7*3
Ul. XII. *De quarto decalogipr<ecepto, Cap. X VIIF.
eaufam damus ad vfuram exercedam . Sic S.Thomas, A
Sotus,Nauarr. locis citatis.
Tertio quamtur,an fu licitum locare domum mere
trici m ea parte Vrbis, vbi meretrices habitare permit
tuntur. nam id videtur occafionem praffiere peccandi!
De hoc dubio Nauarrus c. 17.nu. 195. & Maior. S. dift.
U.q.35. Refpondeo, id ede licitum,dum modo non lo
cetur illi domus ad meretricium opus. Ita N auarr Sc
Maior. Stratio id probat, quia domus illi locari poteft
'ad habitandum, nam quifque eget ad vitam cibo, po
tu, veftitu,& habitatione.Eadem ratione licitum eft lo
care domum alijs peccatoribus,concubiuano, aleato
ri , dummodo locatio fit vt habitent,& viuant, non vt
artem peccandi exerceant, quamuis fciamus eos pec
caturos , licitum eft illis domum locare, vt habitent,
& viuant. Sic Nauarr, Maior. Ita etiam licitum eft
locare domum ufurario non ad vfuras exercendas, g
fed vt habitet, & viuat, dummodo fic indigena. nam
vfurario aduen* in cap i, de vfuris prohibetur locatio
domus Silueft.verb. Vfura <7. q. zz.‘ad finem. Nauarr.
vbi fupra.
Quarto qurritur, an peccet qui in die ieiunij inui-
tat vrbani tatis, aut hofpitalitatis gratia aliquem ad fe
cum ceenandum,aut in hofpitio, vel domo fu a cotiian-
rium, cum fit alibi cceuaturus, & cum alio , qui potens
fit ieiunare, nec liber fit ab obligatione ieiunij.De hac
cpiaeltione Caietanus z.z,q.i47.art.4.4-& Nauarr.cap.
zr.num.z4.& zf . Refpondeo,in primis,peccatum elfe
inuitare aliquem obligatum ieiunare ad cctnandum ,
quoniam non eft paratus ad coenandum . Secundo eft
etiam peccatum inuitare paratum,fi inuitetur,vt iciu-
niumfrangat.In his confcntiunt.Caiet.& Nauar.Ter-
tio,excufantur a peccato,qui fimplici corde,vrbanita- q
tis tantum gratia muitant ad canam eum, quem fciut
effe virum probum, & vtfu* falutis memorem , Sc ti
mentem Deum.Sic Caiet.de ratio eft,quia tunc ille mo
dus,inaltandi, foLdm eft mos quidam vrbanus loquen
di pwc eft,aut fit ferio,vtjalius ca-net,fed beneuolenti^,
£c vrbanitatisfolit.c confcmancfe,vel concilianda gra
tia . Quarto, Alibi coenaturum licitum eft inuitare, vt
mecu cancc,vel vt coenet in hofpitio, aut domo mea ,
quoniam non inuito ad coenam,fed ad locum, & focic-
tatem coenae.quodnon eft malum.Ita Caiet.dc Nauar.
quamuis reucra aliqua fit difficultas in hoc . Quinto,
Paratum ad coenam non eft licitum inuitare , fi noftra
inuitatiofutura eft probabiliter aliqua caufa,vt coenet.
Ita Caiet. & ratio eft , quia licet animo paratus,noftra
tamen inuitatio eft caufa, vt aCtu peccet. Item, quia
paratum ad mal utn , non eft licituminuitare, vtfactat r»
illud., .
Quinto qusritur, an-fit licitum ancillae, yet feruo
vel famulo,vel cuicumque alteri menfam parare , aut
miniftrare menfe eorum, qui cum liberi non lint a ie •
iumo,canant tamen. De hoo Caiet. & Nauarr vbi fu
pra. Secundum quos dicoidelfe licitum,quianon eft
cooperari ad peccatum alterius,fed ad fubftantiain fo-
latn illius afeus , nimirum ,. vt cana eft comeftia quae
dam ad nutritionem,& fuftenSationem animalis.Item
quia opus illud folum eft officium , quod praeftare fo-
letferuusjvel famulus domiuo,aut amicus amico, aut
hofpes hofpitio fuo. Sic licitum eft, miniftrare men-
lx concubniariorum , vqfdnprum Hatrecicorum , vel
dominorum in cibo,&r-potU,& epulis, vcnmque indul
gentium,venaliorum peccatorum,dummodo non con-
fentiamus peccato eorum , fed folum pr*ftemus offi- g
cium,uelfcrui,vel famuli, vel amici, uel hofpitis. Sic
Nauarr. cap.zo.uu.i6. & cap.zi. nu.zl.
Sexto quaeritur,quando aliqui ludunt,& tamen pec
cant ludendo,quoniam eft illis ludus prohibitus, an fit
peccatum fubminiftrare illis domuuijmcnfam,[lumen,
S ue his aliafimiliaad ludum requifita 5 De hac
ione Nauarr.cap.zo. nu.i<5. luxtacuius mentem
dico elfe peccatum,& ita uidemus hoc elfe legibus hu
manis prohibitu,& puniri eos, qui talia fubminiftranr,
quoniam iftam materiam praebent ad ludum, qui eft
r-ohihitus.- ficut etiam eft peccatum fubminiftrare d-
um,& potum,qui eft alteri prohibitus. Aliud tamen
eft de eo,qui miniftrat menfe eius,qui in cenando pec.
cat, quoniam in hoc opere repetitur ipfa fubftantia 0-
peris, qu* non eft mala, vt dixi, fua natura.
