j- £-3 Jnflituttonum oraItum. Pars II.
inisse! grauiter aegrotans, velfcncx pcrhiutet.cap.vlt.- A
de renunciat. infexto.
Quaerat aliquis, An poffit quis in indicio petere,
Vti ca permutatiorefcindatur ? Refpondeo, cum Aegi-
dio, pofleiPrimo, vt fi quis alius litteras Pontificias ha
beat , quibus expediat beneficium primo vacaturum .
Deinde , vt fi quis petat eam diffolui ratione fubreptio-
nis, aut doli, vt fi fada eft permutatio coram Papa, Sc
tamen in permutatione tacuit veram asftimationem
beneficij, aut expreflit maiorem ea,quam tenue bene
ficium haberet. Sedrogabis, An alter permutanti uni
poflit petere, vt permutatio refcindatur per exceptio
nem deceptionis qua deceptus eft vitra dimidium iu-
fli pretij i Refpondeo,cum Aegidio, loco citato , num.
7. non haberehiclocum exceptionem deceptionis vi
tra dimidium iufti pretij, vt habet m venditione , &
emptione rerum profanarum 5 habere tamen locum g
cum exceptione fraudis, & doli.
■ Deciniofexro qiurntur, Quamam beneficia coram
Ordinarijs locorum Clerici permutare prohibeantur?
Refpondeo, Pium Quintum Conftitutionem edidiffe,
qua incipit; Quanta Ecclefia: , vbi praecipit, vt coram
Ordinarijs locorum folum ei- permutationes locorum
admittantur, quas Canonicas fandiones , & Conftitu-
tioues Apoftohcae permittunt ■ Ecquasnam fu n t illa
beneficia, quas Canonicae fandiones , & Apoftolicae
Conftttutiones permutari non permittunt coram Ordi
narijs locorum ? Primo,coram Ordinarijs permutari
nequeunt Romano Pontifici referuata , fiquidem ea
conferre Ordinari) non poffunt. Secundo,coram Ordi
narijs permutari nequit vnum beneficium , cum pluri-
bus,quas iure communi fihuil haberi non poffuntsita vt
ab Ordinario concedi non poflit, vt quis ea plura finuil
habeat. Tertio, beneficia exempta ab auctoritate Or- C
dinarij,nequeunt permutari. Clem. i.de rerum permu
tatio .Quarto, beneficium inaequalium reddituum ne
quit Ordinarius permutare referuata penfione, qua di
tius beneficium compenfetur: quoniam penfionem Or
dinarius non potefl imponere, nam prohibitum eft iu
re communi beneficia cum diminutione conferri, cap.
2. ne beneficia cum diminut. conferantur . Quinto ,
Obtinens beneficium Romani Pontificis audoritate ,
qua lus commune relaxauit, nequit coram Ordinario
permutare cum alio.-quand&quidcni hac Pontificia in
dulgentia non tranfit ad aliud beneficium, cumquo
permutatac proinde noua huiufcemodi indiget facul
tate . Sexto,Pij Quarti extat Conftitutio ita incipiens;
Ad cuius aures ; qua decernit irritas efle permutationes
beneficiorum fimulatas , & fidas, cum quis videlicet
permutat beneficium quod habet, cum alio beneficio,- D
quod nufquam exiftit, fed folum fingitur ; quidam
enim ante didam Conftitutionem confueuerant be
neficia permutare in hunc modum : quoniam coram
Ordinarijs locorum nemo refignare beneficium pote
rat alterius gratia , & fauore , beneficium verum cum
fido Clerici permutabant eo confilio , vt refignatio
benefici), caufa permutationis fada clfe crederetur,
actefte Rebuffoin Praxi beneficiorum , tit. de permu
tatio, numero 14. id fieri poiie multi dicebant , quod
permutanti, vel potius refignanti nulla fieret iniuria ,
Vt enim , li tibi dederim rem meam caufa permutatio
nis, pofliim deinde meo iure cedere, ita vt nolim tuum
vicilimi accipere mea fponte eam tibi remittens , ita
permutatio cenfetur ex parte mea. 1. 1. ff. derer. per- E
niut.ita pqflum ego meum beneficium permutare cum
tuo , & deinde tuum non accipere , quia tibi illud vo
luntate mea relinquo., ac preindepotero beneficium,
quod habeo, permutare cum beneficio, quod fingimus
tc habere. At enim fallebantur ij audores, res enim
qua; nufquam eft, nec dari,nec permutari,cuin alia po
tefi:. Et 1.1, nuper allata, folum decernitur,vt quifpiam
poflit reni luam cum re aliena commutare , ac deinde
jliam reni alteri, fi velit, fu a fponte remittere : non in
de tamen continuo fit, poflit, vt aliquis fuam rem, cum
re fida nullibi confiftcnte, mutare,
Decimo feptimo quteritur , Qua ratione beneficia,
quibus praedia , vel, pofleliiones aliquae funt annexae,
quando squales non funt, permutari queant? Refpon-:
-deo, ex cap. Ad qusftiones, de rer. permutat, vbi con
flatili tur , vt primo ipfa beneficia flmpliciter , &. libere
commutentur abfque vlja compenfatione , Sc abfquc
vllopado compenfandi id,in quo vnum beneficium ab
altero fuperatur . Deinde pofleffiones feorfim per fe
permutentur: & cum fint res temporales, tuto datur
quid, & recipitur, quo compenfetur id, quod abundat
in altero: permutatio enim , in qua flnnil cum re pecu
nia datur pro alterare,emptio in Iure eatenus cefetur.
