14
T A B V LAR V M RV<D-
eratoccupatus, caulamunam aquationis tem
poris, neceffitate demonftrationum introdu
ctam ab anteceiloribus, rurfum valerejuffit, in
motibus Luna: fupputatidis: perinde quafi cau-
fa hac allronomica ab illa phyfica inrenfione &C
remiffione motuum exade penlaretur,- idqu^
„„ „ . didus Longimontanus in lita Aftronomia Da-
jlflr. Dani- . , & . _ . c
c&Theor i mca 'Theoreticorum I, citra exceptlonem ie-
foi.42. ’ quitur.
Cum autem in Progymnafinatum Tomo
Occupo re. primo (in paginis fcilicet lunaribus pofterius iiv-
ferta JEqiia idtisj res quidem ipla propofita eilet, diverla in
tiomidierZ ^una, quam in Solis motibus, aquatio tempo-
Lon- ns: cau ^ vero nec eilet explicata,& te da infuper
gim.ignora- ipsailla diverfitate: [quippe fi caula phyfica eft,
ta. & in ipfo primo mobili; aqualiter illam tam in
Sole quam in Luna obleivari oportebat] exeo
fadumeft,ut Allronomi paifim de violata de-
monftradonum certifiimarum exiftimatione
querelas fererent, adque meum hic judicium
provocarent. Illis igitur ut gratificarer, aulus
Ium id, quod dudtim hoc fuper negocio medi-
Sppf.zij. hituseram , in Epitomes Aftronomia libro III.
& fol.7ju, & libro V I. & in prolegomenis Ephemeridum
Fol. eorum publice proponere, quidque mihi de caufis rei
*° -N«w,3o videretur, indicare. Et inre quidem ipsa fuc-
ceffille videbatur; in quanti tate vero non leviter
halitabam; quippe cum pro centum&odoge-
fima Periodi, id eft, pro diebus a fere, qui, ut
Origotq T cau ^ a rel pateret, Solis auxilianti virtuti erant
fhyfics., tranferibciidi, offerrenrur mihi potius dies
appendices fcilicet ad dies Anni 360, numero
figurato &archerypico. Hinc adeo aquatio ifta
phyfica excrevit mihi ad 21] 40' unius hora:,
non penlans tantum id, quod Tycho abjecerat
de allronomica & demonftrativa .temporis a-
qnadone, iediniuper etiam pius ilio poftulans
in contrarium.
Etii fareor ingenue modulum hunc dierum
5'c etiam alibi, ubi Variationem ex eo deduxi,
pecc.lfe mihi excellu partis circiter quarta:. Sic_
igitur pugnat verilimilitudo pro causa a me lub-
jeda. ut fimulquantitatem relinquat in dubio.
Forte pofterior dies conienfum ejusTum quan-
titate Tychonicatandem deteget, id quod non
femel hadenits mihi contigit: & Longi monta
nus fauftum fupra praetulit augurium.
