158 RecoII.lV. fuper Part. III. Cap. ii. 
que Contritio caufat infufionem gratias effedlive, fed difpo- 
iitive, tanquam ultima dilpoixtio ad ipfam, ut explicat d. 
Condi, ead. Sef.cap. 7. & diffufms, P. Spor. an. 194. 
RESP. III. Per Contritionem perfedlam, uti & amorem 
Dei fuper omnia perfedte remittuntur omnia peccata mor 
talia, quanturacumque gravia , & multiplicia, ut^ft cer 
tum exScriptura 11.1. Si fuerint peccata vefira ut coccinum 
quaft nix dealbabuntur &c. non item femper omnia venia 
lia, utpote fepe nondum retradlaca. Qualiter autem haec, 
fi quis ante fufficientem eorum retradationem in gratia de 
cedat, remittantur poli mortem, non eadem ell DD. Sen 
tentia P.Sporer putat deleri ex vicharitatis finalis per ex- 
trinfecam Dei condonationem, fine aliqua nova difpofitio- 
ne requifita; eo quod decedens in gratia Jus habeat ad prae 
mium charitatis, libi poli perfolutam in Purgatorio poenam 
temporalem impertiendum. Alii aliter. Spor.an.200. 
RESP. IV. Per Contritionem perfedam limul cum culpa 
mortali etiam remittitur poena aeterna, non tamen femper 
omnis etiam poena temporalis, uti fit per Baptilmum , & 
Martyriumj prout clare patet ex Concilio Tndent. Sejf 6. 
cap. 14. & SejJ. 14. cap.2. 8. ac can. 12. & ex vcritateCa- 
tholica de Satisfadione Sacramentali, de Indulgentiis, & 
de Purgatorio. Pro diverfitate tamen magis, vel minus fer 
ventis contritionis, etiam remittitur plus vel minus de pg- 
na temporali, & aliquando tota; quia Trident. in cit. Sef. 
6. cap. 14. folum dicit, quod non tota femper una cum cul 
pa , & poena aeterna per Sacramentum Poenitentiae in re, 
vel v to lufceptumremittatur, tacite innuens, quod faltem 
aliquando etiam remittatur tota. Spor. a ».205, 
RESP. V. Per Contritionem perfedam etiam revivifeunt 
merita, ab homine juflo in Itacu gratiae comparata , <3c 
per fubfequens peccatum mortale mortificata, licet peccata 
aliquando remiffa, nunquam amplius propter fequentia pec 
cata revivifcast, fecundum Communillimam Theologorum. 
Difparitas elt haec: Quia peccata per Contritionem perfe 
dam, vel Sacramentum cura attritione, fimpliciter delen 
tur, eifque quoad culpam & poenam aeternam per Poeni 
tentiam ex meritis Chrilli jam latisfadum elf, unde nun 
quam amplius redire aut revivifeere debent. At merita prg- 
cedentia per peccatum non extinguuntur , fed fopiuntur , 
& impediuntur tantum, & nulla illis adhuc elf mercesred- 
dita, ideoque debent revivifeere, ne omni mercede careanr. 
Unde hic locum habet illudApolfoli. Rom.j. Non /icut de 
lictum, ita & donum, Spor. an.2og, 
RESP, VI. Merita hsec mortificata per contritionem ac 
juflificationem revivifeunt 1. ad integrum prasmium effen- 
tiale, quod ipfis ante Japfura debebatur, & non folum ad 
partem juxta menfaram difpofitionis prasfentis. 2. Etiam 
ad totam priflinam gratiam ante laptum undecumque ha 
bitam , vel comparatam, five ex opere operantis per ope 
ra de condigno meritoria , five ex opere operato per Sa 
cramenta , quia non eft major ratio de una , ac de altera 
gratia. 3. Probabiliter jus totum ad gratiam & gloriam , 
totaque gratia meritis mortificatis correfpondens , redditur 
ftatim tunc , quando ablatus eft obex peccati mortalis , 
quamvis aliqui putent gratiam illam primum reditui in fi 
ne vitae. 4. Simul tunc juffificato confertur nova gratia , 
& novum jus ad gloriam, correfpondens novae difpofitioni 
pcenitentis, fcilicet Contritioni, vel Attritioni cum Sacra 
mento. Spor. a n. 21 r. 
