£40
Infiitutionum Moralium» Pani/, ' >
Jtnperatores.Pagani erant vt extraEcclcfiam . & Im A
penum a Papa non habebant, at quatenus Euangclij
promulgationem,aut vetabant,aut impediebant,qua*
tenus Chriftianos perfequebantur, Ecclefiarum bona
occupabant,ius Ecclefia, ac proinde Romanus Ponti*
fex habebat, indicendi & inferendi bellum illis, & eos
Imperio fpoliandi. Nec obftat.fi Ecclefia tunc id non
faciebat, quia in multis Ecclefia ius habet, & tamen
fecundum ius quod habet.non facit,quoniam non ex
pedit iuris rigorem, fequi: Sc aliquando ius noftrum
perfequi non pofliimus, vel quia vires nobis non fup-
petunt, vel quia maiora mala credimus deuitanda.
Diuino iure imperia,& regna mudi funt Vicario Chri-
fti Domini fubiedia ad Euangelicam legem promul
gandam , ad Chriftianam religionem tuendam, con.
feruandam , & propagandam .
B
De eleftione Imperatoris, Cap, lih
P Rimo quaeritur , An luris Canonici fit vti Impe
rator per elc&ionem , non per haereditanam luc-
ceftionem creetur ? Reipondeo,iuris elfe Canonici, id
enim conftat ex ca. Venerabilem,de eleft.illis verbisi
Verum illis Principibus ius & poteftatem eligendi Rc
gem in Imperatorem poftmodum promonenda m,re-
cognofcinuis,rt debemus, ad quos de mre & antiqua
confuetudine nofeitur pertinere,-prtefertim cum ad eos
ius & poteftas huiufmodi ab Apoftolica fede peruenc-
rit Ergo iuris eft Canonici, vti Imperium percledlio-
pem.non per fuccefiionem habeatur.Idem conftat ex
Clem. x de iurciuran. Nec eft audiendus Albenc.cum
ait in Didljonar- in verbo eledlio. Paftores Ecclefia;
mittentes falcem in mellem alienam fecerunt decre* C
talem,de elegion? Imperatoris ,qu* incipit, Venera
bilem , libere in hac parte loquutus eft Albericus , &
S diis quam par eft Imperatorum fadlioni adhsefit,&
auit;& Pontificis authoritatis ftudiofior elfe deberet.
Cum Imperator eligatur vt patronus,vtdefenfor , vt
propugnator Ecclefia? Catholica; , Romani Pontificis
«ft,de eleftione Imperatoris decernere ad commune
Chriftianae religionis,& rcipublicae bonum .
Secundo quaerita!-, An qui praeeft Imperio, eligatur
Rex Romanorum,an potius Imperator? De hac quas-
ftione capite proxime fcquenti difputabo.
Tertio quaeritur , An iuris fit Canonici,rt Impera
tor ex genere tantum, & natione Germanorum eliga
tur, & creetur ? Cardinalis in capitu. Venerabilem , dc
eleft, fentit, nullo iure ex fola natione Germanorum
eligi Imperatorem debere : Quia cum in iure Cano-D
jnco , inquit, habetur , ad Germanos Imperium efle
translatum , & Theutonicis Imperium datumclfe,ni-
hil aliud fignificatur, nifi datum effe Germanis , feu
Theutonicis ius eligendi Imperatorem . Vndc non
prohibet ius , quo minus Germani Principes ex alia
geme eligant Imperatorem. Abbas in c.Vcnerabikm
de eledf.num.17.aflirmatid iuris elle Canonici, quia
in eo cap,dicitur:De Apoftolica fede, quae Romanum
Imperium in perlona Magnifici Caroli, a Gracis tran-
ftulit in Germanos . Vbi Gldllk in verbo ( tranftulit)
ergo,inquit, Regnum mundi translatum eft ad Theu-
tonicos nam ipii habent Regnum Romanae Eeclcliae.
De confec.dilt.j.in capitu.In die habetur.Theutonicis
cdncelfum eft regnum , & regimen noftrae Eceleliae.
Idem in Clem. i.de iurciuran. in principio illis ver
bis,( Quae a Gracis Imperium tranftulit inGernia- E
nos. ) Si tamen inter Germanos nullus eflet dignus
Imperio, tunc liberum eflet EleiSoribus Regem Ro
manorum ex aha natione eligere, argumento fumpto
ex c.Ne per defedlum ad finem,de eleCl. Quemadmo
dum fi in Collegio Cardinalium nullus ellet idoneus
ad Pontificatum , integrum eflet Cardinalibus extra
Collegium alium eligere;vt colligitur ex cap.i. diftin.
13 .in verbo,Eligatur. Sic etiam iuris eft Canonici, ut
c« gremio Ecclefia , fiue ex Collegio Canonicorum.
Antiftes, fiue Epifcopus eligatur. Quod fi nullus di
gnus inueniatur, aliunde quam ex gremio Ecclefia;
poteft eligi. Ex capit. Cum inter Canonicos,de eledt.
k cap.Abbas i8.qu*ft.j. Nam ut docent Glofla ini.
Plane,ff.Quod cuiufq, vniuerfitati nonai Etm l.InEd-
clefijs, C.deEnifc- & Cleric. Vbi non repentur ido
neus in aliquo Joco, eligitur quis ex alio loco.