Septimo qu*ritur,au fit peccatum vendere meretri
cibus calceos,fandalia,& veftes ? Nauarr cap.10.uum.
i6.aic non effe peccatum, quando non eftconleufus m
peccato ipforum/ed folum fu animo faciendi fubftan-
tiam operis; nam ipfa fubftantia operis nimirum vti
calceis,fandaliis,veftibus,ornatu, Sc fimihbus,non eft;
malaex fc. AtMedina de Rebus reftitueu, q. 31. ait ,
peccare eos, qui vendunt meretrici l*fe oh libidinem
famas,fucos,monilia, Sc alia ornamenta,qui a probabi
liter prifunutur eam male vfuram cis. Nauarrus for-
tafle loquitur folum de veftibus, quibus communiter
■ famina' vtuntur,qur funt ad vitas vfum nece liari* .• Sc
Mcdina loqui tur de veftibus, quibus vtuntur meretri
ces , Sc feminae ad fe ornandum, vt ad libidinem viros
incitent,
Ofeauo qusritur,an fit peccatum,quando famulus,
vel ancilla itiuat concubinam ad fe ornaudum ? Item
quando famulus, vel ancilla aperit oftium adultero vc
nienti, fuo hero iubente, aut quando fternit ledumdn
quofeit heram cum amafio peccaturam , aut quando
indit heras vocat amafium , vt cum eo colloquatur in
vinea, vel horto , vbi fcit heram cum amafio folitam
peccare,aut quando dicit ei iuffu heras,vocat te ad ce
liam hera mea,& fcit cum eo poft coenam folitam pec
care heramlNauarrus vbi fupra,ait non elie peccatum
in primo,& ita idem diceret de fecundo, fi fecidet me-
tionenuqma in utroque famulus,uel ancilla,folum co-
currit ad fubftantiam operis indifferentis, Sc ab obfe-
quiumfuum debitum herae praedandum, quando id
facit, ut obediat herae dne mala alia intentione.
Nono quaeritur,an licitum fit publicis iteuditoribus
ueudere chartas luforias,taxillos,fucos,uenena,arma ,
lanceas,gladios,fagittas,baliftras,quibus bene, Sc ma
le uti homines podunt? De hac quaeftione Siluefter ar,
zf.quaeft 3-& 4. Angelus i zj.nuni. z.in fine.Tahien. a
a5.q.j.B.Autonin.par.3.tit.S cap.4. £. 1. Sc z. part, tit.
i.cap.z3.$. Pifen.uerb. Negotiatio.nu.4.1.6. Sc 7. Ro-
felfe uerb.Negotiationu 3^.4Gabrielin 4. dift.
15.q.i3.art.3.dub.4.Nauarr.infummacap. 14 nu.43«
& nu 3 8.Maior in 4.dift.t5. quift. 15. Mcdina de Reb.
rcftituen.q.31 Sc tradft.de lemnio, cap. Deijs, per quae
Ecclefiafticum ieiunium foluitur.Caiet.z.z.quxft.itf^.
art.z.ad 4.Refpondeo,in primis,fi uendant,uel accom
modent,quos probabiliter putant, aut credere debent
male ufuros his reb. emptis,&quod emunt eas ad ma
lum vfum,tunc peccant,quoniam confentiunc illorum
peccato. Item quia perinde eft,ac vedere enfem furio-
lo. Secundo , fi vendant ijs, quos probabiliter putent
cas res emere ad bonum vfum,non peccant • Tertio,(i
promifeue vendunt eas res tum ijs, quos probabiliter
vident ad malum vfum, quam alijs,quos putant eme
re ad malum vfum,peccant. Quarto, quando dubium,
fiue incertum eft de emptoribus, an emant ad malum
vfum,an ad bonum, vt communiter accidit in Reipu-
blica, non obligantur publici venditores eos examina
re,an emant ad bonum,an'ad malum vfum ; fed licite
-vendunt eas res illis, quoniam proximus non praffu-
mendus malus,nifi conftet. Item non eft eorum officid
examinare emptorum animum . Item nemo prajfunii
debet fu* falutis immemor. Iteru emptor tunc iurc
conqueri poffetdc venditore,quod eumprsfuniat ma
lum,aut malum indicet. H*c omnia GaorieljMedina,
Maior, Caiet. Nauarr, vbi fupra .
Hinc iudicari debet quid fit dicendum de publicis
uenditoribus, qui in diebus ieiuniorum uenduut cibos
prohibitos,quibus foluitur ieiunium: nam eodem mo
do dicendum eft in hac re , atque dixi in pracedenti.
Item , quid fit dicendum de pitiore pingente imagine
pueli* lafciu* petitione,& precibus lafciui adolefcen-
tis,quem probabiliter credit male , nimirum adlibidi-
nem,ufuram ea imagine, Idem dicendum eft,quod in
pr*cedeuti.
Decano queritur,an licitum fit uendere Infidelibus
ea, quibus utuntur ad infidelis cultus ritum feniandu ?
Dehocdubio Caiet.z.i.q.10 art.4. Refpondeo, in pri
mis. Si ea emfmodi funt,& ad nihil aliud feruiunt, nifi
ad infidelem cultam , non eft licitum uendere , qualia
funt Idola, & figua, Sc ueltes iuftituc* ad cultum infi
delem ,
