111 
RECOLLECTIONES 
MORALES EXTEMPORANEJE 
S V P E \ 
THEOLOGIAM MORALEM 
UNIVERSAM a 
PARS SECUNDA SACRAMENTALIS. 
RECOLLECTIO PRIMA 
Super Partem Primam 
THEOLOGIAS MOR ALIS SACRAMENTALIS 
R, P, PATRITII SPORER 
De Sacramentis in Genere, de Sacramento Ordinis in fpecie , & de Horis 
Canonicis pro ordinandis, 
QILTB.ES R. Qualiter differant inter fe Sacramenta 
Nova; Legis? 
RESP. 1. Varie; nam i. alia (mt Sacramenta iterabilia , 
alia initerabilia . Priora funt quas faspius fufeipi poftunt , 
cum non imprimant Charadetem indelebilem , & haec 
funt quatuor; Euchariftia, 'Poenitentia , Extrema Unftio, & 
Matrimonium. Poftcriora funt, quae lemel valide fufeepta, 
nequeant iterari , eo quod imprimant Characterem indele 
bilem in anima, & haec funt tria , Baptifmus , Confirma 
tio, HcOrdo. Spor. a n. 18. 
RESP. II. Alia funt Sacramenta Mortuorum , alia Vivo 
rum . Sacramenta mortuorum dicuntur, quae per fe , & 
primario a Chriflo inftituta funt ad reftituondam vitam 
fpiritualem homini fpirjtualiter mortuo per peccatum 
mortale ; & haec funt duo , Baptifmus, Ik. Poenitentia , 
haec enim ex vi fuse inftitutionis conferunt primam gra 
tiam : etiamfi per accidens , cum nimirum fufeipiens jam 
antecedenter eft juftificatus, etiam conferant fecundam 
gratiam . Sacramenta vivorum funt , quas per fe , & ex 
vi inftitutionis fuas, homini jam Ipiritualiter vivo , feu 
in prima gratia condituro , folum conferunt gratiam fe 
cundam , live augmentum gratias . Efto per accidens ali 
quando etiam polfint conferre gratiam primam , quando 
nimirum homo in ftatu peccati mortalis exi (lens, fed bo 
na fide putans fe ede contritum , qui tamen folum eft 
attritus , fufeipir aliquod Sacramentum vivorum ; quia fic 
nullum ponit obicem gratias Sacramentali ; Sacramenta 
autem fine obice fufeepta , numquam carent luo cffedu . 
Spor. a n. 20. 
RESP. III. Sacramenta aliqua funt neceffaria omnibus- , 
& quidem Baptifmus quibufeumque , & Poenitentia omni 
bus poft Baptifmum in mortale lapfis , in re vel voto 
neceffitate medii; Euchariftia vero Adultis neceftitate prae 
cepti . Aliqua , nempe cetera , non funt fub praecepto , 
faltem gravi neceffaria, ut patebit in Rccolledione fingu- 
.lorum . Spor. n. 24. 
RESP. IV. Aliqua Sacramenta dicuntur formata, aliqua 
informia ■ Formata , quae valide fimul, ac fmduofe fu 
feepta , ftatim habent fuum effedum in fufcipiehte , fci- 
licet gratiam fandilicantem ; informia , quae licet vali 
de fufeepta , propter obicem tamen peccati mortalis pro 
tunc carent fuo effedu , fcilicct gratia fanflificanre , efto 
aliqua , obice illo per poenitentiam fublato, iterum revi- 
yifcant. Spor, a n. 2J. 
QLJ/ERES III. Qua nam Sacramenta polfint ejfe infor 
mia , isn qiicSnam gaudeant privilegio revivi]centue ? 
RESP. 1. Omnia Sacramenta poliunt effe informia, prae 
ter Poenitentiam ; quia in omnibus reliquis poftunt con 
currere omnia effentialiter requifita ad valorem Sacra 
menti , flante obice peccati mortalis. Sola Poenitentia , 
cum ipfamet difpolitioriem poenitentis inter partes & re 
quifita neceftaria ad valorem numeret, valida effe nequit, 
quin fimul fruduofa exiftat, de quo tamen vide Recoli. 4. 
QutCr. 20. Spor. n. 27. 
