LiL VhDe fudrio dectlogtprtcepto* Cap, XIX. 455 
patronum faciunt dos,sdificatio,fundus: fundatione A 
Jcdcfis acquiritur lufpatronatus ; cum quis fundum , 
agruniivel domum,hoc eft,tcrrx folum donauit, vt ex- 
truatur Ecclefia: aedificatione, cum alius ineo fundo 
Ecclefiam extruxitidotatione, cum alius annuos reddi 
tus fiue prouentus, qui dotes Eccleliamm in c. Decre 
tum, lo.q.x.redc dicuntur , attribuit, & affignault. Ec 
clefia: enim fine redditibus, & dote idonea fundari non 
4ebent,cap,Nemo,de confec.dift.i.Et fi forte abfq$ do 
te fundatae fuerint,confecrandac non funt, nifi prius do- 
tentur.Gloffa in c.Cum ficut de confecrat.Ecclc.Et ipfc 
sedificata debet dotem dare , & ad id compelli poteft, 
quod fi non dederit,eius hxrcs dotem debet Si vero Epi 
feopuspermiferit Ecclefiam fiue dote fundari e strui, 
& confecran, eam ipfe dare compellitur, Glolfa capite 
citato, cum ficut. 
Quinto quaeritur, An alijs etiam modis lufpatrona- g 
tus poffit acquiniRcfpondco.poffc acquiri, nimirum a- 
liis fimilibusjfiue asquipollentlbus, vehiti cum qtiis Ec- 
delis dotes augetjvel dirutam,& collapiam Ecclefiam 
reparat ac reficit priftinsquc refticuit dignitati,& inte 
gritati. Communis opinio, 
Sexto queritur, Quo modo intejligatur lufpatrona 
tus acquiri fundatione,xdificatione, donatione Ecclc- 
fiae; an videlicet h*c tria fint neceflaria, An vero vnum 
eorum fufficiat. Ratio dubitandi eft, quia non videtur 
fatis clfe,fi quis fundet, aut extruat idem facram , nifi 
dotem donet: nam Ecclefia non dotata,beneficium ha 
bere non poteft,cum redditibus careat ad miniftros co- 
uiode fuftentandos ncccffarijs? Refpondeo, vnuin eoru 
trium fufficere; dummodo tamen aliquis dotet Eccle- 
fiam,quam aliusjvel fundauerat.vcl extruxerat. Sst ex£ 
pium Titius fundauit Ecclefiam,Caius cxtruxitffed red q 
ditus ei neuter attribuit:quamdiu fine dote exiftet,nul 
lum alicui in ea lufpatronatus acquiritur, Sed Seius po- 
ftea ei dotem affigoamt,ac dedit: tunc Titius, Caius,& 
Seius fimul, m ea lufpatronatus habere queunt, quia 
Epifcopi cofenfu Titius fundauit,Caius extruxie , Seius 
dqtauic. Quod fi unus, & idem h ”C fimul omnia pra?- 
ftiterit, vnus ipfc ms acquirit, tribus tamen de caufij. 
Item,fi plures dotem Ecclefiae dederint,omnes ex yquo 
atroni fiunt,quamuis vnus plus conferat, quam alius. 
ic Innocentius , & Panormitanus in Rubrica de lu- 
xepatrona. & Glolfa, diftin. 63, in fumrna. Sed quid fi 
unus eorum trium modicum tantum dedit? Glofia in 
cap,Qu,icumque 16,q. 7, ait non eo ipfo Patromi effici. 
Seti verius eft,quod Abbas loco citato dixit, Patronum 
fieri quando plures dotem fufficientem,& idoneam de 
derunt , nam ius fimplicjter ait, dotationc Patronatum Q 
acquiri,nihil diftinguendo, vnusnc an plures Ecclefiam 
dotcnt.Si tamen vnus tantum dotem det, quas non fuf 
ficiat Ecclefiae, is Patronus non fit, quoniam non dota- 
uit Ecclefianuquo fenfu vera cft Glofli fentemu,vc_4i- 
sit Panormitanus. 
Septimo quaeritur, An fatis fit fi quis fundet , vel 
»dificet,vel dotet Ecclefia abfq; vllo Epifcopi, vel Or 
dinari] confenfu ? Refpondeo, minime, cap. N obis de 
lurepatronatus. Canones enim & iura poftulant, vt 
hsc fiant ordine iuris feruato, hoc eft, audontate, & 
confenfu Epifcopi: qui per fe, vel per alium nutu ip- 
(his debet primarium lapidem ponere . Glolfa in cap. 
Placuit. i.q.i.in verbo.dote.Hoftien.ip fum.tit.de Eccl. 
sdif.num.j.Gotrc.tn fum.tit.de confec. Eccl.num.4. & 
tit.de Eccl.aedif.num.f .Aften.infum. lib, 6. tit.ig. q.i. 
Sylu.in rerbo.Ecclefia.i.q.z.Armil.eo. verbo.nu.4. de- £ 
htt itidem Crucis lignum figere , atrium defignare ad 
Deum preces faudcrc.c.Nemodc confecr.diftind.i.ex 
Concil, Aurelun.4. & ex Authen,de Monachis. il- 
hd,columna 1. Authen.de Eccl. tit.$. Si quis autem vo 
luerit, collat. 9. Authcn.vt nullus fabricet, orat. §. 1. 
CoTat-5. 
Odaud quaeritur. An qui Ecclefiae abfquc vlla dote 
fundatx,& ante iam confecratas dotem dederit, lufpa 
tronatus acquirat ? Glolfa in cap. Piae mentis, 16- q. 7. 
pegat obea m caufam , quodrei faers feruitus imponi 
‘ure non poteft,per loca facra nulli feruitus debetur, 1. 
