Thyfica Tars /. Trafii. IV- Quxft. II.
194
fupra dicebamus; & debet ideo perve-
fiigare hanc virtutem inditam in natu
ra , ne in tot creaturis operantibus mo
do potius caeco velit adetere Deum fo-
lum operari. Eft quippe effugium de-
fidiae nolle naturae librum legere , &
totum fe remittere ad auftorem .
§• v.
Malebranckius retunditur.
Objicies primo cum Malebranchio
cit. Si attente confideremus ideam , quam
habemus de Caujfa aut de Potentia a-
gendi, fine dubio illa idea nobis rspra-
fentabit aliquid divinum . Nam idea po
tentia fumma e fi idea fummi Numinis,
©■ idea potentiae inferioris e fi idea Di
vinitatis inferioris , fed vera tamen Di
vinitatis faltem juxta Paganorum men
tem , dummodo fit idea potentia aut cauf
fa vera. Aliquid igitur Divini admitti
tur in omnibus corporibus, qua nos am
biunt &c.
Confirmatur ex eodem . Quidquid in
nos ut cauiTa vera & realis agere po-
teft, necedario ed fupra nos, &quod
aliquo dolore nos punit aut voluptate
remunerat , nequit fieri ut illud non
timeamus aut non amemus. Sed time
re & amare eft vera adoratio ; ergo
admittendo caudas in creatis , admit
timus Divinitates,quas adoramus. Prob.
inin. Ubi Deus in Scriptura motivum
Ifraelitis propofuit fe folutn adorandi ,
ik defpiciendi Deos gentium , hoc in
dixit, quod ipfe folus poterat eos pu
nire & remunerare , non ita vero Dii
gentium . Sic etiam revera aEgypcii
carpis & porris adorationem adhibe
bant ob bonum ab eis acceptum , non
quidem adoratione ut fu trimo Jovi, fed
ut alicui minori Divinitati . Ergo .
13. R. vel ex ipfo odore fiatim fen-
tiri , has omnes ede meras exaggera
tiones, qute nimis, ideoque nihil pro
bant. Unde nego omnino adumptum .
Nam quod planta producat pomum,
quod jumentum producat jumentum &c.,
nemini fanas mentis eft motivum enu
merandi inter Deos minores plantam
& jumentum . Deinde in adjutorium
vocare ignorantiam Ethnicorum efl a-
perte delipere . Nihil obfcurius , nibiJ
confufius, nihilque irrationabilius quam
Idololatrias ortus , ut deraonflratur in
Theol. tom. 1. tr. 3. <7. r. n. 2. unde
quomodo poterit legitime hinc inferri
idea rationabilis hominum communi
ter ? Tandem fi petas ab Idololatris
minorum Deorum idearn , non unam
poteris obtinere refponfionem . Vera
idea Divinitatis deperdita haec fuit in
cauda, ut Gentiles in infanias abirent,
ut ibi nos docemus ; non autem po
tentia hasc & illa in creaturis obfer-
vata . Nam ceteroquin ficut datur fu ra
mum & inferius in potentia , fic & da
tur fummum & inferius in ede: Deus
enim habet ede fummum & infinitum,
& creatura ede inferius & finitum ; tc
tamen hoc ede inferius non cogit ad
faciendum creaturas tamquam Deos;
cur ergo potentia fumma & inferior
ideam nobis necedario faciet iflius de
gradationis Divinitatis ? Si ex flultitia
aliquorum volumus inferre ideas in 0-
innibus hominibus , fiultus erit labor,
flultus & exitus . Philofophi ipfi Eth
nici ab hoc fatis longe fuerunt. Reco-
le quae fupra dicebat Arifi. & pro idea
caudas efficientis non Deum nec Deos,
fed evidentia exempla attulit , nempe
Semen , Medicum , & [impliciter
ciens. Argumentum ergo Malebranc
claris terminis ed hoc : Aliqui ID u
homines potentias inferiores credi e
runt Deos, ergo communis idea ^
fas in hominibus , fi attente confidere
tur , nobis reprasfentat aliquid divinum •
Quis in Scholis talia umquam audivi
Ad Confirm. SI quidquid agit in nos.
ed etiam fupra nos , ergo cum
imtnific in ASgyptios ranas ’
quas eos torquerent; cum Ifraelms p
dices tranfmifit, quae eorum h> n11
