6j8
efliccre.;AutIren. Vt ludices fine quoquo fuffragio, $.
Illud . Item damnare vrbern, vt aretur,&falea afper-
gatur. Innocen. in cap.Cum iniundto, deoperis.noui
nunciar.
Decimo quinto : poena fenfitutis damnare eos, qui
certaquxdani crimina patraiierint. 1, i C. Qmbtts : ad
libertatem proclamare nonlicet.
Decimo fextd: erigere publicas Aoademias, in qui
bus leges,Canones,& lure doceantur,&m quibus lit
terarum periti in Magiftros, flue Dodtores promone
antur: vt colligitur ex i.i.ff de origine iuris , & ex pro
oemio digeflorum. $ Ha:cautem. Item inftituere Col
legia. 1. 3. ff. decollegijs illicitis. Item, prascipe're,vt
via; per quas eft tranfitnrns',apK,& commode iieinan
tur,odornentut. - !.'Aediles, ff, de via publica,’ ■
Decimo feptinro: TeftatGriSvoluntatemTdeclarar.e,
& interpretari fi quid in teftarnento obfcurum fit, vel B
ambiguum. Baldus ih i Cum apud.C.de communi fer-
110 manumilfo. : Item vltimam teftatoris voluntatem
mftisde caufis-mutare . Glem. Quia : contingit,de Re-
lig.doniibus l.Lcgiuam,ffide admmiftr-at. rbrurti ad ci-
u#i pertinentium . r .
Deeiinio.odlavt6 ; Admittere, & recipere abdicatio
nes , quibusMa^iftratus fuis fe officijs abdicant. 1. pe-
nulrima.ifildQioflicio prsftdis;. Item publica munera',
& officia,qaolfc vendere. Cynasuu hi.C. ad legem Xu-
lianr, de Ambitu; ^Baldusinh 1 Barbarius; ff, de offi
cio Prator.
-JDecimoFioIidrPreJubere vertariones;nequis fcilicet
velierur in.certis l6<Sis?V'el ; Cems temporibus,vel certis
inflrunientorum generibus,'Gloffa inl.Diuus.ff.defer-
uitati. ruftico.pvadioniKi Itefn,prohibere ne muri pu-
blicireficiantur, & muniantur abfque ipiius facultate.
«3lo(Ia, dcllaldus in ii Reftaurationi. C-de praedijs lib.
ii.Deniqqe qa.e ardua-tun u,Principiieferuantur.l. Cu
denouo, & 1.Human um. C. de Legibus.
'Secundo; quaeritur , An Imperator poffit fe inferte ,
& ingerere tn Romani Pontificis eledlione ? Animad-
wertendum eft,Gothis olim omni Italia per Narfetem
virum Patri tium , & Ducem a luftiniano Imperatore
praifedtuhr pulfij , ac proinde vna cum vrbe Roma
Orientali Imperio reftituta fuo ipfo luftiniano Impe
ratore nodus quidam auctoritate Vigilij Papat mos in
PoatificijsComitijs introdudlus eft . Is fuit, vt mor
tuo Summo Pontifice , eledlio quidem ftatim more
Maiorum, a Clero, & populo Roniano fieret. Ve
rum eledtus Papa non antciab Epifcopis ordinari, 8c
confecrari poflet,quam eius eledtin a.Conftantinopo-
litano Imperatore confirmaretur , ipfequeftiis litteris £)
cledloPontifici facultatem concederet, vt ordinari,
& confecrari , atque ita Ecclcfiam Romanam admi-
niftrarepoftet: pro qua facultate confequenda, ele-
dto Pontifici necefle erat certam pecunig quantitatem
ad Imperatorem mittere; qua facultateimpetrata ,
spfe confecrabatur , & Romanum Pontificatum ad-
ininiftrabat. Antea enim ijdem dies-Comitiorum , &
confccrationis Pontificis renunciati erant . Hoc au
tem luftiniapum Imperatorem audloritate Vigili, Pa
P 2 inftituifle , verifimiie eft, vt Imperator certior fie
ret,de conditionibus noui-Pontificis eledb : ne videli
cet eledlo Pontifice Imperatori infeftd,vel minus gra
to,v«l.iufpedlo,Vrbs, & Italia eo aridiore, & impulfo-
re, ab Orientali Imperio deficeret.feque finitimis Re
gibus , vel Prmcipibusrlnipcrij libitibus traderet :
Quod Siluerium Papam aliquando quaefifle falfo fibi
perluaferatipfe luftinianus Imperator : qua ratione
fiebat, vt in nouis Comitijs eum Romanum Ponti
ficem crearent, quem Imperatori , a quo erat con
firmandus, gratum, & amicum efle Icirent , & de
quo ille confideret nihil in Italia contra Imperium
moliturum ; perdurauit hic mos , &c vfus vfque adBe-
ncdrftum Secundum , cuius fandlitate permotus Con-
ftantinus Imperator H eradi; pronepos,edidlo fuoco-
ftituit, vt deinceps quem Clerus, 6c Rdmanuspo
pulus Suumuim Pontificem delegiffet , is nulla am
plius Imperatoris confirmatione expcdlata , more
vtetuftiflimo , ab Epifcopis ftatim ordinaretur , &
ordinatus Bcclefiani admmiftraret, Rurfum r Adria-
nusPrimuj id iuris Carob Magno Francorum Regi,
ac eius fuccefforibus Regibus Francorum primum,
deinde Imperatorum Germanorum , qui poftea fe-
querentur , cbnceffit. Sed eo iure LndouiCus Pius,
Rex Francorum , & Imperator Romanorum fe fua
fponte abdicauit •• & illud poftea Adrianus Tertiui
Caroli Magni fuccefforibus ademit . At Othoni Pri
mi Germanorum Regi,& Imperatori LeoOdrauusre-
ftithit. Poftrcmo Gregorius VII. Hennco I V.id iu
ris ereptum,-Cardinalibus, Clero, & Romano Populo
reddidit. Alij'de'inde Pontifices , qui fecuti furit, Car
dinalibus tantummodo permiferunt:quod ad nollram
vfque stateni perfeuerat. H*c Onuphrius in Anno-
tfationibus ad Platinanv, de Vitis Pontificum invita
Pelagij 'Secundi , ex Epiftola quarta SvGregorij lib.i.
