JLt&»VIl[*?De quarto dfcalojripr*cepte, Cap. V.
vteumex beneficio alicuius penfio alteri rcferuatur
in vrilitatem eius,vt habeat vnde honeite viuat ac fu-
ftcntc,tur;ac propterca tunc penfio datur in fubfidium
vit*,& alimentum . Et quod alimentorum caufa pia
e(Te cenfetur 5 dicitur quoque talis penfio pia. Oneris
vero caufa penfio conceditur,quia datur alicui, vt lite
&con;rouerfia cedat.vcl quia beneficium alterius cau.
fa dimittit, vel cu altero tenuiore permutat,&rne ma
gnum ob beneficium ab fe dimifliim , patiatur detri
mentum; Porro (olent penfiones conferri liber* , &
immunes ab omni onere , vnde in literis Pontificijs,
quibus iftiufmodt penfio conceditur, claufulafolet ap-
poni.-Ne N —ex refignatione , feu ceflionc huiufmodi
nimium difpendium patiatur i de alicuius fubucotio-
ni$ auxilio prouidetes, penfionem annua ab omni de
cima Papali,charitatiuo fubfidio, ordinario,& extra
ordinario,& quocumq. alio onere,quauis etiam Apo-
flolica audtoritate, & ex quacumq. quamuis vrgentif-
iima , & hic necclfario exprimenda caufa, etiam pro
fabrica bafilic* Principis Apoftolorum de Vrbc: Cru
ciata fandta,& tam offcnfiua,quam defenfiuaexpedi
tione contra Turea* , & alios Infideles fandi* Catho-
lic* fidei hoftes; & ad Imperatoris, Regum J)ucum,
& aliorum quorutneumq; inftantiam, Canonice,& d«
fadto,nunc & pro tempore impofitis, & imponendis,
ctiamfiin impofitionibus huiufmodi pro tempore ca-
aieatur cxprefsc.qudd Penfionarij pro rata penfionum
fuamm quantumuis exemptarum, contribuere teneam
tunac etiam belli,peftis.grandinisqnccndij. ficcitatis,
itempcftatis,inundationis,dcprr*dationis,& cuiufuis al
serius amiftiomjfrudluum,& ab omni incurfa militu,
<& quibufuit alijs inexcogitabilibus,& infolitis cafibus
& cucnqbus pro tempore contingentibus,liberam, 1111
munem, & exemptam centum ducatorum fuperprx-
<ditt* Ecclefi* fru£tihus,reditibu$,proueutibus, Sc reli
qua.Item Beneficiario ob caufam aliquam beneficio
jpriuato folet penfio dari, vt habeat vnde fuftentetur.
Tertio quxritur.Quotuplex fit penfio ? Gigasq.4-
penfiones licitas, Sc j.penfiones illicitarccenfet; Ve-
ariim fatis cft nodis, Hcittf penfione aliquando concedi
his qui beneficium (impliciter deponunt, vel alterius
gratia dimittunt,vel cum altero commutat, vel ab eo
ob caufam aliquam reniouentur,vel ad litem aliquam
yemouentur, vel ad litfi aliqj Sc controucrfiam de be
neficio dirimendam ; vel deniq; eo quod aliquis fit de
Ecdcfia.velde Republica Chriftiana benementus.
S arto quxritur, An penfio.beneficij Ecclcfiaflici
latione contineatur? Hanc quxftionem tertio li
bro diffoluimns c. J q.i. Communis eft omnium fen-
stentia Dodtorum, minini e contineri .• quoniam eft
quoddam ius per fc diftindlum i beneficio, vt vfusfru-
itus a proprietate, licet alioqui penfio multa habeat
cum beneficio communia.- non enim ea concedi folct
3aico,niil certi iuris,ac Regul* militi, &cum.ado!cfoi
«i.velinttehi literis ftudenti datur, claufula apponitur.
C Modo fit Clericorum tonfura initiatus 3 nec confer
tur,nifi a udiori :a te Romani Pontificis.nec transfertur
nec extinguitur,fiue redimitur fiue etufdcm confenfut
nec eam poteft Penfionarius exigere ante literas Pon
tificis expeditas, & obtentas : Cum etiam impetra
tur penfio,foluitur Annata, vt dc his omnibus dicam
inferius. Denique penfio licet beneficium non fitjquia
tamen cx beneficij frudhbus percipitur; ideo dc ea vel
conftitutiones Pontifici*, vel recept* Curi* Romanj
confuetudines multa introduxerunt.- qu* li non feruan
tur,vel Simoni* labes contrahitur,vel penfionisimpe--
£ratio,& adeptio nequaquam fubfiftit.
Quinto quxritur , Quid proprie intelligatur pen-
fionis nomine ? Rcfpondeo,penfionem aliquando,ba,
«eficij rationem habere : & tunc beneficium eftj, non
pemioivt,quando certa portio fruftuum ex pingui be
neficio detrahitur, vt deinceps fiat perpetuum benefi-
'riu.Carditialis in Clcm. 1. de fupplen.neglig. Prxlat.
& Pancuiutanus in c.Conqucrente de Clcr.non refid.
