u4 Recoli. IX. fu per
Part. III- Snpplem.
privaret variis bonis fpiriuialibus. Imo juxta Trid. per an
num in cenfuris infordefccns facit fe fofpeftum de haeredi.
Sup. a «. 45.
QUrER.ES VIII. Quis pojfu abfolvere a cenfura lata ab
Eomtnt? , . r
RESP. I. A cenfura ab homine per rententram fpecialem
lata poteil ablolvere illius Audior, & Audloris fuccelfor ,
ac fuperior abfolutus, nec non delegatus; alias nullus. De
Audtore patet ex Reg. x.Jur. Omnis res per quafcunque cau-
fas nafcicur, per eafdem diffolvitur. Idque verum elt etiam-
ii cenfuratus matet domicilium, arg. cap.\<). de for. compst.
VeLappellaverit contra fententiam, quia per appellationem
non fulpenditur jurifdidlio quoad ea, qua? appellationi non
obftant, ficut eft abfolutio a cenfura . Ubi tamen excipe
Judicem delegatum, qui cenfuram tulit, quia ipfius jurifdi
dlio poft appellationem admiffam penitus extinguitur. Imo
etiam in Judice ordinario excipiendi funt aliqui cafus, prae
cipue 1. quando ipfemet incidit in. aliquam cenfuram . 2.
quando cenfuram ab ipfolatam fuperior v.g.Pontifex, fpe-
cialiter confirmavit, ficque Ordinarii fententiam, luam fe
cit; in his enim non ipfe, fedSuperior debet abfolutionem
impendere. De fuccelfore , & Superiore ablbluto res patet
ex didlis de LL. Si tamen non fit abfolutus, feu pleno Ju
re Superior ferentis cenfuram, veluti Archiepifcopus refpe-
dlu fuffraganeorum, non poteft ab ejus cenfuris abfolvere.
Demum de delegato res etiam liquet; ficut enim jurifdi
dlio ferendi, ita etiam folvendi cenfuras poteft delegari .
Quod vero, praeter hos, nullus alius abfolvere polfit, ra
tio eft: tum quia nulli alteri reperiturconceffum, tum quia
alias Judicum jurifdiclio turbaretur. Suppi, an. 50,
RESP. Ii. A cenfura ab homine lata per fententiam ge
neralem, feu per modum Legis vd Statuti , poteil is ab
folvere, qui poteft abfolvere a cenfura per Jus lata. Ratio
tft; quia hujufmodi Centura generaliter latae a Judice aequi-
parantur cenfuris Juris. Sup. n. 53.
QUAERES IX. Quis pojfu abfolvere a cenfura Juris, feu
a Jure lata ? . ■■■:
RESP. I. Cenfura Juris vel eft refervata, vel non eft re-
fervata. Si eft refer vata, tunc folura is regulariter, & ex
tra mortis articulum, ab ea poteil abfolvere , cui eft refer-
vata; item ejus fuccelfor, Superior, aut ab ipfis delegatus,
«t ex ipfa natura relervationis, &ex diflis colligitur.
RESP. II. Si cenfura Juris non eft refervata , poteft ab
lolvere omnis ille, qui habet jurifdiclionem Epifcopalem ,
aut quafi talem; imo etiam Parochus, aliufveSacerdos po
tens abfolvere a peccatis mortalibus. Quod colligitur exc.
de fenc. Excomm. ubi Pontifex refolvic excommunica -
tum excommunicatione minore, a fuo Eptfcopo, vel proprio
Sacerdote polfe abfolvi, eo quod conditor Canonis ejus ab-
folutlonem fibi fpecialiter non retinuerit; quae ratio etiam
currit de aliis cenfuris non refervatis. Per proprium autem
Sacerdotem intelligitur Parochus, cap. omnis utriufque, de
poenit• & remiff. Eadem tamen videtur dfe ratio de quo
vis Sacerdote habente poteftatem abfolvendi a mortalibus,
prafertim de Regularibus ab Ordinario ad confelfiones au
diendas approbatis. Idem DD. communiter extendunt ad
cenfuras refervatas latas per ftatuta particularia Dioscefum
& Provinciarum. Addic Suppi, talem abfolutionem etiam
defervire pro foro externo , ita ut fi talis cenfura fuerit
occulta, neque ad torum concentiofum dedufla , abfolutus
ab ea poffit etiam publice fe gerere ut non cenfuratum .