QUAERES XLX. Quid jit Attritio , [eu Contritio imper 
fecta ? 
RESP. I. Eft animi dolor, & deteffatio peccati ex mo- 
tivo aliquo honelto Supernaturali, non tamen Charitatis , 
fed alio inferiori, cum propofito non peccandi de cetero . 
Sequitur ex jam ditiis adQ-i^. & ex Trid. quod cit. Sejf. 
34. cap.4. diferimen ponit inter Contritionem perfedlam , 
& Attritionem, quod illa fit Charitate perfecta. Haec vero 
vel ex turpitudinis peccati confideratione, vel ex Gehennas, 
& poenarum metu communiter concipiatur. Spor. a n. 220. 
RESP. II. Licet omnia Attritionis motiva commode redu 
ci polfint ad illa tria, turpitudinis peccati, metus gehennae, 
& metus poenarum; ultimate tamen , & principaliter moti- 
vum Attritionis elt fpei Theologiae, fcilicet amoris concu- 
pifcentias ad Deum ut fummum Bonum noftrum , & Ti 
moris oppoliti, quo timemus Deum offendere , ne fic ejus 
infinitam erga nos Bonitatem a nobis avertamus. Spor. a 
».230. Sed ob hoc notandum, eft, & 
RESP. III. Triplex potell effe timor, indeqne natus dolor 
de peccato. Servilis, Initialis, is-' Filialis. Servilis eft, quando 
quis timet peccare, aut dolet de peccato ultimate & prae 
ole propter poenam, ita, ut fi haec non effet, nollet time 
re, vel dolere; & ille dolor, ac timor eft nullius momen 
ti, imo peccaminofus, ac novo inferno dignus. Initialis eft, 
quando quisdefadlo, quidem movetur, ac impellitur addo- 
lendum de peccatis propter metum poenarum tanquam mo- 
rivum formale proximum; non tamen ultimate, & pofiti- 
ve in eo fillit , fed tantum negative , quatenus hic , & 
nunc fibi aliud moti vum dolendinon occurrit, fed fi occur 
reret, ex eo doleret: & in illo timore fundatur dolor ille, 
qui vocatur Attritio, difpolitive , ac virtualiter potens re- 
. folvi in Contritionem perfedlam . Filialis denique dicitur , 
quo quis, nulla habita Ratione poenarum, timet offendere 
Deum fummum Bonum fuper omnia diligendam ; & i fle 
dolor eft vera ac pertecta Contritio. Spor. n. 234. 
RESP. IV. Motivum Attritionis non elt turpitudo pecca 
ti naturaliter cognita; fed turpitudo Supernaturali Lumine 
fidei cognita; ficut & metus gehennae aliarumque poena- 
rum fupernaturahum , ut funt privatio Beatitudinis , amif- 
fio gratiae, & meritorum , &c. Siquidem metus poenarum 
temporalium , folummodo naturaliter cognitarum, line ul 
la relatione ad Deum non effet motivum doloris fuperna- 
turalis, quem fupra requifivimus: Secus eft de metu pgna» 
rum temporalium, fupernaturaliter cognitarum per fidem ; 
quia hic jam omnino eft utilis ad dolorem fupernaturalem, 
ac fervit ad juflificationem. Spor. an. 236. 
QU.ERES XX. Qualis dolor requiratur ad Saeramentum 
Vxmtentia ? 
