere, 8c indicare .
Sexto qu»ritur,An vicecancellarij officium Roman.
Pontificis morte finiatur? Non finitur , vtconftatex
Clem.ne Romani,de Eledl.ut ibi docent Card. Bonita-
cios Vitalin. & alij.
P Dc Sancio ftomanx Bcclejia Qamcrd-
Vio. Cap. XXXVII.
E St in Curia Rom. Audientia Camer» Apoftol. Vi- ExVoflr.il
detur efie diila Camera Apoft.quddin ca Rom. brox.cn. 1«
Pontifex audire olim , & tradlare confueuiffet caufas, ^ i.
quas vt facilius ageret, & expediret, fex Pr»iatos do-
niefticos fibi afcjuic , qui propterea Camer» Apoftol.
Clerici funt vocati ,quafi ad Cameram ipfius Pontifi
cis forte eletfti. Erant hi eiufdem Romani Pontificis
domeftici Confiliari), quorum prudentia , confilio , •&
opera vtebatur in cognofcendis, & tradftandis caufis ,
qu» ad gubernationem Vrbis, & totius temporalis Ec-
clefiaftic» ditionis , & pnefertim , qu»ad rationes
K fc a vni-