fi* Recoli. I. fucer Part. I. Gap. L 
Je eft etiam de Sacramentis extrema; Unitionis , & Ma 
trimonii, cum & ipla fint lecundum quid initerabilia, & 
effedus aliquos fpeciales libi proprios habeant . Non ita 
probabile eft de Sacramentis Euchariftias , & Poenitentiae, 
quse ad libitum femper iterari poliunt . Imo polito . quod 
Poenitentia numquam lit informis , per fe eft iropoffio,ie . 
Sp«r. a itum. 28. 
B.ESP. III, Verofimilius tamen eft, nullum Sacramen 
tum , prater Baptifmum , revivifcere ; cura effedus Sa 
cramentorum non fint afferendi fine fundamento in Scri 
ptura, traditione Patrum , aut Ecclefiae definitione , quod 
hic deeli. Spor. n. 33- 
QUAERES IV. Quisnam fit effectus Sacramentorum No- 
T,e Legit P 
RESP. Effectus Sacramentorum Novas Legis eft duplex. 
Generalis omnium, icilicet Gratia [anltificans, juxta' Con 
cilium Tridentinum Sejf.7. Can.6. 8. de Sacram. inGen. 
Et Particularis aliquorum , Icilicet Charader ex eod. Con 
cilio cit.Seff.^.can.Q. Spor.n.34. Et de his modo. 
QUPERES V. Quid, is> quotuplex fit Gratia P Et qualis 
per fingula Sacramenta conferatur? 
RESP. I. Gratia gencratim eft donum Dei gratuitum , 
homini Viatod intuitu jalutis vi meritorum Chrifli gratis 
collatum . Et primo dividitur in grc.tiam gratis datam , 
gratum facientem . Illa eft donum homini principaliter 
conceffum ad aliorum falutem, ut donum prophetias, do 
num linguarum .- hasc eft donum DEI gratuitum princi 
paliter datum homini ad falutem propriam . Sporer a 
num. 35. 
RESP. II. Gratia gratum faciens dividitur in habitua 
lem , quae communiter gratia fanclificans appellatur ; & 
cCtualem . Gratia habitualis eft , qualitas fpiritualis fuper- 
natu/alis infufa animae, qua hominem Jormaliter juflum , 
faucium , ac DEO gratum conflttuit , eiufque alius merito 
rios vitee aterna de condigno efficit . Gratia adualis eft , 
influxus DEI [pedalis , & gratuitus excitans , <& effective 
movens , ac adjuvans hominem ad pios motus , isq aci ut 
honos exercendos . Porro gratia fandificans leu habitualis 
duplex eft, prima, & fecunda ; prima dicitur, qua homo 
peccator primo juftificatur, atque ex inimico amicus DEI 
conftituitur , Secunda , eft gratiae prioris augmentum^, feu 
quas confertur homini jam in gratia conftituto . Gratia 
adualis triplex communiter diftinguitur , Icilicet exctans, 
adjuvans , & complens vel fubfequens . Gratia excitans 
ieu proveniens eft motio animas lapernaturalis ad bonum 
aliquod volendum , vel malum fugiendum . Adjuvans feu 
cooperans eft eadem motio, & auxilium divinum efficax, 
una cum voluntate influens & concurrens ad bonum opus 
adu perficiendum &c. Complens vel fublequens eft ea 
dem motio , & auxilium Divinum , una cum voluntate 
cooperando tribuens operi bono coepto ultimam perledio- 
nem. Spor. a n. 37. 
RESP. 111. Certum eft de fide, per qnodlibet Sacramen 
tum novas legis omni homini rede difpofito conferri gra 
tiam fandificantem habitualem , uti definivit cit. Concil. 
