JflO 
. ergo Beneficiarius benefici; frmfluura dominium ha 
bet. Et capita,i. De Cler.uon refiden.in fexto fancitur, 
vt Canonici,qui flatis horis in Ecclcfla non interfiunt, 
diftributionmn , quotidianarum dominium non acqui 
rant , atque hoc idem in Concilio Tridentino dicitur, 
{cfifi.ir.capitu^.Derefiorrn.His omnibus rcfpondetur , 
In primis non diffiteri nos, Beneficiarios efle dominos 
portionis fiibi debite, & ad villum, &veftitum ne 
cefiaria , item non negamus eos frudluum omnium 
prxdidam portionem , & aliquid prater eam conti 
nentium efle dominos, fed dicimus eos comparari, aut 
vfufhnfluarijs quorum vfusfrmftus morte finitur: aut 
vfuarijs , quibus licet fibi fiumere , quod efl ad vitam 
ncceffarium . Ac proinde Canones, & Decreta Eccle- 
fiaftica, cum aiuut, Beneficiarios.frucltts facere fuos: 
id ideo dicunt, quia vfuarijs comparantur,vt tanquam 
itium capiant , quod eft necefianum vita, qua fupe- 
rant vero, dent ijs quibus Ecclefia lege , 8c praecepto 
debent;. Fatemur itaque Bcneficiari um efle dominum 
frudtuum fibi ex beneficio obuenientium ; nihilominus 
.debere eum dicimus Ecclefia praecepto quod fuperat, 
egentibus erogare , quia hanc legem ei impofuit Ec 
clefia , ficut haeres fit dominus hareditatis fua fidei co 
ndite i fied ea lege , ut eam in morte alienare non pof- 
fit, aut alteri relinquere , niffiei, quem teftator elege- 
rit.l dedudla.$.vlt.(3c l.qtudam.f.fi quis.ff.ad fenat.Tre- 
bcllianum . 
Secundo obijeitur, quod ait Gloflkin cap. Duo fiunt, 
in verbo, proprietatem 12. quaft. t. Clericosefle do 
minos fruifiuum collediorum. ubi, colledtorum , di 
xit,non colligendorum, qui nimirum ipfi Ecclefia, vel 
fucccflbri defcentur ? Refipondeo, mentem Gloltefuifi- 
fie , Beneficiarios , quod attinet ad fradfus vita vfibus 
neceflarios , & iam collectos vfufrudiuarijs compara 
ri , quia ex his pofliinr donare, quod volunt, nihilo ta 
men minus frudfius ipfis redundantes , incommunes 
indigentium vfus erogare; Canonico iure coguntur . 
Vnde Glofla ibidem fubijcithax verba : Sed licet pro 
prietas frudtuum , videlicet collediorum. Clerici fit; 
tam tamen non poteft alicui in morte teftamento da 
re .nificaufia paupertatis ficut hares, inquit , licet fit 
dominus rerum,quas fidei commifias accepit, eas refti- 
tuere alteri debet in morte , nec aliquid poteft aliena 
re,!. Uedu<fla.0.vit.& 1. Quidam,Si quis,ff. Adfenat. 
Trebellianum. 
Opponitur tertio loco , S.Thoma fiententia in fe- 
eundafecunda .quaft.Sf.artic./.qua fichabec. Si di- 
ftindta fint bona , quae debent in vfium Epifcopi cede 
re,ab ijs, qua fiunt pauperibus, & miniflns, & alteri 
Ecclefia eroganda , & aliquid fibi retinuerit Epifco- 
pus de ijs , qua fiunt pauperibus danda , vel etiam ia 
yfiim miniftrornm , aut in cultum Dminum expenden 
da, non efl dubium quod contra fidem difpenfation is 
agit , & mortaliter peccat, & ad reftitutionem tene 
tur. De his autem , qua fiunt fpeciaiicer fuo vfui de 
putata , videtur efle eadem ratio , quae efl de proprijs 
Donis, ut fcilicct propter immoderatum affedtum , & 
vfium peccet quidem , fi immoderata fibi retineat, & 
alijsnon fubueniat; ficut requirit debitum chantatis. 
Sivero non fiunt pradidta bona diftinfta, eorum di- 
fitribucio fidei eius commiltitur : & fi quidam in mo 
dico deficiat, vel iuperabundet,potefthoc fieri abfque 
bona- fidei detrimento; quia non poteft homo tn ta 
libus pundiualiter accipere illud, quod fieri oportet. 
Si vetd fit multus cxccflus , non poteft latere. Vnde 
videtur bona fidei repugnare; & ideo non eft ablque 
peccato mortali. HacS Thomas, cuius verba quif- 
que in fuam fententiam trahere conatur. Nauarrus 
& Maior autem pro fe facere : contra Sotus , Sarmen- 
tus, & alij, in oppofitam omnino fententiam interpre- 
tantur Certe dubitari non poteft , quin fuerit Saudfus 
podlor fuboi'fcure locutus. Nec puto eam pro Na- 
uarro , Maiore,,& alijs facere; nam apertis verbis do 
cet fafba beneficiorum diuilione, Beneficiarium efle 
dominum portionis libi ob laborem , operam , & raini- 
flerium debiti, aut deputata : at Clericis portio lure 
naturali &diuino non debetur , nifi qua eft ad vita 
vfus necefiaria,& de hac.mquit S.Thomas, poteft fta- 
tuere Beneficiarius idem, quod de patrimonio ; ita vt 
quemadmodum immoderate patrimonium amans, & 
Inftitutionum ^Moralium, Pars II, 
A auareretinens peccat, nili ex eo alioruminopiam fub- 
leuet, videlicet extreme, uei grauiter indigentium ; fi e 
etiam Beneficiarius,fi ex frudlibus fibi ad vitam necef- 
farijs , cupide vcro,& auare retentis non fubueniat ex 
trema,vel graui certe inopia, & neceflitate preffis,pra, 
uiter delinquit, & hoc eft, quod docere voluit Sanftus 
Thomas,quod nos non negamus. Nihilominus qua ex 
frudiibus beneficiorum fiuperlunt. Clericus tametfi eo 
rum fit dominus,-in communes tamen,& frequentes in 
digentium vfus lege, & pracepto Ecclefia debet impe- 
idere; hienim frudtus excedunt portionem Clericis ad 
vfus vita debltam;& pracepit Ecclefia,ut eos Clericus 
in pauperum vfus impenderet. 
