jLihJSDe terM decalogi praecepto. Cdp. XVII.
4 P
£>M.
t.
fed ad minifterium cius. Auguftmus in ea verba; Noli
tiruere &c. Comugem inquit,nominauit, quia erat fu-
iuta vxor. Fuit igitur inter lofeph , & Manam verum
matrimonium,ratum quidem,fed non confummatum :
& huiufmodi coniuges folent vulgo appellari non fo-
liim apud Hebraeos, fed etiam apud Graecos ,& Lati
nos, fponfi • Sed cur qualo , inquies, Euangelifta; Bea
tam Virginem dicere maluerunt defponfatam viro,
quim nuptam i Rctpondeo, id eos fedfle conlulto , vt
indicarent, fuifleconfummatum matrimonium inter
cos, ac proinde B. Virginem viro incognitam fuifle.
Decimotertid quxntur, An Deipara fecem votum
virginitatis ? Theologi cum Magiftro fententiaram
in quarto Diftiudfio. jo. &.cutn Gratiano incap. Suf-
jficia $. Cum ergo 17. Quxftion. 1. & cum Sandlo
Thoma tertia parte Dilt. 18 ■ articulo quarto, commu
niter dicunt , Deiparam virginitatem fuam voto Deo
fadlo confecrafle :■ quia maioris eft meriti virginitas
voto firmata , quam folo animi propofito decreti.
Viidc quia Deipara cncteras omnes virtutes habuit in
fmlifno,gradu perfedlas, dicendum eft, etiam virgini
tatem feruaffe perfedlanf. Votum virginitatis fedfle,
Veteres quoque Patres tradiderunt; N yffenus in Orat,
de Chrifti Natiuitate , Auguftinus hb. deS. Virginita.
fcapit.a.Bedain Lucam 1, Anfelmus hb. de Excellen
tia Beatas' Virginis cap. 4. Ruperitis lib. 3. Commenta
riorum in Cantica. Uernard. homil. 4- fuper Mifltis eft,
&fermon. fuper illa verba Apotaly. 11. Signum ma
gnum apparuit in coelo.
Quaeres, An ex illis verbis Lucse 1. Quomodo fice
iftud* quoniam virum non cdgnofco , colligatur,Dei
param litam virginitatem Deo vomlfe . Sciendum,
eft, aliquos/ex Patribus aflerere, Deiparam ea verba
idixifle , quia non credidit verbis Angeli , aut fakem
quia dubitauit. Ita fandius Athanaftus homil. in Ge-
jqefim , & Nyffcnus in Oratione de Chrifti Natiuitate.
Chryfoftomus homil 4<?.in Genefim, Euthym. Luc. 1;
Conlidcrabat, inquit, quod natur* erat, non quod di-
toirix virtutis,&poteftatis. Et quia intellexerat ex ver
bis Angeli, fe concepturam , & parituram filium virgi
nitate permanente,ided dixit; vel non credendo, vel
fakem hxfitando;Quomodofietiftud Sicutloan.d.Iu-
dxi non credendo, fed dubitando dixerunt: Quomodo
poteft hic nobis carnem fuam dare ad manducandum.
Sed nihilominus fatentur praedicti Patres, Deiparam
non peccalfe non credendo, vel dubitando fotminani
pofle in virginitate concipere , & parere filium , quia
conlidcrabat quid natura polfet , non quid dmina
virtus.
At enim mihi quidem horum! Patrum fenfus mini-
«icprobatur. Id eft omnino probandum , quod S. Am-
brolins lib.z.de Abfaham cap.8.&in Lucam cap. i.Sc
Auguftinus lib.1$.de Ciuit. Dei cap. 14. & Theophyla-
dlus, & Bedain Lucam. 1. & Damafcenus lib.j.dc Fi
de orthodo.cap.x. Bernard. homil. 4. Super Milfus eft:,
communiter tradiderunt, in huiufmodi verbis nequa
quam B. Virginem fui fle incredulam, nec dubitafle,
nec lignum peti; (Te: fed foliitn quaffmifle modum , quo
eflet id, quod Angelus nunciaoat, implendum, tan-
quam diceret,cretio Angele Dei,quod djcis,quanquani
longe excedat captum omnem mentis mcx i & intelli-
gentiam, fed modum quo hoc erit, non audio; & pro-
pterea nolle velim.
(Quoniam virum non cognofco.) Huius temporis
H-ifctrti ai urii virginem non folum dubitafle , fedetia
pecc^lle,quia credidit fierfnon pofle a Deo, quod prx-
ter communeriinaturx curium,& ordinem eft. Ccete
rum iftijtanqnim impij in beatilftmam Virginem .gar
riunt,nec excufantur , quod fupradidli Patres dixerint
eam noh crcdidille,& dubitafle,quia aperefi addiderat;
(non tamen peccalfe,eo quod coniiderabat quod-natu-
f* erat,non quod diuinx virtutis,ac poteftatis.
Non placet itidem fenfus, quorundam Catholico
rum; vtCaiietani; Quomodo nunc concipiam , & pa
ri am filium,vt tu dicis:Ecce concipies,& paries filium?-
quoniam vfque ad hunc prxfeutem diem expers funi
virilis complexus ? quafi ex verbis Angeli B. Virgo
collegerit,fc ftatim concepturam ,& parituram filium.
Dicendum eft enim cum S. Augnftiho lihr. de f ancta
Inftit.Moral.Pars i.
iAxtth.
& 16.
