, Injlituttonum Adordliutn. PdrsJK 
B 
6,St A 
■finem aliquem verfatur , vtitur tanquain adniiniftris A 
his viribus,artibus , Sc difciplinis, qua; occupantur in 
his,.qute.funt ad finem; ac proinde ars, quas de fine 
wact«’t,pi:a;eft, & prsec.ip.it ijs artibus , & difciplinis , 
qUstfc.cxcncenrin eo,quod eft,ad finem;fed Summus 
Pontifex.canquaro Chrifti Vicarius curat., & tradlat 
sternam falutcm hominum,ergo prascft vn.iuerfis Prin 
fipihus,Regibus,& Imperatoribus,qui caetera.tradlat, 
quie adouilem, Si temporalem hominum faju tcm,Sc 
bonum referuntur. Deinde, ( vt argumentatur Glof- 
fa in cap. Caufam , de Foro compet.in verbo;Ad Re 
gem ) in Ecclefia , quae cft vnum corpus,duo fimul ca 
pita e fle non poliunt i atqui ex Euangelio confiat, 
Beati Petri fuccefforem effe Chrifti Vicarium,& caput 
Ecdefias,iuxta illud loannisiPafce oues meas; &. illud 
Matthan : Et luper hanc petram xdificabo Ecclefiam 
meam ■■ ergo Imperator cftilli fubiedtus : alloqui fi fu- 
premamiu temporalibus,•■poteftatem haberet , eflent 
duo in Ecclefia capita; vnum in fpirittialibus , videli 
cet Summus Pontifex,alterum in temporalibus,nimi 
rum Imperator; eilcnpd.uo Dei Vicarij ia terris, vnti 
in fpiritualibus , alterum in temporalibus , contra id 
quod habetur in cap. Fundamenta,de Electione in fex 
to,qua omnia, quam ajbforda , quamque intolerabilia 
fint,quis npn yidet ? Item , fi Imperator intempora 
libus aberret a lege, & i,ure , Sc redi a ratione,P„omani 
Pontificiseft ipfum corrigere,ad viam reddam reduce- 
re;quia temporalia , Sc. terrena indicantur, Sc dirigun 
tur per regulam cacle : ftium,& fpi ritu alium, non e con- 
tranorergb Imperatorem Summus Pontifex indicat, 
non Pontificem Imperator. 
Vnum tandem adijcip,caute effe Albericum legen 
dum in D.idlionario in verbo;Hledlio,vbi fie ait : Pa 
llores Ecclcfise mittentes,falcem in meffem alienam, 
fecerunt quatuor Decretales; vnam de Eledtione Im 
peratoris , quas incipit.-Venerabilem ,& ibi,de hoc 
not.per omnes Alia eft fuper depolitione Federici Im 
peratoris Extra.de fenten& re iudic.cap.AdApoftoli- 
c*,infexto,ybi etiam dchoc not. per omnes. Alia eft 
fuper difcordiaborta , Sc lententia; criminis lafae maie-. 
fiatis lata per Imperatorem Henricum,qux eft; in Cie 
nieat.de fenten.Sc re mdic Paftoralis.Alia eft in Clem. 
j de iureiuran.quod Imperator tenebatur prseftare iu 
ramentum fidelitatis Papa;, & de aliqua pqteftate Pa 
pa: fuper Imperatorem . Qua; Decretales, an fintiu- 
fiaijDeiis nouit.nullam enim earum,faluofanioricon- 
fiiio,etfi erroneum foret.reuoco,credo iuri confonam; 
immo eas credo proditas contra iura , Sc libertatem 
• Inipcrij,&putopoteftatesdiftinidas,&a Deoprocef- 
fifle, De quo fatis notaui 1.i.C.De fumma Trinitate, 
Sc Fide Cathol.Stc ille. - . • 
Certe Albericus multa his verbis dixit contra 
Pontificiam poteftatem , quam vt filius reuereri, Sc 
tueri deberet. Nec enim Pontifex in meffem alienam 
falcem immifit, cuavCpnftitutionem edidit de Ele- 
clione Imperatoris , qui creatur , vt patronus , & de- 
fenfor , A propugnator Ecclefia;; Sc proinde iurcfuo 
vtitur Romanus Pontifex , cum indurandum exci 
pit ab Imperatore, qui vujt eum effe Romanae Eccle- 
fiae, cuius auctoritate inftituitur , patronum , Sc tu 
torem Ecclefia; .■ cuius etiam concuffu translatum eft; 
Imperium e G racis ad Germanos,fiue Francos.Item 
jure fuo vtitur Romanus Pontifex , cum Imperatori 
juftis de caulis imperium abrogat,facris interdicit , Sc 
fuhditos a iunfiurandi vinculo , & religione loluit; 
vt fecerunt Gregonus VI I. & Gregorius eo nomine 
Id vero tolerari nequit vllo modo, quod, dicit pra- 
didlas Pontificias Conftitutiones editas fuifle contra 
jura.mec enim pugnant cum lure naturali diuino , vel 
Canonico, immo nec cum ipfo iure ciuili, quod iuri 
Canonico lubiedtum debet effe , ita vt per ipfum cor 
rigi , emendari, reftnngi,abrogari, & mutari poffit . 