Nulla durii Verun tamen ctinr, quo plures ex eo
aquatio coni tempore Ec!iples~Solfs <& Luna examino, hoc
fentitexpe-' llfagisremd ubiamdeprehedam,quanamextri-
rtentis.. bu"s]*quandi temporis ratio fequeda fic, aftrono-
micaveterum, Tychonis empirica, an meaphy •
fica & caulalis., cum nulla harum fit, qua non ab
aliquibus Eclipfibus confirmetur,a cateris red
arguatur , minimum tamen Tychonica: cum
indies magis atque magis fefe proferat in lucem
<S)uia trirn> rnotuum Solis, Luna: & Primi mobilis, circa
molus non minima nonnulla fcrupula, multiplex & inper-
flanesqua- veftigabilis varietas; qua: certifiimam fidem fa-
bilis. cit, caulas motuum efie phyficas (ut incipiam
Forteob coi- fulpedare concurfus varios corporum Planeta-
tus Pianeta- r j orum j n unum locum:) confilium ex reipsa
^Zplellen- na ^ citur milli > ut reverramurad caufas aquandi
da tamen temporis mere aftronomicas & certas, ut
ratio aqua ficut in dodrina deliquiorum Solis & Luna,
didemojira- doceo compucate quantitates & apparitiones
Eclipfium illas, qua: conformantur^ caufis me
re aftronomicis , fecernoquephyficas & opticas
fpecierum ampliationes, icu veras, per aeris ter-
reftris lunarisve in volucra,atherilque circa cor
pus Solis Iplendores; fi ve deceptorias , per ea
qua:vifibushumanis, ratione inftrumenti fen-
forii accidunt: fic etiam in aquando tempore,
doceamus legibus mere aftronomicis, tale con
formare tempus apparens, ut eo , tanquam re
gulari, poftea ad apparitiones quotidianas ap
plicato & comparato, certum conftituere
poflimus, quidnam infuper extra ordinem a-
ftronomicum, quovis tempore effecerint cau-
la phyfica. Nam fi quid in his deprehenfum eft
longa obfervatione, quod ad regulam fele cer
tam & perpetuam, aut falcem per potiora exem
pla , propius accommodat, de eo in fine prace-
ptionum aftronomicarum redius docebitur cal
culator.
Libertas tamen hac relinquenda fuit A-
ftronomis, ut quia m Tychonis fundo adifico, „
... ’ , 1 , , r ,/ n . \ Cur sqwart.
vel igitur Tychonica lolitaria polline uti (quod didies
facit fupradidus Chrift: Sev. Longimontanus) trespropo-
vel allronomica & demonftrativa veterum. ex namur ?
duobus elementis coTiftante , quorum pofte-
rius*]Tychonica omittit: vel denique Tychonica
ad modum caufe phyfica: perme redada: prout
cuiq; commodum videbitur.Qua ratione necefi
fiirio dute Tabella: finit effedte Temporis tequa-
tionumjprima quidem & Tychonicum modum
folitaria reprxfentans, accomodatum figms Zo
diaci, & aftronomico ierviens pro elemento;
fecunda geminatis columellis, finiftris quidem,
qute majufculos charaderes habent, tequatio-
nem ablolvens ex fententia veterum; dextris ve-
rb, minulculos charaderes habentibus, ex Ipe-
culatione mea propria, & delens illud veterum
elementum, & Tychonicam empiricam in phy-
ficam transformans, utroque modo ad Anoma
liam Solis accommodato.
Igiturtempus aequaturus ex lententia Ty- p r ; mm f tn
chonisBrahe, cum vero loco Solis in Zodiaco rycbmku1
ingrediatur Tabellam Tychonicam didam , Modus.
quxfito figno Solis in fronte, gradu in margine Fk*ce-
finiftro, vel illo in calce, hoc in dextro mar- PTU ^ 49,
gine,&exhibebit area communis, Tempora & *
Scrupula a-quationis dictum. Si ergo tempus ap
parens convertendum eftin aquale,hac aquatio
r e cladainM i nu t ah ora ria , ab alterutro quidem
pnndorttmaquinodialium ad folftitiapergen-
t eSo 1 e, futi t ra H at u rat em poreapji arent iya fo [ft i-
tiisveio ad /EquinodiaTia Sole tranfeunte, ad
datur, quod& tituli indicant. Si vero tempus
aquale convertendum elf in apparens; contra
rium titulis erit faciendum, addendum Icilicec
tempori aquali, Sole verfante in quadrantibus
ab Alquinodiali pundo inceptis, fubtrahen-
dum in reliquis, quia Iblftitiorum alterutro de-
ducunturfita fiet tempus apparens. Hoc prace-
ptum generale eft.
At in fpecie, fi non aliam obrem qua- 0 yr trvM ie
ratur de tempore apparenti; quam ut per pedalis.
id habeatur Gradus oriens , ejulque angu
lus cum Horizonte conftitutus,propter Paral-
laxes in Luna dilcernendas; tunc pro illo qui-
de oriente pundo determinando, non erit opus
conver.
