s$%
Inftttut}onum Morditum* PaysIU
K Deo tradit» nobis Reipublic». In Authcn. de ar-
nns in principio; Subiedos omnes quorum regimen
nobis ciedic Ucus, In Authcn.de Friui}. dotis, in prin
cipio. In Authen. vt differentes ludices, illis verbis:
Bx quo nos Deus Romano prxpofuit Imperio, & illis
-comniifl® nobis a Deo Reipublics. In Authen, de
Triente,& Semi(fe,$. vlt.illis verbis : Senmer aliquid
adijeit Devis noitns fccptris. Tum in l.j. C. de officio
PrafediPraetorio Afficte in principio. Per ipfum enim
iura Impepij fufeepimus.
Hoc idem etiam confirmatur ex iure ipfo Canoni-
co.N am irt ca.Conftantinus dift,96.quamuis ibi palea
effe dicatur,legimus 5 Vnde coram Deo viuq,qui nos
regnare pra?ge,pit.l4?m colligitur ex ca.Quaefitum 14-
queft^.c.Quoijiain c.In fcripniris diffinit-10,ca. Duo
fun't,cap.Si lniperator.diftinil.95,capit.Legimus,dift.
93 .cap Cum aa.verum.dift.96.
Propter h*c inra multi iuris Interpretes, pn*fer
ti m Giuilis, fentiunt Imperaroris- poteftatem effe i
Deo prox me non a Rqmano Pontjfife •• Eo quod Im
perium , inquiunt, cospcritantc Romanum Pontifi-
cem-de qua re, GloiTa in cap.Qnontam,dift.io.Verb.
Difcreuit, & in cap. Quaefitum ij.quzft^.in capitu.Si
Imperatojcap.Duo !unt>& in cap.Cum ad verum di-
ftinel.96.ac fingo ibidem ait i Imperium non effe ab
Apoftolica fede , fed a Deo;quam fententiam pro
bare conatur Glolla multis rationibus. Alberi, in di-
dion.in verbo. Eledio. ait. Credo Sacerdotium , &
Imperium effe poteffates diffindas & d Deo proceffif
fe , de quo fatis notauiin I.i- C. de fum. Tnnit. & fid,
Cathol. idem docet loannes Parificnfis Theologus
Dominicanus tradat. fupra citato, capitu.4.5. 8 - & 9.
Sicetiam Michael Vlcurrunus librofupenus citato.
Sed certe communi fere confenfu iuris Dodorum ,
praefertim Pontifici) eft receptafententia, Imperato
ris iurifdidionem Sc poteftatem effe, ac pendere pro
xime a Romano Pontifice, quoniam iplj data eft i
Deo omnis poteftas gubernandi, & adminiftrandi Ec>,
defiam ; Et Chriftus Dominus vnum Ouile,& vnum
gregem conftituitjcui Petrum &fucceffores eius pra:-
fecit/ Petro didum eft: Pafceoues measjnon nas,
aut illas ;fed abfolutc & fimpliciter oues meas, om
nes ergo- ac proinde Imperatores, Reges, & Princi
pes. Petro item didum eft. Tues Petrus, & fuper
hanc petram sdificahoEcdefiam meam,& tibi da
bo claues Regni Calorum,& quandocumque folueris
& ligaueris fuper terram, erit folutum & ligatum &
in calis. Necobftat, fi dicas , Imperium efle a Ro
mano Pontifice, quod attinet ad ea tantum , qua-fpi-
ritualia funt: nam contra eft, quod Romanus Ponti
fex- vtriufqu.e regni,terreni, &r cadeftis claues accepit.
Ait enim Nicolaus I in capitu.Omnes,dift.zr.B Petro
aeterna vitat Clauigero, terreni fimul & coeleftis Im-
perij iura Dominus commi fit. In cap Duofunt.dift,
96.ita legimus: Duo funt quippe Imperator Augufte,
quibus principaliter hic mundus regitur, Audoritas
Iaera Pontificum,& Regalis poteftas: iq quibus tanto
grauius eft pondus Sacerdotum, quanto etiam proip-
fis regiminibus in.diuino funtreddituri examine /a-
tionem. Nofti itaque inter haec ex illorum te pen
dere indicio , non illos ad tuam polle redigi volunta
tem Talibus igitur inftitutis , talibufq; fundi audo-
ritatibus pleriquc Pontificum,ali) Reges,ali) Impera-,
tores excommunicauerunt. Idque probat ibidem Pon
tifex exemplo B Innocenti) Papae, qui excommuni-
cauit Archadium Imperatorem , quiaconfenferat vt
S.Ioa.Chryfoftomus e fua fede pelleretur: &. exemplo
B Ambrofi) , qui licet fandus, non tamen vniuerfali*
ecclefiae Epifcopus ,pro culpa, quae alijs facerdotibus
non adeo grauis videbatur , Theodofium Magnum
Imperatorem excommunicans ab ccclefia exclufit.
