Inflltutionum Moralium, 
A 
Pars JL 
S uoniam Summus Pontifex fe Pontificatu potefl ab- 
ieare; vt definitum eft cap. x. de Renuncut. in fex- 
to; Ergo multo magis Sc Imperator Imperio. Cete 
rum hoc argumentum vim non habet , quia Roma» 
jius Pontifex fuperiorem non habet, apud quem Pon 
tificatu fe abdicet: at Imperator videtur fuperiorem 
habere, cuius confenfu Impenunideponat. Qux- 
tes, apud quem debeat Imperator Imperium dinut* 
tere, vt illud deponat legitime ? Ratio dubitandi 
«fl, quia nullus fe abdicat legitime publico munere , 
ic officio, nifi id coram fupcriorc faciat. cap. Admo 
net, Jcap Quod indubijs, de Ren undat Sed Impe 
rator fuperiorem non habet ? Refpondeo, falfoquof» 
dam aflerere, fufficere, fi coram Eleftoribus Imperio 
renuntiet j Quia, inquiunt, Imperator fuperiorem 
non agnofeit. Deinde , quia Eleflorcs ius Sc pote- 
ftatem habent eligendi, Sc creandi Imperatorem, 
ergo & acceptam ac ratam abdicationem habendi. 
Ceterum dicendum eft , coram Summo Pontifice i 
fiueauiloritate '& confenfu ipfius Imperatorem dea 
bere Imperium deponere, ob rationem fuperius al 
latam , quod Imperator eft Summo Pontifici fuhic- 
dlus Irem , qmaEletftores 6 quid iuris habent ira 
Imperio, id habenta Summo Pontifice . Tum etiam, 
quia Imperator eft Ecclefiae patronus, tutor, & de- 
fenfor, ergo id iuris dimittere nequit abfquc Roma 
ni Pontificis ausftoritate , Sc confenfu . Sic Martinus 
Lauden. in Tratft. de Principibus quaeft. 44f. laco- 
busAluarot, Caftaldus quaeft. xoj de Imperatore 
nume. iS. poft Bald. in !. Barbarius ff de offic. Praeto 
ris . Sic etiam Antoninus Rofellus de potefl. Impe 
rat. & Papse $. vlt num. I. & i5. Carolus V. Impe 
rator anno Domini r??7- Imperio fe abdicauit ; at 
eam abdicationem Paulus IV. nullam ture communi 
fuiffc iudicafic perhibetur , quia fieri debuit coram 
jplo, vel audoritarc & confenfu ipfius.- fed poftea eam 
ad iuris formulam redadam approbauitj. Lancellot- 
tus.Conradus, Laudenfis in templo omnium ludicum 
lib. i, cap i.$.z. qua-ft. 6 nu, ia. 
Secundo,qmrimr. An Romanus Pontifex poflitlnt 
peratori Imperium abrogare ? Refpondeo, Bartolum, 
& Cynum in l.Non ambigitur ff. de Legibus , dixiffe; 
Ius abrogandi Imperium Imperatori ad populu per 
tinere, ve! ad imperatores nomine Populi. Sed di 
cendum eft Romanum Pontificem idpofle iuftisdc 
caufis. Hoc patet ex cap. Venerabilem, de eleifl.Sc ex 
cap Ad Ap; fiolicaede feni. & re iudic in Sexto, Sc ex 
Clcm i deiureiuran. vbi habetur, quofdam Impera 
tores, Romani Pontificis auftontate , Imperio pnua- 
tosfuifle . Deinde Romanus Pontifex Imperium c 
Graecis ad Germaqos tranftulit. cap. Venerabilem de 
«ledi Sc Ckm i. deiureiur. ergo potefl ImperioGer- 
tnanorum ! mperatorem priuare. Legimus in hiftorijs 
Carolo Crafio, Adolpho, Vvenceslao Imperatoribus 
communi Principum confenfu,vt dicam inferius, Im 
perium cfle abrogatum.Scd id factum elt,vcl Romano 
Pontifice comprobante,vel folum rc ipfa, non iurc. 
Tertio,quaeritur . Quibus de caufis potefl Minimus 
Pontifex Imperatori Imperium abrogare ? Refpon 
deo, ob multa crimina contra Ecclefiam publica, Sc 
notoria, qua nulla tergiuerfatione celari & occul 
tari queant, quibus Imperator poft monitionem le 
gitimam contumaciter perfeuerct , ita vt Ecclefiae 
latisfacerenolit. Gloflaincap. Si Papadiftindt. 40. 
dicit, omne crimen fufficere 'ad Imperatorem Impe 
rio deliciendum, nifi velit ab eo crimine refipifeere . 
