ite
r I»Jl°mttonum \$i'oralium-* Pars II,
jd qued ftbi fubtrahft , in quofuis vfus impedit , nec
tanquam fpplium, ad Fifcum pertinet Apoftolicum.
Cjicmadniodliin igitur Beneficiarius huiufmodi bona
ipoieft cui voluerit donare , ficm niortepotefttefta-
jnento legare, vtfua.
Tertio quaritur, An Apoftolicus Fifcus foluere de-
fpeztxs alienum,quod contraxit Clericus, cuius mor-
$ui fpolia acquiliuit?Refpondeo,in huc modum. Cum
Camera Apbftolicain Ecclefia, vel fucceffons locum
fubrogata fit, cogitur ea debita foluere , quas alioqui
Bcclefia , vel fucceflbr foluere debebat ; catera vero
debita non itcjmiat fuccelfor ad foluendum omnia Be
li eficianj debita minime compellitur.Aut enim Bene-
fdarius,teftibuJ Ioan.Andrea,& PanormitanqjCap.i,
de folutioiiib. & Antonio,& Imola in c.peruenit.de A-
deiuf.as alienum contraxit nomine fuo,& fuse vtilita-
«iscaufa,aut fuse Ecclefia gratia,&nomine.Si primii, g
fucceflbr non debet id alienum aes foluereifi fecudum,
debet,qufa funt potius Ecclefia debita, quam Clerici,
Ita fit,vt fi Beneficiarius as alienum contraxerit fua:
caufa valetudinis 1 tuendas,& copferuanda,id foluendu
a fucce/Tore fit, eo iure quo Ecclefia miniftrum fuuhi
»lit,& fuftentat Si vero Clericus aci res fuas, vtpote,vi
sieam.vel agrum colendum,vel domum meliorem red
dendam , as fecerit alienum , milio iure compellitur,
Jodem iure tenetur Fifcus Apoftoltcus , quo fucceftor,
aut Ecclefia olim iure communi tenebatur, quoniam
jn eius locum fuhrogatus eft.
Quarto quamur.An quando dubitatur bona , quas
extant, poft obitum beneficiarij, fintnc acquifita ex
frudibus beneficij , An ex patrimonia, induftria,vel
arte in fpolijs fint habenda * Redoanns de fpolijs Ec-
clefiaft.q.j.^.Quid dicendum.numc.i.&feqq.ea bona
vultin fpolijs Ecclefias computari; ob eam rationem, C
quodvbi nos dubij fumus, credere potius debemus
ad Ecclefiam per unere,quia lura , & Canones fanxe-
runt, vt res C lerici manifefte fint feparatae a rebus,&
bonis Ecdefiarjac proinde, nili clare conflet fint neres
Clerici, an Ecclefia, melius, & potius eft ius Eccle
fia,quam Clericijac proinde pro iure Ecclefia indica
re debemus.
Quinto quaritur, An empta per Clericum nomine
fuo,non Ecclefia, ex frudibus beneficij, vel ex bonis
Ecclefia pertineant ad fpoliorum bona ? Hac quaftio
pendet ex illa quaftionc ; An qua emit Beneficiarius
ex frudibus fui beneficij, vel ex bonis fua Ecclefia,
nomine fuo non ipfius Ecclefia , debeantur Ecclefia,
iure communiiNam fi Ecclefia debentur, ita vtfada
fint ipfius, ea Beneficiarius non facit fua. Si vero Ec
clefia,minime debentur, ea libi Clericus acquirit; 8( V
proinde Beneficiarius ftatucre dc illis fuo arbitratu
poteft.&fic, poft obitum ipfius, adharedem abinte-
ftaro tranfibunt. Quidam opinantur promifeue , hac
bona nec ftatim ipfo iure in Ecclefiarum dominium
tranfire,nec etiam ad Fifcum Apoftolicum pertinere,
fedpolfe per Beneficiarios, dum tpli viuunt, alienari.
Id ex Pontificijs Conftitutionibus luhj III.Pauli III,
& IV. de fpolijs,probare contendunt; in quibus Con-
ftitutionibus habetur,immobilia bona,qua emunt Bc
neficiarij fuo , non ipfius Ecclefia nomine ex rediti
bus beneficiorum,non lien ipfo iure Ecclefia .• alioqui
fi in ms Ecclefia tranfirentpradidi Pontifices non di-
ftinguerent hac bona ab ijs,qua beneficiarij viuentes £
Ecclefia donant, cum aiunt bona ex reditibus benefi
ciorum empta,fi fuerint Ecclelijs.donata,nequaquam
cfie in fpolijs numeranda : ergo fignificant Pontifices,
quamdiu Ecclefia donata non funt, ad eam minime
pertinere, ita vt alienari per Beneficiarium queant.
Sed hoc nihil ad nos in quaftionc propofita : nam li-
cetBeneficiarius dum viuit,ea polfit bona in quos vo
luerit vfus impendere,vt qua nondum in Ecclefia do
minium tranfiennt.- tamen fi poft eius obitum ita re
linquuntur,vt nihil de iplis Beneficiarius ftatuerit, du
bia quaftionis eft , An in iplis iure communi Ecclefia
fuccedat,an potius hares ab inxeftato.Nam fi iure co
nium ad Ecclefiam pertinent; ad Fifcum quoq, Apo
ftolicum ea fpedare nccefle eft. Quidquid ifti dicant,
diftinguendum omnino eft: aut enim loquimur dc ijs,
qu* emit Clericus ex frudibus [fui beneficij, & hac
A fibi acquirit, fi fuo nomine,non Ecclefia emit: autlo
quimur de ijs, qua emit Beneficiarius ex bonis Eccle'
fia,qnamuis fuo, non Ecclefia nomine emerit,& hac
Beneficiarius libi non acquirit .• quia huiufmodi bona
empta, fiunt ipfius E cclefia.
