Theol. Sacram. P,
. Kazenb* Se$. I. 14$
poteft introire In regium Del • Ubi ex authoritate proferen
tis colligitur Chrifti inftitutio , ex ly aqua lignum fenlibi-
k, ex ly Spiritu Sancio pracbca fignificatio gratia; fanlti-
ficantis. Suppi, n. 2.
RESP. II. Sacramentum Baptifmi fuit quidem inftitutum
ante mortem Chrifti; verumtamen certum inftitutionis tem
pus non habetur exScriptura: verofimilius amem fuit,an
tequam ipfe & Difcipuli ejus baptizaffent , ut dicitur cap•
cit.Poft hascvenitj efus, Difcipuli ejus in terram] udaeam,
isfi ibi demorabatur cum eis, iS’’ baptizabat. Ex quibus ver
bis etiam prima Pars concluditur ; quia ufus Sacramenti
{'apponit ejus inftitutionem . Accedit, quod Chriftus ante
paffionem liram contulerit Dilcipulis fuis Euchariftiam, &
'Ordinem Sacerdotii, ut teftatur Trid.Sef. 22. cap. 1. &cwr.
2. non eft autem credibile ipfum hoc feci Ife ante inftitutio-
aemBaptifmi, cum hic de lege ordinaria lit janua ad re
liqua Sacramenta . Sed nec illud tempus congrue pro ipfa
formali inllitutione a dignatur , quando , ut fupra , dixit
•Nicodemo, wfi quis renatus fuerit is^c. quia Sacramentum
adeo neceflarium expetebat publicam inditutionem, adeo-
que non in conclavi , & coram homine privato de node
faciendam, uti fuiffet illa . Nec illud , quando ipfe Chri-
flus baptizatus fuit a joanne Luc. 3. quia ille non fuit Ba
ptifmus Chrifti, fed Baptifmus Joannis, qui folum erat fi
gura illius. Melius ergo illud tempus , quod di dium eft ,
alfignatur, ita tamen, ut Baptifmi inftituti Confirmatio fa-
dla fuerit poft Refurredlionem Chrifti, quando dixit Matth.
28. 'Euntes docete omnes gentes , baptizantes eos in nomi-
T.ePatris, i&Vilii, is* SpiritusSancii. Suppi.a n. 4,
QLLERES III. Quid ergo fuit Baptifmusjoannis?
RESP. Non fuit Sacramentum , fed tantum figura , &
difpolitio praeparativa ad Baptifmum Chrifti ; unde non
conferebat gratiam fandlificantem , faltem ex opere ope
rato , prout iple innuit Matth. 3. ibi ; Ego baptizo vos ia
aqua in poenitentiam; qui autem poft me venturus eft , ip
fe baptizabit vos in Spiritu, igne • Concordat. Trid. Sejf.
7. Can. 1. de Baptif, Sup.n. 6.
QU/ERES IV. Qtue fit materia Baptifmi?
RESP. I. Materia remota valida Sacramenti Baptifmi eft
omnis & fola aqua naturalis , & dementaris fluida , con
flat ex verbis Chrifti Joan.3. fupra allegatis; ex definitio
ne Tridentini Sef. 7. can. 2. de Baptifmo, & perpetua Eccle-
fiae praxi. Ratio congruentia; eft; quia ficut aqua eft fri
gida, fluida lucida, nece far ia, communis ; ita & Baptif
mus eft ordinatus ad reprimendum situm concupifcentiae,
fledtendum rigorem inobedientias , illuftrandam claritatem
fidei, introducendum in viam falutis, & communis omni
bus hominibus. Suppi, n.8.
Sequitur proin 1. materiam validam Baptifmi efte aquam
dementarem , live benedidtam , five non, calidam & fri
gidam, dulcem & amaram, limpidam & turbidam, pluvia
lem, fluvialem, fontanam, & marinam dcc.
Sequitur 2. materiam invalidam efte quemcumque alium
liquorem, qui non eft aqua naturalis, veluti vinum, lac,
urinam, fanguinem, oleum, lacrymas , falivam, item li
quores ex frudlibus ( non item ex glacie vel nive ) ex-
preftbs , ipfam quoque glaciem , nivem , pruinam &c.
nili refolvantur; quia licet fint aqua naturalis fubftan-
tialiter , non tamen ufualis feu fluida , ut per eam poftit
fieri ablutio.
