DISSERTATIO THEOLOGICA
15>!
nc pro beneficio obtinendo pecunia detur , fed A
etiam nc promittatur, vetitum eft.
Confirmatur : Quod in judiciis corruptio eft,
id in obtinendis beneficiis eft limonia: Sed non
•minus corruptor judici j eft. , qui argentum pol
licitus eft Judici, necpraeftitit, quam quipro-
mifit &c praeftitit: Igitur non minus fimoniacus
eft, qui proraifit cum nolit folvere , quam
qui promifit Sc folvit.
XIII.
ip' Cum numerata pecunia pretioflor Jit nume
randa , & nullus Jit qui non majoris faciat pecu
niam prafentem , quam futuram, poteji creditori
aliquid ultra fortem a mutuatario exigere , &
eo titulo ab ufura cxcufari. Caramuel in Theo
logia morali lib. i. num. 799. relatus a Sinni-
chio §. 445.
Haec a (Tertio non folum improbabilis , fed
etiam erronea & intolerabilis eft. Cum enim pe
cunia ex fc Sc ex natura Tua fit fterilis, non mi
nus contra naturam eft , ut quis ex ea frudum
mediante fcenore expediet, quam fi ex mula,
ex fua natura fterili, mulum gigni fperaret. Un
de Ariftotelcs 1. Politic. cap. 7. relatus a D. Tho-
rna 1.2. qu. 78. art. 1. ad 3. docet quod ufuraria
acquifitio pecuniarum eft maxime praeter natu
ram, quia in foenorc nvmmvs kvmmvm parit.
Hinc Bafilius Magnus in plal. 14. Pecuniam, q
bestiam eoecvndam appellat , non quidem
quod ipfa ex natura fua vim gignendi habeat,
fed quod humana nequitia Sc avaritia foetum
ex ea innaturalcm extorqueat.
tji. Quietes, an contradus Mahotra, fupra expli
catus , licitus fit, & careat labe ufura: ?
Refpondeo fi talis contradus fiar cum inten
tione lucri, Sc cum pado revenditionis praevie
inito, ut communiter fieri folet , ipfumefleil
licitum , Sc manifeftam ufurae palliationcm,
quicquid recentiores Cafuifta: in contrarium di
cant. Ratio eft : quia lucrari aliquid ultra for
tem, ex vi mutui praecise , ufura eft, ut omnes
fatentur : Sed per illius contradus ambages, D
mercator ultra fortem, ex vi mutui, intendit lu
crari , Sc de fado intra breve tempus lucratur id,
quo fummum mercium pretium fuperat "infi
mum ; ut enim fupra dicebamus , contradus
J\d oh atra tunc fit, quando quis egens pecunia,
emit pecunia credita a mercatore merces pretio
fummo , Sc ftatim ei pecunia numerata pretio
infimo revendit : Ergo contradus ille quando
fit cum intentione lucri, & cum padlo revendi
tionis pra:vie inito, vere ufurarius eft, merum
que fcenoris integumentum , feu manifefta ufu
rae palliatio dici debet. Unde praeclare Ambro-
fius lib. de Tobia cap. 24. Quodcumque (inquit) ^
forti accedit, ufura cfl. Quod velis ei nomen im
ponas , ufura eft. Si licitum eft, cur vocabulum
refugis , cur velamen obtexis f Si illicitum eft,
curincrementumrequiris ? Appellent ergo recen
tiores Cafuiftae hunc contradum quocumque
nomine voluerint, ipfum Mobatram, Baratram,
Stoco , altifque barbaris nominibus nuncupent,
nomina tantum non res mutantur , quafi mutato
nomine culpa transfertur & poena , ut fupra ex
Innocentio III. didunt eft.
XIV.
£52. Vix unquam tenetur aliquis ad eleemofynam
praeite ex fuperfluo flatus , ciirn vix unquam
hujufmodi fuperfluum in facularibus, etiam in
Regibus, inveniatur. Vazqucz in opufe. de elee-
mofyna, dcplures alij recentiores Cafuifta:.
