440 
DISPVT ATIO SEPTIMA 
de ratione peccati fit contrarictas Sc. oppofitio ad 
legem, omne peccatum debet conftitui peraver- 
fionem ab illa ; ita quidem ut fi peccatum fit 
aiStuale , conftituatur per averfionem adtualem , 
quae efl privatio conformitatis in ipfo a£fcu; fi 
vero fit habituale , ficut eft: originale , conftitua- 
turper habitualem averfionem, qua: eft priva 
tio conformitatis habitualis debitae haberi a fup- 
pofito. ' 
in. Sed contra primo : Ex peccato Adami folum 
derivatur in pofteros privatio fornix debitx ex 
vi padi in paradifo initi: Sed ex vi talis padi 
nulla alia forma erat debita , prxtcr juftitiam 
originalem, Sc perfediones in ea inclulas: Ergo 
nullius alterius formx (eu habitus privatio ex 
peccato Adami derivatur in pofteros. Major pa 
tet , Minor probatur :Tum quia Deus nihil pro- 
mifit Adamo pro fuis porteris, praeter juftitiam 
originalem ,& perfediones in ea inclulas. Tum 
etiam quiafola illa forma feu perfedioerat de 
bita parvulis , quam Adamus transfudiftet cum 
natura , fi non peccaftet: Sed fi non pcccaflet, ni 
hil traduxiflet in pofteros, prxter originalem ju- 
ftitiam,neque ifti ab illo aliquid aliud hxredi- 
taflent: Ergo nihil aliud erat eis debitum. 
Contra fecundh : Sicut in nobis habitualis 
Ii2 ' conformitas ad legem, non eft aliqua forma, vel 
habitus diftindus a gratia & virtutibus, qux 
manent in eo qui legem adimplet, Sc per quas eft 
habitualiter difpofitus , atque in praeparatione 
animi ad eam feryandam, quoties aliqua ejus 
prxeepta occurrerint; ita nec in Adamo,fi le 
gem obfervaflet, habitualis conformitas ad ip- 
fatn, fiufiet alia forma vel habitus, quam ipfa ju- 
ftiria originalis, Sc perfediones ac virtutes in ea 
include , per quas ad legis obfervationem fuifiet 
habitualiter difpofitus: Ergo privatio habirualis 
conformitatis ad legem , nec in Adamo , nec in 
ejus porteris , aliud cfle poteft quam privatio ori 
ginalis juftitix. 
§. V I. 
‘Pracipua objcEliones folvuntur. 
/ABucivnt in primis Advcrfarij qux- 
\^/ dam teftimonia D. Thomx, in quibus pec 
catum originale in aliquo pofitivo videtur con- 
ftituere : nam hic qu. Sz art.i. in corp. dicit quod 
peccatum originale eft habitus, ficut xgritudo,& 
in folut. ad s. inquit quod non eft privatio pura, 
fed habitus corruptus : habitus autem ex ipfo 
nomine aliquid pofi ivum importat. Denique 
in eodem articulo,tum in corpore,tum ad ar 
gumenta , appellat peccatum originale langc- 
rem naturx, qui etiam aliquid pofitivum donare 
videtur. 
Refpondeo D.Thomam appellafle peccatum 
I1 4- originale habitum fimilitudinarie metaphori 
ce , quia habitui alfimilatur, non folum in eo 
quod habitualiter permanet , fed etiam quia 
cum de ratione habitus, fit difponere bene vel 
male in ordine ad naturam , ut ex ejus definitio 
ne conftat, quicquid prxdidlo modo difponit, 
large Sc improprie dicitur habitus : unde cum 
per privationem juftitix originalis partes huma- 
nx naturx male de habeant, finique in ordine ad 
ipdtm naturam prave difpofitx, talis privatio a 
D.Thoma habitus appellatur. Cum vero fub- 
dit, peccatum originale ede xgritudinem Sc lan- 
gorem naturx, loquitur in fenfu caudali, non 
formali, Sc intendit dolum quod ficut fublata ft- 
nitatefequitur xgricudo corporalis, ita fublata 
juftitia originali,5c fubjciftione animx ad Deum, 
qux erat perfedta ejus dmitas, fequitur langor Sc 
inordinatio potentiarum animx, Sc concupilcea- 
tia feu fomes peccati, qux ad materiale peccati 
originalis pertinent, ut fupra ex DivoThonu 
vidimus. 
