Uh. Vll. De quarto decalogipr^cepto. Cap.Vf.
einum ? vt conflat feff. 6. cap. i. de reformat. Synodu s
/tadecreuit: Si quis a Patriarchali , Metropolitana,
(eu Cathedrali Ecclefia fibi quocumque titulo, caufa,
nomine,fcu iure commiffa, quacumque ille dignitate ,
gradu,& praeeminentia praefulgeat,& legitimo impedi
mento,feu mftis, & rationalibus caufis ceffantibus, fex
nienfibus continuis,extra fuam dia-cefim morando ab
fuerit,quarta; partis fructuum vnius anni, fabricae Ec-
«lefiae , vei pauperibus loci per Superiorem Ecclefiafli-
«um applicandorum, poenam ipfo iure incurrat. Quod
(i per alios fex menfesin huiufmodi abfentia perfeue-
rauerit , aliam quartam partem frudluum fimiliter
applicandam,eo ipfo amittat. Crefcente vero contuma
cia , Teneriori facrorum Canonum cenfura; fubijciatur.
Eadem Synodus feffione 23. cap. 1. de reforma: fta-
tuit, vt Patriarcha;; Primates, Metropolitani, & qui
cumque ahj Cathedralibus Ecclelijs quibufcumque
quocumque nomine, & titulo prsefedti, etiamfi Ro
manae Ecclefia; Cardinales fint , pcrfonaliter in fua
Ecclefia vel dioecefi refideant. Et infri : Si quis autem
contra huius Decreti difpolitionem abfuerit ; (latuit
facrofandla Synodus, pra;ter alias poenas aduerfus non
reddentes fub Paulo III. impolitas, & innouatas : Sc
mortalis peccati reatum , quem incurrit; eum pro ra
ta temporis abfentix,frudlus liios non facere , nec tu
ta conlcientia, alia etiam declaratione non fecuta,illos
(ibi detinere polfc.fed teneri hoc^pfo celfante , per Su
periore Eccleliafticum illos fabrica; Ecclefiae, aut pau
peribus loci erogare; prohibita quacumque conuentio-
nc,vel compolitione, qu e pro frndlibns male perceptis
appellatunex qua etiam pra:dldli frudius in totum, aut
pro parce ei remitterentur : non obllantibus quibut-
cufnquepriuilegijs, cuicumque Collegio , autfabric*
concedis. Haec ibi.
Secundo quaeritur, Quam poenam conftituat Syno
dus Tridentina Parochis, & alijs curam animarum ha
bentibus, qui fine legitima facultate extra fuam Ec-
clefiam abfunt ? Refpondeo, in eadem feli. 23 .& cap.
x. fic cffefancitum : Eadem omnino , etiam quoad cul
pam, & amidionem frudluum , 8c poenas de Curatis
inferioribus, & alijs quibufcumque , qui beneficium
aliquod Ecdedafticum , curam animarum habens,ob-
tinent, facrofandla Synodus declarat, & decernit Et
poflea iubiungit.-Qnodfi per edidlum citati, etiam non
pcrfonaliter,contumaces fuerint; liberum ede vult Or-
di/iarijs,per cenfuras Eccledaflicas,& fequeflrationem
& fubtradlionem frudlunm,aliaque luris remedia, etia
vfque ad pnuationem ,compellere ; nec exeeutionem
hanc,quolibetpriuilegio,licentia,familiaritate, exem-
ptione,etiam ratione cuiufcumque benefici), padtione,
ftatuto, etiam iuramento, vel quacumque audloritate
confirmato, confuetudine etiam immemorabili, qua;
potius corruptela cenfenda efl, flue appellatione , aut
inhibitione,etiam in Romana Curia , ve! vigore Euge-
niaiKE conflitutidnisfupendi pode , Haec ibi.
Terttb qu.i-ritur, quae poma in eadem Synodo Tri-
dentina decreta fit in cos, qui dignitates, vel Canoni-
catus, vel portiones haben tes, abfunt a luis Ecclelijs,
fine legitima facilitate ? Refpondeo, 24. fedione, c. 12.
