Lih» XI f» De equine decalogi pr^cepto. Cap.X IIF. 
?r; 
fed etiam facientia irritum, quod fuerit acceptum,aut 
<eft acquifitumlolum,contra jura vetantis ne quid ac 
cipiatur,non tamen irritum reddentia, quod eft acce 
ptum. Si primo, ex eo nequit aliquis eleemoiynani 
dare. Talia funt fimoniacc accepta, quas fecundum 
Bcclefiafticas Confti tu dones debent reftitui Ecclefix, 
inquaeftSmionia conimiffa: Si vero fecundum , po- 
teft ex coelcemofyna erogari. Tale cft quod ex ludo 
ale» paratur, quod fecundum confcientiam antefen- 
tentiam Indicis fifco Principis reddi non debet. At 
nihilominus fententia S.Thom» eft vera. Nam id 
quod contra legem accipitur,aut eft Ecclefia^vel fifco 
reftituendum,autfaltem is, qui accipit , condemnari 
poteft ad reftituendum . Quare quanmis ante con- 
dcihnationcm criminis reftituere non debeat, debet 
tamen, fi criminis condemnatur, ac propterea quam- 
nis interim poifideat, prohibetur tamen alienare , & 
diftrahere. 
Quarto quaeritur , An quando bona alicuius funt 
publicata,ipfofadto,vel iure propter crimen,verbi gra 
tia,propter haBrefim,aut laefam maiefta:em,poflit quis 
elecmofynam dare pauperibus citra extremam nccef- 
fitatem ante criminis condemnationem ? Medina,& 
Lcdefma locis fupra citatis negant poffe,quia qui tali a 
crimina commifit, cft bonorum fuorum dominio pri- 
uatus.capitu.Gum fecundum leges de Hasret.in fexto. 
Quidam autem affirmant pofle , quia huiufmodi reus 
«doneccriminis condemnetur, fua bona legitime poffi- 
det.Sed verior eft Medina:,& Lcdefma: fententia,quia 
ctfi ante criminis condemnationem poffidcat,prohi- 
■faetur tamen donare,alienare, & diftrahere. 
Quinto quaeritur, An qui ludendo lucrifacit non co- 
€ra legem,poffit ex lucro elcemofynam largiri, fi pecu 
niam ludo expolitam fuerat furatus? Poteft,quia fecit 
fuum,quod ludendo lucratus eft,quainuis tantundem 
debeat reftituere,quantum furto acceperat: quemad 
modum fi opifici artis inftrumenta quis auferat, & la 
borando mercedem acquirat, fit dominus mercedis, 
«ametfi reftituere debeat inftrumenta furto fublata,& 
eompenfare, ac rcfarcire damnum illatum opifici. 
Sexto quaeritur An ex bonis vfura Comparatis pof- 
jfit quis eleemofynam dare ? Poteft,dummodo non fit 
scs.quae in fpecie reftitui debeat, & dum modo quams 
donet,tantundem habeat, quantum reftituere debet. 
Septimo quaeritur , Anmcretnxexhis,qua;mere- 
«ritio quaftu recipit, poflit eleemofynam dare ? Re- 
fpondet S Thomas fecunda fccundr , qu»ft 3 2.arde.7. 
polle quamuis Ecclefia talem quaftum in oblationem 
non recipiat. Nam tametfi merettix turpiter, & con 
tra legem faciat,non tamen turpiter, & contra legem 
accipte mercedem, vt ait lurifeonlultus. 
Quo ordine fit eleemofyna largienda, 
Cap • X111» 
P Rimo quasrltur , An fit ordo tenendus in eleemo 
fyna egentibus eroganda ? Tenendus , & feruan- 
dus crtificut etiam ordo quidam eftm diligendo , & 
benefaciendo ex charitate; proximis. ExS.Thomai. 
a.quseft 26- 
Primum quidem,parente,& filio in extrema necef- 
fitate conftitutis,potius eft egeltan,parentis ,quam fi- 
lij fubneniendum. Ita S. Thomas fecunda fecunda, 
quasft.16.art 9. 
Secundo,fi pater, & mater extrema fintneceffitate, 
potius eft patris,' quam matris neceflitas fubleuanda. 
&.Thomasfecundafe'cundas, qua?ft.i6 art.10. 
Tertio, Parente aut filio , limpliciter egenti,potius 
eftluccurrendum ,quam vxori extreme quoqueindt- 
genti S.Thomas.i.i q.i6 art n. 
Quarto , extrema neceflitas vxoris potius eft fuble- 
Handa.quam propinqui nos ex latere attingentis,vide 
*ur colligi ex S.Thonia 2-2.q113eft.26 art.i t. 
Quinto , Amico egenti potius cft lubueniendum, 
quam inimico ; fiCut etiam eft magis diligendus anii- 
eut,quim inimicus. Sandhis Thomas, fecund^fecun- 
lnftit.Moral.Pars a. 
l dae.quacft i7.art 7.&:q.i6. articulo fexto. 
Sexto,His qu i meliores funt, potius eft eleemofyna 
largienda,quam his,qui minus boni funt,ex S.Thoma- 
i.i q,i6 art.7. 