‘yruitutcs,3 $.vlt.ff de feruitutibus. & quod Immani iu- 
hs elfe dcfijtjfcruitutem non recipit,l.Caupri.» ff C»m- 
B>Unia pradiorum. 
Sed probabilius videtur,id quod ait, Abb. in c. Quo 
niam nu.f.de lurepatrona, Innocentium , & loanncm 
Andrcam fecutus,gratia Ecc/cfiae, Confticutionem do 
tis retrotrahi.ita vt ualcat.ac fi ante ConfecrationS do 
taretur Ecclefia . Hoc autem ficintelligitur, quando is, 
qui fine dote fundauit,vel extruxit Ecclefiam,aut cft vi 
ta fun<ftus,aut ad eum com mode aditus non patet.tunc 
enim patronus fit, qui Ecclefiam longe ante confecra- 
tam dotauit. fecus eft , fi qui fundauit, vel extruxit, 
confultus,& vocatus velit effe patronus.tunc enim am 
bo patroni fiunt. 
Nono quaeritur, An qui fundat, extruit , vel dotat 
Ecclefiam,nec exprefiim, & nominarim lufpatronatus 
libi referuatjipfo mrc id acquirariQiiidani negant. Ve 
rius tamen eft, quod communis habet opinio in cap. fi- 
gnificauit,de teftibus.ipfo iurc acquirere,nifi expreffun 
dixerit fe nihil iuris retinere velle. 
Decimo queritur , An fi ?dem facrani corruentem, 
quis quomodolibct Epifcopi confenfu refecerit, acqui 
rat lufpatronatus? Quidam tefte Glolfa,cap. Quoniam 
de lurepatronatus,ita diffinxerunt: Aut per partes col- 
lapfam reparauit.aut ex toto: Si primo,non acquirit, fi 
feruandd , acquirit. Qiiia ficut domus, autnauis fi per 
partes tantummodo tota reficiatur, eft eadem que an 
tea, proinde dominus yfumfrudliun, aut feruicutem , 
quam habebat,non amittit Si vero ex totoreftituatur, 
& innouetur , iam eft alia domus, & nauis, ita vt inci 
piat elfe in bonis eius, qui eam funditus dirutam repa- 
rauit,& prior dominus v funi frudum , & feruituteni 
amphns non habet.!. Quid tamen , ft. Qu.ibus modis 
vfusfrudus amittatur,ficEcclefia femper eadem cenfe. 
Uinfi per partes reficiatunaha vero , cum ea toto diru 
ta reparatur. Dubitet quifpiam, an fi ?des facra peni- 
tus elapfarecdificetur ab aliquo, ex eadem tamen ma 
teria vndefuerat confeda, prior Patronus lufpatrona 
tus amittat?Ait Glolfa loco citato, eum amifille , quia 
pereunte re,perit &yfusfrudus & quoduis aliud ius in 
•a re conftitutum.Deinde obligatio lemel extmda, no 
reuiuifcit.l. Res.$. Arcani.ff. dc folutionibus. 
Vndecimd queritur, An lufpattonatus preferiptio- 
ne.&confuemdinepoffit acquiri : Duo hic vocantur 
in dubium; Vnum eft,An Ecclefia libera, in qua fcilicee 
nullum cft lufpatronatus, poffit aliquis ipfum lufpa 
tronatus pr^feriptione quadam acquirere. Alterum eft. 
An in Ecclefia non libera,hoc eft, habente patronum , 
licite quis contra ipfum patronum lufpatronatus diu 
turnitate temporis,& vi prefcriptionis;acqutrat?In pri 
mo, pr^fcriptio fi datur, contra Ecclefiam procedet: ia 
fecundo, contra patronum vim fuam habebit. 
Quod ad primam dubitationem attinet , inuenio 
duas Audomm fententias 5 quarum vna negat poffc 
pr^feriptione lufpatronatus ^equiri . Archidiaconus , 
Cardinalis, Abbas,Alexander , Felynus, Decius, Cur 
tius,quos refert Couarruuias in Regula poife/for mal^ 
fidei,par.i.J. 11.nu.i.vbi affirmat,hanc opinionem olim 
fuiffc communem. Altera opinio eft , afferentium poffe 
acquiri; quam multis rationibus defenditle, & tenuilfc 
loannem Andream.Paulus,Couarruuias atteftantur, 
quam ipfi quoque fequuntur,&: Paulus addit eam nunc 
effe communi confenfu receptam , & certe h^c opinio 
ad veritatem magis accedit._ 
Si queras, An poft Concilium Tridcntinum , lufpa 
tronatus confuctudine, aut pr^fcriptione acquiri pof- 
fit?feffione 14.cap. n.dc reformatione : Nemo, inquit 
Synodus, etiam cuiufuis dignitatis Ecclcfiafticy , v<q 
f^cularis, quacumque ratione, nifi Ecclefiam , benefi- 
cium,autCappclIam de nouofundauerit, & conftnir 
xerit; feu iam credam , quy tamen line fulficienti do 
te fuerit, dc ffiis proprijs , & patrimonialibus bonis 
competenter dotauent, lufpatronatus impetrare , aut 
obtinere poffit, aut debeat. In cafu autem fundatio 
nis, aut dotationis hniufmodi inftitutio Epifcopo , 8c 
non alteri inferiori referuetur . Huic dubitationi re 
fpondeo , cuifmodi decretum intclligi iuxta aliud eiuf- 
dem Synodi decretum in feffione x5. cap. 9. de refor 
matione,vbi fle ait: Decernit fanda Synodus , vt tim- 
iuslurifpatronatus (it ex fundatione, vel dotanone f 
qui ex authentico documento, Sc alijs iurc requifitis 
oftendatqr: fiuc etiam cx mqftiplicaris prjffintatio- 
nibut