Sic elie fancitum ■ Praterea obtinentibus in eifdcm
Cathedralibus, aut Collegiatis, dignitates, Canonica-
tus, Praffiendas, aut Portiones, non liceat vigore cu
iuslibet flattm , aut coufuetudinis , vitra tres meufes,
abeildem Eccledjs quolibet anno abede .• faluis ni
hilominus earum Eccledarum conflitutionibus , qua;
longius feruan tempus requirant: alioquin primo an
no pnuetnr vnufquifque dimidia parte frudluum, quos
ratione etiam Prabends, ac relidentia: fecit fuos, quod
fi iterum eadem fuerit vfus neghgentia , priuetur om
nibus frudlibus, quos eodem anno lucratus fuerit, cre-
fcente vero contumacia , contra eos, iuxta facrorum
Canonum Conflitutiones, procedatur . Ita Synodus
eo loco. Dubitabis, An Canonici alicuius Eccleiia;,
qui priuilegio a Romano Pontifice ante Concilium
'Tridentinum impetrato poterant ad quatuor menfes
abelfe, eodem vti iprinilegio pofl Concilium Ttiden-
tinum ;podint? Refpondeo, polfe , quia Concilium
Tfidentinum foliim ait: [ Nou liceat vigore cuiusli-
hetftatuti,autconfuetudinis, vitra tres menfes abef-
5 ol
A (e. ] Ergonon abrogat prtuilegium Pontificium . Quid
dices, (i Canonici vi, & ratione fundationis tres men
fes abede queant ? Refpondeo , rem ede dubiam , quia
Concilium folutn abrogat flatuta, & confuetuduies,
quibus vitra tres menfes polfunt Canonici abede : ergo
non tollit facultatem ratione fundationis Eccledae con
cedam : praefemm fi Ecclefia fuerit a lalcis cxtrudla ,
& dotata ; alioqui enim laici d fundandis, & dotandis
Ecclelijs anerterentiir.Nihilominus tamen probabilius
videtur , hanc etiam facultatem elfea Concilio fubla-
tam, maxime fi Ecclefiam Clericusfundauerit,vcl do-
tauerit. nam etfi Patronus ius nominandi, ex fundatio
ne , veldotatione comparauerit ; cui iori Romanus
Pontifex derogare non confuenit; nihil tamen exiuerc
potell , quod damno Ecclefiam afficiat, at abfentia
Canonicorum , vel aliorum , dignitates, vel portiones
g habentium, folet ede noxia Cathedralibus, vel Col-
legialihus Ecclelijs. nam priuantur Ecclefiae fuoruiu
minillrorum opera, & confilio.
Quarto queritur, An iure communi antiquo ante
Concilium Tridennnum Parochus , vel alius Benefi
ciarius curam animarum habens, fi a fua Ecclefia fine
legitima facultate abedet , beneficio edet priuatus,
an vero Indicis lententia priuandus ? Item , Au Cano
nicus , vel alius dignitatem , vel portionem habens in
Ecclefia Cathedrali velCoIlegiata , fi abfit, prius iudi-
eiali ordine citari debeat? nam haec node oportet; cuiu
Synodus Tndentiua muoiiet etiam poenas iure commn
ni conflitutas in eos , qui fine facultate legitima d fuis
Ecclefijs abfunt? Refpondeo,in Iure communi antiquo
dubiam ede quaffiionem ; nam in cap. Extirpandx ,
Qui vero,de praebeo.poflquam dictum efl,eum,qui ha-
£ betEccledam Parochialcm , non per Vicarium,fed per
feipfum deferuiredebere : E t qui dignitatem , vel prae
bendam obtinet, cni fit Eccl efia Parochialis annexa ,
pode in ipfa Parochiali per Vicarium inferuire, fubiim-
gitur.- Alioquin illa fe fciat audloritate huius decreti
pnuatii libsrc alij conferenda,qui velit, & poffit,quod
didlum efl adimplere, Quo ex decreto colligitur . Paro
chum abfentem,ipfo iure ede Ecclefig priuatum.At ve
ro cap. Ex tua;, de Clericis nou refiden.de Beneficiario
abfenti,dicitur.Si citatus,& monitus non redierit,& vi
tra fex menfes abfuerit, debet beneficio fpoliari & cap.
Clericos, eodem titu. dicitur; Si moniti non redierint ,
licet eos fnis beneficijs fpoliare : nili excufationem ra
tionabilem oftenderiut. Eodem titu, cap. Inter qna-
tuonSi congruo tempore expedlati non redierint, pof-
funt priuari, dummodo non fint inflo impedimento
t-j detenti.Et idem patet eodem titu. cap Ex parte i.Ex
quibus decretis aperte conflat Beneficiarios, fi a fuis
Ecclefijs abfinc, non ede fuis beneficijs ipfo iure pri-
uatos , fed priuandos .
Quidam htec lura conciliant in hunc modum .• in
cap. Extirpandf , claufulam viti mam qua dicitur [ ef-
fe priuatum , ] aiunt, non referri ad omnia proceden
tia , fed tantum ad ea, qu.v proxime procederunc; vi
delicet, ad eum, qui cum dignitate,vel Canonicam ha
bet parochialem Eeclefiam coniundlam , &: in ea Vi
carium non conftituit . Quorum fcntcntiam merito
refutauic Abbas. Gloda ceufet, omnia illa iura in titulo
de Cleri.non refid.eflc corredta per decretum , quod in
c.Extirpando continetur, ex Conciiio Lateranend de-
fumptutu. Sed Glolfam etiam hac in parte optime re
fellit idem Abbas, vt colligitur ex cap. Cum expediat,
£ de eledt in fexto, legum,&Iurium corredliones facild
admittendy non funt, nifi cum eas recipere certa ratio
ne compellimur.
Quare probabilius efl, quod idem ipfe aiuffor fen-
lit, quem alij quoque fecuti funt : nou ede ipfo iure
priuatum , fed pnuandum in hunc modum . Cum
manifeflum notoriamque fuerit, Parochum , vel alium
Eenedcianum curam animarum haheutem , abfque
legitima caufa , & facultate a fiaEccleda abede , tunc
nulla efl citatione , ac monitione opus, fed ob euiden-
tiamfadli, beneficium eius potell ab Ordinario alteri
conferri tanquam vacans, & in hoc locum habet de
cretum cap. Exnrpand® , fancitum . Item ,cum mani-
feflum fuerit, Parochum fuimi beneficium pro dcrcli,
cto habere, Ordinarius habet ius alteri conferendi, non
iblutu