A. Virginitate capit. 4. & cum Nyfleno Orat, de Chrifti
Natiuitate,& Bernardo Homil.4-fuper Miffiis eft,& Bc
da in Lucam 1. In illis verbis Deipara;: Quoniam vi
rum non cognofco, verbum( cognofco ) accipi non fo-
Kim vt lignificat,Hactenus non cognoui,fed etiam noti
funi deinceps cognitura. Sciendum enim eft, efle phra-
lim Hebrsam, qua vtuntur Hebraei verbis prxfentis
temporis,flue praeteriti, fiue participij prxfentis, vt fi-
guificcnrconfuetudinem adhis.Cuiusrei placet in me
dium nonmib a exempla proferre. Marcii, dixerunt lUr.i.
Chrifto ludxl'. Quare difcipuli loannis, & Pharifxo-
rum ieiunant,tui autem difcipuli non ieiunant. Quam
frequentiam , & confuetudinem adliouis explicantes,
SS. Lucas ScMatth. appofiierunt'vocem frequenter,
dicens. Quare nos, & Pharifaei icinnamus frequenter :
Difcipuli autem tui non ieiunant. loan. vlt. Exinit fer-
B mo inter fratres,quia difcipulus illo nd moritur, id eft,
quia nunquam mori turus eflet, vel qudd mori non dc-
berer.Exod.5,Non do,ait Pharao Iad*is, vobis paleas,
id eft, NunqUam in pofteru dabo,ficut prius confueue-
ram dare.Matth.iy.Magifter vefter non foluit didrach-
ma?id eft,fbluere non folet? Matth. i(5. Tempus meum
prope eft,apud te facio Pafchapd eft,fadturus funi. Sic
etiam apud Latinos fumitur aliquando verbum prxfen
tis temporis.Solet enim dicere is,qui vit* inftituto, vel
voti religione, vel legis prxfcnpto vinum bibere, vel
carnes edere prohibetur: vinum non bibo, & carnibus
non vefconid eft,non foleo,vel non debeo. Quia igitur
Deipara erat voto virginitatis adftricfta.,re£le dixit,quo
niam viriim non cognofco,id eft, cognofeere iurenon
pofliim,nec debeo , quia voti religione prohibeor.
Decimoquarto quxntur, An Angelus cum adB.Vir-
C ginem venit,eam domi folam inueuerit ? Ambrof lib.
x.de Virglnit, & lib. i, de officijs cap. iS- ait eam fuifle
in domus penetralibus folam fine co’mite,finc tefte, &
Bernardus homil 3.de B.Virgine aitilnuenta eft ab An
gelo domum ingrediente , & oftium claiifum pene
trante,in oratione pofita.Sic ille. Et certe verifimile eft
eam tunc confiderafle arcanum futurx Incarnationis
myfterium : erat nihilominus Beata Virgo fociata fc-
ptem pr.tcipuis fpiritualibus puellis, nimirum, feptem
virtutibus. Modeftia, & ideo audiens Angelum nun-
eium , tacuit;. Verecundia,vnde turbata eft m fermone
eius : Prudentia, quia cogitabat qualis eflet iftafaluta-
tio Virginitate Deo religiose promiflii, & ideo dixit:
Quomodo fiet iftud?' quoniam virum non cognofco.
Obedientia Officiofa, cum dixit: Ecce ancilla Domini.
Ecce,inquit; quo vetbo ftatim fe ipfa paratam obtulit!
D Humilitate profunda ; nam Ancillam Domini fe ap-
pellanit, cum Matrem Dei eam futuram efle Angelus
nunciaflct:Fide firmiflinia,nam dixit: Fiat mihi fecun
dum verbum tuum. Beata qu<x credidit, Sc ideo locuta
eft,& verbo concepit Verbum.
Decimoouinto quaeritur, In quibufnam plenitudo
gratix confiftat, quia falutata eft B. Virgo ab Angelo ,
gratia plena?Refpondeo, eam in multis confiftere. Pri
mo fuit gratia plena multo plus, quam fintomnes An
geli,& fandti homines.Vnde audior fermonis de Aflum
ptione B Manx virginisnomine B.Hicronymi, aut So-
phronij inferiptus dicit: Bene gratia plenaiqma cocteris
per partes prxftatur,Marix vero tota fe infudit plenitu
do gratix . Etpauld iilferiiis : In Mariam totius gratix
plenitudo, qux in Chrifto eft, venit, quahiuis akter:
quia etiam in fandlis Patribus, &: Prophetis'gratia fuif-
E fe creditur, non tamen eatenus plena. Secundo: fuit
in Deipara plenitudo gratix. nam triafunt, qux Dei
gratia-’ opponuntur,vel cliaritan, qu.c femper cum gra
tia coniungitur , feruorem minuunt, fcilicet, Origina
le peccatum, Lethale crimen , qux duo cum gratia di-
uinacohxrere non pofTunt; & veniale delicium, quo
decrefcit feruor duritatis . Beata igitur Virgo fuit
omni gratia plena, quia immunis ac libera ah omni
peeeato , Originali, Lethali, & Veniali. Tertio ha-
nuit plenitudinem gratix, quiafic fuit in bono gra
tix confirmata , vt nunquam fenferit pugnam carnis
cum fpiritu,fenfus cum ratione , corporis cum animo.
Nimirum affedlus animi, qui in cotteris omnibus ho
minibus rationem mentis aliquando prxcurrunt, ali-
quando perturbant, ad fe aliquando pertrahunt, in B.
E Virgine
IT*
luc. X.