( Quod tamen non fic intelligendum puto , quafi revera
Parochus, vel alius Sacerdos pro confeffiouibus approba
tus , poffit quendam etiam pro toro externo a cenfura non
refervata abfolvere ; cum illi ex communi omnium do-
dlrina careanc jurifdidlione fori externi , fed folum quod
ei profit etiam pro altibus publicis inftar aliorum exercen
dis non minus, ac fi etiam in foro externo fuiffec abfolu
tus, cum re vera cenfura totaliter celaverit) Quod fi cen
fura praexiftens pollea adhuc ad forum contenciofum de
ducatur, poteil ei prior abfolutio fori interni prodelfe , fi
in foro externo fidem facere poillt abfolutionis prius ob
tentae ; cujus modum aliquem fuggerit. Sup. quod lege a
num. 4.
RESP. III. Quando cenfura eft refervata in DioecefiCon-
fdfarii, non vero poenitearis, poteft ab ea abfolvi per hunc
Confeffarium; quia refpectu talis poenitentis non eft refer
vata, quandoquidem cenfuratum relervatio, ceu poenalis,
folos fubditos refpiciat. Idem ex Bulla [uprema Clementis
X. inferendum videtur, quando cenfura eft refervata qui
dem in Dicecefi posnitentis , fed. non hujus Confeffarii,
nam ita ibi relolvit de cafibus refervatis Epilcopalibus, ni-
fi Poenitentes conftiterit in fraudem refervacionis ad alie
nam Dioecpfim pro abfolutione obtinenda migrafte . Quas
& alia xi. n. 57. fpecialiter quod habens poteftatem abiol-
vendi a, peccatis refervatis, hoc ipfo habere cenfeatur fa
cultatem abfol vendi a cenluris annexis, utpote fine qua
prior poteftas eftet inutilis, ut patet confideranti.
QUAERES X. Qjt<e forma Jit fervenda in Abfolutione a
cen[uris ?
RESP.I. Ex parte Abfolutionis requiritur fignum aliquod
fenlibile externum, internae voluntatis abfol vendi fuffiden-
ter expreflmun ; dic quidem, de Jure ordinario verba, vel
Scriptura. Formam confuetam tum privatas, tum publicas
& folemnjs abfolutionisexhibet Suppi. Debet quoque in ea
exprimi Perfona ablblventis, Perfona abfol vendi, Sc cen
fura, a qua abfolvitur; licet haec determinari non debeat
neceifario, fi abfolvendus unam folummodo cenfuram ha
beat, vel abfolveus eum ab omnibus , quibus eft ligatus ,
abfolvere po:fit, Sc velit. Praeterea iicet melius fit abfol-
ventem Sc abfolvendum eflfefimul localiter praeleutes, cum
hoc ad majorem cautelam, & humiliationem cenfurati fer-
viat , tamen abfolute neceflfarium non eft; poteft enimpg-
na in abfentem flatui, Sc auferri. Id tamen difcriminisell
inter Abfolvencem Ordinarium, &Privilegiatum, quod ab
folutio prioris data abfenti, habeat effectum ab inflanti ,
quo datur; pofterioris ab inflanti, quo ab abfeme accipi
tur, & acceptatur. Sup.an-fo.
RESP. II. Ex parte abfolvendi tres requiruntur conditio
nes, i. ut Ablblutioneifi humiliter petat, eap-.40. de [enti
Excomm. ut praftet juramentum de non amplius com
mittendo illo crimine, ob quod lata eft cenfura . cap, 10.
i&ti.eod. 3. ut prius fatisfaciac parti Iasias, cap- 2. eod.in
<5. Circa primam conditionem advertendum , quod habens
poteftatem abfolvendi ordinariam valide abfolyac eum, qui
non petit, imo invitum, cum cenfura potius a Superioris,
quam fobditi voluntate dependeat: non fic delegatus, cum
ufus privilegii dependeat a voluntate ejus, cui impertitur.
