i6o Recoli- IV. fuper
Part. III. Cap* II.
fum Communitati, v.g. proditionis, in qaibus etiam jura
mentum potefl exigere Gonlelfarius, fi ei id yifum fuerit
neceffarium. Spor■ n. 31!•
RESP. IV. Quod , & quomodo propofitum debeat effe
univtrfale relpectu omnium mortalium , fatis patet ditiis
Quier, 12. de dolore univerfali; non enim potefl: dolor eflfe
univerfalis refpedtu omnium mortalium, nili fimiliter etiam
uc.iverfale fit propofitum, spar. n. ?tp.
RESP. V, Propofitum etiam debet eflfe ita efficax, ut eo
durante movearis ad impendendam omnem operam & me
dia evitandi peccata, atque occafiqnes proximas peccato
rum mortalium ; ad fatisfaciendum vel reflituendum pro
injuriis ac damnis illatis • ad remittendam offenfatn &c.
Secus enim peccatum prius vel continuaretur , vel de no
vo inchoaretur, unde nolens fimilia facere, eflfet privan
dus Abfolutione, etiam in articulo mortis 5 quia nullo mo
do effet vere pcsnitens, neque vere a peccato averfus, ne
que ad Deum converfus, De quo tamen punflo mox plu
ra Qttielis jequsnci. Spor.a »• ?! 3-
RESP. VI. Eflo ad contritionem perfeflam, abfolute lo
quendo, non requiratur propofitum formale exprelfum non
peccandi de cetero mortaliter , fed fufficere polfit vfltua-
le, in jpfa vera contritione formali femper inclufum ; re
gulariter tamen, & per fe ad contritionem formalem, in-
rra v-el extra Sacramentum juftificativam exigitur propofi
tum formale exprefium . Id quod indicat ipfum Concilium
Trid. Sejfi 14. cap. 4. Contritionem generarim definiens ,
quod fi 1- dolor, & deteftatio peccati cum propofico non pec
candi de cetero. Et ratio efl, quia qui vere dolet, & posnitet
de fuis peccatis praeteritis, infajlibiliter etiam , dum men
tem fubit cogitatio .de yita futura , elicit propofitum for-
jnale de non peccando impoflerum, cum idem motivum ,
fcilfoet abolitio offenias Dei, moveat atque ad deteflatio-
nem peccatorum praeteritorum, & fugam futurorum . Re-
ifle igitur 3 poenitentibus exigitur tale propofitum forma
le, & nolentibus Abfblutio denegatur, cum fignutn iit do
lorem eorum non effe univerialem . Spor er a nam. 3id,
Etenim
RESP. VII Praifice loquendo, ad contritionem intra Sa
cramentum Poenitentia jaflificatiyarn opus efl propofito
formali, & expreflfo non peccandi de cetero; hoc enimfe-
clufo, regulariter neque ipfe pqenirens , neque ConfeflariaS
erit fatis fecurus de (ulficienti difpofitione , prssfertim vero
de fupernaturali & efficaci dolore . Spor er num- 318. Ni
hilominus
RESP, VIII. Etiam in Sacramento quandoque per acci
dens fufficit propofitum virtuale, in ipfa contritione inclu
fum; quando nimirum vel pcsnitens dolori peccatorum pro
tentorum ita efl immerfus , ut non recordetur vita?, poft-
modum inftituendse: vel quando jam inflat inevitabile mor
tis periculum, ita, ut non adfit probabilitas reiterandi ul
lum ex peccatis ; quia tunc fruflra exigeretur propofitum
non peccandi. Spor. n. 319.
QLI/ERES XXIV. Quid erga agendum efi Confejfariocum
pxnitente conftanter recidivo ?
RES1’, Debet gnaviter attendi r. utrum recidiva fiat ex
occafione aliqua extrinleca; an vero ex intrinleca fragili
tate, fine aliqua extrinleca occafione impellente, ut fit in
blafphemiis, odiis, delectationibus morofis, & Ipecialiter
iri peccato mollitiei, frequentatis, 2.Ex quali motivo poe-
nitens accedat ad confeliionem, utrum nempe folum ex
compulfione Domini , vel alias’ Praspoiiti : vel utrum ex
arida tantum conlliecudinc.- vel utrum ex odia contra fuqs
relapfus, fi ex prioribus motivis , res efl plena periculi ,
an pcsnitens fit bene difpofitus: Non item fi ex tertio .
