2 
DiJJertatio I. Trokgomena 
volunt prsefligio quodam affiduo : vel 
fahem totam negotium ede mentis no- 
flrce , quatenus non quia in fe- , fed 
quia a nobis percipiuntur , corpora e- 
xiflere dicunt . Haec paradoxa ut vere 
inepta praefocavimus iu Prolegom. Me 
ta phyfica! a num. ii• iterum ab iis 
nos facile expediemus . Secundum ed 
Academicorum , feu Scepticorum , & 
Pyrrhonicorum femper derifa familia , 
quae nihil poffe fciri , etiamfi realia , 
lenfibilia, & evidentia, obflinate prtc- 
tcndunt ; adeo ut dum tango terram , 
dum baculum accipio , neque terram 
neque baculum me poffe fcire & co- 
gnofcere velint. Abfurditates iflae con 
tra fenfum communem de fe reclamant 
in auctores, atque evincunt , non ex 
animi fententia , fed ex mera obflina- 
tione, qux vera flulritia cd , profici- 
fci. Nam ut Arifl. 4. Met. tex. 9. be 
ne in Heraclitum dmilia effutientem 
notavit; Non necejfe eft qua: cum que quis 
dicat, ea etiam putare . Imo cum de 
trahendo manifedis non podint contra 
rium probare nifi per immanifeda feu 
ignota , fe tantum vel materialiter lo 
qui , vel ignorantiam amare & profi 
teri odendunt. Demonftrare autem ma- 
nifefla per immanifefla ( ut idem a. Phyf. 
tex. 6. fctibit ) hominis eft prcfeflo, qui 
nequit id, quod efl per [e notum , & id, 
quod non efi per fe notum , difcernere. 
Atque id fleri ptffe non eft obfcurum. 
Ratiocinabitur enim de coloribus quifpiam 
ortus ctecus. Quare necejfe eft , tales ho 
mines de nominibus loqui , nihil autem 
intelligere. At tamen quia fuperbus ho 
mo erum ignorantiam pro fdemia tue 
tur & gloriatur, Phy ficte e dentiam fi- 
mul cum exiflentia & in fuppofito & 
in actu oportet definire & demondrare. 
3. At de illius edentia tradando , 
turba occurrit & incurrit omnium nunc 
philofophantium hominum . Nam quis 
non videat , quot in dies cumulentur 
libri, quotque placita & methodica fcri- 
pta , quorum fingula veram Phyficam 
fe invenide & proferre affirmant ? fi 
liam apud veteres in tot fententias 
Phyfica fuit difcerpta , quot erant ca 
pita fed modo varietas fententiaruia 
varietate materiae & methodi vere im 
maniter fuccrevit . Scholadicis dicbm 
ed vale tamquam profcriptis , & pcft 
Cartefium novam induere perfonam ia 
phy lici s quifque dudec. Unum vereo- 
pcimum , ab antecedoribus fenfim o- 
blitum, omnes nunc profitentur, nem 
pe hidoriam naturalem per exquifitio- 
res in dies obfervationes augete . Sed 
vel in hoc ipfo deficiunt , dum folis 
his obfervationibus & defcriptionibtis 
pio Phyfica; fcientia funt contenti: aut 
certe in his intemperanter luxuriantur, 
dum quae folum funt ad opificium cor 
porum & phaenomenorum , mechanicis 
confiderationibus tentant & perfricant; 
vel fi fcientifici apparere amant, fcien- 
tias , qua; ad opificium tantum confer 
re podunt , profitentur , imo Sc pro 
ipfa Phyfica tradunt. Non ille proinde 
Phyficus nunc redimatur , nifi qui Geo 
metra, & Mathematicus, & Adronomus, 
& Algebnda, &Muficus, & fiquid ell 
aliud, peritus comparet . Plaufibiliora 
ideo funt modo fcripta , quae varieta 
tibus funt impletiora . Ut feledus li 
ber philofophicus habetur SpeBacuhm 
natura, in quo & fcire potes quantum 
proventus annuatim reddat ovis & vac 
ca , quomodo condruantur navigia, re 
tia extendantur, & centena dmilia, 
qua; olim folis villicis , agreftibuS,& 
operods hominibus relinquebantur. Q u 'h 
ergo inter ha;c tanta demum ed Phy 
fica , nam profefto veluti in denfam 
fylva & femitam & filum perdidimus. 
Abfcedendum efl a turba , namnonquia 
plures, ideo bene cedunt. Si deniq ue 
convenirent omnes , forte pedemus cxcc 
obedire multitudini ; fed quia fere 0 
mnes & finguli certatim contra fe 'P 0 
procedunt , vel ex hoc ipfo monemur 
nofl