Septimo,S : egeant naturales parentes, potius cft il 
lis. fticcurrendum,qt)am fpirituaiibui, ex S.Thoma.r, 
i.q i6.art.7.& 8 
Odlauo.Domeftici, & qui nobis funt aliqua ratione 
coniumfti,potius funt eleemofyna iuuandi, quam ex - 
terni, & qui funt nobis minus coniunfti. S. Thomas 2, 
2-q.26.art.7- 
Nono, Debitor potius debet creditor fubuenire, 
quam alteri,ex S.Tho...i.q.i6.art.n.nifi ipfe debitor 
extrema pariter neceffitate prematur, & nifi Rex vel 
Princeps,vel alius maxime Reipuhlica: vtihs in extre 
mam quoque neceffitatem inciderit. 
Decimo, Prius eft his,qui de nobis funt benemeriti, 
quam eseteris, qui nihil boni 111 nos contulerunt, ex S. 
Thoma 2.i.q.i6 art.i 2, 
Secundo quaeritut, An pauperes cdtra diuites atftio- 
nem habeant,qua poffint ab illis eleemofynam exige 
re ? Refpondeo,dici adtionem iuris, vel Canonici,vel 
Ciuilis, qua quis poteft contra alium ius fibi debitum 
perfequi; pauperes ex iure Ciuih , aut Canonico con 
tra diuites aitionem non habent .■ quamuis diuites ut 
re naturali,& ditiino cogatur eleemofynani dare pau 
peribus . 
Tertio quaeritur , An faltem officio ludicis diuites 
compelli queant ad dandam pauperibus eleemofyna? 
Refpondeojfatpe ludicis officium implorari pofle, vbi 
deeft addo uiris: poflimt itaque aliquando diuites offi 
cio ludicis cogi ad dandam eleemofynam,cum popu 
lus magna penuria,& fame laborat, & ita fieri vide 
mus . Pari etiam ratione officio indicit compelluntur 
diuites in magna frumenti penuria ad dandum mutuo 
frumentum agricolis non habentibus , vt feminent. 
Quarto quaeritur, An eleemofyna remittat peccata 
inftar facramenti ? Ratio dubitandi eft, quia Iaerae li- 
terte fpeciatim eleemofyna: tribuunt vim delendipec- 
cata. Tob.4.Eleemofyna ab omni peccato , & morte 
hberat,& non patietur animam ire in tenebras.&■ cap. 
12 Ipfa purgat peccata. Dan.4. p eccata tua eleemofy- 
nis redime : &Ecclef.3. Ignem ardentem cxtinguic 
aqua ,& eleemofyna refi( it peccatis. Luc.11. Date 
eleemofynam , & ecce omnia munda funt vobis. 
Matth. 5. Beati mifericordes : quoniam ipfi mife- 
ricordiam conf equentur. Luc. 16. Facite vobis ami 
cos de mammona iniquitatis, vt cum defeceritis , re- 
) cipiant vos in aeterna tabernacula. Vnde apud Sandlos 
Patres multa de huiufmodi eleemofyna: eifedlu legun 
tunChryfoftomum hom. J.in Genefim , & Populum 
Antiochenum hom. 32.33.36. & 40. Cyrillum lib.i, 
in Leuiticum , Nifleuum duabus orationibus de amo 
re pauperum ; Hieronymum in Pfalmum -133.in illa 
verba .Benedicite Domino. Auguftiriumfermo.50. 8c 
209 & 227. de tempore.' Leonem ferm.x.de colledds, 
&ieiunio,&ferm.11.de Quadragefima, & Ambroliu 
ferino 30. de eleemofyna „vbi ait; Vide ergo qu» fit 
eleemofyna gratia,quod vna,& fola virtus cundtoriim 
eftrcdemptio peccatorum.Etferm.3 I dicit. Eleenio- 
fyna eft potentior quam baptifmus : quia Baptifnius 
femcl peccatum remittit, eleemofynaf»pius,& dee- 
mofynam appellat lauacrum, vnde peccatores emun 
dentur . Ergo fuit quorundam H rreticorum , tefte S, 
: Atiguft.lib. 1 de ciuit.Dei cap.22.&26, & in Enchiri 
dio cip.66.&in lib 60.Homiliarumhom.19 diettium 
eos tantum perpetuo igni damnandos, qui elecmofy- 
nis peccata non redimunt:eos vero, qui dant eleemo- 
fynas, quamuis magnis peccatis teneantur , in quibus 
vfque ad exitum vita; perfeueranc,aut condemnandos 
non efle , aut non in aeternum puniendos,quem erro 
rem valide confutat ibi Auguftmus;& cauendum efle, 
monet Gregorius lib. 11. Moral. cap. 14.& lib. 19.c.zo. 
& lib.21.cap. 12. 
Praeterea ex facris literis conftat, fine chavitate ne 
minem fieri faluum : Paulus 1. ad Connth. 13 ait : St 
diftnbuero m cibos pauperum omnes facultates 
meas charitatem autem nou habuero &c.^ 1 tciii, fine 
panitentia peccata non delentur , iuxta illud Chnfti 
Ooo 4 Donum