Theol. Sacram. P. Sporer Sedi. I. 12$ ' 
gofftra fidem poteft flare intentio faciendi, quod facit ve- 
m Ecclefia; neque Sacramenta habent luam efficaciam ex 
virtute , & meritis Minillri, fed ex virtute Dei , & meri 
tis Chrifti. Spor. n. J^i. 
QUiER.ES XIX- Quid requiratur ad licitam admini- 
(irationem Sacramentorum? 
RESP. I. Ut Miniller ex officio licite miniftret Sacra 
menta, regulariter in eo requiritur aliqua jurifdictio in fu- 
fcipientes, ordinaria vel delegata, eaque non impedita ex 
communicatione, vel alia cenfura, aut irregularitate, ex 
cepto lolo matrimonio, cujus Miniltri funt ipfi contrahen 
tes , nullam jurifdillionem fpiritualem in le invicem ha 
bentes. Spar. n. 1(52. 
RESP. II. Praeter jurifdillionem requiritur etiam, ut Sa 
cramentum miniftret valide, rite, digne , & dignis . Va 
lide quidem , adhibendo fcilicet omnia edentialia Sacra 
menti , alioquin horum aliquo deficiente , peccabit morta 
liter . Rite , nimirum adhibendo etiam accidentalia requi- 
lita ad decentem adminiftrationem & dedecorem Sacra 
menti , five ex natura rei, five ex pra;cepto Ecclelia: ; 
nam fanda fande tradanda ; alias pro ratione materiae 
rurfus peccabit mortaliter. Digne, fcilicet fine confidentia 
peccati mortalis, feclufa caufa excufantc , de qua infra . 
Dignis, feu reile difpofitis , nifi rurfus detur caufa exco 
lans. Spor. n.USl.&feq. 
RESP. 111. Invalide miniftrans Sacramentum , etfi nul 
lam faciat injuriam Sacramento , quod tunc non eft , ad 
huc peccat mortaliter, eo quod irreverentiam exhibeat 
ipfi Authori Sacramentorum Deo , & Chrifto , exercendo 
actionem Sacramentalem in iis circumftantiis , in quibus 
ex inftitutione divina deberet fandi fi care hominem , & 
tamen de fado propter impedimentum additum a Mini 
ftro landificare non potelt ; unde is cenfetur Chrilto In- 
ftitutori quali illudere. Quod etiam de fufcipiencibus inva 
lide ex culpa propria procedit. Spor. a n. 
QQ/ERES XX. An jemper peccet Miniller Sacramen 
tum in flatu peccati mortalis miniftrans ? 
RESP. I. Miniftrans in ftatu peccati mortalis tunc fo- 
lum peccat mortaliter, fi ad tale Sacramentum miniftran- 
dum fit fpecialiter confecratus, & conficiat Sacramentum. 
Ratio ; quia gravis eft irreverentia , Sacramentum , quod 
a Chrifto inftitutura eft ad fandificandum hominem , & 
confidentiam emundandam , confici a Miniftro ad hoc 
cohfecrato, immundo & fordido : Unde talis Miniller de 
bet prius emundare fuam confidentiam , non quidem ne- 
ceffario per confeffionem , nifi fumpturus fit SS. Euchari- 
lliam, fed vel per hanc, vel per contritionem perfedam. 
Si vero Miniller Sacramenti vel non fit ad hoc munus 
fpecialiter confecratus, vel non conficiat Sacramentum , 
non peccat mortaliter adminillrando illud extra flatum 
gratjse; quia ceffat prior ratio , Unde Laici , vel non Sa 
cerdotes, vel etiam Sacerdotes urgente neceffitate, in qua 
cuilibet licitum eft baptizare , baptizantes in ftatu peccati 
mortalis , excufantur a mortali; quia tunc non peragunt 
id munus ex officio, & ut confecrati, fed mere per acci 
dens . Similiter nec diftribuentes Eucharifliam in flatu 
peccati mortalis ; quia non conficiunt Sacramentum , fed 
aliunde confedum folum applicant. E contra Sacerdos vel 
Diaconus folemniter baptizans peccat mortaliter ; & Sa 
cerdos celebrans in peccato mortali duplex peccatum mor 
tale committit, unum ratione confedionis, alterum ratio 
ne fumptionis Euchariftiae, nifi ante fumptionem pceni- 
merit. Spor. a n. 169. 
