.1 
43® 
DISPVTATIO SEPTIMA 
ginalis,voluntariam nobis cx vi peccati Ada- A 
mi, non ut tollit omnes ejus elfedtus, fcd ut au 
fert prscipue ipiius effedtum primarium , com 
munem tali juftitia; Sc gratis fandtificanti, qui 
eftfandtificare Sc redtificare animam in ordine 
ad Deum. Ita communiter fentiunt noftri Tho- 
miftx , Sc plures ex Recentioribus, favetque D* 
Anfclmuslib.de conceptu Virg. cap.zd. ubi ait: 
Peccatum originale aliud intelligere nequeo in 
ipfts infantibus per inobedientiam A da , nifi nu 
ditatem juftitia. Scdprx omnibus hanc fenten- 
tiam clariffime docet S. Thomas hic qu.Hz. arr. 
3. ubi exprelse dicit quod privatio originalis ju 
ftitia , perquamvoluntas[abdebaturDeo , eft for- ^ 
tnale in peccato originali. Et deinde fic conclu* 
dit: Peccatum originale materialiter quidem eft 
concupifeentia, formaliter vero eftdefebhts origi 
nalis j u/Htie. Similia habet qu. 3. de malo art.7. 
dicens , In peccato originali eji aliquid formale , 
fcilicet carentia originalis juftitia : quod etiam 
repetit qu, 4. art. z. in corp. Sc ad 10. Sc pluri 
bus aliis in locis, qus brevitatis causa prxter- 
mittimus. 
ito. Nec valet refponfio Gregori; de Martinez, di 
centis D. Thomam locis citatis non fumere ly 
formale, pro conftitutivo.fed pro confequenti Sc 
completivo, quemadmodum nos ipfum expofui- 
mus fupra difp. 3. art. t. §.5. dum affirmat priva- ^ 
tionem Sc averhonem habere fe formaliter in 
peccato adtuali. Non valet, inquam , hsc inter 
pretatio : Tum quia D. Thomas ita affignatpro 
formali peccati originalis privationem juftitix 
originalis, ut nullius alterius formalis, neque 
in eifdem locis , neque alibi, mentionem laciat: 
fi autem fentiret dari aliud conffitutivum formale 
Sc primarium, ejus procul dubio exprefsc Sc for 
maliter aliquando meminiflet. Tum etiam, quia 
locis citatis adsquate explicat totum quod ad 
confiitutionem peccati originalis concurrit, per 
privationem quam appellat formale , Sc per il 
lud quod vocat materiale ; & ideo ratio formalis 
conftitutiva illius debet in uno ex iftis duobus D 
contineri : Sed non continetur in illo quod ap- 
■ pellat materiale, ut patet ; cum nihil aliud iit 
prater concupifccnriam , quam omnes Catholi 
ci debent a formali peccati originalis excludere, 
ut §. 1. oftendimus : Ergo includitur in eo quod 
appellat formale , quod eft privatio juftitia: ori 
ginalis. 
in. Ntc huic evafioni favet id quod de peccato 
adtuali fubditur : nam pro hujus conftitutivo 
habemus plura D. Thomx teftimonia, loco ci 
tato addudta , quibus exprcfse affirmat dari in 
p:ccato adluali malitiam pofitivam Sc contra 
riam , illudque fpecificari in ratione peccati, per ^ 
tendentiam pofitivam ad objedtum difTonum ra 
tioni Sc legi , cum quibus ftarc nequit quod 
conftituatur per privationem ; Sc ideo quando 
hanc appellat formale, jure optimo id exponi 
mus de formali confequenti Sc completivo : fcd 
pro peccato originali nullum eft teftimonium, in 
quo affirmet cqnftirui per pofitivum, aut dari 
in eo aliquid aliud pro formali ,prster privatio 
nem originalis juftitix , imo in omnibus locis in 
quibus hanc quxftionem pertradtat ,tale forma 
le excludit: unde teftimonia addudta non nifide 
formali & primario aceffentiali conftitutivo in- 
telligi poftunt. 
^ Non valet etiam quod alij dicunt, nimirum D. 