£por. ante n. 320.
QLI/ERES XXV. Quid igitur agendum cum recidivisex
occatione extrinjeca ?
RESP. I. Occafiones extrinfecas eflfe triplicis generis , re
motas , propinquas, & proximas. Occafio remota dicitur ,
ad quam interdum ex mera peccantis fragilitate foquitur
peccatum, cujufcemodi occafio peccandi ubique terrarum
efl , ideoque nec vitari potefl, nec debet. Occafio propin
qua dicitur , in qua fine magna difficultate , & cautela
perfiftere non polfumus fine peccato, ut funt quasdam fer
vida , & officia mercatorum , militum , & faepe famulo
rum ; Atque iftam occafionem debet quidem pcsnitens vi
tare , fi abfque magna difficultate , vel incommodo fuo.
polfit ; fecus, fi non poffic, cum non necelfitet hominem
moraliter ad peccandum. Occafio proxima dicitur, in qua
creditur, vel credi debet rationabiliter , perpcnlis omni
bus circumflamus, posnitentem raro vel nunquam man-
jurum fine peccato ; ut fi homo in libidinem pronus , &
]am faepius laplus , in domo detineat complicem &c. Efl
jltam tenetur pcsnitens, fi moraliter poffibile fit, omni-,
no devitare fub mortali ; alias privandus erit Abfolutio-.
ne ob defe&um efficacis propofiti. Nota tamen, eum non
ce n feri in occafione proxima peccandi , qui in illa de
cies tenta tus, ter folum vel quater fuccumbit ; fecus , fi
oflies , vel lepties, ctfi bis, vel ter fuperaveric. Imo Go-
bat cum Caramuel putat , non effe denegandam Abiolu-
tionem illi , qui toties fuit Viflor , quoties viitus . Simi
liter fi mCon/iflu quodam pierique domeflici paifi fine ca-
ftitatis naufragium , cenfetur occafio proxima ; fecus , fi
aliqui tantum, ce pauciores. Spo .an.321. Jam
RESP. II. Quando recidivae peccati ortas luat ex occa
fione proxima, debet ante omnia exigi a posnitente ex-
preffum & abfolutum propofitum eamdem occafionem ,
quamprimum potuerit, relinquendi ; fin minus , tanquam
indilpofito neganda efl Abfolutio . Et multo magis , fi
jam fejnel vel iterum fuerit juflfus dimittere talem occa
fionem , & cum ablqae gravi detrimento potuiflfet, ta
men non fecerit ; quia merito tunc dubitatur de firmita
te propofiti , ideoque Abfolutio efl differenda , donec di-
milfio occafionis talis re ipfa fequatur . Forte tamen hic
pro lemel admitti pofifet juramentum ptsnitentis de dimit
tenda quamprimum occafione . Et alias potefl eflfe , quod
nunc pcsnitens det evidentiora figna mutatae voluntatis ,
& firmi propofiti, quam prioribus vicibusj & tunc ei Ab
folutio dari potefl. Spor.n.32%,
RESP. 111. Quando pcsnitens fine fcandalo , vel gravif-
fima , vel faltem gravi corporis , famae , vel fortunae ja-
dlura , pue incommodo non potefl dimittere occafionem ,
poterit ad tempus durantis neceflfitatis in ea relinqui, 6c
q Confelfario abfblvi, lervatjs tamen certis conditionibus r
1. Ut habeat voluntatem paratam , quam primum com
mode poterit, illam occafionem deferendi. 2. Ut vere pe-
niteat de peccatis in illa occafione commi (fis , 3. Ut ha
beat firmum propofitum in ea non amplius peccandi , &
exinde faciat ex occafione proxima remotam , v. g. ne
folus cum lola complice, noitu prasfertim, in eodem loco
commoretur &c. 4. Uc ponat fuam fpem, & fiduciam in
gratia Divina, cui cooperando omnia polfumus. Ratio re-
Ipoufionis efl ; quia occafio peccandi in fe non efl pecca*
tum, neque infert neceffitatem peccandi , fed folummodo
periculum; quod per certumdiferimen famas, honoris, for
tunarum &c. excufari potefl, illis faltem condicionibus ac
cedentibus. Spor. an. 326.
