17-
lS.
DE EFFECTIBVS PECCATI. 4i5
dcfedhiumqui funt media ad ipfam,finon per ^ luminis, fciliecr fapientia & grati®, perq
nam
fe, faltern per accidens, ut diximus. Unde in for
ma , concella Majori, diftinguo Miriorem : quod
naturaliter homini convenit, non eft effedtus aut
poena peccati, fi non fupponatur impeditum per
gratiam, concedo Minorem : ii impeditum lup-
ponatur, nego Minorem, & Confequentiam.
Ad fecundum rcfpondeo veram elfe Majorem
de caufa per fe, falfam autem de caufa per acci
dens : peccatum vero originale , ut diximus,
non eft caufa per fe mortis , & aliorum defe
ctuum corporalium, fed per accidens tantum,
& tanquam removens prohibens: unde illo di-
mifTo in baptilmo , poteit perfeverare in homine
necellitas moriendi, non reftituta per illum ori
ginali juftitia, quantum ad effeCtum ejus fccun-
darium, qui erat perfecte fubjicere corpus ani
mo; , illudque per talem fubjeCtioncm reddere
impaflibile Sc immortale.
Ad tertium inniliter diftinguo Majorem : cau
fa aqualis squalem producit effeCtum , fi fit cau-
B
ab bene Sc decenter agendum perficitur. Unde
Auguftinus ( ab eodem S. Dodtore opufe. 6t.
cap. 15. relatus ) ait quod anima media inter
Deum eft creaturas , converfone ad Deum illumi
natur , melioratur, & perficitur : converfione ad
creaturas obtcriebratur, deterioratur , eft corrum
pitur.
Hanc rationem confirmat Sc magis illuftrat S.
DoCtor hic qu.tSd. art. i. refp. ad z. ex differen
tia quas inter intelledtum Sc voluntatem repeti
tur : Nam aStio intellcBus (inquitj perficitur fe
cundum quod res intelligibiles funt in intelleElu
per modum ipfius intellcElus, eft ideo intellectus
ex eis non inficitur , fed magis perficitur. Sed
aElus voluntatis conffiit in motu ad ipfas res, ita
ejuod amorrei amata animam conglutinat: eft ex
hoc anima maculatur , quando inordinate inha-
ret i fecundum illud Ofea p.fatli funt abominabi
les,fient ea qua dilexerunti
Suppono fecundo , hanc maculam remanere
fa per fe, concedo Majorem : fi fit caufa tantum in homine, donec peccatum a qua taufatur fue-
per accidens , nego Majorem. Solurio eft D
Thoma hic arr. 5. adi. ubi fic ait: Dicendum
quod aqualitas caufa perfe,caufiat aqualem ejfe-
Sium.... fed aqualitas caufa removentis prohibens
non ofiendit aqualitatem cffcEluum : fi quis enim
nt remiflum , Sc infufa animae gratia juftificans,
iit paret ex illo Iofue zz. Peccaftis in Beelphe-
gor,& ufqtte in prafentem diem macula hujus fcc-
leris in vobis permanet.
Suppono tertio , maculam peccati mortalis, de
aquali impulfu divellat columnas, non [equitur C qua folum agimus in prxferiti, elfe idem omni-
quod lapidesfuperpofiti aqualiter moveantur,fed no quod peccatum habituale, <3c folo nomine
ille velocius movebitur, qui gravior erit fecundum
proprietatem fu'a natura cui relinquitur, remoto
prohibente. Sic igitur remota originali juftitia, na
tura corporis humani reliSla eftfibi: eft fecundum
hoc, juxta diverftatem naturalis complexionis ,
quorundam corpora pluribus defectibus fubj acent
diftingiii, quamvis inter ha’c duo nomina unum
altero magis vel minus rem eXplicet : in hoc
enim quod eft exprirhere Dei offenlain, adhuc
per poenitentiam non rctradtatam , videtur ante
cellere hoc nomen , peccatum habituale: in hoc
vero quod eft fignificare turpitudinem & priva-
lp.
quorundam vero paucioribus, quamvis exiftente tionem nitoris debiti lubjedto , videtur quod hoc
originali peccato aquali* nomeri, macula, excedir. Ratio hujus fuppofi-
tionis evidens eft: nam elfe maculatum Sc. im-
• * — mundum coram Deo ( quod eft effedtus formalis
macula; j nihil aliud eft,quam elfe peccaris coin
quinatum , Sc efte Deo injuriofum Sc offenfum ;
p quod eft effeftus formalis peccati habitualis:
ubi autem effedtus formalis eft idem , eadem de
bet eife forma vel quafi forma tribuens talem ef-
fcdfcum. Unde Theologi his temporibus macu
lam peccari, Sc peccatum habituale, pro eodem
indifferenter ufurpant: apud antiquos vero com
plexum illud, peccatum habituale, non erat in
ufu (idcoquc apud S. Thomam nufquam repeti
tur , nec Bergomenlis ih fua rabula aurea ejus
mentionem facit) fed nomen peccati ad folum
aftuale vel originale rcftringebant, Sc quod nos
peccatum habituale dicimus, illi non nili pecca
ti maculam appellabant.
Suppono ultimo, peccatum habituale aliud
Articvlvs III.
Jftifid fi macula peccati, feu peccatum
habituale perfonale?
P,-amittuntur qua apud omnes funt certa, eft
referuntur fententia.
S V p p o N o primo, ex peccato praterito re
linqui quandam maculam in anima peccato
ris , per quam habitualiter dicitur maculata, im
munda, Dcoinvifa* &c. Ira colligitur ex Scri
ptura, in qua peccatum frequentiffime appella-
tur macula, immunditia, fordes, Scc. Item jufti- E cfle originale, quod per generationem transfim-
ficacio,qua homo transfertur a ftatu peccati,
ablutio Sc mundatio dicitur i ut patet cx illo
Ezechieh 56. Effundam fuper vos aquam mun
dam, eft mundabimini ab omnibus inquinamen
tis veftris. Praeterea , uc difeurrit D. Thomas
hic art. 1. macula in rebus fpiritualibus dicirur
ad fimilitudinem macula in rebus corporalibus.
Sicut ergo corpus aliquod maculari dicitur,'
quando ex contactu & commixtione alterius,na
tivum amittit fplcndorem feu nitorem , ut ve
llis, cum inficitur luto vel oleo: ita anima ma
culam fpirirualetn contrahit , dum inordinato
voluntatis affectu , qui eft vcluti quidam anima:
tadtus , creatura- adhaerens, perdit nitorem Sc
fplendorem , quem habet cx refulgentia divini
idi-
21 i
zi.
ditur , & refultat in nobis ex peccato adtualf
Adami,quo Dei praeceptum in paradifo terre-
llri violavit , de quo fuse egimus difputatione
pracedenti : aliud perfonalc, quod refultat ex
■ peccato adhiali a nobis commiffo, Sc in nobis
remanet, donec per contritionem Sc infufionem
gratia; auferatur : Sc de ifto in praefenti dilputa-
mus, Sc inquirimus quid illud fit, five in quo
formaliter eonfiftat ?
Vatie circa hoc opinantur Authores. Scotus
in ,|..dift. 14: qu. 1. afterit maculam peccati con
fidere in ordinarione paffiva ad poenam ut dif-
convenienci anima;, feu in relatione rationis re-
fultantcin anima,propter culpam commiflam;
quam dicit appellari maculam, reatum, & of-