L 'tLyjLT>e quarto decalogiprxcepto, Cap, IV
fiir oftenderc,nullum effe pramcptum a Chrifto datum A
Macth.itf. in illis verbis:Si pcccaucnt in te frater tuus,
corripe eum incer te,& ipfum folum, fi te audient,lu
cratus es fratrem tuum, Si autem te non audierit, ad
hibe tecum vnum,autdnos,vtin ore duorum uel triii
flet omne verbum quod fi non audierit eos.die Eccle-
fiae: fi autem Fcclefiam non audierit, fit tibi ficut,Eth-
nicus,& publicanus.- vbi docet, iurisquidem naturalis
effe prsceptum de corripiendo fratre, qui peccaucrit,
non tamen vllum praceptum dedifle Chriftuni prstdi-
&oMatth ti loco *de ordine feruando in corripiendo
fratre, videlicet, vt primo fecreto moneatur, & corri-
iatur, quod fi non refipuerit, vnus, aut duo teftes ad-
ibeautur: quod fi nec tunc fe emendauerit,deferatur
adEcdefi* Era.latum,
Cseterum haec fententia pngnat.cum communi om
nium Theologorum doilrina,afierentium,in illis Mat- g
thaei verbis diuinum praeceptum contineri, vtoftendi:
Gabr.fupcr Canonem Mills, ledi. 74 & Innocen. 3.. in
cap.Nou(t,de,Iudic.apertedicit,elle regulam Euange
licam, & mandatum diuinum 111 illis verbis:Si peccaue
rit in tefrater tuus,vade,& corripe eum inter te, & ip
fum folum Si te audierit, lucratus eris fratrem tuum.
Si te non audierit,adhibe tecum vnuni vel duos: vt in
ore duorum,vel trium tcftium ftetomne verbu . Quod
fi non audierit, dieEcclefis. Si autem Ecclefiam non
audierit, fit tibi ficut Ethnicus, & Publicanus.
Obijcit ille Audior; In Euangelio Dominusdixit;Si
peccaucrit in.cie Iratcr tuus : ergo (olum locutus ell de
peccato in nos commiflo ■■ pr.rfertim cum illa verba(fi
peccaueritin tc.jfic exponant communiter Patres,Hic
ronymus Chryfoff.TheophylEuthy mias: Refpondeo,
verborum lenium elle; fi peccaucrit in te,hoc eft, cora Q
te,vel tq fcientemam qui peccat in Deum,vel in alium
«oram nohis, etiam in nos peccat, nos enim offendit;
ficut qui offendit patrem coram filio,filium quoque ip
fum offendit.- aut qui peccat in Dominum coram fer-
uo, iniuria quoque feruum afficit; nem , qui amicum
offendit coram amico, illum etiam offendit. Accedit,
«juod neceffario, & euidenter es pratdidlis verbis col
ligitur,fratrem,in Deum,vel in proximum peccantem,
«fle corripiendum . Nam fi, quando proximus peccat
in me,debeo eum fecreto monere,vti malo defiftat,ne
pereat,eadem qnoq. ratione quando peccat in Deum,
vel proximum,eum cogimur corriperent lucremur il
luminam ideo corripimus peccantem,vt is em edetur .
PratercaLuc. ty.abfoluce dicitur; Si peccauerit,in
crepa illum : fi pomicentiam egerit,dimitte illi, Adde
quod in vniuerfum,peccatum fratris eft , quadam mi-
feria,in qua fi perfficerit, peribit; ergo fi fratris corpo
ralem inopiam fubleuare diuino praecepto compelli
mur,multo magis fpiritualera amm* miferiam. Et Ec-
clcf.17. Vnicuique mandauit Deus de proximo fuo.Ec
Chryfoftpmus hom. 1. ad populum Antiochenum , fu-
per illud Exodi rj. Si videris afinum proximi tui ia-
ccntem fubonere;&c. Peccator,inquit,eflafinus, ani
mi pondus non ferens.cecidit,accede,excita verbis,le-
nitateque,poftrein6 vehementia- Vbi Chryfoftomus
magnopere reprehendit, quod fimus tam folliciti dc
corporalibus proximi neceffuatibus, pollhabitis Ipiri-
tualibus.
Qudd fi opponas , hac omnia folum valere ad pro
bandum , elle iuris naturalis pracepium de corripien
do fratre. Ac in praffenti, quallio ell, an fu iuris diui-
ni mandatum a Chrillo rraditum illis verbis.- Si pec
cauerit in ce frater tuus, corripe eum inter te,& ipfum
folum ? Relpoiuieo,non folum effe naturalis,fed etiam
diuini iuris praiceptum , quia quod ius naturale prae-
fcripfit,e hnltus praedicto loco confirniauic Dices lu
xe naturali folum cogimur monere , & increpare fra
trem delinquentem,vtrefipifcac,non autem vnum,aut
duos cefles adhibere , nec deferre ad Pradatum? Re
fpondeo, iure naturali prafferibigeneratim , vt omni
quo poliumus modo, tratrem a peccato auocemus,nc
pereat i & Chriltus Dominus explicuit definite mo
dum, quem adhibere debeamus in fratre corripiendo.
