486"
SnfihutioriUm AdoraliufH. *Pars II»
quanta erat animatio in litteris Apoftolicis defignata.
Item , impetrauk quis litteras a Papa,vt fibi beneficia
Clericis fzculanbus dari confueeum proxime vacatu
rum concederetur, poftea cum dies vacationis incidit,
fadtum eft Regulare , cum tamen faeculare effet benefi
cium tempore refcnpti impetrari.
In his omnibus, communis eft luris Canonici inter
pretum fententiain Clem vk. dalrefcript. .habenda effc
rationem temporis,quo referiptum, vel mandatum da
tura Papa,& ex illo mandato beneficium deberi, quod
conditionem , & qualitatem in litteris Apoftol. expref-
fam temporequo eft referiptum impetratum habebat,
quamuis poft litteras ea conditionis tempore quo be
neficium vacauerit, fit mutata. Alijs tamen probabi
lius videtur id quod fupra diximus: aut Papa in fuis
litteris iubet dari beneficium, quod iam ante vacauit ,
aut beneficium proxime vacaturum . Si primum, tunc
ex mandato beneficium debetur,quod conditionem ha
betin litteris Apoftolicis defignatam etiam fi poft da
tum referiptum fuerit mutata. Si fecundum , conferri
debet beneficium , quod vacationis tempore eam con
ditionem habet,quam littera: Apoftolics exprefferunt;
licet quo tempore fune data, aliaconditionefueritaf-
fedlum .
Decimofexto quaritur , Ab in mandatis Apoftolicis
impetrandis , exprimi ea omnis conditio perfona, vel
beneficij debeat, qua fi taceretur, difficiliorem,fine du
bio,mandati Apoftolici impetrationem redderet, quz-
qnc forte Papam moueret gratiam denegandam ? Ne
gant nonnulli,fatis elfe dicentes, eas conditiones expri
meremus iure communi,vel confuetudine;vel Regula
Cancellaris, vel vfu Curis Romana; explicari debent:
vtcum is qui impetrat,habet aliquod beneficiu,quauis
modicum , vel litteris Apoftolicis prius impetratis rc-
nunciauit.cap.Ad audientiam i.de refcrip.vel expeflac
aliud beneficium, ad quod ius habet.ca. In noftra, dc
rcfcnp.Aut fi beneficium , quod quis petit,fit curae ani
marum coniundium, vel quod dignitate praeditum fit,
velaffiduam Beneficiari; prsfeutiam requirat: harc.n.
fingulaius vult,vt expnmantur:& fi exprimerentur, Pa
pam forte fledterent ad litteras denegandasialiter enim
fcire nunquam polfemus^an Papa gratiam concefllffet,
andenegaffet,fi aliquid exprimeretur . Contri ali; fen-
tiunt,ia vniuerfum omne id effe explicandum j quod fi
exprimatur,aliqua probabili, &verifimili coniediura ,
fcimus Papam aut gratiam denegaturum, aut faltem
difficilius concelfurum . Quidquid fit, omnes fequuti
loannem Andream,& Abbatem in cap. ad aures de re-
fcriptis,aicSeluade beneficijspar.j.q.iz.num i-conitc-
muntjin huiufmodi Mandatis Apoftolicis impetrandi*
non oportere facere mentionem de nobilitate, aut dc
opibus , cum quis Clericus talia impetrat referipta ,
quamuis Andrcas,Barbatius,Siculus in eodem capit.ad
aures contrarium tradideritmec item ijs mandatis con
tineri loca hofpitalitatis gratia extrudfta, etiam Epifco-
pi auftoritate fundata. Clem- Per litteras,de prsb nffi
in ipfis litteris expreffade illis fadla fit mentio,& etiali
fuerit illis annexa, & copulata Capella, Ecclefia , vel
beneficium.Glolla in prasdidla Clem Per litteras Secus
tamen effet, fi Capella;,Ecclefias, vel beneficio coniun-
«ftaeflet domus hofpitalis , vt ait Glolfa ibidem : nam
principale femper trahit ad feiri , quod adipium ac
cedit cique cohsrct. Item non comprehenduntur
Ecclefias cura, & minifterio laicorum gubernari con-
fueta?.
Verum dubitare quis poffet, an facere mentione de
beat, qui hasc mandata impetrat, de prima Clericum
tonfura , ira vt explicare cogatur , num eam acceperit.
Abbas in c.Cum adeo de relcript.nu.z. ait,id iure com
muni neceffarium hbn effe, quoniam inPontificijs ad
beneficia referiptis tacite intelligitur conditio fi fit ido
neos,ac proinde fi fit Clericus, quemadmodum , & aliae
fimiles conditiones ,puta,fi fit litteratus, 11 ex legitimo
matrimonio natus, fi nullo crimine affeftus, & nullo
excommunicationis,fufpcnlionis, interdi6li,aut irregu
laritatis vinculo aftriiflus . Caeterum vfu,inquit Abbas,
Curis Romanae receptum eft,vt declaret quis fe Cleri
cum effe:alioqui fubreptitias,&: irrite litters mdicantur.