RESP.I. Jam dictum eft ad Qiuer.g. requiri dolorem for 
malem; fupernaturalem, efficacem, &c univerfalem relpe- 
Ctu mortalium : quod faltem certiffime verum eft in ordi 
ne ad Sacramentum Pgnitentias jructuofe, id eft , cum ef- 
fedlu gratiae Sacramentalis , Remiffionis peccatorum , at 
que jultificationis, fufeipiendum. Spor.num. 255. Nunc ul 
terius 
RESP. II. Probabile eft, quod ad Sacramentum Peniten- 
tire folum valide fufeipiendum , non omnes quatuor fupra 
dictae conditiones fine neceffarias , fed poifit lufficere alius 
dolor, non quidem virtualisfolum, vel naturalis, vel,inef 
ficax ( prout quidam tenuere , praefertim ante Tridenti- 
num ) led dolor particularis de aliquibus folum peccatis 
mortalibus elicitus, faltem in cafu invincibilis ignorantiae, 
vel inculpatae oblivionis , ita , ut tunc Sacramentum 
ratione infufficientis doloris fit quidem informe , fed 
tamen validum ad inftar aliorum Sacramentorum, quae fas- 
pe nimis funt valida, & informia . Cujus quidam valoris 
hic effet effedtus, quod penitens poftea, agnito errore, non 
teneretur iftam confellionem cum dolore reflriCto fadtam , 
repetere, utpote validam; led fubfecuta contritione perfe- 
dla, vel alia lufceptione Sacramenti cum dolore perfecte 
integro, & univerfali prius Sacramentum informe revivi- 
fceret, fuumque conferret effedtum . Quae fententia utique 
elf favorabilis tam Confeffariis, quampgnitentibus, eximens 
a variis fcrupulis ex infufficientia doloris in praeteritis con- 
feffionibus. Spor. a num, 2515. Nihilominus probabilius elt, 
quod fequitur, 
RESP. III. Eaedem Conditiones fupra didis requiruntur 
tam ad SacramentumPgnitentias validum, quam adfrudluo- 
fum; & confequenter hoc Sacramentum nequit effe vali 
dum, & informe. Ratio eft; quia Conci).Trident. Sejf. 14. 
cap. 3. 4. non agnofeit alium dolorem pro parte hu 
jus Sacramenti, quam illum , qui difponic ad remilfionetn 
peccatorum , & juflificationem ; eoque iplo fuffidentem 
ad Sacramentum etiam frudluofe fufeipiendum . Per quod 
etiam patet difparitas inter hoc & alia aeramenta ; quia 
alia Sacramenta non includunt ipfam difpofitionem ad 
gratiam tanquam partem fuam eflentialem , ficuti Sacra 
mentum Pgnitentiae : Unde ex defedlu doloris non potell 
hoc Sacramentum effe validum, & informe. Sporer a nu- 
mer, 2 5 8, 
Porro neque ex defedlu Confeffionis; nam fi haec non fic 
formaliter integra, Sacramentum nullum erit; fi fit forma- 
liter integra, erit fimul validum , & frudluofum . Mulco 
minus ex defedlu Abfolutionis ; quia fi hasc profertur cum 
debita poteftace & intentione fuper fubjedtum capax , va 
lida erit, & formata: Si non, erit invalida. Spor. a num. 
2154. 
QUAERES XXL An ad Sacramentum Poenitentia fufficiat 
Attritio, vel requiratur Contritio perfecta? 
RESP.I. Non requiritur Contritio , fed fufficit Attritio 
vera. Ratio, quia Condi. Trid. cit. loquens de Attritione, 
qua; vel ex turpitudinis peccati confideratione , vel ex Ge 
henna , poenarum metu communiter concipitur , docet , 
quod, quamvis fine Sacramento poenitentia per fe ad jufiifi- 
cattonem perducere peccatorem nequeat, tamen ad Dei gra 
tiam in Sacramento Pandentia impetrandam dijpontt . Ac 
cedit , quod contra naturam Sacramenti mortuorum fit prs- 
requircre Contritionem perfedlam ; quia Sacramentum mor 
tuorum elt per fe inflitutum ad conterendam gratiam pri 
mam, fic autem eam jam collatam vi Contritionis perfe- 
dts fupponeret. Spor. an. 268. 
RESP. II. Ad Sacramentum Penitentise fufficit Attritio 
vera, etiam cognita; non autem requiritur, ut quis aeflimet 
fe elfe contritum. Ratio elt ; quia Concilium abfolutc di 
cit Attritionem cum Sacramento difponere ad gratiam , ne 
que verbo requirit illam falfam exiflimationem Contritio 
nis. Et alias deberet confitens femper jam ante abfolutio- 
nem credere fe effe in flatu gratis, quod iterum repugnat 
fini primario hujus Sacramenti . Porro talis Attritio vera 
fufficeret, etfi quis exifhmaret effe contritionem , ut per 
fe patet; imo etfi erronee crederet nec effe attritionem , 
nec contritionem, ignorans talem adtum ad Sacramentum 
requiri; fecus fi fciret eum requiri , & tamen crederet fe 
non habere, quia ex confdentia erronea nulliter , & Sa 
crilege Sacramentum reciperet. Spor.n.273. 
RESP. III. Ad Sacramentum P?nitenti$ non fufficit Attri 
tio