Decimo odauo quaeritur , An qui volunt beneficia
permutare coram Papa , vel Ordinario loci polfmt
abfque vlla fimonis labe inter fefe agere, & tradare
de fuis beneficijs permutandis ? Hoftienfis cap. quteli-
tum, de rerum pernuit. vt citat. Silueft. permutatio, z.
q.S.negauit pofle:ab ea tamen labe Simonis poftea pur
gari, cum ad Romanum Pontificem referunt quidquid
inter fe priuatim adum fuerat; alioqui ab ca minime
purgari, eo quod capit.vlt. de padis, omnis padio, &
conuentio in beneficijs prohibeatur. At Glofla, Goffre-
dus, loan. Andreas , Panormitanus in eodem cap. Sil-
ueft. permutatio.i.q.J. & ali; fentiunt, eos flmpliciter
de beneficijs permutandis agentes , nullum Simonis
crimen incurrere , dummodo ipfam permutationem
minime perficiant, fiue expediant per fefe, nec promit
tant fe permutaturos, fine audoritate fuperioris ; &
dummodo quidquid egerint, voluntati Romani Pon
tificis, line Ordinari),fiibiecennt, fine quo priuata au-
doritate beneficia permutari non poffunt.- &tefte Sil-
ueftro poliunt permutationem concludere , vt ille ait,
fub exprelfa conditione, fi Superiori placuerit: quiata-
lis, inquit concludo non eft conclufio , cum differatur
vfque ad Superioris confenfum; imo, inquit, fi talis
conditio non exprimeretur verbis, edet tamen in men
te eorum , qui de permutatione tradant, non eflet li
monia coram Ecclefia , & in iudicio forenfi , & huma
no . Quare fi aliqua promiflio , padio , vel conuentio
m ipfa beneficiorum permutatione abfolute, Sc fim-
pliciter interuenerit, eius fieri mentio coram Roma
no Pontifice debet; qu® nifi fiat, fimonis crimen con
trahitur. Atoppofitum , dicet aliquis , colligitur ex
cap. vniuerforum,& cap.qusfitum, de rer.permut.Sed
ijs in locis damnantur, qm permutauerant fua benefi
cia ex toto, vel ex parte , fine audoritate, &confenfu
Superioris . Quid li Titius, Sc Caius promittant fua-
beneficia fe viciflim permutaturos, ,& feriptura confe-
da vterque fe alteri obliget ? Tunc etiam meo indi
cio nullum ibi fubefle videtur fimonis vitium , li res
tota Superioris audoritati fubmittitur , non propria:,
& priuats.
Uecimonono quaritur, An qui beneficium per ii'
moniam , aut alias fine vero titulo obtentum, legiti
ma Superioris audoritate , cum alio beneficio permu
tat , ms acquirat in eo , cum quo permutat. Hoc ideo
in qusftionem vertitur, quia hoc ipfo quo Superioris
audontate permutat, ius videtur in eo beneficio nan
cisci, quia illud Superioris audoritate confequitm.
Hac ratione permoti quidam ius acquirere fenfemnt,
non vi permutationis, fed quod noua illud Superio
ris audoritate confcquatur . Verior eft tamen alio
rum fententia, negantium eum vllum ius acquirere:
nam qui permutat,rem fuam permutat,aut rem,in qm
ius habet. Superior item , caufa permutationis bene
ficium confcrens,non {impliciter, Sc libere beneficium
confert, fed ob permutationem : ergo cum permu
tatio eft irrita , & inanis, fuperior voluntatem non h*-
bet beneficium permutaram conferendi. Sic Abbas,
Dominicus, Imola, loannes Andreas > Federicus ,' ,t:
teftatur Gambarus de Permutatione beneficiorum
par. z. num. 5 8.
Vigefimo quaeritur , An qus permutantur benefi
cia , ipfo iure vacent ? Olim magna fuit inter Docto-
res controtierfla . An beneficia refignata caufa per
mutationis vacarent,Sc dentio conferrentur ? hoc elt,
An beneficia cum permutantur , hinc inde vacent nm-
plicitcr, & hinc inde conferantur. loannes Monachus
Clement. 1. de rerum penuutation. affirmabat, ea non
vacare fimpheiter, nec vere conferri , fed continua
ri hinc inde titulum audoritate fuperioris , & Inno
centius cap. Quaefitum.de rer.permu tat. dicebat, Itatnu
vt permutationi accedit audoritas lupenons, ri fl 111