Thomam locis citatis, ubi pro formali conftitu- 
tivq peccati originalis, privationem juftiti* ori 
ginalis affignat, non loqui de tali peccato ut 
peccatum eft , Si ut habet rationem mali mora 
lis, fcd prout habet rationem mali (impliciter. 
Non inquam valet, nam manifeftum eft S. Do- 
dtoretn locis citatis , Sc prsfertim hic tota quxft. 
Dz. agere de peccato originali fecundum libi 
propria, Sc ut culpa Si malum morale eft , ac 
inordinata difpofitio natura: humanat, fpeciali- 
que ratione juftitia: originali oppofitum , non 
vero ut eft malum (impliciter ,Sc prout cum aliis 
malis etiam non moralibus convenit. 
§. V. 
Rationes Theologica exponuntur. 
P R^« ter teftimonia jam addudta, plures funt u 
rationes Theologica:, quibus hsc fententia 
fuaderi poteft. Prima eft: Culpa originalis non 
eft peccatum adtuale, fcd habituale, cum per 
maneat in anima pueri, donec per gratiam ba- 
ptifmalem deleatur : Atqui peccatum habituale 
non confiftit formaliter in poffiivo, fed in pri 
vativo, nimirum in privatione gratia: fandtifi- 
cantis, ut difputatione fequenti cx S. Thoma 
oftendemus : Ergo Si peccatum originale. 
Secunda ratio: Peccatum originale formaliter It ^' 
& effentialiter confiftit in eo quod per (e primo 
tollitur per baptifmum; eum hoc facramentum 
ad delendam culpam originalem inftitutum fit: 
Sed per baptifmum per fc primo tollitur priva 
tio juftitia: originalis, quantum ad effedtum pri 
marium , cum per illud per fc primo conferatur 
gratia habitualis, mentem Deo conjungens: Er 
go peccatum originale confiftit formaliter in 
privatione juftitia: originalis, ut aufert effedtum 
ipfius primarium communem tali juftitia: , Sc 
gratis fandtificanti, qui eft redtificare animam , 
Sc ipfarn Deo ut ultimo fini conjungere. 
Tertia ratio: Illud in unaquaque re fc habet nj. 
ut ratio conftitutiva, a quo tanquam a radice Sc 
origine extera ad illam pertinentia dimanant Sc 
confequuntur: Sed a privatione juftitia; origi 
nalis , quantum ad primum ejus effedtum, coh- 
jundtionem fcilicet mentis ad Deum , dimanant 
alis deordinationes ex peccato Adami ad nos 
trans fufic per generationem : Ergo talis priva 
tio eft ratio conftitutiva peccati originalis. Ma 
jor patet, Minor probatur. Ex peccato Adami 
derivantur in pofteros fomes , feu concupifeen 
tia , & rebellio appetitus inferioris contra fupe- 
riorem , posnalitates corpores, ut morbi, dolo 
res, defatigatio corporis, ncceffitas moriendi, 
alixque miferis quas quotidie experimur, Sc 
qus naturs vulnera appellari folent, ut declarat 
S. Thomas infra qu. 85. art. 3. ubi docet quatuor 
ede vulnera natura: ex peccaro confcquentia, 
nempe infirmitatem, ignorantiam, malitiam, 
Sc concupifcentiam: omnes autem ilis deordi 
nationes & vulnera, ex privatione juftitix origi 
nalis quantum ad primum ejus effedtum proce 
dunt, ut ibidem explicat S. Dodtor his verbis: 
Per juftitiam originalem pcrfeSle ratio continebat 
inferiores anima vires ipfa ratio a Deo perfi 
ciebatur ei fubjeEta. Hac autem originalis juftitia 
fubtratta eft perpeccatum primi parentis : & ideo 
omnes vires anima remanent quodammodo defti- 
tuta proprio ordine , quo naturaliter ordinantur ad 
virtutem, & ipfa deftitutio, vulneratio dicitur 
natura. Idiplum fuse Sc eleganter exponit' 
opufe, 3. cap. iqi. ubi fic difeurrit ; Quia difti 
U6