Sequitur 3. materiam dubiam efte aquam rofaceam, exfa-
le refolutam, liquorem ex herbis & floribus per diftillatio-
nem edudlum , vel naturaliter ex arboribus dimanantem ,
cereviliam, atramentum, & jufculum tenuia; fecus fi fint
valde crafta . Suppi, a n. 10. De quibus pro praxi obfer-
vandae funt Regulae fequentes:
Reg. I, Peccat mortaliter, qui cum poftit habere a-
'quam dementarem , adhibet aliam. Quia fcilicet abfque
urgente caufa exponit falutem infantis fupremo difcri-
mini.
Reg. II. Qui nequit habere aquam dementarem, in ne-
ceftitate non modo poteft , fed etiam debet adhibere ali
quam ex iis, de quibus dubitant DD. v.g. rofaceam. Ra
tio , quia quilibet Jure Naturali 8c Divino tenetur aster
nam alterius perniciem impedire, quantum poteft finefuo
gravi damno , & peccato ; fed, poteft hoc facere , adhi
bendo materiam dubiam, cum poftit efte, quod fit mate
ria fufficiens. Ergo.
Reg. III. Poteft & tenetur tunc etiam adhibere mate
riam lolum rei pelli ve dubiam, puta fi in tenebris nefciat,
an apprehenderit aquam , an acetum . Qpia adhuc me
lius eft aegro periclitanti adhibere medicinam dubiam ,
quam nullam.
Reg. IV. In utroque tamen cafu conferendus eft Baptif
mus iub conditione tantum , voce vel mente dicendo : Si
hac materia eft apta is*c. ego te baptizo isoc. Ratio hujus
eft , ut hac ratione evitetur irreverentia Sacramenti, fi
forte materia apta non fit.
Reg. V. Quando poftibilitas addi, femper via tutiffima,
adeoque inter materias dubias certas proximior eft eligen
da , & ceftante impoflibilitate caute fupplendum , quod
neceffitas prohibebat.
Reg. VI. Baptizatus in materia dubia , lepeliendus eft
Recotleci. Moral. ad Theol. P. Sperer»
in loco facto ; quia jure glebas facrae nemo privandus eft
in dubio. Suppi, n.13.
RESP. II. Materia licita extra cafum neceftitatis eft a-
qua benedilta e fonte Eaptilmali tantum, inBapcifmo Ib-
lemni ; at in privato libere omittitur benedicta . Ratio
prioris eft mos univerfalis Ecclefiae in Ritualibus prsefcriptus,
cujus tranfgreftio communius reputatur peccatam mortale.
Licite tamen adhibetur tempore acerrimi frigoris aqua te-
pefalla, ubi ita moris eft. Suppi, n. n.
RESP. III. Materia proxima Baptifmi eft Ablutio . Con
flat tum ex illo Matth. ult. baptizantes ( id eft , abluen
tes) eost tum ex forma: ego te baptizo. Hinc diximus gla
ciem & nivem, nifi refolvantur, non efte materiam aptam
Baptifmi: quia per eam aliter non poftet fieri ablatio .
Eft autem Ablutio duplex , activa ex parte Miniftri , &
pajflva ex parte Sufcipientis ; & certum eft utramque re
quiri ad eftentiam Sacramenti , quidquid fit de illa quae-
ftione fpeculativa , utrum haec vel illa contlituat fprmali-
tcr eftentiam. Suppi, n. 15.
QJJ/ERES Y. Qualts Ablutio fit necefaria ad valorem
Baptifmi ?
RESP. I. Ad valorem Baptifmi perinde eft , five Ablutio
fiat per Afperfionem, five per Immerfionem , five per Aifu-
fionem aquas ad corpus : item an adhibeatur trina , vel
tantum una. In praxi tamen fervanda eft confuetudo cu-
jufcumque dioscefis, quam praevaricando poteft aliquis pec
care etiam mortaliter-, faltem ratione fcandali . Commu
nis cum Suppi, n. I?. cit.