Quidam obijeiunt, Anno Domini ut6. Principes,
& proceres Germaniae, monente Romano Pontifice,
poft obitum Gulielmi Regis Germanorum , in Inipe-
rij Cqmitijs,in quibus de Auguftodeltgendo,& in Gu
liclmi Cafaris locum fubrogando deliberatio lufccpta
erat.diuerfa fuftfagia tulifle.Nam Archiepifcopas Co-
lonienfis,fua & Moguntini Praefuhs nomine,euius Vu
carnis erat, Comes quoque Palatinus Ricardum Cor-
nubi? Comitem,Henrici Anglias Regis fratrem elegea
runt at Archiepifcopus Treucrenfis, & Dux Saxonis,
qui Marchionis Brancdeburgcnfis abfentis partes im
plebat, Ricardi elediionem vt vitio fadfam exiftiman
tes,Alphonfum hoc nomine Decimum CaftdlsRegt
fwis fuffragijs Imperio profecerunt? Refpondeo,hoc af
gumento non probari, ex alia gente & natione quam
Germanica,polle iure Imperatorem deligi: quia licet
Alphonfus. Rex erat Caftell*, genus tamen materrm
ex Germani? Imperatoribus trahebat.Erat enim Bea
tricis filius,& ex ca Philippi quondam Augufti nepos.
Ricardus item quaniuis in Angha Comes, fanguinii
tamen propinquitate ad Germanos attinebat,Satis igj
turcft.ut quis Imperator eligi iure queat, fi genusdu*
catper patrem,vel per matrem , a Germanis.
Eodem modo diluitur id quod ali; opponunt, vide
licet, Carolum V, Flandrum Imperatorem , & Ferdk
nandum eius fratrem Complutiin Hifpama natum.
Imperatorem elediuni,& creatum fuiff;: quoniam
Carolus V- Hifpanis Rex ,& Gandaui in Belgio na-
tus,Germanus erat, videlicet filius Philippi, & ex eo
nepos Maximiliani Primi Imperatoris ; Caroli uero
V-frater fuit Ferdinandus in Hifpama natus.
Quarto quaeritur, Qui, & quot Germanorum Prin
cipes,ius & poteftatem habeant Imperatorem eligen
di? Refpondeojin iure Canonico expreliiiflr nonefie»
qui nam, & quot elfe debeant huiufmodi Germanont
Principes. Nam in Clem. / .deiurciuran. folum legi
mus,per Ecclefiam Imperium a Graecis ad Germano*
fuific translatum , & ab Ecclefia ad certos Germanos
rum Principes ius eligendi Imperatorem peruenifle.
In c.Venerabilern,de eledl. tantum habetur. Principi
bus Germanorum ius eligendi Imperatorem,iure,vel
confuetudine conuenire.ln c.Ad Apoftolica de fent.df
re indic.in 6 folum dicitur ; Illi autem , ad quos Im
peratoris fpedfat eledfio, libere eligant in Imperio
fucceflbrem . Nu.fquam igitur ius exprimit quinam ,
quotue fint huiufmodi Elcdiores. Glofl in ca Ad Apo-
ftolici-.prafatOjin verbo: Illi autem , explicat,& enu
merat Icptem Principes, videlicet tres Ecclefiafticos
Archiepilcopum Colonicnfem , &Treuerenfem Prs-
fulem,& Moguntinum Antiftitem : Quatuor vero fss
culares,Palatinuni Comitem Rheni,Duceni Saxoni?,
Marchionem Branedeburgenfem , 8c Regem Bohc-
nn«E,dlim Ducem. Vndcverfus.
Mugnn M*gttntia,Craffa Celt/nia , Trituris Alt»»;
Atque Palatinus Vapt/er ;Dux, Vertitor enfis;
Marchio Pnpefitus Camen. Vtncerna, 'BohenttU.
Hi faciunt Regem , [eruant es Ordine Leger».
Colonienfis Archiepifcopus , eft Italia CancellaHu#
in Aula Im peratoris Triuerenfis,Cancellarius Galli?»
M agu ii t i 11 u s, G er m a 11 - a .-q u on ii h a tres nationescqn-,
tendut.iure ad fc Imperium pertinere, Imperiucniw
captum eft a Romanis, deinde per Con ftantinum
Magnum ad Gr*cos Conftantinopolim traniiuir. Ac
vero poftea Occidentis Imperium ex Cnecis ad Frau
cos translatum eft in Caroli Magni familia per ali
quot annos vfq; adoilauam, immo etiam nonam ge
nerationem permaiilitiEt poftea Itali quidem Princi
pes in fchifmate.ut inferius dicam,fa£li funt Romano*’
rum Reges,immo etiam coronati Imperatores; ut
V vido Dux Spoletanus, Libertus filius ems,Berenga-
rius I. Dux Foroiulienfis ; Berengarius i Bercngarij
I.ex filio nepos, Adalbertus eius filius. Denique Impe
rium Reges Germanorum tenuerunt,in quibusha-
ftenus conftitit, videlicet a tempore Othonis Magni
vfq; ad noftrum fasculum, nimirum abaunofalutishu
nian* o64.vfque ad annum 1601.
Quaires