& de hac penfione in prafenti loco non eft fermo. Al-
l «ta penfio eft,qu* tribui folet alteri ob temporale mi
nifterumi quod prxftat Clericis, fine Ecclefijs:vt cum
'Senaptnfio ex bonis Ecclefi* affignatur alteri, vt cu-
^31 habeat pujfandi *ra campana,aperiendi fores te-
isftu Moral.Par*
58 9
A pii,docendi pueros Grammaticam,vel cantum Eecle-
ftafticum ,vcl obeundi munus & officium /Vduocati,
ve! Procuratoris,hoc quoque genus penfionfs,pr*fen-
tis inftituti non eft Alia penfio conceditur loco bene
ficij,vt colligitur ex c Quamuis de Prxben.in 6,'Sc h^c
datur alicui,ob beneficium ab eo (impliciter, vel alte
rius caufa dimWfum, ve! cum altero beneficio tenuiori
permutatum , vel ob litem & controuerfiam ren un
ciarum, Vel omilfam : Sc h*c penfio ad prxfentcm
pertinet tradtationem.Alia item penfio referuatur ali
cui unquam Clerico,vnde viuat. Et h*c conferri fo
let quatuor ex caufis potf(finium,vt ait Paulus Roma
nus tradl.de Penfion q.i. nume.i2.qu*funt,literatura
alicuius, qui dodlrina valet & prxftat; Hofpitalicas,
qua Clerici peregrini, aduen* Sc exteri fuftentantur.
Frxmiu, quia videlicet quis cft de Ecclefi a bene meri
g tus.-Amor,vt cum Papa alicui penfione tribuit, eum
amore,& bcneuolentia,acfauore profequatur.Deniq;
vfu eft receptu, vt penfiones referuentur quibufda ob
vita&moru honeftate J & alias praeclaras animi dotes:
Et de hoc etiam penfionis genere in prxfenti loco tra-
dtamus. Item penfio etiam 111 fundatione Ecclefi* fo
let imponi, velati cum patronus petit, vt Ecclcfia a fc
fundata, & dotata fjluat certam penfionem alteri Ec
clefi* c Quanto,de ccnfibus;iut fibi ca Pr^terea 2 dc
lure patron.Imo poteft etiam in fundatione, Sc dota-
tionc Ecclefi* conditionem apponere ; fed non citra
Epifcopi confenfum , vtfmftus Ecclefi*,quando eam
vacare contigerit,fibi reddantur,Gloff.in ca.Generali,
in verbo, Fundatione , de Eledt.in 6. Nec huiufmodi
penfio ad rem noftram eft . Nos ergo in prxfenti uom
de omnibus hifcc penfionuni generibus tradlareinfti-
£• tuimus,ueriim de ijs tantum,qu* loco beneficij vel ia
fubfidium vitae Beneficianjs referuantur.
Sexto qu*ritur,An penfio fit ius aliquod rei fpintua
lianneXuuqAn verb temporale & ProfanumlCommu
ius eft omnium luris Canonici interpretum fententia,
penfionem non efic ius aliquod fpirituale,aut rei fpiri-
tuali annexum,fcd commodum quoddam temporale,
feu ius quoddam profanum perfea beneficio diftin-
«ftum,'&f4iun£lum: eoquodbeneficium Ecclefiafticu
non (it, nec conferatur iure & ratione minifterij ipiri-
tualis,fed in vit* fubfidium Quin Sc nonnulli etia non
dubitarunt dicere,penfionem non efle rem iuris,fed fa-
db,quia videlicet aliud non (it, nifi certa qu*dam por
tio ex frmftibus beneficij quotannis percipi confueta.
Et certe penfionem rem elic profanam,fi pius in Rota
indica, tum fuiffc teftatur Gamb. lib. citato de offic &
J) poteft Legat ^.numero. 635. Sic etiam efte ius quod
dam temporale , formale , Sc per fc feparatum i be
neficio, dicitur in decif. nouis Rotae ,decif.4i5. par.r-.
Idem docent Anchar Cardin.Imol.CIcm. i.de fupple.
neglig.Prxlat. Itaquoq; Gigas de penfion.q y.nu.i.q.
16 nu,i.q.99.numc.7.ubi allegat Bald.Fclin.&alios id
ipfum fentientes. At enim,penfionem non efte re fiue
ius profanum, fape hoc noftro tempore refponfum ef-
fe in Rota,tradit Flam.de refigH.beneficio.lib.<;.q.4.n.
54 item efte ius fpirituah rei annexum, vt Confequens.
aitNauaf.irtManual.c.ij.numeaii.& tom.i.confdc
Pr^ben conf.yi. Non effereni profanam,lentic etiam
Gamb.hb.cirato,nu.;4.profeclo negari no poteft quin
penfio fi? turis,non fadb res,ficut vfusfrudfus, Sc here
ditas fun tiaris. Nec dubitare poflumus quin Penfiona
rius ius habeatanuuam penfionem exigendi,&perci-
g piendbfuntquoquc penfioni multafibi cu alioquouis
iure rei fpirituah annexo communia,quoniam abfque
fuperiofis Ecclefiaftici confenfu Sc auctoritate no da-
tur.neqiie redimitur,neque transfertur, nec nifi Cleri
cis tribuitur, Sc per matrimonium) contradtum excin-
■guitur.df in ea Simoni* crimen aliquando comitum-
tur, ac ita quibufdam videtur efle ius fpirituah anne
xum,utconfcquens i nam nonnifi Clericis dari folet &
debet. Ego tamen , utualde probabile , indico, pen
fionem , ius (impliciter efle non facrum ,hoc eft nou
Cohuenire Clerico , cui datur, ob officium, Sc mi-
tiifferium facrum : quoniam datur ut alimentum , dc
in fubfidium vit* , non ratione alicuius fpinrualis
minifterij : quia tamen eft portio quxdanvex bene
ficii frudhbus detradta, ideo voluerunt Pontifices,
Ddd Sc