Quaftio quidem eft apud luris Canonici peritos
An huiufmodi bona a die quo empta funt,in dominii
Ecclefia transferantur, An vero folum debeantur Ec»
cldiailnrereft enim multum, res noftra fiat,fed tantu
nobis debeatur.- nam illud adionem in rem ipfam pa-
rit,ac gignit, hoc vero adionem in perfonam nobis o-
bligatam.Sunt dua hac de re fententia,eaquei nobi*
fufius fuo loco tradata: Vna docet,ea bona a Clerico
empta,ftatim in Ecclefia ms, & dominium tranfire :
qua fuit Gloffa opinio,& Hoftienfis,Io. Andrea, Car.
dinalis, Barbatij, Romani, Corfetti,& aliorum,quot
refert Couarruuias de teftamen.cap.i.nu.5. Altera eft
fentCntia;! die quo empta funt,deberi quidem hac bo
na Ecclefia, fed non ftatim in eius dominium transfer
ri;a die vero,quo Beneficiarius e viuis excellit, in Ec-
clefia ius,& poteftutem tranfire , :ita vt tunc Ecclefia
vendicare,tanquam fua,& fibi capere poffit. Nam li
cet res empta ex aliena pecunia fiat emptoris, non do
mini pecunia, aliquando tamen ipfius fit,cuius eft pe-
cunia,videlicet in fex cafibus quos enumerat Hoftien
lis in c.inquirendum,dcpecuhCleric.vt res empta es
pecunia pupilli,vel minoris, fit ipfius pupilli,vel mino
fis.Idem iuns eft in re empta a marito, ex pecuniali-
bi data ab vxore, & in re empta a liberto, ex pecunia
paponi,vel domini,& in re empta ex pecunia funebri.
Sic etiam res empta ex bonis Ecclefia,fit ipfius Eccle-
fiae.Et quidquidntde qnaftione , An ftatim,vt empta
eft,in Ecclefia dominium tranfeat. An vero potius,cu
Beneficiarius decedit.nihil attinet ad prafentem qua-
ftionem de fpolijs, quon am bona empta, ex rebus,
vel pecunijs Ecclefia,intej- fpolia Clericorum non ha
bentur,quoniam,vel ftatim,ut empta funt, fiunt.ipfius
Ecclefia, uelfaltem debentur illi: vndefiue a die,quo
empta funt, fiue a die quo Beneficiarij moriuntur,ad
Ecclefiam pertinent.fi loquamur de ijs,qua emit Cle
ricus ex frudibus fui beneficij,ea funt emfdem condi
tionis vmus, ficutfmdus ipfi. Nam quemadmodum
de beneficij frudibus poteft Beneficiarius ,'dum viuit
fuo arbitratu ftatuerefita tamen,vt quod fibi fuperelf,
in pios vfus impendat;& nihilominus frudus poft eius
pbitum reman entes,Ecclefi*-,vel fucceflbri, communi
Iure debentur,pari quoque ratione, bona,qua emunt
Clerici,ex frudibus fuoruni beneficiorum polfuntBe-
neficiarij, dum. viuunt, & valent in quos voluerint,v-
fus infumere:at poft obitum relida , cum nihil de illis
in vita ftatuerint, fpedant iure communi ad Ecclefia,
vel fuccelforem. Quare fequitur.vt ficut Fifcus Ponti
ficius loco Ecclefia , vel fuccelforis fibi fumit frudus
beneficiorum a Clericis vita fundis relidtos,ita quoq;
fuccedit in bonis per Beneficiarium ex redditibus bc-
neficij emptis , & poft obitum remanentibus; utraque
enim inter fpolia computantur. Neque vero illte Pon
tificum allata Conftitutiones negant in vniuerfum,
bona empta per Beneficiarios, ex frudibus beneficio
rum interfpolia ccnferi; fed ea folummodo, qua Be
neficiarij viuentes,Ecclefia tradiderint, fiue doiiaue-
rint, quia ante obitum,ad Ecclefia-ius , & dominium
deuenerunt; quamuis Pius V. quadam ex illis etiam
Ecclefijs nondum donata , & tradita ab fpolijs exdu-
fent, vt quaftionc proxime fequenti dicetur.
Sexto quaritur , Qua bpnaex frudibus beneficio
rum , empta a Beneficiarijs , minime in fpolijs com
putentur ? Refpondeo,Pium V. edidiffe Conftuutio-
nem anno i ? 67. in qua fic decernit: Cum itaque ficut
accepimus,nonnulli Patriarcha,Epifcopi,& Abbate 5 ,
fcu Commendatarij,& beneficia Ecclefiaftica obtine
res proprij honoris, & falutis immemores etiam P r - T '
textu facultatum teftandi eisperfedem Apoftolicani
concelfaru, in eorum vltimis voluntatibus res facras,
ac vafa,ornamenta , ¶menta Ecclefiafticaaliaq,
cultui Diuino dicata , quandoque ex frudibus Ec-
cleliafticispereos acquifita ,non Ecclefijs ,&Mona-
fterijs,ac bcneficijs quibus prafuerunt, feu a quibus
prouentus Ecclefiafticos , & ftipendia acceperunt,