Cio 
tie.ff. defent. & re indi. Quare in teftamentis, appel 
latione bonorum mobilium , vel immobilium , nomi 
na debitorum non veniunt,eo quod in teftamcntis ver 
ba funt proprie accipienda 1. Qui hxredi, ff. de condi- 
tion. & demonftration. Htpropterca confilium dedit 
Oldradus,& fe quoque dedite Panormitanus tcftatur, 
in tertam en to,quo quidam Princeps bona fua mobilia 
in pios vius diltribuenda reliquerat, eorum bonorum 
vocabulo non c»ntineri poenas, Principi quidem debi 
tas, fcd nondum exactas,& folutas. 
Aliquando tamen necefle eft ( fubijcit Panormita 
nus, ) vt aditiones Si ad bona mobilia & immobilia re- 
nocentur, quia vltima voluntas tcftatons voluitcom- 
prehendere totum patrimonium, licet fecerit mentio 
nem duntaxatde mobilibus,& immobilibus bonisitiic 
enim locum habet opinio Gloffa, Actiones ad res mo 
biles, inter mobilia bona haberi .• adtiones vero ad res g 
immobilesqnter immobilia Eadem ratio eft de fenu- 
tutibus,& quocumque alio iure incorporali, qualis eft 
annuscehfus perpetuus. Vnde in Clem.Exiui, de ver 
borum fignificationib $.Cumque annui,habctunCen- 
fus 6i reditus annui, inter bona immobilia compu 
tantur . 
Ex quo perfpicimr, An fuperiorportit abfque luris 
formula,Sccaufis iure permirtisremittere , vel vende 
re,ve! permutare aditionem,quam ad rem aliquam ha 
bet Ecclefia. 
Septimo queritur, An bona mobilia Ecclefia,fi pre- 
tiofa (int,alienari portint fine formula folenni luris, Sc 
extra caufas iure permiifas ? Refpoildeo,non poftc.vc 
redte probat Panormitanus in cap.Tna,de his qua fiiic 
'i Prtelatis .■ quia hoc colligitur ex 1. Lex qua tutores, 
cap De a d m 11 i i (Iratio, t ii tor u m, ex Gloffa in cap Epi C 
fcopus qui mancipium , ix qu.rft. u. computantur 
enim iritef immobilia bona. Quo fit,vt quemadmodii 
immobilia bona alienari nequeunt mfi ex caulis iure 
conceffis,&feruata ipfius luris formxilaific etiam pre- 
tiofa bona,quamuis mobilia, alienari non portintcu- 
iufmodi funt aurum, argentum,gemma:, veltcs, vafa, 
alia ilmilia prcciofa > 
Oftauoquamur, An alienatio rei Ecclefiaftioa fi 
ne formula iuris ,& extra caufas ipfo iure concertas 
valeat ? Duo in dubium vocantur: Primum eft,An in 
judicio valeat ? de quo funt dua fententia .• nam ple- 
rique arbitrantur,eam ete irritam ,& inanem in Indi 
cio,nam formula iuns dat efle rei, vt colligitur ex cap. 
Tua,de his,qua fiunta Pralat. Item extra caufas iure 
permiifas, nullius ete momenti alienationem,planum 
eft ex cap.Nulli.de Rebus Ecclef alienan.nam aliena- D 
tio rei iure prohibitx, nifi in cafu permifio , in ludicio 
Don fubfiftit, 1. Non dubium,C De legatis,& cap. Ea 
qua,de Regul.luris in 6. Aiij volunt,ratam efle, etiam 
in ludicio , alienationem rei Ecclefiaftic£ pratermif- 
faformula luris in cafibus tamen Iure permirtis. Sic 
& Gloffa cap.Smc exceptione,& in fumma,iz.q.ix.& 
Archidiaconus ibidem,dicens,alienationem quide va- 
ietcjfedfi Ecclefia nocuerit,relcindcda, 8i in fuum ius 
redimendam Ecclefia.Prior opinio eft magis recepta. 
Secundum eft. An in foro confeientia Iit rata & fir 
ma hac alienatio* Quidam negant. Sed communis 
habet fententia, eam valere, fi re vera omni fraude & 
dolo vacauerit,hoe eft, fi in cafu iure permilfo , & au 
ctoritate fuperioris, & eorum quorum interefteon- 
fenfu res alienetur .quamuis pratermilfa formula Iu 
lis . Sic Butrius in cap. Plerique , de Immuni. Eccle- 
fia. & Panormitanus ibidem,& in cap. Requifiuit, de 
in integrum reftitutio. vbi generatim docet, omnem 
contradtum in foroconfcicntia ratum ete & firmum, 
ii in eo fuerit feruatum,quod ius naturale pralcnbit > 
hoc eft , fi confcnfus eorum , qui contrahere poliunt, 
accdlerit, & res alioqui alienari queat, quamuis non 
fuerit formula luris feruata: Et pro hac lententia ci 
tat idem Panormitanus Innocentium in cap. Quia 
propter deeledt. dicentem „• Si ele&io iure naturali 
valet, qualis eft ea, in qua adeft confenfus eorum, 
qui ius habent eligendi , & eligitur is; qui eft alio 
qui aptus Sc idoneus , in foro confeientia eft rata 
& firma, quamuis in mdicio fit irrita , eo cmod in ea 
tklidcrjcurferiptiiurisformula. Nam ius,‘inquit In 
nocentius, feriptum , foleimes formulas eligendi & 
contrahendi conftituit, vt omnem dolum ,& frau 
dem fubmoueat: ac propterea fcieclus lincdolo,&: 
fraude fe fe inforo confeientia beneficio, dignitate 
officio abdicare non cogitur . Hinc etiam perfpici- 
tur , quid fit de eoiudicandum , ad quem rcsEccle- 
fiaftica pradkto modo alienata peruenerir, debeat ne 
illam in foro collicientia reftituere . Nam fi reuera 
per alienationem fine dolo & fraude fatftam eam ac- 
qmlierit, retinere potelf tura confeientia , tametfi in 
alienatione fuerit feripti ruris formula pratermifia. 