Secundo obijcitur,non poffunt induci tefles.aut pec
catum fratris Praelato denuntiari, fine detrimento fa-
sn* proximi. at famam proximi iure naturali feruare
717
compellimur ? Refpondeo, nullam vim argumentum
habere, nam idem etiam valeret ad probandum, nul
lum etiam effe confiliutn datum de fratre corripien
do, fecundum ordinem ii Chrillo Domino prafferi-
ptum,
Dicf-duni igitur ell, potius eflehabendam rationem
bonae coufeientia fraterne,quam fanis,nam pretiofior
ell falus animq,quam fama.Vnde fi commode vtriquo
bono fratris confidere poffumus, vtrunque iure natu
rali , & diuino nobis Tertiandum eft: at vero (i falutcm
anima; fratris feruare pofflimus etiam cum incommo-
do,& detrimento fam.-E,illa feritanda eft,quia auiinam
illius plufquam famam diligereqmfquedebet, allo
qui enim anima fratris,periret , vc femaretur fama,
quod eft abfurdum.
Tertio obijeitur, de eleemofyna corporali danda
ideo eft praeceptum iure naturali,& diuino,quia frater
non fponte fua in corporali neceftitate eft conflitutus ;
at is qui peccat,vitro peccat, ergo praecepto non cogi
mur eum corripere ? Refpondeo, peccantem corripi a.
nobis debere, quia etfi fua fponte peccant,nihilominus
ex naturae infirmitate delinquit ,
Quarto quaeritur, an vi praecepti corripere debea
mus fratrem venialitcr tantum,non lethaliter peccan
tem ? Refpondeo, ex communi fenteiuia,vt conflat ex
Angelo,&Siluellro,in verbo,corredtio.nu t.&Gabnc-
le loco citato minime nos ad id obligari, quia quando
folum eft veniale delidium , frater Dei gratiam non a-
mictit, ac proinde pra;ceptum correptionis non obli
gat,quia eft ad lucrandum fratrem ; atfrater cum per
veniale peccatum perditus non fit, non eft,qudd illum
correptione lucrari velimus, hoc autem locum habet,
quando fratris dclidlum fokinmiodo eft veniale . Nani
fi periculum fit,ne frater lethaliter peccet,tunc vi prse-
cepti corripere debemus.-fic Angelus,SiIuefter,RofclU
in verbo Corredtio nu.i & Gab. loco citato.
Qgatres, an falttm venialiter peccemus, fi veniale
fratris delidtam , cum poffumus non corripiamus ? Ra
tio dubitandi eft , quia veniale peccatum admittit is ,
qui eleemofynam corporalem leuem non dat,cum da
re debeat ? Refpondeo, nullum peccatum committi,
quia nullum eft praiceptuni .de corripiendo aliquo ob
veniale delidluni,& non eft eadem rariode clecmofy-
na corporali,quia indigentis inopiam etiam leuem fub
Jeuare debemus, vbi commode poffumus; ac proinde
deemofynani quamuis leuem denegando , venialiter
peccamus.
Quaeres etiam , an religiofonim hominum praffedli
j) vi praecepti debeant venialia fubdicorum peccata cor
ripere ? Sotus in libello dc ratione tegendi, & detegen
di fecrctum memb z.quafl 2. infinuare videtur, eos vi
praecepti teneri, quia alioqui regularis difciplina, $c
obferuantia eneruaretur, & detrimentum pateretur.
Dicendum eft,eos abfolute , & fimplicitcr non obliga
ri; ex accidenti tamen aliquando teneri, quatenus pe
riculum eft, ne aliqui grauiter offendantur.- vel ne re
gularis difciplina plufquam par eft, negligatur, Mam
quamuis venialis noxa , & culpa in hoc , vel illo fit le
nis ; fi tamen paffim negligjtur in Religiofonim homi
num ordinibus, potell graiiiterord.iniregulari nocere.
Quemadmodum etiam in Repubhca,etli leqe fic.hue,
vel illum pretiofis vcflibus vti,potcft tamen Reipubli-
cae effe damnofurn, cu paffim in omnibus ciuibus pre-
tiofae velles permittantur. Et hinc eft, vt Principum
£ leges tabum veftmm grauibus edidljs, ac pmnis ali
quando prohibeant. Sic etiam certum gemis venialis
peccati in hoc,vel illo homine non multum nocet Re-
ligioforum ordini, at fi paffim committatur ab omni
bus,fieri potcfl, vt grani detrimento ordinem afficiat.
Quinto quatitur,an vi pr tcepti corripi debeat pec
catum fratris , quod tantum pmentum eft, nec vllo
modo in futurum pendet,qiiiano eft periculum,vt vel
continuetur,vel vt iterum admittatur . Quod eft qua>
rere,an fi frater tantummodo reatu,non atfe,flnpecca
ti lethalis teneatur , debemus illum corripere ? Ami-
lenfis in Mafthxum cap. 18 qu 1 ft.83 aperte dicit, tunc
nullam effe obligationem corripiendi proximum, quia
jpfe nullo praecepto cogitur (laiim it peccato refinge
re per poenitentiam ,ergo nec nospraceptocompelli*
mur