Trid. poft Florentinum in Decreto Unionis . Praeter hanc 
autem cuilibet digne fulcipienti etiam confertur jus ad 
fpeciales gratiSs , & auxilia divina , proportionata adibus 
£c effedibus {pedalibus, ad quos quodlibet Sacramentum 
in particulari ordinatur . Unde gratia habitualis , prout 
tale jus fibi annexum habet , vocatur gratia Sacramentn- 
}is ad differentiam ab aliis gratiis habitualibus , quas per 
propria merita , & ex opere operantis comparantur . Sic 
jBaptifmus dicitur conferre gratiam fpecialem per modum 
regenerationis fpiritualis, in ordine ad Legem Chtiftianam 
debite obfervandam ; Confirmatio gratiam fpecialem in 
fide Chrifti roborativam in ordine ad fidem contra tenta- 
tiones internas & externas definiendam: Euchariftia gratiam 
fpecialem nutrkivara animas in vita fpirituali; Pcenicentia 
gratiam fanativam a peccatis ; Extrema nndio gratiam 
roborativam ad tolerandas morbi , & agonis moleftias ; 
Ordo gratiam digne exercendi adus fui Ordinis ; ac deni 
que Matrimonium gratiam fpecialem conciliationis pacis , 
dc amoris conjugalis , atque ad munia conjugii facilius 
fupportanda auxiliatiicem. Spor. a n. 42. 
QUAERES VI. Qualiter Saeramenta catijent gratiam ? 
RESP. I. Sacramenta caufanc gratiam Sacramentalem 
ex ooere operato, non ex opere operantis tantum. Id eft , 
conferunt gratiam ex vi ipfius adionis Saciamentalis , & 
inftitucionis a Chrifto fadas , One relpedu, vel dependen 
tia ad merita vel dignitatem exercentis talem adlionem . 
Hoc enim lignificat Ly ex opere operato : Ex opere ope 
rantis vero caufare dicitur , quod folum caufat gratiam 
ratione meriti , & difpofitionis illius , qui talem adionem 
exercet. Ratio eft , quia Sacramenta novas Legis vim & 
efficaciam caulandi gratiam habent ex praedia inllitutio- 
ne Chrifti , quas independens eft a meritis Miuiftri , vel 
fufeipientis. Spor. n. 45. 
RESP. 11. Sacramenta caufanc gratiam ad minus mora- 
liter ; quatenus illa Tigna lacramentalia debite applicata 
' ex vi inftitucionis fure movent ac impellunt DEUM , ut 
memor prorailfionis ac meritorum Chrifti ipfe per fe cau- 
tet, & infundat gratiam landifkantem digne fufdpienti- 
bus tale Sacramentum . An Vero etiam phyfice caufent 
gratiam , laltem inftrumentaliter , cum DEO ut agente 
principali concurrendo ad phyfice producendam gratiam , 
inter Thomiftas , & Sconilas controverfum eft ; & ne 
ganti lententia; accedit P. Sporer , eo quod illa figna , 
velut corporalia , nullam proportionem phylicas adi vita 
tis habeant cum gratia fpirituali , & fupernaturali , & 
cum fint entia effentialiter fuccelliva , & in ultimo in 
flanti fuse completionis , in quo efficitur gratia, non am 
plius phyfice cxiftant . Eft ergo 1. Cauli efficiens gra 
tias folus DEUS. 2. Caufa meritoria Chriftus, ejulque 
pallio & merita. 3. Caufa inftrumentalis moralis ipfa Sa 
cramenta. 4.Caufa minifterialisMinifter Sacramenti. Spor. 
a num- 46. 
RESP. III. Sacramenta ad invicem comparata , non 
conferunt omnia asqualem gratiam , fed heut unum eft 
alio dignius & perfedius, ita unum altero etiam ma 
jorem ac perfectiorem gratiam confert , uti definitum in 
Tridentino Sejf. 7. Can. 3. de Sacram, in Gen- _Unde 
cum Euchariftia fit Sacramentum omnium perfediffimum, 
etiam perfediorem ceteris gratiam conlert , quantum eft 
ex fe . E contra Sacramenta ejufdem fpeciei folo nu 
mero diftinfta , ut plures Baptifmi v. g. quantum eft 
ex parte fua , iubjedis ^qualiter difpofitis conferunt gra 
tiam aequalem ; quia quodlibec Sacramentum habet defi 
nitum effedum ex certa lege , & promilfione divina , 
Spor. a n. 49. 