Oppofitum exprcfse docet S. Thornas 2. 2.
quaeft.32. art. j. in corp. ubi ait: Dare eleemofy
nam de fuperfluo , e fi in praeopto; & dare eleemo
fynam ei qui efl in extrema neceflitate. Ex quo
ibidem inferunt Caietanus, Banncz , & alij D.
Thoma: interpretes j ut cleemofyna fit in prae-
cepto , non requiri duo fimul, fcilicet fuperflui-
tatem in dante , Sc extremam ncceflitatem in
recipiente , led quodlibct eorum feorfim fuffi-
cere. Unde S. Dodor eadem parte quaeft. 118.
art. 4. ad 2.lic habet : Aliquis tenetur ex debito
legali bona fua pauperibus erogare , vel propter
periculum necejfitatis , vel propter svper-
plvitatem habitorvm. Qua: verba ibidem
Caietanus exponens, fubdit. Quia violatio le
galis debiti in divitiis , juflitiam violat , non
liberalitatem ; in juflitia autem ex fuo genere esi
peccatum mortale , utpote contra bonum proxi
mi s ideo dives non difpenfans fuperflua , fed
cumulans ad emendum flbi dominium, ex fola
afeendendi libidine, non fotum illicite agit propter
libidinem dominandi , & inordinatum amorem
pecunia , fed mortaliterpeccat contra proximorum
indigentiam, occupando fuperflua, qvvE pav-
PER1BVS DEBENTVR , EX HOC IPSO QVOD SV-
PERFLVA SVNT.
Favet Gregorius Magnus homil. 33. in Evang. 153.
Sc de Cura Paftor. p. 3. admonit. 22. ubi notat
eleemofynam in Scriptura nomine juflitia expri-
• mi, ut innuatur non liberalitatem fed juftitiam,
fubindeque non confilium fed pneceptum cfle,
ut divites de fuperfluis neceftaria indigentibus
fubminiftrent. Cum qualibet neccjfariaf inquit)
indigentibus miniflramus , fua illis reddimus,
non nofira largimur : juflitia debitum potius fol-
virnus, quam mifericordia opus implemus. Vnde
& ipfa veritas, citm de mifericordia caute exhi
benda loqueretur, ait : Attendite ne juflitiam
vefiram faciatis coram hominibus. Cui quoque
fententia etiam Pfalmifla concinens dicit : Dif-
perfit'., dedit pauperibus , juflitia ejus manet in
aternum. Cum enim largitatem impenfarn paupe
ribus pramififfet, nonhancvocare mifericordiam,
fed juftitiam maluit; quia quod d communi Do
mino tribuitur, juflum perfeflo eft , ut qui acci
piunt eo communiter utantur. Idem docet Thco-
dorctusorat. 9. de providentia , ubi ait: Divi
tias d fummo rerum adminiflratore concejfas fuif-
fe hominibus , ut fruantur ncceffariis , & ex ea
rum abundantia egenis largientes , reddant eas
temperantia ac juflitia materiam ; temperantia:
utique in ordine ad feipios; juftitia: vero in ordi
ne ad alios , quorum indigentiae (ubveniendum
efle, fummus ille adminiftrator rerum fancivir.
Ex his patet primo , Vazquem , Sc alios re- tyfi
centiores Cafuiftas , praeceptum eleemofynae
detruncafte ac mutilafle : illud enim ( ut ex D.
Thoma offendimus ) duo continet capita feu
praecepta; uno jubemur necelfaria in extremis
pauperum miferiis elargiri ; alio fuperflua in
communibus pauperum neceffitatibus erogare,
juxta illud Chrifti Lucae ii. Quod fuperefl date
eleemofynam. Si aurem vix unquam divitibus,
etiam Regibus , fuperflua fuppetunt , ut ait
Vazquez, quid clarius quam ipfos vix unquam
fuperflui largiendi lege urgeri ?
Conflat etiam falfum efle quod ait Laiman IJJ-