ex Anaftafib-Bibliotheeario m Vitis Romanorum Pon
ffficum Pel«|ij Secundi, Agathonis, Vitelliani ,Bcnei
didli Seciindt ex Abbate Vrfpergcnfi,ex RegiftroGre-
gorij Septimi, Sigeberto in Chronicis; ex Gratiano in
Decretis diftiri.63, J
Imperator igitur numquam iurc communi,vel con-
fuetudinejvSl prafcnptione pqtuit fe intrudere, & in
ferre in eledlionem Romani Pontificis; quod ea caufa
fit fpiritualis & Ecclefiaftica . Quod fi luftinianus
lmperatdr<iai habuit Romanum Pontificem eleilum
confirmandijid v'6l coritra ius fibi vftirpauiti vel priui-
legioj& audloritate Vigilij Paps confecutus,& deinde
Carolus Magnus, & Otho 1. & nonnulli alij Impera
tores, Romanorum Pontificum auctoritate habuerunt
cap. Adrianus i. &cap. In Synodo; dift.63.
Tertio, qusritur : Vtrum ad Imperatorem perti
neat ius, & poteftas conuocaridi generale Concilium
Eplfcoponim ad res Fidei , & Chriftianae religionis
C tradandas.- & an 'Imperatoris fit Concilio generali
mtereffe, eiufque Canones & decreta approbate, & in
eo definire,&fubfcribere?De hac quittione,quoniam
de Coneiliogenerali eft,alio in loco traClauiraus.
Quarto, qiuritur; An Imperator iurc communifit
totius mundi dominus in his,qu* profana, ciuiha , &
temporalia lunt, quod idem eft ac (i quaereretur : An
totius mundi Principes & Reges fint iure communi
Imperatori fubietli ? Non quaeritur : An Imperator
dominium habeat omnium rerum terrenarum , quas
finguli tamquam veri, & legitimi domini poflident!
Conuenit inter onmts, vt docet Caftalduslltlikde Im
peratore, q. 97. harum rerum dominiumi^JOntss.Im
peratorem non efle. Sed quaeritur; Aif ftt i«hhteeffifm
mundum Imperator iurifdibiionem & pbteftktem ha
beat , qua Regibus, Principus, & caeteris omnibus
in toto terrarum orbe dominantibus , ius dicere
queat, &qua poffit vbique omnium caufascogno-
fcere, 8c indicare, innocentes, & vim & iniuriam pa
tientes tueri, &abfoluere; fontes autem petnis de
bitis punire. Conftatidem , Imperatorem non efle
totius mundi domimini iure gentium , vel naturali:
nec enim tale ius prafcribitvt vnus toti mundoprar-
fit, colligitur ex Ariftotele 1. Politic cap. 4. Prste-
rea certum eft , fadlo, & re ipfanon omnes Reges,&
Principes, & ceteros hominum quofque efle Impera»
torifubieClos.
, Quaeftio igitur eft'; An iure ciuili , 8c Canonico
communi Imperator in totum terrarum orbem , ha
beat iurifdiCtionem i Hanc quaeftionem difputauit
OIdradus inconfil. 69. & Caftaldus de Imperatore,
quaeft. 5 z. Felinus in c. Cum non liceat, de Praefcript.
E Caflaneusin catalogo glorias mundi parte f. confi-
derat. z8. Couarruuiasin Regula , Peccatum ,part. z-.
$. p.nu.S & loannes Igneus indifputatione, An Re£
Francis recognofcat Imperatorem vt fuperioreni
in temporalibus, vbi aitTotam Canoniftarum , &
Legiftarum Scholam in Italia cenfere , Imperatorem
efle totius Mundi dominum, ita Bartolus , Baldu»
Cynus, Albencus, Paulus,Augelus, Aretinus, Sahcc-
tus in 1. r. C. De Summa Trinitate , & in 1. Bene i Ze
none, C. de Quadrifen. prafeript Floftienfis, loannes
Andreas, Antonius, Abbas cum Glofla in cap. Per ve
nerabilem,qui fil. fint legit. Immo Bartolus ini. Ho-
ftes, ff. de captiuis, poft liminio reuerfis Forte, inquit,
fi quis diceret. Imperatorem non efle monarchani
totius mundi, effec hsreticui, quia diceret.contra id
'Injlituuanum JUoralium. Pdrs 1L
&