Imo prior etiam licite abfolvit non petentem , dummodo
contumacia ejufdem celet . Circa fecundam notandum ,
quod ea praecipue intelligenda fit de abfolutione in foro
externo; in foro interno poenitentia!! autem ipn defidera-
tur juramentum, nifi deliilum fit enorme , imo vix tunc
eft in ufu. Tertia conditio etiam non requiritur , quando
Cenfuratus vel probabiliter putat fe ad nihil teneri, velefl
impotens ad fatisfaciendum, dummodo aliam cautionem ,
vel in ejus defectu juramentum, in foro Sacramentali pro-
babihftimo folum firmum propofitum praftet; quia fic jam
ceffat contumacia . Secus elt , falcem quoad abfolutionis
honeftatem , fi praftetur ei, qui culpabiliter nondum fatis-
fecit, cum hoc fit graviter contra ordinem Juris. Sup.n.6o.
RESP. 111. Ex parte abfolvsntis tria itidem requiruntur .
1. Legitima poteftas. 2, Libertas a metu gravi injufte in-
cuftb ad dandam abfolutionem . 3. Intentio abfolvendi a
cenfuris. Quo ad primam necefiarium utique eft, ut abfol-
vens fit Clericus, non tamen debet elfe Sacerdos; nara fi-
cuc Clerico non Sacerdoti poteft delegari poteftas ferendi
Cenfuras, ita Sc poteftas abfolvendi . Quinimo volunt ali
qui Clericum non Sacerdotem, qui habet poteftatem acen-
furis abfolvendi in foro externo, eamdem etiam habere in
foro interno confcientias, Sc quoad Deum, quemadmodum
etiam in hoc foro poteft ligare. Ampliant nonnulli, quod
Clericus non Sacerdos carens omni jurjfdidtione fori exter
ni, polfit in mortis articulo exifteatem ab excommunica
tione in defedluSacerdotis abfolvere, ex prafumpta volun
tate pise MatrisEcclefias, quod in tali cafu, ne excommu-
nicatus privetur communibus ejusfuffiagiis, talem potefta
tem concedat, uti poteft, cum abfolutio a cenfuris chara-
dlerem Sacramentalem non exigat . De fecunda conditio
ne fciendum, quod abfolutio tali metu extorta, fit invali
da, ex cap.un. de hit, quee vi is^c. in 6. Idem eft, fi ab-
folvens per mendacium ad abfol vendam inducatur. Quan
tum ad tertiam, intentio talis femper prafumitur in ab*
folvente, etiam in Confeflario Privilegiato, fi pcenirens in
culpabiliter quaedam peccata , quibus tales cenfura anne
xae funt, omittat; is enim eft effedlus illius formulae abfo
lutionis a cenfuris, quae abfolutionis a peccatis praemitti
tur , ut tollat omnfs cenfuras , quibus poeniteris eft inno
datus, & funt in potellate abfolventis, cum ifta abfolutio
non requirat diftindtam notitiam cenfurarum, ficut abfolu
tio diredta a peccatis. Unde fi peccatum fuerit ratione ta
lis cenfura relervatum, poterit dein quivis coofeffarius ab
eodem peccato abfolvere fic abfolutum a cenfura . Idem
tuentur multi de confeilione etiam invalida, apud eum fa-
dta, qui potuit abfolvere a cenfura, & tollere refervatio-
nem, prout ex P.Spoter advertimus Recoli- 4. Sacram. Q.
73. in fine. Excipit tamenSuarex cafum, quo quis a refer
vatis abfolvitur tempore Jubilari; quia tunc Confcffio vali
da exigitur tanquam conditio, fub qua conceditur facultas
abfolvendi a cenfuris, & peccatis refervatis. Sup n.61. In
ferens pollea, abfolutionem a cenfuris etiam pole fieri in
flatu difgratiae, & fopius fuper eadem peccata.
SECTIO II.
Ve Excommunicatione in Ipede,
Q UAERES XI. Quid, & qunuplex Jit Excommunicatio,
i?> Excommunicatur ?
RESP. I. Excommunicatio in genere eft cenfura Ecclefia-
ftica, qua homo privatur ecclefiallicaCommunione fidelium,
homo autem, qui hac privatur, dicitur Excommunicatur .
Triplex autem eft communio fidelium, pure interna, con
fidens in fide Sc charitate , qua fideles inter fe , & cum
Chrifto copulantur; atque hac neo privantur , nec privari
poliunt ab Hcclefia: pure extorna fou politica, confidens in
fide-