jLih.VlIl.TSe quarto decalogiprxcepts, Cap. X11. Co$
Hafticumnon fit.Gigas de penlionib.q.34- fcribit Ii te
ras Pontificias ad fubftamiani gratiae Apoftolic* non
pertinere,fed folum ad probaticae in indicio, & id o-
fiendit aufloritatt Felini,Cardinalis,Gome7i) ) & Caf-
fadoriifcd quidquid fit de alijs gratijs impetratis a Pa
pa^ quidquid fitde im e,Curi* Romana vfiis habet,
vt Penfio exigi non poflit fine literis Pontificijs.
Quarto quaritur, An penfionarius id quod libi «X
penfione fupereft, debeat lege influi* in pios vfus im-
pendcreiNauar.de rcditib.Ecdefia,qiiaeft.i.num.74,&
in Apolog.contra Sarmentum q. i monit.32. tum pen-
ilonanuni, timi Beneficiarium ad id effe compellendi!
fentit.quoniam penfio,inquir,eft quaedam portio es be
neficijfruflibus detrafla .■ fed fructibus beneficiorum,
cum hoc onere ad quoslibet pcrueniunt, vtquidquid
ex iplis fuper fuerit, in pios vfus erogetur.
Csteruni duriufcula videtur hac Nauarri fenten-
tia,& oppofitura cenfent Gigas de penlioni.q.J 2- Co-
■uarruuias de teftam.cap. Cimi in ■ fficijs nume.GAle.
xander,Caccialupus citati a Gigante, Paulus Romam
dcpenfionib.q.S.vcrf.primo Ecdefiaftica penfio. Re-
doan.de fpol.Cler.q. 5.$ i.mime. 27. & 28 & $.quid di
cendum. num.7.& fequen.Nam quidquid fit de Bene-
ficiarijs, de quibus fuo loco diximus, penfionarius id
facere nullo communi Canonico iure compellitur,
■quoniam penfio datur tanquam alimentum vita; ne-
ceffarium , non ratione minifterij alicuius fpiritualis,
quod fi quid ex hoc alimento fibi cocefio fiiperfuent,
ipfi acquiritur, & nulli alteri iuftiti* lege debetur.-
Quinto qusricur, An penfionarius de penfionis fru-
ftlbus poffitdum viuit,fuo arbitratu ftatuere , aedum
tenetur morbo teftari? Duas inuenioopiniones,quani
vna affirmat, qua; placuit Giganti de penfioni.q.5 2.&
Couarruui* dc teftam.cap Cum in oftie.n 6.ad finem:
& in hanc quoque fententiam citat Gigas quaeftio.51.
Alexandrum , & Caccialupum . Alteraopinio negat,
quam defendit Nauarrus mtraflacu de reditibus Ec-
clef.q.i.nu 74 <Sc in Apolog q.i.monit.?2.fequiturSaF
mentus dc rcditi.Ecclef.par.3 c.5.n.7 fed prior fenten-
tia probabilior uidetur , quia Canones,& lura Benefi-
ciarijs folii id facere vetuerunt : tum etiam quia pen
fiones dantur,vt vita; alimenta,vt habeant,fcilicet pe-
fionarij vnde fuftententur. At penfiones,dicet aliquis,
«x beneficiorum fruflibus percipiuntur, ergoperue-
niunt adpenfionanos cum eodem onere, quod habet
in Beneficiarijs.Efto:fed hoc tame nihil impedit, quia
penfionarius non percipit penfionem ratione , Sc iure
Ecclefia: cui inferuiat, fed vt portionem quandam, ad
vitae fuftentanonem neceffanam .
Sexto quaeritur, An penfio fimul cum beneficio ha
beri queat? clarius, An ficut vuum beneficium fimul,
cum alio haberi mrc nequit, lic & penfio cum benefi-
cio?Refpondeo,Beneficianjs iure communi effie inter-
diflum, ne quis cum vno beneficio fimul alterum ha
beat . non tamen vt cum beneficio penfione obtineat.
Septimo quaeritur. An tuta conficientia quispoffic
pluresfimulpenfiones habere? Non eft omni ex par
te ratio eadem de pcnfionibus,qu$dc beneficijsdn his
enim quaedam funt,quas Canones,&c lura Incompatt-
bilia vocant, in illis vero nulla: penfiones Iure com
mune incompatibiles dicuntur. -Sed vis quaeftioms
in eo coniiftit, An cum iure naturali, & refla ratione
pugnet, vt quis plures fimul penfiones habeat, cum
earum vna ftiffidteius vitae commode fullentand* ?
Quia in re,meo .indicio, id cum refla ratione videtur
dilientire,- Namque vt non lemel a nobis fuperius dl
diflum , penfio datur , vt viti- alimentimnergo fi vna
fufficit Clerico , quo iure illi praebetur altera ?quae fi
prsbcatur,habebit ille proculdubio alimentorum tan
tum,quantum pluribus fuftentandis fufficiat; quo fiet
vt vnus qnidem elunat,alter vero ebrius fit,quod Pan
lus in Coffnthijsminime probabat. Neque; tamen.ne-
gamus, vni plures polle penfiones affignari ob eius me
rita,videlicet ob literaturam , genens nobilitatem,in-
lignem vitae,& morum probitatem , ob multa,& ma
gna inEcclefiam Romanam merita , atque adeoob
plura in Rempublicam Chriltianam beneficia, vel ob
alias perfona; dotes.