RESP. II- Privilegio revivifeentiae , feu conferendi gra 
tiam fandificantem , remoto obice , ad minus gaudere 
debee Sacramentum Baptifmi , utpote cujus effedus eft 
fimpliciter ad falutem neceftarius , nec per aliud Sacra 
mentum conferibilis, nec per novam fufeeptionem Ba 
ptifmi ; cum is femel valide fufeeptus, amplius reitera 
ri non poftit . Id ipfum valde probabiliter tenetur de Sa 
cramentis Ordinis , & Confirmationis , utpote funditer ini- 
tcrabilibus, propriumque effedum habentibus, Verofimi- 
le eft 
SECTIO L 
De Sacramentis in Genere • 
- •‘. A ' ' . ' ’ I 
UTP.ES I. Quid, quotuplex (it Sa 
cramentum Nova Legis ? 
RESP. I. Sacramentum Novas Legis 
efi Jignum vifibile invifibilis Gratiis , 
ad hominem fanClificandum divinitus 
inftitutum. Dicitur: 1. Signum, quia 
cognitum ducit in notitiam alicujus rei. 
2. Vifibile, id eft, fenfibile , quocum 
que demum fenfu externo , idque ob 
congmitatem ad flatum noftrum,fen- 
fibus alligatum. 5. Invifibilis gratiae; cum enim Sacraraen- 
tum fit fignum, non mere fpeculativum , fed pradicum, feu 
effedivum fui fignificati, hinc fignificat effedum fuum pri 
marium, qui eft gratia fandificans, &in Sacramento Eu- 
chariftiaB etiam ipfamet gratia fabfiftens , Chriftus realiter 
&phyfice prtsfens fub fpeciebus Euchahllicis. 4. Ad homi 
nem \anltiHcandum , quo fignificatur finis omnium Sacra- 
mentorum novas Legis, qui eft fandificare hominem pergra- 
tiam. Simulque denotamur differentia eorum tum a Sacrifi 
ciis veteris & nova; Legis , tum a plerifque faltem Sacramen 
tis Legis qntiquas; quia Sacrificium non eft inftitutum per fe 
ad hominem fandificandum, fed ad proteftationem III pre 
mi in nos DEI Dominii, noftrique cultus: Sacramenta au 
tem veteris Legis, quas ex Lege erant, non conferebant ho 
mini ex opere operato gratiam, feu fanditatem internam, 
fed iftam folum praefigurabant, de fe autem conferebant 
folum aliquam fanditatem legalem, & externam. Licet cir- 
cumcifio, & remedium naturae, quae non ex Lege, fed per 
Patres immediateohginata funt, etiam probabiliter ex ope 
re operato hominem fandificaverint, quibus tamen deerat 
inftituuo flabilis. Hinc 5. dicitur divinitus inftitutum; in- 
flituere quippe Sacramenta principaliter , & authoritative 
poteft fblus DEUS , in cujus folius poteftate eft conferre 
gratiam. Requiritur autem in Sacramentis Novae Legis in- 
ftitutio flabilis, & perpetuo duratura; per quod tum aprae- 
didis Legis feriptas Sacramentis, tum ab aliis quibufdam 
gratiae fignis , non flabilibus funt difereta . Spor. cap. l 
a rtwn. t. 
RESP. II. Septem funt Nova; Legis Sacramenta, videlicet 
Baptifmui, Confirmatio, Euchariftia, Poenitentia, Extrema 
UnSio, Ordo, & Matrimonium, ut novillime definivit Tria 
dent. JefJ. j.Can. I. de Sacram- inGen. Et Ratio congruentiae 
eft ; quia totidem modis progredimur in natura ad vitam 
corporalem; unde proportionaliter idem effe debet in pro- 
greffu in gratia ad vitam fpiritualem . Sic enim Baptifmo 
Ipiritualiter renafeimur , Confirmatione quafi adolefcimus , 
& roboramur ad pugnam fpiritualem; Euchariftia fpiritua- 
liter nutrimur; Pw„nentia fanitatern animas per peccatum 
amiffam recuperamus; ExtremaUnCl.ione a reliquiis morbo 
rum animse curamur? Ordine quis fpiritualis provifor alio 
rum conftituitur ; ac demum Matrimonio Ecclelia DEI ne 
dum corporaliter, fed etiam fpiritualiter multiplicatur . 
Spor. n. 14. ipo feq. 
RESP. III. Excluduntur a numero Saci mentorum Sacra- 
mentalia , utpote quae non immediate ex opere operato 
conferunt gratiam fandificantem, fed folum gratias quas 
dam aduales excitantes ad pios motus ; talis funt forma 
tio Crucis , aqua Luftralis, exoitifmi , Benedidio Aboacis 
&c. Spor. n. 16.