Objiciunt fecundo : Si peccatum originale in U E 
privatione juftitix originalis confifteret , non 
tolleretur per baptifmum: Sed hoc dici nequit, 
cum hoc lacramcntum ad tollendum originale 
peccatum inftirutum fit: Ergo nec illud. Seque 
la Majoris probatur: Originalis juftitia non re 
ftituitur per baptifmum , quia poft illum adhuc 
in nobis remanet concupifcentia, Sc vires infe 
riores rationi refiftunt: Ergo fi peccatum origi 
nale in talis juftitix privatione confiftat, fequitur 
illud non tolli jaer baptifmum. 
Refpondeo cum S.Thoma qu. 4. de malo art. ug, 
Z. ad z. quod juftitia originalis reftituitur in ba- 
ptifmo , quantum ad hoc quod /aperior pars anima 
conjungitur Deo , per cujus privationem inerat 
reatus culpa , fed non quantum ad hoc quod ra 
tioni /abjiciuntur inferiores vires : ex hujujmodi 
enim dcfeEhi eft concupifcentia . qua manet poft 
baptifmum. Ex quo patet quam ad mentem ip- 
fius fupra dixerimus, formale conftitutivum pec 
cati originalis effie privationem originalis jufti 
tix , non ut tollit omnes ejus effe<ftus , fed ut au 
fert prxeise ipfius effedtum primarium, commu 
nem tali juftitix Sc gratix fajadtificanti, qui eft 
fandlificare animam, eamque Deo ut ultimo fi 
ni conjungere: nam talis effedtus nobis per ba 
ptifmum reftituitur , cum in ipfo gratia habi 
tualis nobis infundatur, per quam anima fandfi- 
ficatur, &Deo ut fini ultimo habitualiter con 
jungitur. 
Objicitur tertio : Peccatum originale non fo- n ^‘ 
lum dicit averfionem! Deo ut ultimo fine, fed 
etiam converiioncm ad bonum commutabile, 
tanquam ad finem ultimum : Atqui talis conver- 
fio eft aliquid pofitivum: Ergo peccatum origi 
nale non confiftit adxquate in privatione gratix 
feu originalis juftitix, fed ejus edentia feu ratio 
formalis ex pofitivo Sc privativo conflatur. Mi 
nor videtur certa, Major vero fuaderur. Parvu 
lus in peccato originali exiftens habet aliquem 
ultimum finem : Sed non habet Deum pro fine 
ultimo, cum fit averfus ab illo: Ergo eft convcr- 
fus habitualiter ad creaturam tanquam ad ulti 
mum finem. 
Confirmatur: Non poteft dari receflus a ter 
mino a quo, fine acceflu ad terminum ad quem : 
Ergo neque averfio a Deo, fi&e converfionead 
creaturam. 
Refpondeo primo, peccatum originale, ad- 1 ■ 
xquate fumptum , tam averfionem a Deo ut ul 
timo fine, quam converfionem ad bonum com 
mutabile tanquam ad finem ultimum importa 
re; cum hoc tamen diferimine, quod averfio ad 
rationem ejus formalem fpcdbat, converfio vero 
eft extra totum formale originalis culpx , Sc ad 
fummumde materiali ad illam pertinet, ficut de 
concupifcentia fupra dicebamus. Et in hoc fenfu 
explicari poteft S. Thomas.dum ait qu. 5. de ma 
lo artic. 1. quod in peccato originali non eft con 
verfio , fed fola averfio: non enim excludere in 
tendit converfionem ad bonum commutabile a 
peccato originali adxquate dumpto , fed dolum 
ab ejus quidditate Sc ratione formali. 
Sccun-