Nono quaritur , An fi fuperior qui mrauit fe bona 
Ecclefia non alienaturum incbnfulto Romano Ponti 
fice, rem aliquam Ecclefia alienet feruata quidem Iu 
ris formula , & in cafu ipfo Iure permirtb,fed Papa in- 
confulto, valeartalis alienatio ? Duo hic quarun- 
tur . Primo , An talis fuperior licite reni Ecclefia a- 
lienet. Secundo, Aii fi alienaucrit, alienatio fubfi- 
ftaq. Quod ad primum attinet, nnn eft ignorandum, 
vfu Curia Romana efle receptam , vt Prafuleseapa 
auctoritate creati .confirmati, confccratiue,iuteiufe 
fuamni Ecclefiarum bona non alienaturos eommin.e 
confulto ; vt ait Gloffa cap. vlt. de Hcclclijs adifican. 
& cap. Vtfuper, de rebus Ecclef alienant. Iramo e- 
tiamfi dicti Prafules id iuralle minime probentur,, 
iuraffe nihilominus putantur, tefte Nauarro in Com 
mentario de alienation. rerum Hcclefiaftica, nuni. n, 
Nara qna fieri folent Si debent, facta effe creduntur. 
1. vlt. C. de Fideiuffor, quod etiam locum habet in 
ijs, qm a Papa cohfccrationem non accipiunt .- fatis 
eft fi ab eo infticuantur, aut confirmentur, vt dicam 
inferius. 
Hoc pofiio primum quod quarebatlir, eft, Au tale 
Prafulum iufiurandum , intelligatur folutli de rebus 
Ecclefia non alienandis extra caius licitos, & fine for 
mula luris, Au vero etiam in caulis alias licitis,& fer 
uata quoque luris formula . Oiia funt opiniones; 
Vnaell afferentium foium intelligi de non alienandis 
rebus extra cafus pradidtos , & praeter formulam lu 
ris . Id probant ex libro primo, titu 6. de Feudis , ex 
qilo patet, Prafedtum Ecciefi* , qui lurauicnonfeiii 
fetidum denuodaturum res Ecclefia mfeio Romano 
Pontifice , polle nihilominus rem prius feudo datam, 
& ad ipfam Ecclefiani deuolutam denuo dare. De 
inde in cap. vlt. de Bc- lef. adifican. habetur , polfe 
Prafulem iureiurando nihil impediente de rebus Ec 
cldia non alienandis , nouaiu Ecclefiam extruere, 
qua iure alioqui eft adificanda ob,populi frequen 
tiam noua Ecclefia indigentis.- licetobipfum Eccle 
fia ipfi commiffa deftitui, & detrimentum pari vide 
retur . Et in cap. Vtfaper , de rebus Ecclef. alienan. 
pofle Erafulem commutare fua Ecclefia poflefiiones 
minus vtiles.pro vtilionbtis, Canonicorum coufilio, 
&alfenfu. Et Gloffa in verbo A flen fu , ibidem re 
cepta a Calccnno confli feptimo, eod. utu.& a Fede- 
ricoSenenfi confli. no fentire videtur , eum qui inra- 
tiic non fe alienaturum res Ecclefia,pote nihilominus 
res inutiles. 
Alteracftfententiaaffirmantium , takm effe pe f ' 
iurum Prafulem res fua Ecclefia alienantem, etiam 
in caulis, quas lura concedunt, Si feruata luris formu 
la , fine Pontificio tamen confenfu . Atque ita ratio 
cinantur ; Primum quia tale Iufiurandum alrquid 
operatur, nam fi tantum ad licitas alienationes trahe- 
E retur, nihil operaretur, fiquidem , nullo etiam inter- 
uenienteiureiurando, prohibetur alienare. Deinde 
iufiurandum , quo Antiftes (iue Prafcctus Ecclefi* 
pronuttitfe finiplickcr hon alienaturum Papa mcon- 
lulto, licitum eft, ergo id feruare debet, Nam om 
ne iuliurandum , quod licite feruari poteft , im * 
plendum cap. Sivero, de Iureiurando, & cap. 
ms, de Pactis in 6. Praterca multa, quavtihter ac 
licite fieri poffent, prohibentur tamen ,vtres cautius 
fiat. cap. Aduerfusde Immunitat. Ecclefia- non tecus 
ac Clerici licite aliquid in commune conferrent at 
neceffuates Laicorum fubleuandas, quod tamen, ci 
tra Pontificium aflenfum non licite facerent, ob id mi- 
licet.vt cautius fiat.fic loannes Andrcas.cap vlt.deE 
clefijsadifican.poftHoftienfem cap. primo. De U 
hjl n ut tonum ^oralium. Pars IJ. 
A