QUAERES XXVI- Quid, [pecialiter ohfiervandum circa
Concubinas ios ?
RESP. L Quando Concubinarii fune notorii , vix un
quam pofifunt abfolvi , ob Icandaium, nifi afla ejecta
complice . Quod idem obferyandum ordinarie etiam cum
Concubinariis occultis, nili promittant fe ocyus ejeduros
Concubinam, ob praefentiffimum periculum . Mec excufat
eos, quod femina illa fit admodum utilis rei domeftica? ,
aut quod ex tali dimiflione ejiciens incurrere deberet ali-
quaiem ja&uram rei familiaris, vel incommodum, propter
prppofitionem ab Alexandro VII. damnatam On/. 41. Spor,
num- 328,
p.E§P. II. Si tamen Concubinalius fine maximo fuo in
commodo ( verb. gr. ob infirmitatem , in qua alium ho
minem facile habere non pofifet , aut fine maxima ja-
(flura famas , vel fortunarum , verb. gr. quia Concubi
na effrons effet ipfum propalatura , aut non dives fubi-
re deberet jacturam circiter 100. aureorum , aut fine pa
ri periculo cum alia femina fibi neceffarja incurrendo )
non poffec Concubinam , laltem pro nunc flatim , dimit
tere , poffet Confeffarius prudenter condefcendere , cum
cautela , ut faceret ex occafione proxima remotam , &
propoutis remediis efficacibus v. g. quotidianas renovatio
nis fui propofiti , imponendas fihimet gravis pgnitentiae ,
fi relapius fuerit , & abrumpendas omnis familiarita
tis cum ipla , hortando eam , ut nullo modo am
plius fibi confenfum prasftec in fimilibus &c. Spor. nume*-
ro 3 2 fi-
QUAERES XXVI- QuiA agendum cum Recidivis ex in-
trinjeca filum fragilitate}
RESP, I, Hi toties abfolvi poffunt, quoties ferio fe
emendare, & abltinerq proponunt, dummodo Confeffa
rius prudenter credere polfit, eos ex animo proponere ,
Ratio efl, quia redire cum iifdem peccatis de fe non efl
lignum detectus debiti doloris , vel propofiti, fed folius
fragilitatis humanas in tali homine, Porro fignutn veri pro
polin hoc erit Confelfario, quando pofl proximam confef-
fionem rarius ceciderit , quam ante : fi media fibi prae-
feripta applicuerit; fi occafiones fugerit. Imo etfi hsecnoti
prEeftitiffet, fi tamen dicat fe nunc habere verum, ac fo
rium emendandi propofitum, plulquam antea , adhuc ei,
plerumque credendum, & abfolutio impertienda erit; quia
licet antea propofitum fuerit inefficax, potefl tamen de-
facto effe efficax, cumque idem fit fuus Acculator, &Te-
Iflis, debet cj credi. Spor. an-330,
RESP. Ii. Quando tamen' vehementes funt prasfumptio-
nes contra propofitum efficax pgnitentis , ut quia pofl
duas, tres , vel quatur confelfiones femper redit cum ae
quali, vel etiam majori numero eorumdem peccatorum ;
li nullum adhibuiffe conatum videatur &c. Tunc nifi de-
faflo extraordinaria det figna doloris, & propofiti , dif
ferenda erit Abfolutio ad aliquod temporis fpatium deter
minandum , ex quo conatus emendationi adhibitus, dignq-
fci valeat . Ubi tamen magna opus efl prudentia , & di-
feretione Confefsarii , & prasfertim attendendum rufius
motivum pgnitentis, cur confiteatur, ficut fupra ad Qji<sp-
24. diftum efl • Difficilius danda eff Abfoiutio , quando
crimina fime publica \. g, Blafphemiss , ebrietates &c,
cum