Hac ibi Pontifex.Et in extrauaganti. Vnam fandam,
de Maioritate inter communes , Bonifacius 8. defi
nit, Romanum Pontificem duas habere poteftates,&
cas a Chtifto Domino accepiffe ,fpiritiia!em, & tem
poralem , quodprobat.Gloffin capit.Omncs,in ver
bo,Cadeftis, dift. zz.Praeterea Imperator creatur , vt
fit ecclefia minifter, patronus, protedor Sc tutor con
tra harcticos, fehifmaticos, paganos,& omnes Chri-
i ftiani nominis hoftes. Ergo Imperium exiftit ae pen
de t^ex funimo Chriffi Vicano. N anm docet Arift®
lib,r,Ethnic c.i.Eius artis eft magiftros eligere,
ftrumenta exhibere idonea & commoda, cuius eft ad
finem intedere,& ducere.ficut militaris arsjcuius fini*
eft in bello vidoria , eligit equeftrem artem, & alias
adminiftras - Cum, ergo Romanus Pontifex Chriftia-
pam rempublicam , dirigat ad falutem sternam, eius
eftjCeclelite niiniftros idoneos dare,patronos,tutores,
& protedores adhibere,qui populum Chriftianum.cc
defias,facerdotes, templa,altaria, & alia facra contra
hoftes tueantur,& protegant. Accedit,quod Ecclefia
eft vnum corpus, cuius eft vnum caput :,-<»Siiinnii(s
Pontifex poft Chriftum Dominum, eft totius ecclefia
caput,cum fit Chrjfti Dhmini Vicarius,&d capite eft
omnis virtus in corpore, alioqui fi Imperium non eft
J i Romano Pontifice,Imperator, & SummusPontifex
erunt duo capita in ecclefia, duo in terris Dei. Vicari);
quoddici nsn poteft.
Hac fcntentiaiure Canonico confirmat: 1 eftfcpius.
Nam in c.Venerabilem , de eled.Innoc j.riqcleilio-
nem Imperatoris ad Germanos, Principes percipere,-
Verum , inquit,illis Principibus itis & po' f 'ho - a
gendi Imperatorem recognofcimus c i .n i^rc ,
antiqua confuctudineconuenire. prefe ,;ai- . ad ,?pj
tus & poteftas huiufmodt ab Apoftolit ; ;-.iK pr-ciu .,«-
rit, quae Romanum Imperium a Gr . is r.n: ah 4
Gcrmanos.Scd Sc Principes; reaognofcere -ddtvati di
utique recognofcunt ficut ijaem in noftrarcccgqoue-
re prsfentia, quod ius & audpritas examinandi perfo
nam dedam in Regem , &: promouenduni ad Impe
rium,ad nosfpedaqquieum inungimus,cop.fecr.amus
Jv- &coronamus.Ex quibus verbis Pontificis magnum fu
^ mitur argumentum,Nam Rom.Pontifex In periumi
Gr^cis ad Germanos tranfttilit.Geraian rtini Princi
pibus ius & poteftatem conceilii eligendi Iiuperato-
tcmiejedi merita examinat, approbat,'confirmat; &
ita eledum vngit,confecrat,coronat:Qnxpnim:i per-
fpicua funt argumenta, quod 'mp-eracoris iurifdidio
& poteftas,fit,&pendeata Rom. Pontifice, pradida
enimnonnifi fuparioris funt po;cftatis.Praeterea Rom,
Pontifex Imperatori Imperium abrogatmam Greg.7.
Henric.4- Imperio priuauit.Alexan. 3, Fedenc. t.lniic»
Ccm^.Othon.j Gregor.9.&Innocen.4. Federic.i.Ioa.
iz,.8c Clemen.6.Ludou.4. Bauarum. Conftatitem es
Audonbus fide dignis Emanuelem Conftantinopoli-
tanum Imperatorem bis per Legatos petijfle ab Ale.
xan.3.Roman. Pontifice,vt Occidentale Imperium cit
j Orientale conjungeret: Eman. Imperator Orientis in-
telligens Italiam Federic 1. Imperatoris bellis vexari,
Beneucntum ad Alexan.3. Legatis miffis, promilit fc
Gracos, cum Latinis iundurum ipfum a moleftia
Federici liberaturum,& grandi pecunia fummadonax
turum,fi corona Imperij Occidentalis, qua iure erat
Federico adempta donaffet, &rtriufque Imperi) Im
peratorem appellaffcdRefpondit Alexander ex, Car
dinalium confilio fe nolle in vnum coniungere ,quod
olim,deinduftria maiores fui& antcccfforesdifiunxif-
fent.Ciaconius in vita Alexadri Patet etiam, Sigonius
de Regno Italia lib. 14. anno 1168. Gregorium 10,
Michaeli Paljologo Orientis Imperium coniirnialfe,
quod ad Lugdunenfe Concilium accclfilfet. Item,
eundem Gregorium Eledores Imperi) fchifmate la
borantes , ad Imperatorem creandum coegifte, con-
; teftatum. nifi id cito feciffent ,fc eorumnegligcntiaiu
fupplendam curaturum . Clementem itidem 6. deie-
do Sc damnato Ludouico Bauaro,comminatum fuiff*
eledoribus nouum Imperatori eligere recufantibuSj
fe eos per cenfuras ecclefiafticascompulfurum. Pra
terea Innocentius 3. in capitu. Solita, de Maiorita.&
Obed.feribens ad Imperatorem Conftanttnopolita*
num , multis rationibus probat, Imperium Sacerdo
tio fubeffe , non contra Sacerdotium Imperio. Pri
mo, quia ad Sacerdotes fpiritualiapertinent, ad Im
peratores temporalia . Sed fpirituaha funt tempora
libus digniora . Secundo, quia Sacerdoti , non Regi,
didum eft Hiercm. 1. Ecceconftitui te fuper gentes
& regna,uteuellas, & dilfipes,& sdifices, deplantes.
Tertio, quia ficut Deus fecit duo luminar» magna
i«