Abbas in cap. Venerabilem de ele£l. Innocentium 
fccutus , ait, Imperatores, & Reges non debere Im 
perio ve! regnopriuari, nifi ex maximis caufis fiue 
criminibus; quiahaec fieri non potefl fine magnis Sc 
inultis periculis : Et proinde laxandus eft turis ri 
gor , iuxta id quodjiabcturin cap. Latores ,de Cleri 
co excommuni miniftrante i Ariftoteles lib. z. Ethi 
corum , capite g. dicit i Omnium deterrimum clfc 
eos qui potentia valent, iurc & poteftate exuere. In 
Jure C anonico, videlicet in cap. Venerabilem . de 
elcdt Sc cap. .\d Apoftohcae,de fent. Sc re iudican. ira 
fexto , aliqua crimina exprimuntur , propter quas 
Imperator imperiofpoliari poteft i Velati £ peria- 
B 
D 
rus fit, hoc eft , fi fccdus cum fede Apoftolica mituie 
temere violer; Si pacem Ecclefiae promiffam & iura- 
tam non feruet: Si facrilegus fit, hoc eft , fi Cardina- 
les, vel Epifcopos, v el religiofos viros , aut Cleri 
cos , vel etiam faeculares ad Generale Concilium ve 
nientes capiat ,111 carcerem detrudat, vulneribus af 
ficiat , vel occidat; fi claues Ecclefiae contemnat: fi 
Ecclefiaruia bona diripiat; Si Ecclefiaftica mra libi 
vfurpet; Si Ecdefias fcudalia bona difilpet , atque 
dilapidet; Si denique fit perfecutor Ecclefiae.- Si com 
munem populi Chriftiani pacem , falutem Sc bonum 
conturbet.' Deinde fi fit haereticus, vel ichifmaticus, 
vel fautor, vel receptator, vd defenfor haereticorum, 
vel fchifmaticorum - - 
Quaeres, An Imperator poffic etiam Imperio pri- 
nari , cum populos fibi fubicdos dure Sc grauiter ve 
xat, vel opprimit? Albericus in 1 Bene a Zenone 
C. dc Quadrien. prasfcrip quem fequitur Martinus 
Laudcn.Trafl. de Principibus quaeft 7. affirmat, polfc, 
A!ijs verri ita dicendum videtur; Primo , Imperato 
rem ab Ecclcfla efle legitime monendum, vta quo 
incufatur, crimine defiftac. Deinde, oportere crimen 
effit notorium, ita vt negari occulcarivc nequeat. Ter 
tio fi Ecclefiae monita, poenitentiam , Sc fatisfadlio. 
nem fibi iniundlam temere ncghgat ■ tunc potefl Ro. 
mani Pontificis audloritate Imperio deijci Si roges, 
An etiam poflit Imperio exui, cum imperium negli- 
genter, ignauc, inepte , & inutiliter admmiftrat* Re- 
fpondet Albericus m Didlionario , m vci bo , Para, 
pofle ; idq; probat,quia Zachanas,vt habetur in cap. 
Alius-Tf. quaeft. 6. Childericum Francorum Regem, 
regno fpoliandum iudicauir , eo quod Regno inu 
tilis «fiet. Sed Martinus Laudenfis praedidlo tradam 
de Principibus quaeft. i6z. 8c *.54 St xf 6. Baldum fe- 
cutus.fentit tunc non cfle Imperio priuandum , fed ei 
dandum idoneum adiutorem , iuxta id quod habetur 
in cap.Quamuis.Scc. Petifti,7.quaeft.i.&cap Grandi, 
dcfupplcn. neglig. Pradato. 
Carolus Craffus Rex, & Imperator, anno faluti* 
humanae 88S. quod imperio inutilis eflet , nec fati* 
confilij ,pr*fidij & virium haberet ad hoftes Imperia 
& Regno exturbandos,Sc ad alias res tradlandas:com- 
muni procerum fententia, regno, Sc Imperio priua. 
tus eft Nauclerus in Chronologia par. i Generat. 30, 
loanncs Baptifla Egnatius de Romanis Princip, lib, 3, 
Sigonius lib;f. de regno ltaliac ad finem. 
AdotphunvGermaniae primates percaefi ob Corda 
Sc ambitionem P^egnoSc Imperio deiecerunt > anno 
Domini 1198 Nande, in Chronolog.par. z. Generat. 
44. loann. Bapt. Egnat. de Rom.Princip.Iib.3. 
Vvenceflao filioCaroli IV. Imperatoris , eo quod 
auo Sc patri valde difiimilis per ignauiam , & focor- 
diam Impenj res affliXiflct , communi optimatum 
confenfu Imperium eft abrogatum; vt teftantur Nau 
de in Chronol.par.i.Generat 46 Aeneas Siluius inhi» 
ftonaBohemia: ca.3 3.Egnat.de Roman.Princip.lib.3. 
Populus C onftantinopolitanus ira inflammatus contra 
Conflantinum Copronymumci Imperium abrogauit, 
Gregonus? Henrico 4. Imperium ademit. Inno 
centius 3. Othoni 4. Grcgorms 4- Sc Innocentius 4. 
Federico 1. loanncs iz. Sc Clemens 4 LudouicoBa» 
uaro, Sc ante hos omnes Pontifices Gregoriug 3, Leo- 
nemj. Imperatorem Conflantinopolitanum Impe 
rio fimul Sc communione piorum hominum priuauit, 
quod fanStas Imagines c facris atdibus abrafifiet. Pl** 
una in viris Pontificum . : 
Item Innocentius I. Arcadium Conftantinopolita. •: 
num Imperatorem facrapiorum communione, inter 
dixit. Inmio S. Ambrofius Mcdiolanenfis Epifco* 
pusThcodofium Imperatorem a facris remouit. cap. 
Duo funt.Dift.jd. Conflantinus Papa praecepit ne Pht 
lippici Imperatoris haeretici litcrae, nummi, imago , 
nomen in Italia reciperentur.Alcxandcr 3.Fedcncum 
I Imperatorem a facris prohibuit.PIatma in vita Con- 
ftantmi Papae.Sc Alexandri 3. 
Quarto , quaeritur, An RomaniPontificis auilon» 
tate fuerit Imperium tranflatumc Graecis ad Ger 
manos.- Ratio dubitandi eft , primo, quia nonride- 
Wr Graecis ademptum Imperium , quoniam poft