jL/XX. De quarto decalogipr<ecepto. Cap. V/. £49 
Depoieftate Imperatoris, decpue Itnpe- A 
rij admmijiracione. Cap, V /. 
P Rinio quoritur, An eledlus in Regem Romanom 
vocetur Imperator,antequam i Romano Pontifi 
ce coronetur ? Caftaldus, de Imperatore,quoftione 
quaciragefima quinta,oftendit communem efle vtriuf- 
? uc luris Dodtoruni lentendam , non dici fimplicitcr 
mpetaiorcm,fcddefignatum dumtaxat, vel nomina- 
tum,fiue elcdlum.Adfcrt pro hac re Bartolum, Baldfi, 
Innocentium , Speculatorem , Angelum,Abbatem,& 
loanncm Andream,Felinum, & alios.Etprofedlo ex 
capitulo, Venerabilem,de Eledtio Sc Clementina pri 
mane lureiuran colligitur,elcdluni in Regem Roma- 
norura,dici futurum Imperatorem.Olim cum Germa n 
■ia; Regnum cum Italiae Regno coniundlum no erat, 
dedti a Principibus Germani* in Reges dicebantur: 
Germanorum Reges, non Reges Romanorum : tales 
fucrlint poft Arnulphum Imperatorem Ludouicus 
Quartus,filius eius.Conradns Primus,olim Franconiac 
DuijHenricus Primus,filius Othonis Ducis Saxoni*, 
& pater Othonis Primi Imperatoris. Atpoftquam edi 
ia eft Gonlhtutiodefeptem-Elcdtoribus Imperatoris, 
Germani* Rcgnnm fuit femper cum Itali* Regno 
confociatunuac proinde ftatim , vc eligebatur aliquis 
in Regem Germanorum ccnfetur pariter dcdlus in 
Regem Itali*,flue Romanorum ; Sed Imperatornon 
dicebatur , donec a Romano Pontifice confirmatus, 
vndlus, & confecratus auream coronam acciperet . 
Hinc orta eft diuerfaratio numerandi, & nominandi 
Imperatores apud Germanos, & apud Italicos fcnpto q 
1 es Germani enim nominant Henricum Secundum, 
imp eratorem qui Othoni Tertio Imperatori fuccef- 
®t:led Itali verius ,& melius appellant hunc Henricu 
Secundum qmdem Germani* Regem , fed primum 
Imperatorem i quia Hcnricus primus fuit , quidem 
Rex Germanorum, fed nunquam coronatus Impera 
tor, Lt eoi , Germani feriptores vocantConradum Se 
cundum eum ,qui prodicto Henrico proxime fuccef- 
#it » Italici vero,Conradum Secundum Regem , fed 
Primum Imperatore*) : quia Conradus primus,fuit 
Germaniae Rex , fed nunquam i Pontifice Romano 
Impcrij coronam accepit. Eadem diuCrfitatis ratio 
fecuta eft in nominandis Henricis,& Conradis Impe 
ratoribus ,qui deinceps confecuti funt. 
Secundo quoritur, An quamprimum atque dedlus 
aliquis eft in Regem Romanorum , rite Sc legitime 
Impenj res adminiftret,ita vt rata fint, & firma, qu* 1 
facit, quamuis nondum fit coronatus i Romano Pon 
tifice, vndtus, facratusj vel confirmatus ? Hancque- 
ftioneni tradlauitOldradui Conlil. i8o. &in vtram- 
que partem niulta argumenta congcffit , Glofla in 
Clementina prima. De iureiuran. in verbo Reges \ 
Albericus, Cynus, Salicctus ,Sc alij in I. vlt. C. De 
Quadncn profeript. Caftaldus de Imperatore qu*ft. 
46.Auguftinus Triumphus; de poteftatc Ecclcl.qufft. 
|9.Turrecremata in capit. Legimus diftindl.93.qu*ft. 
fexta. Corneus in coniti. 177. volumine i.& confil.t. 
volunt.3. Eam qmcftionem publice olim difputauit 
lacobus Arena, quam difputationem iuferutt Cynus 
ini Bene a Zenone, C. De Quadrien.pr*fcript.& te- 
fleAlbcrico in 1. prodidta ,Bene a Zenone. Tcmpo- 
« loannis 1 i.Sc Benedici X 11. & LudouiciBauari, p 
dedti in difeordia Imperatoris agitata eft niagnope- 
« hoc controuerfia : & Ludouicus ille Bauarus an 
no 1358. Conftitutionem edidit confilio , vt refert 
N aucler -volunt. 1. Chronograph. generat 4J.quo- 
rundant Religioforum fratrum ex familia Francifca- 
■1, quam ad verbum habent Albericus, &ipfe Nau 
clerus in qua decreuit, ex fola dedlionc efle verum y 
& legitimum Imperatorem, & rite, ac legitime eo 
ipfe Impcrij res adminiftrare ■, Sc contrarium dicentes 
voluit.vt omni iurc , dignitate, Sc officio pnuarentur , 
& yt tanquam lof* mateftatis pccna punirentur, Ad 
dit idem Audior,fe in Cuna Romana eo tempore fuif- 
Pnelatos, ac Dodlorcs tum in Curia , tum extra 
de hac r« copfultos refpodifle,ex fola dedtione Im 
Infttt.Moral.Pers s. 
peratorf legitima Impcrij adminiftrationc confequi. 