RESP. II. Miniller confecratus ex officio conficiens Sa 
cramentum in mortali , peccat mortaliter toties, quoties 
conficit interruptis moraliter minilteriis ; non item fi in 
eodem moraliter minifterio pluries Sacramentum aliquod 
conficiat, v.g. Si eadem feffione plures poenitentes facra- 
mentaliter abfolvat , quia illas omnes abfolutiones perti 
nent ad idem moraliter minifterium abfolvendi, Spor er 
mm. 17). 
RESP. III. Per accidens etiam Minifter confecratus a 
mortali excufatur , non folum miniftrando in mortali per 
ignorantiam, inadvertentiam, vel oblivionem inculpabilem 
lui peccati; fed etiam ratione urgentis neceffiratis, fi pe 
riculum fit in mora , & Miniller non poifit fe cito recol 
ligere ad contritionem eliciendam ; quia urgens necelfitas 
abftergit irreverentiam erga Deum, ficuti fsepe erga Prin 
cipem. Sufficiet ergo tunc limplex animi averfio a pecca 
to memorias occurrente. Spor. n-tq6. 
QUvERES XXL Liceatne aliquando Sacramentum pete 
re, is^ recipere a Miniftro indigno , feu cum peccato mor 
tali collaturo? 
RESP. I. Per fe non licet petere, vel recipere Sacramen 
tum a Miniftro notorie malo, qui fcilicet praevidetur, vel 
creditur miniftrando peccaturus mortaliter; licet autem ob 
rationabilem caufam necelfitatis , vel utilitatis notabilis , 
ut ex didtis Recoli. 6. Decalog. ad Q 3. de cooperatione ad 
peccatum alienum abunde patet. Idque praslerrim verum 
ell, fi fit talis Minifter, cui ex officio incumbat miniltrare tale 
Sacramentum; quia licut minor caufa fufficit ad petendum 
& recipiendum Sacramentum a Miniftro parato, quam a non 
parato miniftrare cum mortali: ita etiam minor caufafuf- 
Recollecl. Moral. ad Theol. V. Sporer, 
ficit ad petendum & recipiendum a proprio Parocho, vel eo, 
cui ex officio incumbit miniftrare tale Sacramentum, quam 
ab alio, etiamli is prior foret concubinarius notorius , vel 
generaliter excommunicatus. ideoque toleratus, & non vi 
tandus; quia per Decretum Concilii Conftantienfis permif- 
fum eft , etiam in facris , communicare cum omnibus , 
praeter nominatim denuntiatos excommnnicatos , Sc noto- 
rjos percuffores Clericorum. spor. a n. 178. Unde 
REiP. II, Peccat mortaliter , qui extra cafum extremas 
necelfitatis, fcilicet articuli vel periculi mortis, petit, vel 
recipit Sacramentum ab excommunicato non tolerato , & 
vitando , fcilicet nominatim denuntiato , vel notorio per 
cudere Clerici, vel alio, undecumque demum carente ju- 
rildillione ad tale Sacramentum miniftrandum ; quia citra 
mortale peccatum numquam licet petere vel admittere ab 
alio opus , quod is fine mortali praellape non potell; fed 
tales funt praedidi: ergo&c. Spor. ».183. 
QUAERES XXII. An femper peccet, qui Sacramentum 
miniftrat indigno ? 
RESP. I. Peccat , per fe loquendo , mortaliter, qui mi- 
nillrat Sacramentum certo moraliter indigno (in dubio qui 
libet praefumendus eft bonus ) quia proxime cooperatur ad 
peccatum grave lacrilegii ; Unde peccatori notorio & pu 
blico, etiam publice petenti aliquod Sacramentum, & pec 
catori occulto occulte petenti ( non item huic publice pe 
tenti, quia edet diffamatio ) negandum elt Sacramentum . 
Excipe : nifi indignitas peccatoris occulti cognita effet fo- 
la Confeffione lacramentali praevia ; quia tunc denegatio 
Sacramenti, etfi occulta, foret fradioligilli. Spor. rfp.xSq. 