Oftauo quaeritur, An beneficium poflit cum penfio-
inftit-Moral.Pars a.
ne permutari? Refpondet-ccfninuinis omnium opinio,
non polfe,quoniam penfio, Ecclefiafticum non eftbe-
neficium ; hoc autem cum folo potell beneficio com..
mutari.Gigasq.33 .de penfionibus,Cardinalis,Imolae,
Kelini,& aliorum fecutusfententiam,docet,ideocuru.
penfione beneficium permutari non nolTe, quia penfio
eft quid temporale , & profanum . Verum hoc omif-
fo ; alferinius beneficium fimplicitcr permutari non
polle,quia etiam cum Iure ad beneficium., qualeius
dat regrclfus, veleleflio , vel nominatioa Patronofa-
fla,beneficium nequit permutari, vnde etiamfi pen-
fionariushabeat poteftatca Romano Pontifice tranf-
ferendi penfioncniiiio tamen eam cum beneficio per-
nuitandi,quia ius non habet in beneficio.
.. Nono qusritur, An qui eft excommunicationis vin
culo obftriflus/oiuere penfionem debeat?Ratio quae-
ilionis ell, quia Beneficiarius donec ita irretitus ma
net,benefici) fi uflusnon percipit, vtindicat.ca.Pafto-
ralis prope finem,de appellatio. & docet Innoc, ibide,
& G1 >fla 111 c.ftudeat,dift 59.Archidiac.in cap.Adh.rc
d.31.& Hoftienfis in fumnia.tit.de fent excom 5.Quis
fit effectus,circa principiuni.fed penfio debetur ex tru
flibus,ergo quifruflus non percipit,penfionem no de-
bet ? Refpond«o,eum fcilicet excommunicatione affc-»
dium , minime excufan a penfione foluenda. nam ut
ait Bartolus a Gigante nominatus in q 64.nu 4. Sacer
dotes , qui excommunicarifruftus beneficiorum non
percipiunt,debent ccnfum lblucre,quia onere fuftinc-
■re coguntur,tametfi commoda non percipiant. Sicut,
inquit idem Bartolus , q ii fu. 1 culpa- 'Amu ab vrbe cis-
dti,qLiamuisfiiorum bonorum f-uflus.np capiant, de
bent nihilominus onera fokievc. Nec diiToiuit Baldus/
eodem tefte Gigante,dicens Si nobilis ob deliftum,no
bilium priuilegijs fpoliatur, debet nihilominus onera-
fullinere, &foluerecollcflas quas caneri nobiles foluc
re, coguntur. In his enim ac Similibusfententia nocet,
quod pertinet ad eorum commoda,non tamen 011 era-
Dccimoquaritur , An Ecclelia,in cuius fruflibus
eft annua penfio conllituta, fi vacat, debeat penfione
foluere,vt cum e'us Reflor eft a Paganis,vel hoftibus
captus?Refpondeo,cum Gigante q.65.num.i.& feqq.
in litteris Pontificijs, de more hanc claufularn poni :
C Penfionem annuam 20. ducatorum auri de Camera
fuper fruflibus, reditibus, & prouentibus Ecclefi* ta-
jis per Titium , vel eiusReflorem modernum, &fuc;-
ceflbresfuos in difla Ecclefia annis lingulis perfoluen
dam ] Ex quibus uerbis intelligitur_, fuccefibres in be
neficio,in quo eft penfio conllituta,eam folucre debe
re,quia eft onus impolirum beneficio. Ex quo etiam
Jit,ut Ecclefia vacans, fi percreonomum , v.cl curato
rem , uel alium adininiftratorem regitur,is curare de-
b«at,utpenfi0fohiatur.
Vndecimo qua:ritur,An penfionarius,cui eft refer-
tiata penfio libera ab omni onere.foluere debeat, fi ali
quod onus infolitum , & extraordinarium imponadtr?
Gigas q.66.id negat.- quia tefte, inquit, Bartblo quan-
documque claufula cafus aliquos fortuitos excipit,
poftea generarim dicit [ & qiiofcumqj alios 3 intclli-
gitur excipere alios fimiles expfeffis non gramores;
co quod gramora non videantur in mentem ueiiiffe
eis qui contraxerunt. Idipfum docuerunt Angelus,,
Baldus,Paulus,& castcri lurilconfulti, quos ibidem reb
.fert Gigas: Ita ut qui promittit fe. foliiturum impefas,
foluere folum debeat confuetas,& moderatas. Veriim
utcumque feres habeat,in literis fane,Pontificijs ideo
haec folet claufula apponi, ut penfio libera fit a quoli.
bei .onere,etiam extraordinario,atque ihfueto.
Duodecimo quaritur , An Clericus, qmfacilins be-
.nefici j obtinendi cauta , promittit le.maiorem penfi d-
nem foluturum , quim ferre beneficium queat, tutus
fit in confcien tia?Mimme;qma in ca. cum Clerici ,d?
paflisjftatmtur j ut Clerici, qui maiores folito penfio r
nes promittunt fe foluturos, nt facilius Ecclefiks conte
quantur appdlationeconftante,Ecdefijs eo modo ac r
quifitis fpolientur .
Decmiotertio queritur, Sed quid de eo Clerico,
qui iit Parochialeni Ecclefiam alfequatur , men
titur , fruflus eius excedere fiimmam centum au
reorum , Ut penfio imponetur , cum tamen revera
E e e 2 eam