Dubitatur itidem. Au fi alienigena Pontificium referi-
A ptum impetret, & non referat vnde fit oriundus,referi,
ptum fubreptitium ccnfeatur ? Glolfa in ca. Si propo."
nente.de refeript. fentit effe fubreptitium , quia mens
Potificis eft,cuius in fu a patria beneficium dare. Anto
nius hanc Gloffam improbat, motus ex eorquod habe
tur in c.Ne pro defe£lu,de eleil.At Panormitanus,(cui
ego magis affentior)Gloffv fententiam probat, nam
quod dicitur in cap.Nepro defedfu,locum folum habet
in Canonicis,qui fcientes alienigenam eligendo iure ac
fauore fuo cedunt,non item in Papa, cuius propofitum
non eft externis beneficia conferre .
Quaeres, An fi Titius impetrauerit litteras, vt fibi in
Ecclefia Senenfi detur beneficium quod vacat, & dixit
effe dignitatem,cum tamen dignitas non fit, feci officiu,
aut dixit elfe beneficium,cui animarum cura iniit, cum
tamen fit beneficium fimplex , valeant litteras impetra-
B ti?Refpondeo,cum Abbate, & loanne Andrea; & In-
nocentio,cap.Significante , nu.f.de refcrip.valere.nam
II conftat de corpore rei, falfa expreffione qualitatis re-
feriptum non vitiat,fi nihilominus Princeps mandatum
deciiffet,& fi vera rei qualitas exprimeretur; Papa enim
facilius concefliffet, finoffet non elfe dignitatem , fed
officium,aut curam animarum non habere,fed elfe fim
plex beneficium.
Sed quid inquies,fi impetrabit quis beneficium.quod
dixit vacalfe morte Beneficiarii,& tamen vacaueratnS
obitu,fed renuntiatione, quia Titius beneficium depo-
fuerat,?Refpondeo,cum Glolfa ca.Sufceptu de refeript.
in fexto impetrationem nullius effe momenti, quia
fubreptitia eft , nam mors ciuilis cum fit fifbtia luris
mors, non aequiparatur morti naturali ,nifiin caufit
iure expreffis: mors ciuilis , mors vera non eft: is qut
C beneficium dimifit,poteft iterum illud habere, is qui vi
ta funftus eft,non item. Et Papa litteras concedens ad
obtinendam beneficium, quod dicitur vacaffe per obi
tum cuiufdam , ad certum vacationis modum eas re.
ftrinxit,& proinde alterum orni ffum non continent,
Idemiuris eft de eo, qui impetrauit litteras ad obti
nendum beneficium, quod dixit vacalle perrenuntii-
tionem,& tamen vacauit per obitum,capit. Sufccptum
de refeript. in fexto fubreptitia , ac proinde irrita, &
inanes habentur,
De referuationihus beneficiorum tarp
generatim^uumfpeciatimfaffis,
D C a P- xxxix.
D Ereferuationlbus breuemedidit tra&atuGafpit
Perufinus: aliu paulo longiore Aeneas de Falco
nibus pauca quaedam fcripfit,Rebuffas in Praxi benefi
ciorum prima parte, poft differentiam inter refeript*
gratif ,& luftitis Mandofius in primis feptem Regalis
Cancellaris : & ibidem quoque Auftor , qui dicitu*
Gloffator Regularum Cancellaris.
Quoniam Pontificijs referiptis ,& mandatis affines»
8c cognats funt beneticioru referuationes, de his quo
que mihi eft hoc loco differendum.
Primo quvritur, Quid in hac parte referuationis no
mine intelligatur?Reipondeo,ea beneficia rcferuatadi-
ci.qus Romanus Pontifex fibi ita addi cit vt cii poft ea
E vacauerint, ea folus ipfe conferat: ac proinde beneficia
Romano Pontifici referuata dicuntur , qus fic ipfi t ullt
obnoxia,& obligata, vt nemo alius illa conferre quean
Quaeres quo pafto , beneficij referuatio definiri queat.
Aeneas de Falconibus definit fic:Referuatio,eft alicuius
beneficij Ecclefiaftici vacaturi, per habentem ad idpo-
tcftatem,adfefa£ta auocatto. . .
Secundo qujritur, Referuatio Beneficij quante ut n»
Ecclefia antiquitatis ? Refpodetidem Amftonolim R^
manos Pontifices non confueuiffe fibi aliqua Beneficia
referuatema in toto volumine Decretorii, qua: Gratia
nus Monachus collegit,nullas Beneficiorum referuatio-
nes legimus. Vnde poft Gratiani fsculuimBcaeficia }
Romani Pont.referuare coeperunt. Concilium Banne
fcffij. Decretu edidit De reieruationibushunet 11 ™