Quarto obijeitur :Fadla beneficiorum diuifioneiru- 
£lus Clericis redduntur tanquam laboris merces,oper^ 
acminifterij ftipendium ; eorum ergo frudtuum donu- 
B nium penes Clericos eft; alioqui operarius non fibi fli- 
pendium lucraretur,nihil etiam prodeffet bonorum Eo 
clefia communium fadta diuifio. primum enim erant 
communia, ac deinde funt in finguios dillributa,&de 
inde facta propria finguiorum ? Refpondeo,Beneficia 
rios elfe .dominos portionis ad futim vidtum & vfium 
deftinata,quo etiam modo ceteri operanj fiunt domini 
merrcedis libi ob laborem debita; Sed reliquorum fin 
dimini huiufimodi portionem fuperantium, Beneficiarij 
dominium qnidem habent verum,fed illud habent Ca 
nonibus^ decretis Ecclefiafticis obftndtum,& quoda- 
modo unpeditumiSi dicas,ergo Beneficiarius reftituere 
debet;quidquid fupeteft, fi in pauperum ufusnon ira- 
pendat,(iquidem accepit.ea conditione, vt daret pau- 
peribusfRefpondeo,peccare quidem,fed adreftituendii 
non cogi,quia Ecclefia praccptum dedit Beneficiario, 
C vt quod fuperatjinfiumat in pauperum vfus, non tamen 
deditmandatum , vt reftituatli non impenderit in pau 
peris. Ac proinde Beneficiorum reditus funt quadam 
ex parte Clericorum fidei commiffi,vt.dent quod fupe 
rat, egentibus;queniadmodum fi Rex, uei Princeps ali 
quis mille nummos aureos Titio dedifiet,impolito quo 
que pracepto, vt ex eis fibi ad vitam necefiaria fume- 
ret,reliquum vero in morte , uei vita Caio,vel Sempro 
nio daret.Nihil item refert bona fint diuifa,an mdiuifa,- 
quod enim fint diuifa,liberius dominium, quam antea, 
non arguunt. Velati fi Rex Titio mille fcuta iure , & 
titulo fideicomniifli daret,ut fibi ex eis necefiaria ad vi 
£tum,& veftitum perciperet, & reliquum in morte Ca- 
io daret. Idem profedto effet,fi diceret.- Sume tibi hanc 
totam pecunia quantitatem : & deinde dedifiet prsce- 
ptum,u prater id quod eflet ad vita vfus necefiarium, 
D reliquum in pauperes diftnbueret: Quoniam haitenus 
diximus Beneficiarios pracepto, & lege ab Ecclefia po 
lita, in vniuerfium,qua ex tuis bencficijsfuperfunt, aut 
fupcrantjin vfus egenorum erogare debere , folnends 
funt aha quaftiones. 
quajiiones ad eandem rem attinentes di 
luuntur. " Cap. IX. 
P Rimo quaritur , An Beneficiarius de fruftibus fui 
beneficij pofiit condere teftamcnjum . Certi iuri», 
eft,eum polle teftari de patrimonio videlicet, de boms 
paterna fiucceflionis,vel cognationis iure obtentis: vel 
arte , dotftnna ,induftna, ingenio acquifltis, uei cqti- 
fanguiueonim,amicorum, uei aliorum donatione,abfiq; 
vlla Ecclefia ratione comparatis,capitu Epifcopi, 
** 1. capitu.Placuit,eadem caufa,&; q 5. capitu. Quia nos, 
capitu Relatum 2.5,Caterum,capitu. Requ ifilti, l 1 ' 
' lud , de Teftamentis. Conflat etiam iure comnuini d e 
bonis ex Ecclefia quafitis, hoc eft, de fruftibus benefi 
ci; non pofle teftari.cap. Epifcopi,ca fint manitefte,y-- 
. quaft.i.ca.Quia loannes.cap. Fixum,ii.q.i.cHpiw.Aa 
hac.cap.Quia nos,cap.Gum in officijs,cap. Relatum 2. 
de Tcftamen. 
Tota igitur prafens controuerfia iu duobus venatur: 
Primo , An confuetudine introduci queat,ut Beneficia 
rius poffit de frudtibus fui beneficij facere teftanientu. 
Secundo, An Romanus Ponti fex pofiit facultatem con 
cedere, vt Epifcopi , & alij Su periores,Beneficiarij itu ‘ 
inferiores reflentur de bonis ratione fuarum ; Eccle 1 
rum qua fi cis, 
Qtiod