In hac igitur quoftione funt du* opiniones i qua- 
rum vna negat Imperatorem ex fola dedtione , Im 
perium adminiftrare polle . Hax fententia foluni 
confidcrat , quid poteftatis ex iurc communi Impe 
rator habeat , non quid ex confuctudine , & more 
poffit. Sic Glofla ini,Bene a Zenone, C.de Qua- 
drien.pra:fcript.in verbo,Infulas,Salicctus ibidem,Ho 
ftien.in capitii- fuper quibufdam de Verborum figui- 
ficat. Speculatorio titu, deRefcripti profentatio 
vltimo verficu, Item quod obtentum , Oldrad-confiL 
1S0. Auguft. Triumphus de poteftatc Pap* .quoftio. 
jj.Turrecrcmatain cap.LeginiuSjdiftindt^.quollio, 
Z.Felinus in cap. Eam te, de Refcript.num.i-.Quiom 
nes ea innituntur ratione, quod ex lola EledlioneIm 
peratornon eft , vtfupcrius oftendi, fed nemo opera 
tur, antequam fit. 
Altera opinio affirmat , Imperatorem rite , Sc le 
gitime ex fola dedtione habere ius, & audloritatenu 
Imperium admtniftrandt. Huius opinionis Caftaldus 
in tradl.de Imperatore quxftio. 49. dicit efle Innocen 
tium, Archidiaconum.Baldum , CaIderiruim,Paulum, 
Imolam,Abbatem,Cardinalem Alexandrinum,loan 
ncm Andream,Bartolum, Andream Siculum,Antoniu 
RofelIum,Albcncum , Sc alios ibi ab eodem memora 
tos,videlicet Socinum confil.63. volum.3. Decium in 
capitu. Eam cede referiptis, & Corneum conlil.i vo- 
Ium.9 qui dicunt, hanc efle communem fententiam, 
&rcucra communis fuit. Ceterum Panormitanus in 
capitu. Venerabilem, de dedt.ait : Licet olim variae 
fuerint opiniones,hodie receptum eft confuctudine,vc 
ftatim adminiftret. Innocentius in eodem capitu.Ve 
nerabilem •• Si m loco,inquit, debito non poliit coro 
nam accipere,nihilominus ius, Sc potcftatcni admini- 
ftrandi poteft recipere k Colonienfi Epilcopojvd eam 
habet lua audlomate. Idem pene eifdem verbis ex 
Jnnaccnt o habet Archidiaconus in capitu. Legimus 
dift.93.Hanc etiam fententiam fcquitur Glpflain Clc- 
ment. t.dc lurciur.in verbo reges, 
• In pr*fenti qusftionc, fi Canones , &iuraperf« 
fola confideremus , prima fententia magis videtur 
cum ipfo lure Canonico conuenirci quoniam is, qui 
eft elcdlus in Regem Romanorum , nifi confirmetur, 
& coronetur a Pontifice Romano , Imperator nom 
cft.quamuisdefignatus fit in Imperatorem ergo re» 
Impcrij non admimftrat. Quomodo etiam inftitu- 
tus,& defignatus harres, tcftatorc viucnte, res here 
ditarias non adminiftrat;ncG vllus operatur, antequi 
fic.Prarterea Imperator per confirmationem, Sc coro 
nationem Imperium confequitur: ergo ius Impcrij 
adminiftrandi ante non habebat. Adde quod eseteri, 
qui per electionem , & confirmationem Superioris 
auiloritacc fadlam proficiuntur Ecelefijs, iurifdiftio- 
Bem non accipiunt ex fola dedlione , cuiufmodi funt 
Hpifcopi,&: catcri /Tofedi Ecclefiarum,capitu.Nofti, 
de eledt At vero confuctudine fadtum eft, vt Impera 
tor ex fola deditione Imperium adminiftret-• & idc» 
fecundafcntcntia confuetudiai,& vfui confciuaaea in 
hac controuerfia valuit. 
Ex his colligitur quid fit dicendum ad ea etiam , 
quoquori folent , An videlicet Imperator dedtus,& 
confirmatus, audioritatem adminiftrandi ftatim ipfo 
iurcconfequatur. Audlorex primo fciucntio negant, 
ca ratione addudli, quod Imperator non eft, nifi vn- 
gatur , confccretur , Sc coronetur a Pontifice . Audto- 
res vero fecundo lententi* opinantur, Imperatorem 
ius habere adminiftrandi ex dcdlionc , deconfirma- 
cionc , quia Epifcopi dedit, Sc confirmati, qu* iu- 
rifdidlionis funt, adminiftrant, antequam confecra- 
tionem accipiant, quamuisnon ea, quo funt Ordi 
nis;, quia non nifi per confccrationcm Ordinem Pon 
tificium fufdpiunt -■ At Imperator per confccracio- 
nem, nullum ordinem Ecclenaflicum fufeipit. Item, 
quiaficut matrimonium legitimo accedente coufen- 
fu contrahitur, & anuli traditio matrimonium non 
facit , fed lignum eft matrimonij aut contradli , ita, 
per elcdtionem, & confirmationem Imperator Inipc- 
nuni nancifcitur,eonfecratio vero , de coronatio luat 
figna Impenj adeptu 
X i i Mihi