RESP. IV. Eadem tamen Sacramenta fubjedis inae 
qualiter difpofitis inaequalem conferunt gratiam , nedum 
ex opere operantis ( de quo dubitari non poteft ) ve 
rum etiam ex opere operato; Ratio eft , tum quia Tri- 
dentinum Sejf. 6. Cap. 7. Loquens de juftificatione homi 
nis per Baptifmum, docet nos juftificari recipiendo in no 
bis juftitiam unnfquilque fuam , fecundum menfuram , 
quam Spiritus Sandus partitur fingulis , prout vult , 
Jecandum propriam unififcujufque dtjpofitioncm , & coo 
perationem . Tum quia Sacramenta in modo agendi imi 
tantur caufas naturales , quae femper perfedius agunt in 
lubjedo melius difpofito. Spor. a «.51. 
QUAERES VII. Quid fit Cbaracler Sacramentalis , quo- 
tuplex , qu<S' ejus munia, ac fignificationes ? 
RESP. I. Charader eft figmtm fpirituale indelebile , 
anima imprejfum in fufeeptione Sacramenti initerabilis , 
fignificans poteftatsm quamdam fpiritualem , eo Sacramen 
to acquifitam . Et iftnd quidem fignum imprimitur femper 
infallibiliter, quoties Sacramentum initerabile valide fulci- 
pitur, cum nullam habeat oppofitionem cum peccato mor 
tali, licut gratia fandificans. Spor. n. 54. 
RESP. 11. Tria tantum Sacramenta imprimunt Cha- 
rafterem , videlicet Baptifmus, Confirmatio , & Ordo , 
adeoque triplex lolum eft Charader . Ratio , quia Cha 
rader imprimitur in fignum alicujus novi flatus acquifi- 
ti in Ecclefia , cc poteftatis fpecialis acceptae ; led per 
tria prsdida folum Sacramenta homo conftituitur in no 
vo flatu in Ecclefia , novamque poteftatem accipit j per 
Baptifmum quidem conftituitur ovis Chrifli, quatenus in 
familiam Chrifti adlcnbitur, & poteftatem accipit alia Sa 
cramenta bonaque communia Ecclefiae participandi. Per 
confirmationem conftituitur j^iles Chrifti , quatenus ad 
militiam Chrifti adlcribitur , & poteftatem accipit ex of 
ficio fidem Chrifti profitendi, ac tuendi ; per Ordinem 
denique conftituitur Mimjler Chrifti , quatenus in nume 
rum prsepofitorum iamilias , & difpenfatorum bonorum 
Chrifti affutnitur , & poteftatem accipit difpenfandi bo 
na Domini fui . Alia autem Sacramenta nec in novo 
ftatu condituum , nec novam poteftatem impertiuntur : 
confequenter congruum eft , per fola hsec tria Sacramen 
ta imprimi Charaderem. Spor. a n. SS- 
RESP. HI. Munia , feu Officia Charadcris funt, aptum 
facere ad cultum divinum ; configurare Chrifto 5 & di- 
ftinguere ab aliis . Primum & tertium patent ex didis : 
fecundum etiam , nam per Charaderem Baptifmi homo 
tanquam ovis conformatur Chrifto tanquam fuo fupre- 
mo Pallori per Charaderem confirmationis tanquam 
miles conformatur Chrifto velut Supremo fuo Duci ; & 
per Charaderem Ordinis tanquam Minifter conformatur 
Chrifto ceu Supremo Epifcopo animarum noftrarum . 
Spor. a n.6l. 
RESP. IV. Charader 1. quidem fignificat triplicem il 
lam poteftatem fpiritualem prasdeferiptam. 2. Ipfum Cffiri- 
ftum , cui per eum homo conformatur . 3. Aliquo mo 
do gratiam landificantem , quas vel cum iplb adeft , vel 
adeffe deberet . 4. Alia Sacramenta , ad quas fulcipienda, 
vel miniftranda ordinatur. Spor. a n-<S$. 
QU./ERES VIII. Qualiter praditlam poteftatem Chara 
cter figmficet ? 
RESP. I. Charader non eft ipfa poteftas, fed fignum 
tantummodo talis poteftatis , in corpore humano & mor 
tali exercenda; ; Hinc licet anima feparata Sacerdotis 
retineat Charaderem Ordinis, non poteft tamen confe- 
crare vel abfolvere . Et quidem fub diverfo relpedu pa 
te fi: dici fignum naturale , & ad placitum ; ad placi 
tum , quatenus ex mero DEI beneplacito imprimitur