Verum conrrahanc fentetiam multa obijciuntur.Pri- 
■niiim objjciebat Ludouicus Bauarus m Conftitutionc 
jlla,quam edidit,quamque habet Nauclerus in fecun 
da parte Chronologias, Generat.45. Anno 1337.pra 
eficiam fentcntiam facris Canonibus , Iuri, ac rationi 
aduerfari,ficui expreile patet in capit..Cum ad verum, 
& cap.Sl Imperator,& capit. Duo lunt.dift 96.in qui- 
D 
bus locis habetur.: Nec Imperatorem iuraPontifica- 
tus , nec Pontificem iura Imperij fibi vfurpare debe- 
rp;Sc Imperatorem fua.potcftaas priuilcgia effe diui- 
nitus confectuum . Item 23.quseft 4-cap. Quantum, 
Sc ibi Glofffadicit,has poteftates cflfe diftindia$,:Sc neu 
iram ab altera pendere . Imperator enim, non habet 
Imperium a Papa,fed a fol.o.Deo cap. legimusdiftim 
93 vbi Hieronymus inquit ; Exercitus facit Impera 
torem, vbi Glofffa,etiam addit, emtv.vcrum Imperato 
rem effe ex fola deCti,one,anteqiiama, Papa confirme 
tur . Obijciebat idem etiam Ludouicuc Bauarus , (d 
quod legitur in cap.Q£oniam,c}iftip..io.nempe; Quo 
niam idem Mediator Defi&hqmmum fic adlibus pro- 
prijs, Sc dignitatibus diftindfis-officia vtriufque potc- 
ftatis difereuic propria,, volens medicinali humilitate 
hominum corda furfum efferri, non humana fuperbia 
rprfus in inferipra demergi,vt etiam Chriftiani Impe T 
ratores pro aeterna vita Pontificibus indigerent,Sc Po- 
tifices pro curfu temporaliu tantumodo reru,Imperia 
libus Legibus, vterentur : quatenus, fpiritualis aftio 
a carnalibus diftaret incurfibus; Sc Deo militans, mi- 
nime faculanbus negoci/s fe fe implicaret, ac viciffim 
ne iliediuinis rebus'praifidcre videretur , qui eflet ne- 
gocijs faeculanbus implicatus. Eccc, Ludouicus ille 
Bauarus aiebat •• quomodo inftitutione Dei, Impera 
toria poteftas, Sc audloritas Pontificia fynt duae pote 
ftates diftindlae, dcneutra pendetabalcera ? Hacea- 
dem obijciebat Petrus Cunerius ip Senatu Panfienii 
( Parlamentum appellant) tempore Philippi Valefij 
anno Domini 1319. 
Ad haec omnia rcfpondeo,ex Tnnecentio 111,in ca. 
Per venerabilem-qui fili j fint legitimi,duplicem illam 
poteftatem , fpiritualem dico , & temporalem, effe di- 
1 ftindfam fundlipnibus,& officijs, & ytramque iure, Sc 
habitu fummum Pontificem habcre;& praetereafpiri- 
tualem habere vfu , Sc fundlione; temporalem vero 
in terns,ac locis extra Patrimonium Romanae Ecele- 
fiae pofitis habere quidem vfu , Sc exercitatione incer 
tis caulis,non tamen in omnibus. Et hanc poteftatem. 
temporalem adi ion e, Sc vfu habet Imperator;fed ha 
bet eam Romani Pontificis potcftaci fuhiedlam,&iu 
re,Sc habitu ab eodem Pontifice pendentem . Et ita, 
Romani Pontificis eft in certis caulis Imperatorem 
dirigere , corrigere, Sc indicare prout ad communem 
Reipublicae ChriftiantB, & Catholicte Ecclelislalute, 
pacem ,Sc vtihtatem conducit. 
Secundo objjciunt id , quod habetur in Authent 
Qiiomodo oporteat Epifeopos , collat. 1. Maxima 
quidem,in omnibus funt Dona Dei, afupernacollata 
clementia,facerdotium , Sc Imperium ; illud quidem 
diuinis miniftrans,hoc autem humanis praefidens, ac 
diligentiam exhibens ; ex vno.epdemque principio 
ytroquc.procedentia,humanam exornant vitam. Er 
go Pontificis eft , fpiritualia , facra,& diuina curare ; 
Imperatoris vero temporalia ,ciuilia,terrena, Sc qux 
ad tranquillum Reipublicte ftatum pertinent,guber 
nare ? Refpondeo,iure, Sc habitu vtramquepotella- 
tem , fpiritualem , St temporalem penes Romanum 
Pontificem effeffed funcfione,& vfu ad eum noa per- 
tinet temporalis poteftas extra ea loca, quxfunt ia 
Patrimonio B. Petri; nili certis cx caufis ; Et ideo ia 
Authentica eicitur, Pontificem fpiritualia, 8c diuina 
curare,adlione videlicet, Sc vfu ad Imperatorem ve 
ro temporalem , quiafundlionc, & vfu exercet eam. 
Item vtraque poteftas iure, Sc habitu eft a Deo , fcd 
non eodem modo-nam in Pontifice eft fpiritualis , Sc 
g temporalis proxime a Deo ; fpiritualis quidem iure , 
dc vlu i temporalis vero iure, non vfu, nili in certis 
caufis: in Imperatore vero eft temporalis tantum iu 
re,Sc vfu,a Deo quidem non proxime , fed per Roma 
num Pontificem , a quo cft proxime in Imperatorem 
denuata. 
Tertio obijeitur, in Iure Canonico fa:pe dici, Init 
peratons,Sc Regis, non autem Pontificis effe, cogno- 
fcere, Sciudicarecaufas temporales . Vndeipfinict 
Pontifices Romani confitentur. ad fe caufas fpiritua- 
les pertinere,ad Imperatores vero Sc Reges , caufas 
teporales fpedlare.Hocfatetur Alexan.III.in ca Cau- 
fam z.Sc c t Lator,qui fint legitimi. Idem quoq; fatetur 
inno-