RESP. II. Non eft neceflarium , ut Ablutio fiat in toto
corpore, aut majori ejus parte , fed certo valet Baptifmus
fallus in capite infantis , cum haec cenfeatur pars homi
nis praecipua , in qua viget omnis fenfus . idem commu
niter affirmatur de Ablutione facta in fcapulis, pellore ,
vel alia hujufinodi parte notabili . At fi pars minus no
tabilis, v. g. manus, pes , & multo magis fi foli capilli ,
vel puer adhuc fecundinis obvolutus abluatur, Baptifmus
nullatenus eft certus; & licet in neceftitate etiam horum
modorum aliquo conferendus fit , fi alio certiore non pol-
fit , id tamen folum conditionate faciendum eft & cef-
fante neceftitate , puer lub conditione rebaptizandus .
Quod idem faciendum , fi infans in utero matris adhuc
totaliter hasrens, etiam in capite baptizatus fuerit; eoquia
magni DD. negant valide baptizari nulla adhuc parte e-
nixum : juxta illud D. Auguft. Nemo renafeitur, nifi prius
nafcatur. Suppi, n.16.
RESP. III. Ut fit vera corpori Ablutio, debet aqua im
mediate & phyfice tangere corpus baptizandi : unde nullo
modo valet, fi uterus matris abluatur , vel aqua folum-
modo attingat fafeias, vel velles baptizandi; fed de Ablu
tione in capillis, & fecundinis, ut dictum eft, & in umbi
lico, per quem infans fugit alimentum a matre , dum eft
in utero , dubitatur a DD. Illud rurfus oblervandum non
fufficere attallum aquas , led requiri contallum fuccefti-
vum, five quemdam fluxum aquae luper corpus; quia alias
homo proprie non dicitur ablutus, led madefallus tantum.
Unde fequitur non fufficere aquam quantumcumque modi
cam ad Baptifmum , fed requiri tantam , ut poftit fluere
per corpus. Suppi, n. 15.
RESP. IV. An etiam ad valorem Baptifmi fufficiat Ablu
tio fubmerfiva, feu talis imraerfio , poli quam non fequa-
tur emerfio, utrinque probabiliter difputatnr. Ec ratio cum
TT. & RR. affirmandi elt , quia adhuc fit Ablutio infan
tis . Ratio vero negandi ; quia non eft verofi.mle talem
allionem a Chrifto fuiffe iniitutain pro materia hujus Sa
cramenti , quae eft intrinfece mala, & numquam adhiberi
poteft fine peccato: nec incommuni aellimatione eft Ablu
tio , faltem ulualis. Suppi, n. 19.
QU.ERFS VI. Quae fit forma Baptifmi?
RESP.I. Forma legitima in Ecclefia Latina eft haec: Egoti
baptizo in nomine Patris, fn Filii Spiritus Sancii. Con
flat ex Conciliis Lateranenfi, Cap. firmiter, de funima Trinit.
Florentino, & Trident. JV//.7.Can.c\. de Baptif. Sed dillum eft,
m Ecclefia Latina; quia Graeci baptizant lub nis verbis; bapti
zetur ( vel ut alii volunt ) baptizatur Servus Chrifti in Nomi ne
Patris, Filii, & Spiritus Snnch . Idque , ne videantur
virtutem Baptifmi adferibere Miniftro ipfius, ex quo inter pri
mos Chriftianos ortum eft diftidium, ut aliqui dicerent: Ego
fumPauli, alii, ego fum Cephas is*c. Supphn.it. Sed quia
adhuc dubium remanet, quaenam fint de neceftitate Sacra
menti, quaenam de neceftitate Praecepti tantum , idcirco
RESP. II. De neceftitate Sacramenti debet exprimi (1) allio
Miniftri baptizantis. (2) Perfona, quse baptizatur ( non item
Perfona baptizantis direlte; J & ( 3 ) tres Divinae Perlbnae fub
propriis nominibus C4) una cum Unitate Divinae Naturae. Im
primis actio Miniftri baptizantis, ut indicat Concilium Floren
tinum , ibi: Si exprimitur Actus , qui per ipfum exercetur
Miniflrum, cum Sancire Trinitatis invocatione, perficitur Sa
cramentum. Hinc damnata ell propof.2y. ab Alexandro VII.
quae dicit : Valuit aliquando Baptifmus fub hac forma colla
tus ; In nomine Vatris is^c. prattermijfis illis: Ego te baptizo.
Deinde Perfona, qu<e baptizatur, ut patet tum ex concor
dantia formas Graecorum & Latinorum , in illo punllo ,
tum inde - ut explicetiit diftinltio inter baptizantem
K 4 &ba-