DISPVT ATIO OCTAVA
454
fenriat remorfum confcientix, quando quid in- A
honeftum operatui - .
Hinc (equitur quod in ipfis etiam damnatis
mineat naturalis hxc ad bonum honeflum incli
natio , quamvis ex defedtu divini auxilij nun
quam in aftum reduci poffit, ut docet S. Tho-
mas hic art. 2. ad j. Talis enim inclinatio, ut di
cebamus , quxdam eft crcaturx rationalis &C in
tellectualis proprietas , qua; ipfam ncceffiirio
confcquitur , divinxque imaginis radius , qui
gehenna: igne comburi poteft, fed non exuri, ut
, eleganter declarat D. Bernardus his verbis : Ad
- imaginem & fmilitudinem f a cius efthomo : ima
go in libertate ,fmilitudo in virtutibus. Similitu
do quidem perit: veruntamen in imagine per- B
tranfit homo. Imago f quidem in gehenna ipfa uri
poterit, non exuri-, ardere , fed non deleri. Hac
tunica inconfutilis non fcinditur, & quocumque
pervenerit anima , ibi erit.
Poteft etiam fuaderi concludo hac ratione,
quam in eodem articulo infinuat S. Dodtor. Li
cet quando aliqua inclinatio minuitur intrinfece
& ex ^arte fubjedti, poffit totaliter corrumpi,
quia cum ejus entitas (it limitata, oportet quod
per continuam fubtradlionem partium aliquota-
tum tandem totadcftruatur; feciis tamen quan
do minuitur foliim extrinfcce , & propter impe
dimenta qun continuo fuperveniunt, quia nul
lum ex his impedimentis aufert aliquid entitatis :
Sed inclinatio naturalis hominis ad bonum non *“*
minuitur per peccatum primo, fed fecundo mo
do , ut prxcedenti cohcludone oftenfum eft: Er
go per illud non poteft totaliter deftrui.
Argumenta, qux contra has concludones fie
ri folent,nullius funt roboris, & ex principiis
ftatutis facile dilui pofiiint : ideoque prxtermic-
runtur.
Articvlvs II.
Ytnm mors , morbi, & est er £ ali £ mi feris
corporales, ftnt effectus peccati D
originalis ?
R Atio dubitandi eft primo ; Quia mors eft
homini naturalis; provenit enim ex condi
tione materia: appetentis alias formas, & hoc ap
petitu forma: habita: infidiantis ; unde homini
conveniret in flatu pura: natura:, in quo nullum
prxceffiflet peccatum : Sed quod naturaliter ho
mini convenit, non eft cffc&us vel poena pecca
ti : Ergo nec mors.
Secundo : Sublata causa tollitur effedtus; At
fublato penitus per baptifmum originali pecca
to, adhuc remanent in homine moriendi necef-
fitas, morbi, & alia: miferix corporales; Ergo
illa non funt effe&us aut poena: originalis pecca
ti, fed conditiones naturales humana: natura:,
quas in eaefte non deludent,etiamfi Adamus non
peccadet.
Tcrtib: Caufa xqualis aequalem producit effe-
£him: Sed culpa originalis eft xqualis in omni
bus Adas poderis, Sc tamen morbi Sc extera: mi
feria: corporales in ipfis non funt xquales, ut ex
perientia conflat : Ergo illa non funt eftedhis
originalis peccati. His tamen non obftantibus.
Dico,mortem, Sc alias xrumnas quas patimur
in hac vita, ede cffedlus feu poenas originalis
peccati. Ita docent omnes Catholici cum D,.
Thoma hic art. 5. contra Pelagianos, qui ut re
ferunt Auguftinus lib. de hxrcf. cap. b. Sc Al-
phonfus aCaftro lib. 2. adversus hxrefes, ver
bo Adarn , hxreli 4. aflerebant Adarhum mor
tuum fuide non in pcenarn peccati, fed ex ne-
ceditate naturx. His adjungit Sixtus Scneniis lib.
5. bibliothecx famftx, annor. 36. Sc 12. Augufti-
num Chifami Epifcopum , fentientem peccatum
Adx non intulilTe homini corporis mortem , fed
animi duntaxar ; & Jofephum lib. 1. antiquir.
docentem primorum parentum delibfum non in-
tulide illis ncceditatem moriendi,fed vita: bre
vitatem , Sc accelerationem fenedturis ac mortis.
Hoc prxmifto.
Probatur primo concludo cx Scriptura: dici- n.
rur enim Sapient. i.Deus creavit hominem inex
terminabilem (id eft immortalem ) fed invidia
diaboli mors intravit in mundum. Et Eccli. 2;. A
muliere fr.Slum e fi initium peccati , & per illam
omnes morimur. Idem Ixpe docet Apoftolusin
Epift. ad Rornan. nanv cap. 5. ait; Fer unum ho
minem peccatum intravit in mundum , & per pec-
catum mors. Et cap. 6. Stipendia peccati mors. Et
cap. 8. Corpus mortuum eft propterpeccatum.
Probatur fecundo ex SS. Patribus; Augudi- 15.
nus enim lib. de peccato originali cap. 54. & fe-
quentibus docet mortem, Sc alios defedtus cor
porales , in nos venire de damnatione peccati. Et
lib. ij.de civit, cap. 15. Confiat ( inquit ) inter
Chriftianos veraciter Catholicam tenentes fidem,
etiam ipfam nobis mortem corporis, non lege na
tura fed merito inficiam eJfe peccati. Item Ifi-
dorus in lib. etymolog. docet quod mors a mor
dendo dicitur: quia cum primus parens frudtuin
veritum momordit, per morfum mortem incur
rit. Similia .habet D, Julianus Archiep. Toler.
lib. 1. de orig. mortis cap. 4. Mors (inquit) a
morfu primi hominis eft appellata : nam cum pri
mus humani generis parens lignum vetitum per
inobedientiam contigit, per morfum mortem in
currit.
Probatur tertio ex Tridcntino fe(T. 5. decreto ! 4*
de peccato origin. ubi exprefse definitur pri
mum parentem peccando , in le Sc in omnem
fuam pofteritatem,mortem vel necelfitatem mo
riendi invexifle. Idem prius fuerat definitum in
Millcvitano can. 1. Sc in Arauficano 2.can. 2.
Denique fuadetur concludo ratione : Licet r J*
mors, morbi, Sc alix miferix corporales natura
liter contingant homini, utpote ex quartior ele
mentis , fubindeque quatuor primis qualitatibus
contrariis inter fc pugnantibus compofito; quia
tamen juftitia originalis, perfede fubjiciens Sc
fubordinans corpus animx,hos defedius impe
diebat, non minus quam palus, qui navem in
medio flumine conftitutam retinet,ne in mare
ad quod naturaliter tendit devolvatur: ideo fi-
cuti qui palum auferret, caufa effer per accidens,
& tanquam removens prohibens, defccnsus na
vis in mare ; ita Sc peccatum originale , quod
fuftulit originalem juftitiam , eft caufa per acci
dens mortis, Sc aliorum defe&uum corporalium,
qui funt media ad illam.
Ex quo patet folutio ad primum argumentum 16,
in ratione dubitandi propofitum: Efto enim con
cedamus mortem , Sc alios defeftus corporales
efle homini naturales cx parte corporis, cx qua
tuor elementis compofici, quia tamen per pec
catum Adami jadtuEam fecimus illius doni gra
tuiti, quod mortem arcebat, tale peccatum di
citur caufa mortis , Sc coniequenter aliorum