RESP. II. Nullo umquara qalu, etiam mortis incudo 
metu, vel periculo, licet Sacramentum miniflrare incapa 
ci, v. g. jam rite baptizatum rebaptizare , certo indifpod- 
tum cognitum ablolvere &c. Ratio ; quia fic non tantum 
nulliter confertur Sacramentum , fed etiam patenter falli— 
ficatur forma : falliim autem Icienter loqui elt intrinfece 
malum, &in materiaSacrameqtorum mendacium graviter 
perniciofum. Spor. n. 187, 
RESP. III. Licitum eft tamen , faltem probabiliter , eo 
cafu , capaci indigno miniftrare Sacramenta , valide con- 
feribilia indigno , utpote Eucharifliam , Confirmationem , 
Ordinem, Extremam Unitionem &c. quia fi fubjedum lit 
capax talis Sacramenti, efto indignum fit, nec invalidatur 
Sacramentum , nec falfificatur forma : facrilegium autem 
fufeipientis non tenetur Minifter cum tanto luo incommo 
do impedire. Excipe cafum, quo Minifter urgeretur mini 
ftrare Euchariftiam , vel aliud Sacramentum indigno in 
odium vel contemptum fidei , Religionis , ac ipfius Sacra 
menti, vel ad ufum&finem dagitiofum, v.g. haeretico ad 
conculcandum, mago ad magias &c. tunc enim potius mors, 
&quodvis malum lubeundum effet, quam ut ad talem fi 
nem pofitive traderetur Sacramentum , etfi tunc Minifter 
poffet fe habere permillive, & negative, videlicet permit 
tendo violentam Hodiae ereptionem. Spor. a ».188 
QUAERES XXIII. Quodnam fit fubjeclum Sacramento 
rum valide , & licife fufeipiendorum ? 
RESP. I. Subjectum capax Sacramenti cujufvis valide lu- 
fcipiendi eft folus homo viator; quia pro folis viatoribus 
Sacramenta funt inftituta . Rcfpedu Baptilmi quidem qui 
libet homo viator eft fubjedum capax ; eft enim Baptif 
mus Sacramentum regenerationis fpiritualis, omnibus ho 
minibus viatoribus ad falucem neccffarium ; at refpedu 
aliorum Sacramentorum folus homo viator baptizatus va 
lidum eft fubjedum, cumBaptifmus fit janua omnium Sa 
cramentorum . Nec tamen omnis homo baptizatus capax 
eft cujufvis Sacramenti; fiquidem infantes, & perpetuo a- 
mentes prorfus incapaces funt Sacramentorum poenitentia:. 
Extrema: Undionis, & Matrimonii, utpore quae peccatum 
alluale vel praefupponunt, vel proprium lulcipientis atluin 
includunt ; & femina: incapaces funt Sacramenti Ordinis . 
Spor. n. 190. Igitur 
RESP. II. Ut valide recipiatur aliquod Sacramentum , 
requiritur, r. Ut homo fit capax talis Sacramenti in par 
ticulari . 2. Ut ponat effentialia ex parte fui requifita ad 
valorem talisSacramcnti, nempe in Poenitentia verum do 
lorem, & confeffionem, in Matrimonio , verum confenfum . 
3. Ut fi adultus fit, intentionem habeat, ad minus habi- 
tualem, juxta ante dida. Spor. n. 191, 
RESP. III. Ut licite etiam fixfcipiat Sacramenta , ultra 
prsedida requiritur. 1. Ut fit difpofitus proportionate ad 
Sacramentum , quod vult ftffcipere ; fcilicet per llatum 
gratiae , fi fufeipere velit Sacramentum vivorum ; per fi 
dem vero, fpem , & attritionem faltem de peccatis cOm- 
miffis, 15 fufeipere velit Sacramentum mortuorum . 2. Uc 
fit proxime capax effedus Sacramentalis; nimirum ipfius 
gratia; fandificantis ; quod fit , fi fit praedido modo dif 
pofitus . 3. Ut obfervet omnia , qua: vel ex natura rei , 
vel ex fpeciali Ecclefia: praecepto neceffaria funt ad de 
centem modum recipiendi tale Sacramentum . Sporer a 
mm. 192. , .- v 
Ef haec de Sacramentis in genere, nunc in fpecie. 
Jj 2 SECTIO